محمدباقر قالیباف گفت: ما چند سال است اقتصاد را منتظر نگه داشته‌ایم ببینیم برجام و اروپا با ما چه می‌کنند. خب مشخص است آنها که دشمن ما هستند با ما چه می‌کنند. اینکه در حوزه نظامی جرئت هیچ حرکتی علیه ما ندارند به این دلیل است که ما قدرت داریم. در حوزه اقتصاد هم ما باید توانمند ‌شویم. مشکلات اقتصادی امروز با تکیه به مردم قابل حل‌وفصل است. این مشکلات اصلاً ربطی به انقلاب ندارد، از قضا افرادی در حال مدیریت این موضوعات هستند که آموزه‌های انقلاب را باور ندارند.

بازنگاه صبح صادق به رخدادها و تحولات مهم سال ۷۹۳۱

   امین پناهی/  سال 1397 شمسی همچون سال‌های پیشین خود با پیام رهبر معظم انقلاب آغاز شد. این سال هم همچون روال چند ساله گذشته مزین به نامی شد که مردم و مسئولان را مأمور به حمایت از تولید محصولی می‌کرد که در کشورمان و با نیروی کار کارگر ایرانی تولید می‌شود؛ شعاری که اگر تمام و کمال اجرا شود، می‌تواند بسیاری مشکلات کشور را مرتفع کند.  در واقع، آغازین روزهای سال ۱۳۹۷ که نویدبخش آغازی دوباره برای کار و تلاش است، با شعارهای اقتصادی رقم می‌خورد و این شعار در محافل گوناگون بررسی می‌شود. حمایت از کالای ایرانی یکی از توصیه‌هایی است که همواره در ذهن مردم ایران خواهد ماند.

شروع گرانی دوباره ارز
اما از همان روزهای ابتدایی سال ۱۳۹۷ بود که کم‌کم بازار ارز به تلاطم افتاد و قیمت آن رو به فزونی گذاشت. این در حالی بود که قیمت ارز که در دی ماه سال گذشته افزایش یافته بود، با ورود بانک مرکزی و دستور معاون اول رئیس‌جمهور مدتی در یک وضعیت ثابت مانده بود. اما در همان روزهای ابتدای فروردین ماه این ثبات از بین رفت و دوباره بازار ارز با فراز و نشیب روبه‌رو شد. برخی از کارشناسان، دولت را مقصر اصلی افزایش قیمت ارز می‌دانستند. 
اما آنچه در این روزها دیده نمی‌شود آغازی است بر افزایش افسارگسیخته ارز که تا مرز 20 هزار تومان هم می‌رسد و پس از آن است که بانک مرکزی اراده خود را برای در دست گرفتن زمام امور نشان می‌دهد و قیمت آن را تا حدود 10 هزار تومان پایین می‌آورد که پس از مدت کوتاهی دوباره روند افزایشی به خود می‌گیرد. اما نکته مهم‌تر این است که بازار ارز و به تبع آن بازار مواد اولیه و کالاهای اساسی در سال ۱۳۹۷ روی ثبات به خود نمی‌بیند و همان اتفاقی می‌افتد که رئيس‌جمهور در مناظره با نامزدهای دیگر در سال ۱۳۹۶ نسبت به بروز آن در صورت انتخاب رقبایش هشدار داده بود.

فیلترینگ تلگرام
تلگرام و فیلتر شدن یا نشدن آن موضوع داغی بود که از اواخر سال گذشته مطرح شد و اوایل سال ۱۳۹۷ هم همواره محل بحث بود، تا اینکه به نتیجه رسید و رئیس‌جمهور برخلاف قولی که داده بود دست وزیرش روی دکمه فیلترینگ رفت و قرار بر آن شد که همه نهادهای دولتی به پیام‌رسان‌های بومی روی آورند و در کنار آن مردم هم برای استفاده از این پیام‌رسان‌ها تشویق شوند. اما حمایت از پیام‌رسان‌های بومی چندان دوام نیاورد و از همان ابتدا که تلگرام فیلتر شد، دو نسخه غیر رسمی آن، یعنی طلاگرام و هاتگرام بدون فیلتر به کاربران اجازه دسترسی دادند و همین موضوع سبب شده که تا همین امروز بحث و جدال‌هایی درباره فیلترینگ ناقص تلگرام و جدایی احتمالی این دو نسخه غیر رسمی از نسخه اصلی یا ماندنش بر روال کنونی جای 
سؤال باشد.

خروج ترامپ از برجام
ترامپ پس از ماه‌ها کشمش بر سر اینکه در برجام بماند یا خیر، سرانجام در یک سخنرانی اعلام کرد که از آن خارج می‌شود و اعلام کرد تحریم‌هایی که به واسطه برجام از بین رفته بود، دوباره بازخواهد گشت و از 13 آبان تحریم‌های جدیدی اعمال خواهد شد. حسن روحانی هم بلافاصله پس از سخنرانی ترامپ در صفحه تلویزیون ظاهر شد و گفت خوشحال است که یک موجود مزاحم از برجام خارج شده است و اعلام کرد، حالا که آمریکا از برجام خارج شده است دولت او به دنبال حفظ برجام به کمک دولت‌های اروپایی، روسیه و چین است. او در همین سخنرانی به فرصت چند هفته‌ای اشاره کرد که قرار است طی آن در صورت همکاری طرف‌های اروپایی از برجام خارج
 نشود. 
دستور رهبر معظم انقلاب
 برای شروع غنی‌سازی
چندی بعد رهبر فرزانه انقلاب اسلامی در مراسم سالگرد ارتحال امام خمینی(ره) به سازمان انرژی اتمی دستور از سرگیری غنی‌سازی را می‌دهند. معظم‌له با اشاره به اینکه به تعهدات اروپایی‌ها هم خوش‌بین نیستند و ضمن اینکه استفاده از انرژی هسته‌ای نیاز قطعی آینده کشور است، فرمودند: «سازمان انرژی هسته‌ای موظّف است سریعاً مقدّمات و آمادگی‌های لازم را برای رسیدن به ۱۹۰ هزار سو‌ـ فعلاً در چهارچوب برجام‌ـ فراهم بکند و برخی مقدّمات دیگر را که رئیس‌جمهور محترم دستور آن را دادند، از همین فردا آغاز کند.»

جام جهانی 
در روزهای پایانی بهار و آغازین تابستان تیم ملی کشورمان در جام جهانی روسیه حضور یافت. این حضور یک حضور قدرتمند بود؛ چرا که تیم ملی کشورمان توانست بازی خوبی را از خود در برابر تیم‌های قدرتمندی چون اسپانیا و پرتغال به نمایش بگذارد. هرچند تیم ملی ایران با بازی بی‌نظیری که به نمایش گذاشت نتوانست به مراحل بالاتر صعود کند، اما رهبر معظم انقلاب طی پیامی به بازیکنان تیم ملی کشورمان گفتند: «به تیم ملّی ایران بگویید شما پیروز و سرافراز برگشتید. آفرین. ان‌شاءالله موفّق باشید.»

تابستان داغ
یکی از برنامه‌های دشمن برای شکست جمهوری اسلامی و از بین بردن استقلال ملت ایران، طرح تابستان داغ بود که دولتمردان آمریکایی به جد آن را دنبال می‌کردند و رسانه‌های مزدور و دنباله‌روهای داخلی آنها و نفوذی‌های دشمن به دنبال داغ کردن تابستان برای براندازی نظام اسلامی بودند.  این در حالی بود که یکی از رسانه‌های ضد انقلاب در گزارش خود نوشته بود: «از آنجا که می‌دانیم ترامپ به هر یک از وعده‌هایی که داده عمل کرده، به این وعده‌اش نیز عمل خواهد کرد.» در واقع، تابستان داغی که قرار بود آمریکا با همکاری رسانه‌های مواجب‌بگیر و پیاده‌نظامش در ایران رقم بزند، به شکست منجر شد و نتوانستند وعده‌هایی که درباره جمهوری اسلامی ایران داده بودند را محقق کنند.

جلسه اضطراری با دولت
24 تیر ماه ۱۳۹۷ بود که خبری مبنی بر دعوت رهبر معظم انقلاب از هیئت دولت برای یک جلسه اضطراری در دفتر ایشان در رسانه‌ها منتشر شد. حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در این نشست که باحضور رئیس‌جمهور و اعضای هیئت دولت برگزار شد، با تأکید بر توانایی کشور برای عبور از مشکلات اقتصادی، با برخورداری از روحیه انقلابی و مجاهدت، کار و تلاش شبانه‌روزیِ مسئولان و همکاری و همراهی آحاد مردم، شرایط و الزامات استمرار پیشرفت و حرکت پر شتاب به سمت اهداف را بیان کردند.

دستور به قوه قضائیه
رئیس قوه قضائیه در نامه‌ای به رهبر معظم انقلاب اسلامی با اشاره به جنگ اقتصادی دشمنان علیه ملت ایران و ارتکاب برخی جرائم از سوی عده‌ای از اخلالگران و مفسدان اقتصادی در این شرایط همسو با اهداف دشمنان، درخواست کرد، اجازه اقدامات ویژه در برخورد قاطع و سریع در چارچوب قانون مجازات اخلالگران در نظام اقتصادی کشور و قانون مجازات اسلامی داده شود. رهبر معظم انقلاب اسلامی هم با این پیشنهاد موافقت و ضمن آن تأکید کردند: «مجازات مفسدان اقتصادی سریع و عادلانه انجام گیرد و در مورد اتقان احکام دادگاه‌ها دقت لازم توصیه شود.»

تهدید ترامپ
مرداد ماه امسال سرلشکر حاج‌قاسم سلیمانی، رئيس‌جمهور ایالات متحده آمریکا را تهدید کرد. این در حالی بود که مدتی پیش از آن ترامپ در مقابل سخنان روحانی تهدیدهایی کرده بود که حاج‌قاسم سلیمانی در یادواره شهدای عملیات رمضان در همدان گفت: «من حریف تو هستم، نیروی قدس حریف شماست. هیچ شبی نیست که ما نخوابیم و به شما فکر نکنیم... آقای ترامپ قمارباز! به شما می‌گویم از آنچه شما فکر می‌کنید ما به شما نزدیک‌تریم.»

تابستان پر تلاش دشمن
 و البته ناکام
در تابستان ۱۳۹۷، دشمن انواع ابزارهای خود را به کار گرفت تا به وسیله آن فضای کشور را به سمت تشنج و آشوب بکشاند، مانند تبلیغ مسائلی چون فروش آب به کویت و عراق و بی‌توجهی مسئولان به بی‌آبی در کشور و البته شهرهایی که در نزدیکی کویت و عراق هستند، به طوری که بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی پیامی تصویری برای مردم ایران ارسال می‌کند که در آن ظاهراً راه‌حل‌هایی برای حل بحران آب پیشنهاد شده است.
اما بحران آب در برخی شهرهای جنوبی یک روی دیگر هم داشت و آن حضور خودجوش جوانان انقلابی و رساندن آب شرب مورد نیاز خانواده‌ها بود که در رسانه‌ها بازتاب‌ فراوانی داشت.

حوادث تروریستی اهواز و زاهدان
سال ۱۳۹۷ دشمن بیشتر تلاش خود را برای ناامن جلوه دادن جمهوری اسلامی ایران به واسطه چند حمله تروریستی کور به کار بست. حمله به مردمی که برای تماشای رژه نیروهای مسلح در اولین روز هفته دفاع مقدس به محل برگزاری آن آمده بودند، تا حمله به اتوبوسی که نیروهای مرزبان را به سمت دیارشان می‌برد، همه اقدامات تروریستی بودند که دشمنان قسم‌خورده ملت ایران از آن استفاده کردند. شهادت غیر نظامی‌ها در حادثه اهواز و عده‌ای از پاسداران مدافع وطن در حادثه تروریستی زاهدان نه تنها نتوانست خللی در اراده ملت ایران برای مبارزه با استکبار جهانی و دست‌پرورده‌هایش به وجود آورد، که سبب شد ملت ایران مانند گذشته در این راه مصمم‌تر شود. حضور مردم در مراسم استقبال از شهدای این دو حادثه تروریستی نشان از این مهم داشت.

ورزشگاه آزادی
در روزهای آغازین پاییز بود که رهبر معظم انقلاب در جمع صد هزار نفری بسیجیان در ورزشگاه آزادی حضور یافتند. در واقع، این حضور آغاز مأموریت جدیدی بود که معظم‌له به جوانان این مرز و بوم دادند و البته مواضع جمهوری اسلامی را به آمریکا و اذنابش گوشزد کردند. در این مراسم حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای فرمودند: «اقتصاد ملی کشور می‌تواند تحریم را شکست دهد و به حول و قوه‌ الهی، تحریم‌ها را شکست خواهیم داد و شکست تحریم به معنای شکست آمریکا است و آمریکا باید با این شکست، یک سیلی دیگر از ملت ایران بخورد.»

روز ملی مبارزه با استکبار جهانی
در 13 آبان امسال برخلاف آن چیزی که دشمنان به واسطه آغاز تحریم‌ها از مردم ایران انتظار داشتند، مردم ایران حماسه‌ آفریدند. مردم غیور ایران در این برهه خاص با حفظ هوشیاری و ارتقای بصیرت در مواجهه با توطئه‌های جدید شیطان بزرگ، فرصت گرانسنگ و تاریخی یوم‌الله 13 آبان را به عرصه حماسی دیگر برای تجدید پیمان با آرمان‌های استکبارستیزانه امام امت، شهیدان و رهبر فرزانه انقلاب اسلامی مبدل کردند؛ آن چیزی که در این روز وحدت ایرانیان را نشان می‌داد، فریاد «مرگ بر آمریکا» و «مرگ بر اسرائیل» بود.

حب‌الحسین یجمعنا 
اربعین ۱۳۹۷ هم مانند سال‌های گذشته عرصه حضور شیعیان ایرانی در این حرکت جهانی بود. در حالی که مردم ایران با وجود مسائل و مشکلات اقتصادی برای حضور در این سفر به سختی افتادند و البته بی تدبیری برخی مسئولان برای تأمین ارز زیارتی در عراق مشکلاتی را برای آنها ایجاد کرد؛ اما چیزی از شکوه حضور مردم ایران در این حرکت عظیم کم نشد. شعاری که امسال برای حرکت عظیم اربعین در نظر گرفته شد، این است: «حب‌الحسین یجمعنا»؛ جمله‌ای که حقیقتاً هم نشان‌دهنده معنا و مفهوم این اجتماع بزرگ بود و هم نشان از آن داشت که این حرکت نه فقط مختص شیعیان و مسلمانان، که برای همه انسان‌های آزادی‌خواهی است که محبت حضرت را در دل دارند.

آشوب‌هایی که هیچ‌گاه 
به وقوع نپیوست
دشمنان با ابزار رسانه تلاش می‌کردند مانند دی ماه ۱۳۹۶ آشوب‌هایی را در خیابان‌های ایران به وجود بیاورند. همه رسانه‌هایی که برای مبارزه با نظام اسلامی تلاش می‌کنند، با یکدیگر بسیج شدند تا مردم را علیه حاکمیت به کف خیابان بکشانند و تعبیری را که دشمنان از چند ماه پیش آن را به کار می‌بردندـ که انقلاب اسلامی چهل سالگی‌اش را نخواهد دید‌ـ به ورطه عمل بکشانند؛ از این رو این رسانه‌ها دعوتی سراسری انجام دادند تا مردم به آشوب دست بزنند و خیابان‌ها را شلوغ کنند؛ اما دی ماه تمام شد و خبری از آشوب در ایران نشد و این‌گونه توطئه دیگری که دشمنان برای ضربه زدن به جمهوری اسلامی طراحی کرده بودند، عقیم ماند.

درگذشت آیت‌الله شاهرودی
در روزهای ابتدای زمستان امسال، آیت‌الله هاشمی‌شاهرودی رئيس مجمع تشخیص مصلحت نظام پس از تحمل یک دوره سخت بیماری دار فانی را وداع گفتند. در متن پیام رهبر معظم انقلاب آمده است: «ایشان استادی بزرگ در حوزه علمیه قم و کارگزاری باوفا در مهم‌ترین تشکیلات نظام جمهوری اسلامی، عضو مؤثری در شورای نگهبان و رئیس موفّقی در مجمع تشخیص مصلحت بودند و آثار و برکات علمی بسیاری از خود بر جای نهادند.» پس از درگذشت ایشان، رهبر معظم انقلاب در حکمی آیت‌الله آملی‌لاریجانی را در مجمع تشخیص مصلحت نظام به جانشینی آیت‌الله شاهرودی منصوب کردند.

بهمن ماه پر از حماسه
جشن چهل سالگی انقلاب در حالی برگزار شد که دشمنان دل‌شان نمی‌خواست انقلاب اسلامی چهل سالگی‌اش را ببیند. جشن چهل سالگی انقلاب باشکوه‌ترین جشنی بود که در طول چهار دهه گذشته برگزار شد. مردم با آنکه به مشکلات اقتصادی و معیشتی که این روزها گریبانگیر آنان است، معترض بودند و تلاش کردند مطالبات‌شان را در راه‌پیمایی 22 بهمن به صورت مسالمت‌آمیز مطرح کنند، اما یک حضور پر شکوه چند ده میلیونی در سراسر ایران از تهران گرفته تا شهرهای کوچک و حتی روستاهای دورافتاده به نمایش گذاشتند.

پراید 50 میلیونی
در اواخر امسال شاهد افزایش قیمت افسارگسیخته خودرو بودیم. افزایش قیمتی که نه تنها هیچ توجیه اقتصادی نداشت؛ بلکه این طور به نظر می‌رسید که برخی خودروسازان با کاهش عرضه خودرو در بازار و البته تعیین قیمت بر مبنای بازار آزاد سعی کردند خود این افزایش قیمت را به وجود آورند تا از فروش هر خودرو پول گزافی به جیب بزنند. این در حالی است که بسیاری از کارشناسان این عرصه معتقدند، قیمت خودرویی مانند پراید نباید بیش از 22 میلیون باشد. البته صف‌های طولانی برای نام‌نویسی و افزایش تقاضا برای این خودرو در بازار بی‌تأثیر نیست.

سفر بشار اسد به ایران
در آخرین ماه سال ۱۳۹۷ در یک سفر محرمانه و از پیش هماهنگ نشده بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه به ایران سفر کرد و با رهبر معظم انقلاب و رئیس‌جمهور کشورمان دیدار کرد. این سفر که به اعتقاد بسیاری از صاحب‌نظران یک سفر استراتژیک بود، واکنش‌های بسیاری را در رسانه‌های خارجی در پی داشت. در واقع این سفر نشان‌دهنده پیروزی قطعی محور مقاومت به رهبری جمهوری اسلامی در منطقه بر داعش و دیگر دشمنان بود. سفر بشار اسد در حالی صورت پذیرفت که برخی از دشمنان، مانند رژیم صهیونیستی و عربستان همه توان خود را برای از بین بردن رابطه جمهوری اسلامی و سوریه در آینده به کار بسته و تلاش می‌کردند ایران را از معادلات منطقه‌ای و به ویژه مسائل مربوط به سوریه حذف کنند.

رئیسی رئیس قوه قضائیه
سیدابراهیم رئيسی، تولیت آستان قدس رضوی که سال گذشته هم در انتخابات ریاست‌جمهوری کاندیدا شده و توانسته بود از مردم بیش از 16 میلیون رأی اعتماد بگیرد، حالا و در نیمه اسفند ۱۳۹۷ با حکم رهبر معظم انقلاب رئیس قوه قضائیه شد. انتصابی که بسیاری معتقدند می‌تواند آثار بسیاری در آینده این نهاد کلیدی داشته باشد.
انتصاب حجت‌الاسلام رئیسی به این سمت البته امید در دل‌ها به وجود آورده و حضور فردی با سابقه قضایی در جایگاه ریاست قوه قضائیه دورنمایی روشن را برای آن نمایان می‌کند.



حسین عبداللهی‌فر
کارشناس مسائل سیاسی 
یکی از مباحث مهم درباره بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی چگونگی تحقق آن است که همت همگانی و اهتمام ویژه نخبگانی را می‌طلبد. بدون تردید، بیانیه رهبر معظم انقلاب منشور راهبردی و نقشه راهی کاملاً عملیاتی است که باید مدیران و مسئولان اجرایی، به ویژه مدیران جوان اجرایی کنند؛ ولی تحقق این مهم منوط به گفتمان‌سازی و تبیین آن از سوی اصحاب رسانه و تریبون است؛ از این رو، ابعاد عملیاتی این بیانیه تحت عنوان چهل گام احصا و تقدیم شما می‌شود تا ضمن روشنگری درباره آنها با هر یک از مدیران و مسئولان اجرایی به تناسب حوزه کاری و تخصص در میان گذاشته و خواستار پیاده‌سازی و اجرای آن ولو یک گام آن
 شد.  
گام اول:  شتاب بخشیدن به سرعت پیشرفت با شدّت بالا با هدف جبران عقب‌افتادگی‌ها؛
گام دوم: دستیابی به قلّه‌های دانش و عبور از مرزهای کنونی دانش در مهم‌ترین رشته‌ها؛
گام سوم: حضور گرم و قاطع و جدّی دانشگاه‌ها و دانشگاهیان و مراکز پژوهش و پژوهندگان؛
گام چهارم: احساس مسئولیّت بیشتر برای شکل‌دهی به جهاد علمی؛ 
گام پنجم: به پاخاستن جوانان در راه انقلاب علمی در کشور؛ 
گام ششم: ادامه راه شهدای علمی کشور؛ 
گام هفتم: ناکام گذاشتن دشمن بدخواه و کینه‌توز از جهاد علمی کشور؛
گام هشتم: معنوی و اخلاقی کردن منش و رفتار حکومت‌ها؛ 
گام نهم: زمینه‌سازی ترویج و رواج معنویت و اخلاق در جامعه از طریق حکومت‌ها؛
 گام دهم: توجه به معنویّت و اخلاق به منزله جهت‌دهنده‌ همه‌ حرکت‌ها و فعالیّت‌های فردی و اجتماعی و نیاز اصلی جامعه؛
گام یازدهم: اخلاقی کردن محیط زندگی و خانواده تا بتواند این محیط را حتّی با کمبودهای مادّی، بهشت بسازد و مانع جهنم شدن آن شود؛
گام دوازدهم: رشد هرچه بیشتر شعور معنوی و وجدان اخلاقی در جامعه تا موجب برکات بیشتری شود؛
گام سیزدهم: جهاد و تلاش در راستای معنویت‌افزایی و اخلاقی کردن جامعه با کمک و همراهی حکومت‌ها؛ 
گام چهاردهم: ستیز معقولانه نهادهای اجتماعی با کانون‌های ضدّ معنویّت و اخلاق؛
گام پانزدهم: توجه دستگاه‌های مسئول حکومتی به وظایف سنگینی که در رابطه با معنویت و اخلاق دارند؛ البته باید هوشمندانه و کاملاً مسئولانه صورت گیرد و اجازه ندهند جهنّمی‌ها مردم را با زور و فریب جهنّمی کنند؛
گام شانزدهم: تأکید بر تقویت اقتصاد مستقلّ کشور مبتنی‌ بر تولید انبوه و با کیفیّت، و توزیع عدالت‌محور و مصرف به اندازه و بی‌‌اسراف و مناسبات مدیریّتی خردمندانه؛
گام هفدهم: توجه به سیاست‌های اقتصاد مقاومتی به منزله راه‌حلّ مشکلات اقتصادی؛
گام هجدهم: عملیاتی‌سازی با قدرت و نشاط کاری و احساس مسئولیّت برنامه‌های اجرایی؛
گام نوزدهم: درون‌زایی اقتصاد کشور؛ 
گام بیستم: مولّد کردن و دانش‌بنیان شدن اقتصاد؛ 
گام بیست‌ویکم: مردمی کردن اقتصاد و تصدّی‌گری نکردن دولت؛
گام بیست‌ودوم: برون‌گرایی با استفاده از ظرفیّت‌های داخلی؛
گام بیست‌وسوم: قرار دادن دوران پیش رو به میدان فعالیت مجموعه‌ها‌ی جوان و دانا و مؤمن و مسلّط بر دانسته‌های اقتصادی؛ 
گام بیست‌وچهارم: اصلاح مشکل درونی به منظور کم‌اثرسازی و حتّی بی اثرکردن چالش بیرونی تحریم و وسوسه‌ها‌ی دشمن؛
گام بیست‌وپنجم: توجه جوانان عزیز در  سراسر کشور به اینکه همه‌ راه‌حل‌ها در داخل کشور است و کسی گمان نکند «مشکلات اقتصادی صرفاً ناشی از تحریم است و علّت تحریم هم مقاومت ضدّ استکباری و تسلیم نشدن در برابر دشمن است؛ پس راه‌حل، زانو زدن در برابر دشمن و بوسه‌زدن بر پنجه‌ گرگ است» که این خطایی نابخشودنی
 است؛
گام بیست‌وششم: ممنوعیت شدید تبعیض در توزیع منابع عمومی و میدان دادن به ویژه‌خواری و مدارا با فریبگران اقتصادی به منزله ریشه همه بی‌عدالتی‌ها؛
 گام بیست‌و‌هفتم: ایجاد دستگاهی کارآمد با نگاهی تیزبین و رفتاری قاطع که در قوای سه‌گانه دائماً حضور داشته باشد؛
گام بیست‌وهشتم: مبارزه واقعی با فساد به ویژه در درون دستگاه‌های حکومتی؛
گام بیست‌ونهم: قرار دادن طهارت اقتصادی شرط مشروعیّت همه‌ مقامات حکومت جمهوری اسلامی؛ 
گام سی‌ام: نپذیرفتن عذر غفلت از قشرهای نیازمند و لزوم حمایت از آنها؛ 
گام سی‌ویکم: فریضه دانستن‌‌ اجرای عدالت به صورت نسبی، همه جا و همه وقت برای همه مردم به ویژه حاکمان و 
قدرتمندان؛ 
گام سی‌و‌دوم: سپردن زمام اداره‌ بخش‌های گوناگون کشور به جوانان مؤمن و انقلابی و دانا و کاردان؛
گام سی‌وسوم: موظّف کردن حکومت‌ها به تأمین استقلال ملّی و آزادی ملّت و حکومت از تحمیل و زورگویی قدرت‌های سلطه‌گر
 جهان؛
گام سی‌وچهارم: جلوگیری از زندانی کردن سیاست و اقتصاد کشور در میان مرزهای خود تحت عنوان استقلال؛
گام سی‌وپنجم: عدم تعریف آزادی در تقابل با اخلاق و قانون و ارزش‌های الهی و حقوق عمومی؛
گام سی‌وششم: تعریف آزادی اجتماعی به معنای حقّ تصمیم‌گیری و عمل کردن و اندیشیدن برای همه‌ افراد جامعه؛ 
گام سی‌وهفتم: عزّت ملّی در روابط خارجی و مرزبندی با دشمن؛
گام سی‌وهشتم: توجه به اصلِ «عزّت، حکمت و مصلحت» در روابط بین‌المللی؛‌ 
گام سی‌ونهم: مذاکره نکردن با آمریکا که یقیناً هیچ فایده و محصولی جز زیان مادّی و معنوی نخواهد داشت و عقب‌نشینی نکردن حتی یک گام از ارزش‌های انقلابی و ملّی خود؛
گام چهلم: متصور ندانستن حل هیچ مشکلی از سوی
 آمریکا.



  ابوالحسن سلطانی‌زاده/ همزمان با خلق حماسه تماشایی و استثنایی ملت انقلابی ایران در 22 بهمن، رهبر بصیر و حکیم انقلاب اسلامی با صدور بیانیه‌ای بسیار دقیق و مهم به ارزیابی مسیر طی شده در طول 40 سال گذشته و ترسیم افق پیش رو همت گماشتند که در نوع خود بسیار خلّاقانه و مبتکرانه و حاکی از اهمیت انقلاب در چهل سالگی
 بود.
به همین مناسبت به چند نکته مبنایی و کلیدی اشاره می‌کنیم:
1ـ از این بیانیه می‌توان به یک منشور، دکترین یا متن راهبردی منسجم و جامع تعبیر کرد که از دل آن باید نقشه راه استخراج شود. 
2ـ این متن راهبردی یک مقدمه و هفت توصیه دارد که در مقدمه به فراز و نشیب‌های انقلاب در طول 40 سال گذشته و در هفت توصیه به مسیر پیش رو در افق 40 ساله پرداخته شده است. به تعبیر دیگر، مقدمه گام اول و توصیه‌ها گام دوم انقلاب می‌باشد.  
3ـ در تبیین گام اول و بیان فراز و نشیب گذشته گفته می‌شود که امروز در کجا ایستاده‌ایم و در گام دوم اشاره می‌شود که باید در کجا بایستیم.
4ـ گام اول معطوف به عملکرد نسل‌های اول و دوم انقلاب بوده و گام دوم معطوف به نسل‌های سوم و چهارم، یعنی جوانان است و در واقع، دال مرکزی و نقطه کانونی مخاطب اصلی نیز همین قشر می‌باشد که پیشران اصلی پیشروندگی است.
5ـ گام اول، افتخار به گذشته و گام دوم امید به آینده است.
6ـ در تبیین هر دو گام باید به منظومه فکری رهبر معظم انقلاب توجه ویژه داشت، آنجا که از انقلابی‌گری و تمدن نوین اسلامی یاد می‌شود، عقبه‌‌های این اشارات در استنادات به کار گرفته شود. 
7ـ در گام اول گفته می‌شود که در چه نقاطی با دشمن در مواجهه بوده‌ایم و در گام دوم با او در چه میدان‌هایی درگیری خواهیم داشت. 
8ـ رویکرد دشمن یک رویکرد گسترده، متنوع، پیچیده و غیر نظامی بوده و در واقع تمام هفت توصیه بزنگاه و کانون تهاجم دشمن است؛ یعنی تلاش برای تغییر سبک زندگی اسلامی، تهاجم به د‌ل‌های پاک و مؤمن‌، ایجاد فتنه اقتصادی، مخدوش کردن مرزبندی با دشمن، تحمیل عقب‌ماندن از قافله علم و دانش،  القای ناکارآمدی نظام در مقابله با فساد و در نهایت به چالش کشیدن استقلال و آزادی در دستور کار امروز آمریکا علیه انقلاب اسلامی قرار دارد که رهبر معظم انقلاب با توصیه‌های هفتگانه در گام دوم درصدد عبور از این مانع‌تراشی‌ها هستند.
9ـ قله گام دوم در بیانیه، ترسیم مسیر اصلی حرکت انقلاب در پیشروندگی و پیشبرندگی است که از آن به ایجاد تمدن نوین اسلامی یاد می‌شود.
10ـ درگام اول انقلاب در فرایند پنجگانه حرکت تکاملی انقلاب اسلامی از دو مرحله تحقق انقلاب و ایجاد نظام اسلامی عبور کرده و در مرحله سوم، یعنی ایجاد دولت اسلامی با کندی حرکت برای تحقق جامعه اسلامی که مقدمه تمدن نوین اسلامی است، مواجه هستیم. بنابراین با یک آسیب‌شناسی مسئولانه باید در مرحله سوم، کار و تلاش با مدیریت جهادی و انقلابی جایگزین موانع حرکت در مرحله سوم شود تا بسترهای تحقق تمدن نوین اسلامی فراهم شود. 
11ـ از آنجا که گام دوم انقلاب داعیه مقدمه‌سازی برای گستراندن عدل جهانی را دارد و به تعبیری اراده انقلاب اسلامی را برای ظهور عدل و عدالت اعلام می‌کند، به مراتب مهم‌تر از گام اول بوده و دایره شمول و عموم آن گسترده‌تر است و به یک معنا انقلاب را وارد مرحله مهم‌تری می‌کند.
12ـ در الزامات فصل جدید انقلاب برای تحقق گام دوم، هر فرد یا مجموعه یا نهاد، باید هوشمندانه جانمایی خود را مشخص و از فرافکنی پرهیز کند. همچنین آسیب‌شناسی راه طی شده برای پرهیز از خطا در مسیر پیش رو و داشتن روحیه و عزم جهادی و امید بخشی واقع‌بینانه به آینده از الزامات مهم تحقق گام دوم است.