اشاره: جامعه ايران با مطبوعات وارد دنياي جديدي شد؛ دنياي جديدي كه بايد با قلم و نگاهي ايران‌دوستانه به افشاي چهره عقب‌مانده وطن مي‌پرداخت، البته اين كوشش مشفقانه در حالي آغاز شد كه شاهان قاجار درك درستي از روزنامه نداشتند و در جامعه نيز درصد پاييني از افراد قادر به خواندن و نوشتن بودند. با اين حال آنچه از تاريخ مطبوعات برمي‌آيد حاكي از اين است كه بعضي افراد بي‌سواد روزنامه مي‌خريدند و افراد باسواد براي آنها مي‌خواندند. جامعه ايراني، روزنامه را در حالي تجربه كرد كه با جهان خارج از خودش از نظر توسعه فرسنگ‌ها فاصله داشت؛ توسعه‌اي كه با مطبوعات حالت جدي‌تري به خود گرفت. مطبوعاتي كه گام‌هاي آغازين را برمي‌داشت و تلاش بر آن بود كه حساسيت دربار شاهان مستبد قاجار را برنينگيزد. در اين ميان قشر مطبوعاتي و افرادي كه با دشواري بسيار به اين راه قدم گذاشتند، با تحمل مشقات بسيار توانستند چرخه مطبوعات ايران را فعال نگه دارند. مطبوعاتي كه در كشوري جهان سومي نفس مي‌كشيد و دست و پا مي‌زد تا داد و درد مردم و پيشرفت جهان را به گوش شاهان قاجار برساند. شاهاني كه تاب سخنان مشفقانه روزنامه‌نگاران را نداشتند و روزنامه را در خدمت خود مي‌خواستند و مجالي براي قلم‌فرسايي و مدح سلطنت فارغ از درد و غم جامعه ايراني. يكي از پژوهشگراني كه دريايي از تاريخ مطبوعات را با خود يدك مي‌كشد، سيدفريد قاسمي است كه از وي به عنوان حافظه مطبوعات ايران ياد مي‌كنند، به مناسبت سالروز تولد استاد قاسمي برآن شديم تا با وي مروري بر سپيده‌دم مطبوعات در ايران داشته باشيم؛ از زبان وي كه سال‌هاست با مطبوعات ديروز و امروز دمخور است، از دل گذشته با امروز پل مي‌زند و از قصه‌هاي ديروز و غصه امروز روزنامه‌نگاران حكايت‌هاي ناگفته‌ بسيار دارد.