روزنامه شرق - صفحه 341

اشاره: ريشه‌هاي درهم‌تنيده فقر را بايد فراتر از يك دولت نگريست، زماني‌كه ساختار يك اقتصاد درگير «اقتصاد رفاقتي» و به تبع آن «اقتصاد انگلي» است، دور از انتظار نيست كه نتوان به‌راحتي فقر را از كشور ريشه‌كن كرد. به گفته حسين راغفر، اقتصاددان و پژوهشگر حوزه فقر در ايران، که به واسطه روز جهانی فقر با او به گفت وگو نشستیم. كشور با ابرچالش‌هايي روبه‌روست كه به‌درستي در رابطه با آنها تصميم‌گيري نمي‌شود. به گفته راغفر، فقر و نابرابري، پديده‌هاي نسلي و محصول نظام اجتماعي و اقتصادي هستند. مادامي‌كه پاسخ جدي به اين چالش‌ها داده نشود، به ‌دليل سلطه سرمايه‌هاي تجاري و مالي در كشور، صاحبان اين اموال كه ريشه‌شان در منابع عمومي و نفت و گاز بوده، به دليل نابرابري‌هايي كه توانسته‌اند از آنها برخوردار شوند، نابرابري‌هاي جديدي مي‌آفرينند... . نظام نابرابر، نابرابري‌هاي بعدي را بازتوليد مي‌‌كند كه همه اينها باعث بازتوليد فقر در مقياس بزرگ مي‌‌شوند و خانواده فقير، فقير مي‌ماند. اين اقتصاددان هشدار مي‌دهد باوجودي‌كه روند تخريب اقتصاد از دولت احمدي‌نژاد تاكنون بهبود يافته است، فقط و فقط سرعت گسترش فقر در ايران با كندي مواجه شده وگرنه هنوز هم با فقيرترشدن بخشي از جامعه روبه‌رو هستيم. او با تكيه بر مطالعات انجام‌شده تأكيد مي‌كند: «در اين وضعيت بايد انتظار بدترشدن شرايط را هم داشته باشيم».

اشاره: شبکه‌های اجتماعی افراد را با اطلاعات متنوع بمباران می‌کنند. بمباران احتمالا تعبیر درستی برای رویکرد شبکه‌ها در قبال جامعه است چون در ظاهر افراد جامعه در برابر این حجم اطلاعات بی‌دفاع‌اند. به‌ویژه بعد از فراگیرشدن شبکه‌های اجتماعی و در رأس آنها تلگرام، این بمباران اطلاعاتی شدیدتر و گسترده‌تر شد. صرف‌نظر از اینکه بسیاری از اطلاعات دریافتی از فضایی مانند تلگرام فاقد منبع مطمئن و مستند هستند، حجم این اطلاعات به قدری است که کاربران را دچار اضطراب و نگرانی می‌کند. نگرانی از اینکه کجای این اطلاعات ایستاده‌اند و چگونه می‌توانند خود را بیابند. این به لحاظ روانی ممکن است موجب سرگشتگی شود. گفته می‌شود با توجه به اقبال جامعه نسبت به یک شبکه اجتماعی مانند تلگرام و با توجه به حجم اطلاعات واردشده به جامعه از طریق آن، به‌زودی دچار نوعی اضطراب جدید ناشی از وفور اطلاعات خواهیم شد؛ هرچند جامعه در زمان کوتاهی از این اضطراب عبور خواهد کرد. با مسعود کوثری، عضو هیأت علمی ارتباطات دانشگاه تهران، درباره تأثیر شبکه‌های اجتماعی نظیر تلگرام بر آگاهی و دانش جامعه ایرانی گفت‌وگو کرده‌ایم. کوثری معتقد است شبکه‌های اجتماعی لزوما جامعه را آگاه‌تر و باسوادتر نمی‌کنند اما به‌طور قطع موجب می‌شوند جامعه به چیزهایی توجه کند که پیش از آن کمتر متوجه آنها بوده است.