به گزارش خبرگزاری فارس، جمهوری اسلامی ایران در تاریخ پر افتخار سه دهه گذشته خویش به خوبی توانسته است زمینه حرکت های کلان و جهادی را در عرصه های مختلف آماده سازد و کشور را در حیطه های مختلف برای دست یابی به موفقیت های گوناگون مهیا نماید. در حال حاضر پس از بیش از سه ده تلاش و مبارزه جمهوری اسلامی ایران در شرایطی قرار گرفته است که سرمایه لازم و نیروی انسانی مورد نیاز برای حرکت به سمت آرمانهای کلان اسلامی را داراست. از این روست که دهه چهارم انقلاب اسلامی دهه پیشرفت و عدالت نامگذاری شده است. رهبر معظم انقلاب اسلامی در جمع فعالان و متخصصان نفتی کشور و نیز گروه هایی از مردم همدان خاطر نشان ساختند که اکنون نشانه های رشد و تعالی فکری و عملی در ملت ایران فراهم آمده است و از این رو اکنون زمان مجاهدت در عرصه های گوناگونی است که در میان این عرصه ها امسال به عنوان سال جهاد اقتصادی نام گذاری شده است. چنان که رهبر معظم انقلاب اسلامی خاطر نشان ساختند همه این دستاوردها و موفقیت ها مرهون خدمات و فداکاری های گذشته خصوصا خانواده های شهدا و ایثارگران و جانبازانی است که با ایثار در راه خود کشور را از گردنه های صعب العبور رد کرده و به عزت و توانایی رسانده اند. نکته مهم دیگر این است که دوران مجاهدات و تلاش به گذشته محدود نمی شود. هر چند در زمانهای مختلف مجاهدت و تلاش شکل متفاوتی به خود می گیرد اما باید توجه داشت که امروز هم هنوز دشمنان ملت ایران در پی ایجاد مشکلات و معضلات برای ملت هستند.
نکته مهم دیگر در فهم شعار سال درک مفهوم جهاد است که رهبر معظم انقلاب اسلامی آن را در شعار سال قرار داده اند و به جای عبارت "تلاش اقتصادی " این سال را سال "جهاد اقتصادی " نامیده اند. منظور از جهاد اقتصادی آن است که در این تلاش گسترده و پی گیر ما با دشمنی دشمنان نیز مواجه هستیم و باید برای موفقیت علاوه بر تلاش به مبارزه و درگیری با دشمن در این عرصه نیز بپردازیم. از دیگر نکاتی که رهبر معظم انقلاب اسلامی در این حیطه خاطر نشان ساختند این است که جهاد اقتصادی امری خاص یک گروه خاص و یا بخش مخصوصی از جامعه نیست. یعنی این گونه نیست که مخاطب جهاد اقتصادی که رهبر معظم انقلاب اسلامی مطرح فرموده اند صرفا مسوولان اقتصادی و یا اشخاصی باشند که درعرصه های اقتصادی کلان یا خاصی فعالیت میکنند. همه مردم و همه کسانی که در عرصه های مختلف مشغول هستند مخاطب این پیام و شعار هستند.
سال 1390 به لطف خدای متعال و با امید به الطاف خفیه و جلیه حضرت حق با شعار جهاد ااقتصادی آغاز گردیده است. در همین راستا در اولین سفر پس از سفر مشهد مقدس در ابتدای سال نو مقام معظم رهبری به بازدید از بخش های صنعتی و نفتی کشور در عسلویه در استان بوشهر پرداختند.
در این سفر که به یکی از مهمترین مناطق صنعت نفت کشورمان صورت گرفته است، رهبر معظم انقلاب اسلامی به بیان برخی مطالب بسیار مهم در مورد شعار سال و وضعیت کنونی کشور پرداختند که در ادامه به صورت خلاصه به برخی از این نکات مهم خواهیم پرداخت:
رشد و تعالی فکری و عملی ملت ایران
جمهوری اسلامی ایران در تاریخ پر افتخار سه دهه گذشته خویش به خوبی توانسته است زمینه حرکت های کلان و جهادی را در عرصه های مختلف آماده سازد و کشور را در حیطه های مختلف برای دست یابی به موفقیت های گوناگون مهیا نماید. در حال حاضر پس از بیش از سه ده تلاش و مبارزه جمهوری اسلامی ایران در شرایطی قرار گرفته است که سرمایه لازم و نیروی انسانی مورد نیاز برای حرکت به سمت آرمانهای کلان اسلامی را داراست. از این روست که دهه چهارم انقلاب اسلامی دهه پیشرفت و عدالت نامگذاری شده است. رهبر معظم انقلاب اسلامی در جمع فعالان و متخصصان نفتی کشور و نیز گروه هایی از مردم همدان خاطر نشان ساختند که اکنون نشانه های رشد و تعالی فکری و عملی در ملت ایران فراهم آمده است و از این رو اکنون زمان مجاهدت در عرصه های گوناگونی است که در میان این عرصه ها امسال به عنوان سال جهاد اقتصادی نام گذاری شده است به تعبیر معظم له: "خوشبختانه در همه‌ى گوشه و کنار کشور و در هر بخشى و به نحوى نشانه‌هاى رشد و تعالى فکرى و عملىِ ملت عزیزمان آشکار است. در یک دوره‌اى، مستکبران متجاوز و سلطه‌طلب که اهمیت این منطقه از عالم را درک کرده بودند، تصمیم داشتند این حوزه‌ى ثروتمند خلیج فارس را به طور کامل قبضه کنند و در اختیار بگیرند. همان استعمارگرانى که شبه‌قاره‌ى هندوستان را به آن روز درآوردند و با حضور خودشان آن ضربه‌هاى جبران‌ناپذیر را به آن مردم زدند، و در شمال آفریقا به نحو دیگر و در شرق آسیا به نحو دیگر، حاضر نبودند از این منطقه دل بکنند و طمع ببُرند. "
در فراز دیگری از سخنانشان رهبر معظم انقلاب اسلامی خاطر نشان ساختند که فضای عمومی کشور به واسطه همین مقدمه سازی مهم در سالهای گذشته و تلاش های صورت گرفته در سالهای اخیر فضای کار و مجاهدت است: "خوشبختانه فضاى عمومى کشور، فضاى کار است؛ فضاى تلاش است؛ فضاى همدلى است؛ این به برکت مجاهدتهائى است که قبلاً انجام گرفته است. امروز جمعى از خانواده‌هاى شهداى این منطقه هم در این جمع حضور دارند. حتماً باید بدانیم که آنچه امروز ما موفقیت به دست مى‌آوریم، به برکت مجاهدت شهیدان و خون شهیدان و ایثار شهیدان است؛ شهیدان، جانبازان، ایثارگران. بعضى به میدان جنگ رفتند، جانهاى خودشان را هم عرضه کردند، اجر ایثار فى‌سبیل‌اللَّه را بردند؛ اگرچه خداى متعال جانهاى اینها را بحمداللَّه حفظ کرده است و اینها در خدمت انقلاب و در خدمت کشور قرار دارند. این ایثارگرى‌ها و این مجاهدتهاست که امروز ملت ما را به این عزت و به این توانائى رسانده است و به او فرصت داده است که بتواند این کارهاى بزرگ را انجام دهد. "
چنان که رهبر معظم انقلاب اسلامی خاطر نشان ساختند همه این دستاوردها و موفقیت ها مرهون خدمات و فداکاری های گذشته خصوصا خانواده های شهدا و ایثارگران و جانبازانی است که با ایثار در راه خود کشور را از گردنه های صعب العبور رد کرده و به عزت و توانایی رسانده اند.
جمهوری اسلامی در برابر همه اهداف استکبار
نکته مهم دیگر این است که دوران مجاهدات و تلاش به گذشته محدود نمی شود. هر چند در زمانهای مختلف مجاهدت و تلاش شکل متفاوتی به خود می گیرد اما باید توجه داشت که امروز هم هنوز دشمنان ملت ایران در پی ایجاد مشکلات و معضلات برای ملت هستند و حتی در خیال خام خود تصور بر اندازی نظام جمهوری اسلامی ایران و بر هم زدن دوره عزت ملت را دارند. این در حالی است که چنین خیال خامی هرگز به نتیجه نخواهد رسید چرا که ملت ایران به امید خدا و لطف لایزال الهی مستظهر است و در حمایت از جمهوری اسلامی ایران از هیچ مجاهدتی فروگذار نمی کند و جمهوری اسلامی نیز چنان که امام راحل عظیم الشان ملت ایران فرموده بودند در برابر همه دنیای استکبار ایستاده است. به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی "امروز هم یک دوران دیگرى است. سلطه‌گران و متجاوزان بین‌المللى به نحو دیگرى در فکر این هستند که به هر نقطه‌اى از نقاط عالم که میتوانند، دست بیندازند و منافع نامشروع خودشان را تأمین کنند، ولو به قیمت نابود کردن هویت و عزت ملتها؛ همان طور که مشاهده می‌کنید در گوشه و کنار دنیا و بخصوص در این منطقه، در این سالها دارند انجام می‌دهند. آنچه در ایران اتفاق افتاده است، درست نقطه‌ى مقابل هدفها و اطماع استکبار جهانى است. در اینجا نظامى متکى به مردم، متکى به دلها، به ایمانها، به عاطفه‌ها شکل گرفته است؛ با اهداف اسلامى، با اهداف قرآنى، با اهداف "و للَّه العزّة و لرسوله و للمؤمنین "، با این اعتقاد و باورى که هیچ‌گونه فشار و تحمیلى نمی‌تواند آن را متزلزل کند؛ یک نظامِ این‌چنینى؛ نظام اسلامى. خود این ایستادگى، خود این مقاومت در مقابل طمع‌ورزى بیگانگان، مراکز قدرت جهانى را به خشم مى‌آورد. سى سال است اینها دارند خشم خودشان را به نحوى ابراز میکنند، اما با اراده‌ى ملت ایران - که متکى به اراده‌ى پروردگار متعال است و با اطمینان به وعده‌ى الهى است - دشمنان ناکام مانده‌اند و ملت ایران روزبه‌روز عرصه‌هاى پیشرفت و تکامل و تعالى را پیموده است. "
معنای جهاد اقتصادی
یکی از نکات مهم در آغاز هر سال با توجه به شعاری که در آن سال مطرح می شود این است که مفهوم صحیح شعار آن سال درک شود و برای آن مفهوم صحیح تلاش و برای اجرای آن کوشش گردد. همانطور که باقی ماندن در حد شعار و نپرداختن به عمل می تواند یک معضل و کوتاهی در برخورد با شعار سال باشد؛ درک نادرست شعار سال نیز می تواند باعث شود که تلاشها و کوشش های صورت گرفته جهت صحیح خود را پیدا نکند. به همین دلیل است که معمولا رهبر معظم انقلاب اسلامی در ابتدای سال و در اولین سخنرانی های خویش به تشریح مفهوم شعار سال می پردازند و البته از مسوولان و مخاطبان خویش می خواهند که برای این مفهوم صحیح تلاش و کوشش کنند و از تبلیغات و کارهای ظاهری کم اثر و گاه پرهزینه خودداری کنند. ایشان در سخنرانی اخیر خویش در بیان مفهوم صحیح شعار سال بیان داشتند: "من امسال را "سال جهاد اقتصادى " اعلام کرده‌ام. این معنایش این است که ملت ایران در این برهه‌ى از زمان، جهادش به طور عمده در عرصه‌ى اقتصاد است... براى اقتصاد یک کشور، مهمترین بخشى که می‌تواند یک شکوفائى پایدار را به وجود بیاورد، تولید است؛ بخصوص آن بخش اقتصاد تولیدى‌اى که متکى است به دانش، متکى است به علم؛ اینجا این‌جور است؛ هم اقتصادى است، هم تولیدى است، هم علمى است؛ دانش‌بنیان است. این، شایسته‌ى ملت ایران است. اگر یک روز مردم این منطقه و مردم بخشهاى مختلف کشور در مقابل زورگوئى و پرروئى و زیاده‌طلبى دولتهاى غارتگر و متجاوز، آنجور باید مى‌ایستادند، امروز در مقابل آن قدرتها شکل ایستادگى پیچیده‌تر است، حساس‌تر است، متنوع‌تر است؛ احتیاج دارد به یک مجاهدت پیچیده و عمیق. خوشبختانه ملت ما با فرهنگ مجاهدت آشناست. ما از مجاهدت، بیگانه نیستیم. ملت ما در میدانهاى جهاد؛ هم جهاد نظامى، در دوران هشت سال دفاع مقدس؛ هم جهاد سیاسى، در طول این مدت؛ هم جهاد اقتصادى و علمى، یک ملت امتحان‌داده است. ما آشنا هستیم با جهاد. این جهادى که امروز باید انجام دهیم - جهاد اقتصادى - از جهادهائى که تا امروز ملت ایران انجام داده، مشکل‌تر نیست؛ اما باید بدانیم چه کار می‌خواهیم بکنیم. "
تفاوت جهاد اقتصادی با تلاش اقتصادی
نکته مهم دیگر در فهم شعار سال درک مفهوم جهاد است که رهبر معظم انقلاب اسلامی آن را در شعار سال قرار داده اند و به جای عبارت "تلاش اقتصادی " این سال را سال "جهاد اقتصادی " نامیده اند. منظور از جهاد اقتصادی آن است که در این تلاش گسترده و پی گیر ما با دشمنی دشمنان نیز مواجه هستیم و باید برای موفقیت علاوه بر تلاش به مبارزه و درگیری با دشمن در این عرصه نیز بپردازیم. که البته در هر عرصه درگیری و مجاهدت حالت خاص خودش را دارد. به تعبیر معظم له: "جهاد اقتصادى، صرفاً تلاش اقتصادى نیست. جهاد یک بارِ معنائى ویژه‌اى دارد. هر تلاشى را نمیشود گفت جهاد. در جهاد، حضور و رویاروئى با دشمن، مفروض است. انسان یک تلاشى می‌کند، دشمنى در مقابل او نیست؛ این جهاد نیست. اما یک وقت شما می‌خواهید یک تلاشى را انجام دهید، که بخصوص یک دشمنى سینه به سینه‌ى شما ایستاده است؛ این می‌شود جهاد. ممکن است یک وقت این جهاد به شکل قتال(جنگ) باشد، ممکن است جهاد مالى باشد، ممکن است جهاد علمى باشد، ممکن است جهاد فنى باشد؛ همه‌ى اینها جهاد است؛ انواع و اقسام جهاد و مبارزه است. اگر بخواهیم در ادبیاتِ امروز ما براى "جهاد " معادلى پیدا کنیم، می‌شود "مبارزه ". جهاد اقتصادى، یعنى مبارزه‌ى اقتصادى. "
همه در جهاد اقتصادی شریک و مسئولند
از دیگر نکاتی که رهبر معظم انقلاب اسلامی در این حیطه خاطر نشان ساختند این است که جهاد اقتصادی امری خاص یک گروه خاص و یا بخش مخصوصی از جامعه نیست. یعنی این گونه نیست که مخاطب جهاد اقتصادی که رهبر معظم انقلاب اسلامی مطرح فرموده اند صرفا مسوولان اقتصادی و یا اشخاصی باشند که درعرصه های اقتصادی کلان یا خاصی فعالیت میکنند. همه مردم و همه کسانی که در عرصه های مختلف مشغول هستند مخاطب این پیام و شعار هستند. به تعبیر ایشان: "همه هم مسئولند. این مردان مؤمنى که بعضى از آنها را ما امروز دیدیم و بسیارى از شماها در این مجموعه مشغول کار هستید و جزو آنها هستید، این کارتان جهاد است. این کارى که در این منطقه‌ى صنعتى و اقتصادىِ عظیم دارد انجام می‌گیرد، یک جهاد است. نیت اگر نیت خدائى باشد، می‌شود جهاد فى‌سبیل‌اللَّه. وقتى انسان براى اعلاى کلمه‌ى حق، اعلاى کلمه‌ى اسلام، عزت بخشیدن به امت اسلامى و ملت مؤمن و مسلمان ایران تلاش می‌کند، این جهاد می‌شود جهاد فى‌سبیل‌اللَّه. آن وقت در این تلاش، برکات و عظمت و شأن جهاد فى‌سبیل‌اللَّه وجود دارد. من از همه‌ى کارکنان، متخصصان و فعالان این عرصه - ضمن تشکر - به جد می‌خواهم که کار خودتان را جهاد فى‌سبیل‌اللَّه بدانید؛ احساس خستگى نکنید و بدانید جهاد فى‌سبیل‌اللَّه وعده‌ى الهى بر پیروزى آن است.
وقتى براى خدا و در راه خدا حرکت می‌کنید، به پیروزى خواهید رسید. امسال همه‌ى اجزاى گوناگون ملت ما، مسئولین کشورى، مسئولین بخشهاى گوناگون استانى در گوشه و کنار کشور و آحاد مردم، همه باید این تلاش را براى خدا در پیش بگیرند. خداى متعال هم برکت خواهد داد. خداى متعال به آن تلاشى، به آن کارى، به آن نیت و عزمى که در این جهت باشد، حتماً برکت می‌دهد و کمک می‌کند؛ کمااینکه در طول این سى و دو سال تا امروز خداى متعال به ما کمک کرده. بدون اراده‌ى الهى، امکان نداشت یک ملتى بتواند در مقابل استکبار جهانى بایستد. در این منطقه‌ى معادن غنى گازی، خب ما شریکى داریم؛ حالا من نمی‌خواهم تعبیر کنم به رقیب. شما وقتى نگاه می‌کنید، مى‌بینید همه‌ى کسانى که از پیشرفت ملت ایران ناراضى‌اند، آنجا در مواجهه‌ى با ملت ایران جمع شده‌اند، متراکم شده‌اند؛ آن طرف را کمک کنند و هرچه میتوانند، در کار این طرف کارشکنى کنند. این معناى جهاد و مبارزه را نشان می‌دهد؛ اینکه انسان در مقابل خود، دشمنىِ دشمن و خصم را احساس کند.
هر یک قدمى که شما در این کار و امثال این کار پیش بروید، دشمن را عصبانى می‌کند، ناراحت می‌کند؛ هرچه هم بتوانند، کارشکنى میکنند. هرچه شما براى این پیشرفت احتیاج داشته باشید، آنها سعى میکنند بر روى آن متمرکز شوند و دسترسى شما به آن را مشکل کنند، دشوار کنند. علاج چیست؟ علاج، برگشتن و تکیه کردن به خود؛ استمداد از توانائى‌هاى خود؛ این چشمه‌ى جوشان تمام نشدنى اراده‌ى انسانى و استعدادى که بحمداللَّه در ایران عزیز ما، در مردم ما، در نسل جوان ما وجود دارد. "
رهبر معظم انقلاب اسلامی خاطر نشان ساختند که همه ملت ایران در این جهاد اقتصادی شریک هستند و همه با هم باید در این عرصه این بار بر زمین مانده را بردارند تا بتوانند بر دشمنی های صورت گرفته در این زمینه فائق آیند. ایشان خاطر نشان ساختند: " یک جمله خطاب به همه‌ى ملت ایران است و آن اینکه در این جهاد اقتصادى همه شریکند. در اداره‌ى اقتصاد یک ملت، مصرف هم یک رکن عمده است؛ مصرف درست، مصرف خوب، مصرف دور از اسراف و تبذیر و اتلاف مال؛ همین چیزى که همیشه توصیه می‌شود. ایجاد فرهنگ کار و تلاش للَّه. شما حتّى سر یک کلاس، یک معلم هم که باشید، می‌توانید در این جهاد اقتصادى سهیم باشید؛ این فرهنگ را به این جوان، به این نیروى انسانىِ فردا تعلیم می‌دهید؛ این می‌شود جهاد اقتصادى. در هر بخشى که باشید، می‌توانید در این جهاد سهیم باشید. "
پیشرفت منهای عدالت اصلا پیشرفت نیست
نکته مهم دیگری که باید به آن توجه داشت این است که جهاد اقتصادی و شعار اصلی سال قرار دادن آن به این معنی نیست که جمهوری اسلامی از اهداف معنوی اصیل خویش دست برداشته است و می خواهد صرفا به عرصه اقتصادی و پیشرفت های مرسوم در دنیا دست یابد. بلکه باید توجه داشت که ملت ایران به تبع دستورات دینی هرگز دست از معنویات و دستورات معنوی خویش در مورد زندگی دنیوی بر نخواهد داشت. به تعبیر معظم له: "این دهه براى ما دهه‌ى پیشرفت و عدالت است. پیشرفت منهاى عدالت، از نظر اسلام اصلاً پیشرفت نیست. در همین منطقه‌ى عسلویه - در این دو تا مرکز مهم بشرى و انسانى عسلویه و نخل تقى - مردم نیازهائى دارند. کمک به رفع این نیازها، جزو جهاد اقتصادى است؛ جزو کار بزرگ است. "
اهمیت توجه به کار علمی در جهاد اقتصادی
به عنوان آخرین نکته از دیگر نکاتی که در جهاد اقتصادی باید به آن توجه نمود این است که در همین عرصه جهاد اقتصادی نیز باید توجه به جهاد علمی و کار علمی داشت. به عنوان صرفان یک مثال در این زمینه رهبر معظم انقلاب خاطر نشان ساختند که در عرصه نفت ما با مشکل کمبود متخصصان نفتی در عرصه اقتصاد و حقوق مواجه هستیم که این مشکلات علمی و کمبود نیروی انسانی متخصص باید بر طرف گردد: "در این کار، بخشهائى وجود دارد که باید کارهاى علمى انجام بگیرد. در خصوص مسئله‌ى نفت و گاز، علاوه‌ى بر بخشهاى فنى، حتماً بایستى روى بخشهاى حقوقى و اقتصادى - حقوق نفت و گاز، اقتصاد نفت و گاز - کار کنیم، فکر کنیم و در این زمینه مطالعات علمى داشته باشیم. جوانهاى ما خواهند توانست در این زمینه‌ها کار کنند و ان‌شاءاللَّه پیشرفت پیدا خواهند کرد. این ثروت متعلق به ملت ایران است. گاز ثروت است، نفت ثروت است؛ اما از این ثروتها خیلى مهمتر، نیروى انسانىِ بااستعداد و علاقه‌مند و داراى توان کار است. ما این ثروت را داریم؛ اصل این است. اگر یک ملتى این نیروى انسانى را داشت، می‌تواند ثروتهاى طبیعى خودش را هم استحصال کند و در خدمت ملت قرار دهد؛ اما اگر این را نداشت، ثروتهاى طبیعى‌اش هم در خدمت دیگران قرار خواهد گرفت؛ براى دیگران بیشتر سود خواهد داد، تا براى خود او. "