*سوال: شما طی دوازده سال گذشته برجسته‌ترین مقام آژانس اتمی سازمان ملل بوده‌اید. آیا بحث مربوط به خلع سلاح هسته‌ای در مسیر درستی در حال پیش روی است؟
**پاسخ: ما اکنون دارای هزاران بمب اتمی در جهان هستیم و این تکنولوژی اکنون همه جا وجود دارد. ما نمی‌توانیم بیشتر از این کنترل کنیم که چه کسانی دارای سلاح‌های هسته‌ای هستند.
اگر ما در این زمینه تغییر رویه فکری نداشته باشیم، کشورهای بیشتر و حتی ممکن است گروه‌های تروریستی به این سلاح‌های هسته‌ای دست پیدا کنند و در آن صورت اصل بازدارندگی هسته‌ای به طور کلی زیر سوال می‌رود.
*سوال: چرا کشورهای مختلف با گذشت زمان علاقه بیشتری به داشتن سلاح‌های اتمی نشان می‌دهند؟
**پاسخ: در دنیایی که ما اکنون در آن زندگی می‌کنیم، این طور به نظر می‌رسد که برخورد با کشورهایی که دارای سلاح هسته‌ای هستند، متفاوت از (نگرش به) دیگر کشورها است. این مساله حاکم است که قدرت و حتی سطح ایمنی زندگی به داشتن این سلاح‌ها وابسته است. در خطوط اصلی و اساسی استراتژی سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) نیز از سلاح‌های هسته‌ای تجلیل و تقدیر شده است. گفته می‌شود که این سلاح‌ها برای حاکمیت صلح ضروری هستند (!). کسی که این اصول را بخواند، بلافاصله به فکر افزایش بمب‌های اتمی خود می‌افتد.
ما نمی‌توانیم بگوییم که می‌توانیم سیستم امنیتی خود را داشته باشیم در حالی که برای بقیه دنیا داشتن سیستمی که ما آن را داریم، غیر مجاز است. این مساله به طور اساسی اشتباه است و حتی نژاد پرستانه. ما ملت‌های متمدن هستیم و نمی‌توانیم ادعای داشتن سیستم‌های امنیتی را داشته باشیم درحالی که دیگران را از داشتن آن برحذر می‌داریم.
*سوال: شما در اختلاف نظر همیشگی با دولت بوش در مورد جنگ عراق بودید. قضاوت فعلی شما در این مورد چیست؟
**پاسخ: آقای بوش و بلر هر دو می‌دانستند که عراق بمب اتمی ندارد، اما با این وجود تمام این کشور را ویران کردند. میلیون‌ها انسان بی‌گناه در عراق جان باختند، آن هم با دلایل واهی. امروز ما می‌دانیم که تصمیم برای جنگ عراق، یک سال قبل از آنکه ما بازرسی‌های خود را آغاز کنیم اتخاذ شده بود. این جنگ یک حقه بود که برپایه یک تهدید هسته‌ای صورت نگرفت. این جنگ برپایه تغییر یک رژیم و تغییر یک دیکتاتور بود که قرار بود کنار رود. صدام مطمئنا یک دیکتاتور بود، اما این مساله دلیلی برای قربانی کردن میلیون‌ها انسان بی‌گناه نبود. دیکتاتورهای بسیاری وجود دارند. اگر ما بخواهیم همه آنها را نابود کنیم در این صورت نصف جمعیت جهان را از بین خواهیم برد. به عقیده من این جنگ یک جنایت جنگی بود که با بی‌عاطفگی، جان یک میلیون انسان بی‌گناه را گرفت. ما امروزه تنها به گفتن این مساله بسنده می‌کنیم "افسوس ما اشتباه کردیم".
*سوال: جنگ علیه ترور دهه‌ی فعلی را تحت تاثیر خود قرار داد. شما ریشه‌ها و راه حل‌ها را کجا می‌بینید؟
**پاسخ: بین فقر و امنیت رابطه مستقیمی وجود دارد. فقر خطرناک‌ترین سلاح کشتار جمعی در جهان است. نمی‌توان انتظار داشت که جمعیتی معادل دو میلیارد انسان در دنیا داشت که روزانه با درآمدی کمتر از دو دلار زندگی می‌کنند، از طرف دولت‌های خود تحت فشار هستند، از سوی دنیای بیرون نیز مورد ظلم قرار می‌گیرند و بعد از آن انتظار صلح داشته باشیم. مشکل اساسی ایدئولوژی‌های افراطی در این احساس نهفته است که از جهان بیرون مورد ظلم قرار گرفته‌اند و یا تحقیر شده‌اند. ما باید بدانیم که چگونه کودکان به عنوان عاملان انتحاری جان خود را در کشمیر و فلسطین از دست می‌دهند. در این صورت متوجه نقاط کور و شرایط سخت زندگی سیاسی و اجتماعی آنها خواهیم شد.
*سوال: درگیری هسته‌ای ایران اکنون در آستانه تشدید بیشتر است. شما راه حل این مساله را چگونه می‌بینید؟
**پاسخ: برای آنکه اختلافات بین ایران و غرب که از پنجاه سال گذشته وجود داشته برطرف شود، یک راه حل وجود دارد و آن گفت‌وگوی واقعی است. منزوی کردن و تحریم هیچ مشکلی را حل نمی‌کند. این مساله باعث رویارویی و افزایش تنش می‌شود. آمریکایی‌ها سه سال است که از گفت‌وگو با ایران اجتناب کرده‌اند و سپس شرایط غیر ممکنی را برای ایران تعیین کرده‌اند. اکنون اوباما می‌گوید که آماده است گفت‌وگو کند آن هم بدون پیش شرط و برپایه احترام متقابل. اکنون توپ در زمین ایرانی‌ها است. متاسفانه اکنون در ایران ناآرامی‌های سیاسی وجود دارد.
من اطمینان دارم که دیر یا زود به توافقاتی خیلی بزرگ در پرونده هسته‌ای ایران دست می‌یابیم، اما باید صبر پیشه کنیم. ایران در دنیای امروز تهدیدی محسوب نمی‌شود. برخی سعی دارند این امر را جلوه کنند که ایران فردا یک بمب اتمی خواهد ساخت. این مساله درست نیست و حداقل ما شاهد این بمب نبوده‌ایم.
*سوال: آژانس بین المللی انرژی اتمی، نگران امنیت انرژی اتمی است. شما آینده این آژانس را چگونه می‌بینید؟
**پاسخ: من به دوستان اتریشی خود همیشه می‌گویم که اگر کشورهای همسایه شما دارای نیروگاه‌های اتمی باشند خوب است. طی 50 سال آینده شما در اطراف خود نیروی اتمی خواهید داشت چرا که به انرژی‌های پاک نیازمندیم تا تغییرات جوی را متوقف کنیم و از واردات نفت از کشورهای بی‌ثبات رهایی یابیم. به دلیل همه موارد گفته شده نیروی اتمی اکنون بار دیگر مورد توجه کشورها است. وجود انرژی‌هایی چون باد و خورشید مورد قبول است، اما برای این که ما مقادیر زیادی انرژی داشته باشیم یا به نفت و زغال احتیاج داریم یا به انرژی اتمی.