ناصر هاديان و حسين شيخ‌الاسلام توازن ماموريت‌هاي منطقه‌اي ايران و ديگر بازيگران خاورميانه را بررسي مي‌كنند
اشاره:
در يك سال اخير بسياري از ناظران بين‌المللي چشم‌انداز نظام بين‌الملل را از اوكراين دنبال مي‌كنند. با اين حال آمريكا به عنوان بزرگ‌ترين قدرت سياسي – اقتصادي جهان، در عمل اثبات كرده بيش از آنكه نگران شرق اروپا باشد. بازي را در خاورميانه دنبال مي‌كند؛ جايي كه گلوگاه بازارهاي جهاني است و هر حادثه‌اي در آن، به سرعت شيب نمودارهاي قيمت نفت و طلا را در سراشيبي سقوط و سربالايي صعود مي‌اندازد. اما موضوع مهم در اين بين، آن است كه تغيير و تحول غيرقابل پيش‌بيني در خاورميانه كليد خورده است. شايد سابقه اين تحول غيرمديريت شده به خيز انقلابي در كشورهاي منطقه بازمي‌گردد، اما تغيير مديريت شده را بازيگران موثر منطقه‌اي و بين‌المللي آغاز كرده و رقم خواهند زد. اين جريان غيرقابل پيش‌بيني از آنجا آب مي‌خورد كه خاورميانه در يك وضعيت بي‌ثباتي نسبي، با معادلات گوناگوني روبه‌رو است.
از يك طرف روند گذشته منطقه سست شده، از سوي ديگر در فقدان يك روند جدي، مهره‌چيني هر كدام از بازيگران منطقه‌اي و بين‌المللي در شطرنج منطقه، كنش و واكنش‌هايي بر خواهد انگيخت و پيامدهايي خواهد داشت كه روند آينده منطقه را تعيين مي‌كنند. هر بازيگري كه به درستي جهت اين روند را تشخيص دهد و راهبرد درستي اتخاذ كند، قطعا يك گام جلوتر از رقباست. بر اين اساس شواهد نشان مي‌دهد، اگرچه در يك سال اخير داعش از قلب عراق و سوريه سر بر آورده و هزينه‌هايي براي ايران به عنوان قدرت حامي دولت‌هاي عراق و سوريه داشته، اما بازي كاملا به نفع ايران بوده و در واقع اثبات درستي نگاه راهبردي تهران بوده است، تا جايي كه باراك اوباما رييس‌جمهوري آمريكا در سخناني به اهميت نقش ايران در منطقه اعتراف مي‌كند.
با اين حال استراتژيست‌هاي ايراني با وجود اختلاف سليقه‌ها، به اين موضوع نگاه راهبردي‌تر دارند. با هدف تعالي جايگاه سياسي و اقتصادي ايران در منطقه، برخي اثبات جايگاه مثبت منطقه‌اي ايران را توجيه بر حق بودن راه گذشته و ادامه همين راهبرد مي‌دانند، برخي نيز نسبت به افزايش هزينه‌هايي كه ايران در منطقه مي‌پردازد، ابراز نگراني مي‌كنند. از سوي ديگر، همزمان در بسياري از محافل تحليلي به ويژه غربي – آمريكايي گفته مي‌شود سياست آمريكا در خاورميانه به شدت تحت تاثير حركت ايران قرار دارد.
شايد بتوان گفت در اين بين، استراتژيست‌ها دو راهبرد محافظه‌كارانه و تعامل‌گرايانه درباره كنش و واكنش آينده ايران و آمريكا در منطقه مطرح مي‌كنند... مجموع برآورد اين معادلات موضوعي است كه در نشست مشترك با آقاي حسين شيخ‌الاسلام، سفير پيشين ايران در سوريه و مشاور رييس مجلس و دكتر ناصر هاديان، استاد دانشگاه و تحليلگر مسائل سياست خارجي مطرح كرده‌ايم؛ بحثي راهبردي كه براي دستگاه‌هاي سياستگذار نيز بسيار مفيد خواهد بود.
کد خبر: ۲۸۴۶۹۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۴/۰۹/۲۵