جعفر حق‌پناه

مقدمه: ترکیه بعد از کودتای نافرجام خود تا‌کنون نتوانسته است فضای داخلی خود را سامان بخشد. هزاران شهروند در ترکیه از کار خود یا اخراج شدند یا دستگیر شدند. به تازگی مشخص شد که بیش از 130 دیپلمات و نظامي‌ترکیه و اعضای خانواده‌شان از هنگام کودتای شکست خورده ژوئیه سال گذشته در این کشور، از برلین درخواست پناهندگی کرده‌اند. این در حالی است به زودی رفراندوم تغییر نظام از حالت پارلمانی به ریاستی برگزار خواهد شد و اردوغان علی‌رغم انتقادهایی که در این مسیر دارد تلاش مي‌کند با تحرکاتی که در فضای منطقه دارد مشروعیت خود را در فضای داخلی بالا ببرد. آیا ترکیه مي‌تواند سیاست درونی و خارجی منسجمي‌ در آینده طرح ریزی کند؟ در این باره با جعفر حق پناه مدرس دانشگاه و کارشناس مسائل ترکیه گفت‌و‌گو کرده‌ایم که از نظر مي‌گذرانید:

مقدمه: 10 روز از آغاز تنش در روابط سیاسی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و قطع رابطه عربستان و امارات با قطر می‌گذرد. در این مدت رسانه‌ها اظهارات «تمیم بن حمد بن خلیفه آل ثانی»، مبنی بر اینکه «ایران قدرتی بزرگ و ضامن ثبات در منطقه است» را یکی از دلایل اساسی بروز این تنش عنوان کردند. تحلیلی که وزیر امور خارجه قطر آن را رد کرده و معتقد است رابطه کشورش با ایران در مقایسه با رابطه امارات که دومین شریک تجاری ایران به شمار می‌رود، نمی‌تواند دلیلی برای قطع رابطه دیپلماتیک بعضی کشورهای عربی باشد. این در حالی است که واقعیت‌های تاریخی و سیاسی حاکم بر مناسبات سه کشور قطر، امارات و عربستان نیز حکایت از آن دارد که اختلافات گازی میان دوحه و ریاض و نیز اختلافات عمیق ناشی از حمایت قطر از جریان سیاسی اخوان المسلمین از زمینه سازهای اصلی اوج گرفتن تنش‌هایی بوده که پیش‌تر وجود داشته‌اند. با این حال برای تحلیلگران منطقه‌ای همچنان بررسی تأثیر و تأثر ایران در میانه این میدان قابل چشم‌پوشی نیست. برای بررسی بیشتر این دیدگاه‌های مختلف با جعفر حق‌پناه ، کارشناس مسائل منطقه درباره دلایل و دورنمای قطع رابطه کشورهای عربی با قطر گفت‌وگو کردیم.