گفت‌و‌گو با محسن صفايي فراهاني
مقدمه:
توسعه يا توسعه‌نيافتگي، سوال اينجاست. پس از اجراي ١٠ برنامه پنج ساله توسعه در ايران معاصر بحث بايد بر سر توسعه باشد يا توسعه‌نيافتگي؟ چرا ايران هنوز توسعه‌يافته نيست. اينها سوالاتي است كه در آستانه ارايه برنامه ششم توسعه از سوي دولت به مجلس، نقل محافل كارشناسي است. در اينكه توسعه‌نيافته‌ايم و فرصت‌هايي را از دست داده‌ايم همه متفقند اما در تبيين دلايل توسعه‌نيافتگي ايران و آنچه بايد در دستور كار قرار گيرد، نظرات متفاوت است.
محسن صفايي فراهاني را برخي چهره‌اي ورزشي مي‌دانند، برخي سياسي و برخي اقتصادي. او در اين سال‌ها به دليل مسووليت‌هاي متعدد در اين سه حوزه شهرت يافته است اما علاقه‌اش به ايران و تاريخ ايران نشان مي‌دهد در هر سه بخش، هر آنچه وي را با اجتماع پيوند دهد برايش اهميت دارد. شايد از اين‌روست كه تلاش كرد در مصاحبه تفصيلي با «اعتماد» دلايل توسعه‌نيافتگي را تشريح كند. وي معتقد است راه توسعه از سياست مي‌گذرد. در اين حوزه نيز ترديدي ندارد. مي‌گويد تا زماني كه ابزارهاي توسعه سياسي به كار گرفته نشوند، توسعه اقتصادي راه به جايي نخواهد برد.
صفايي فراهاني با همان لحن صريحش درباره بحران اجتماع ايران سخن گفت؛ بحراني كه حالا خود به ديواري بلند در برابر توسعه تبديل شده است و فروريختن آن همت بالايي مي‌خواهد و تلاشي مضاعف؛ بحران در عدم مشاركت مسوولانه مردم در اداره كشور است. وقتي جامعه بزرگ و بزرگ‌تر مي‌شود، خردجمعي بايد به مدد جامعه بزرگ‌تر بيايد، بدون مشاركت مردم در هرم تصميم‌سازي و از طريق نهادهاي مدني نتيجه همين مي‌شود. در جامعه امروز مردم دخالتي در هرم و ساختار تصميم‌سازي ندارند، فرهنگ بي‌تفاوتي و مسووليت‌ناپذيري حاكم مي‌شود، انسان فهيم، هوشيار و دانا در آن جايي ندارد، به كساني «آدم زرنگ » مي‌گويند كه در صف نمي‌ايستد، ماليات نمي‌دهد، راحت دروغ مي‌گويد و... در اين شرايط دولت‌ها به خود اجازه هر كار و برخوردي را مي‌دهند.
صفايي فراهاني هرچند لابه‌لاي سخنانش اميد به حل مشكلات را پنهان نمي‌كند اما مي‌گويد ريشه بحران در بخش اجتماعي است، دفتر مطالعات استراتژيك رياست‌جمهوري اخيرا گزارشي تهيه كرده كه به نظر من تكان‌دهنده است. نگراني‌هاي فراواني را ايجاد مي‌كند. براساس مفاد اين گزارش اعتماد بين آحاد جامعه ايران به ١٠ درصد رسيده است، شاخص صداقت و امانتداري به هشت درصد و اين ارقام در كشورهاي حوزه اسكانديناوي بالا ٧٠ درصد است، يعني جامعه به واقع دچار يك سقوط اخلاقي شديد شده است.
با او از همين سوال ساده آغاز كرديم. چرا بعد از اجراي ١٠ برنامه توسعه‌اي، هنوز توسعه‌يافته نيستيم؟
کد خبر: ۲۸۹۵۳۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۰۱/۳۱
محسن صفایی فراهانی در گفت‌و‌گو با «بهار» از تخلفات اقتصادی سال‌های گذشته می‌گوید:
اشاره:
مهندس محسن صفایی‌فراهانی متولد 1327 در تهران است. او از معدود چهره‌هایی است که در چند حوزه مختلف سیاست، اقتصاد و ورزش فعالیت داشته و درعین‌حال کارنامه قابل قبولی از خود به‌جای گذاشته است. اعم فعالیت‌های وزارتخانه‌ای او به دولت اصلاحات بازمی‌گردد؛ از قائم مقامی در وزارت صنایع گرفته تا مشاوره در وزارت نیرو مشمول همین دوران می‌شود. صفایی فراهانی همچنین سابقه عضویت در اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران و فعالیت در جمعیت دفاع از حقوق آزادی‌بشر را دارد که از این حیث می‌توان او را در زمره افراد برجسته اقتصادی کشور برشمرد. صفایی‌فراهانی در مجلس‌ششم نیز به نمایندگی از مردم تهران و با فهرست حزب مشارکت به مجلس راه پیدا کرد تا عضویت در کمیسیون برنامه و بودجه را نیز تجربه کند. البته تمام سوابق او به موضوعات اقتصادی محدود نمی‌شود. صفایی‌فراهانی در بین سال‌های 77 تا 81 ریاست فدراسیون فوتبال و همچنین عضویت در کمیته اجرایی کنفدراسیون آسیا را در کارنامه ورزشی خود به ثبت رساند.
صفایی‌فراهانی در سال 88 و پس از حوادث آن دوره به 6 ماه حبس تعزیری محکوم شد تا سابقه محکومیت هم به کارنامه سیاسی این عضو شورای مرکزی مشارکت اضافه شود. او طی این مصاحبه بیش از آنکه از حرف‌های کلیشه‌ای استفاده و بر پیش‌بینی‌ها تکیه کند، بر تاریخ تاکید دارد و صریح حرف می‌زند. در یک کلام، او واقع‌بین است. نگاهش نه آن‌چنان امیدوار‌کننده است که بهشت برین را متصور شویم و نه آن‌چنان ناامید‌کننده که فرار را بر قرار ترجیح دهیم. خوش‌تیپ، منظم و دقیق است و بدون تعارف برخورد می‌کند. آنجا که قرار بر حرف زدن باشد، صحبت می‌کند و پاسخ می‌دهد و آنجا که نخواهد، حرفی نمی‌زند و تنها به لبخندی قناعت می‌کند. از کنار‌زدن کاغذ‌های روی میزش و جا‌به‌جاکردن آن‌ها مشخص است که نگاه جزیی بر اطراف دارد. آن‌چنان‌که اگر یقه لباس کج باشد یا آستین پیراهن مرتب نباشد، متوجه شده، روی آن متمرکز می‌شود. از این مصاحبه که قریب به یک ساعت‌و‌نیم طول کشید یک تجربه کسب کردم که آن را به شما توصیه می‌کنم؛ برای مصاحبه راحت و بدون استرس با صفایی‌فراهانی «کت‌وشلوار اتو‌کرده و ست بپوشید.»
کد خبر: ۲۸۸۴۰۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۴/۱۲/۱۸