گروه سیاسی: نشست شورای وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا و تصمیم گیری این شورا در خصوص اجرایی شدن تحریم نفت ایران، با واکنش مقامات ایرانی روبرو شد. در اولین واکنش، وزارت امور خارجه ایران این اقدام را غیر منطقی اعلا م کرد.
در این بیانیه آمده است: «به نظر می رسد اتحادیه اروپایی در دنباله روی غیرمنطقی از سیاست های آمریکا به منظور فرافکنی مشکلات اقتصادی و اجتماعی خود درصدد انحراف افکار عمومی از بیداری عدالتخواهانه مردمی و جنبش ضدتبعیض و سرمایه داری توسط فضاسازی های غیر واقعی باشد. ملت ایران بارها اثبات کرده است که هرگز تحت فشار و اقدامات ظالمانه حاضر به دست کشیدن از حقوق مشروع و قانونی خود نبوده و مسلما با ایستادگی درچارچوب اصول عدالت خواهی و اعتقاد به صلح و ثبات بین المللی در آینده نیز تسلیم چنین روشهایی نخواهد شد و این مساله را به رهبران کشورهای غربی گوشزد می نماید که حرکت تقابلی با استقلال و پیشرفت کشورهای مستقل به مشکلات پیچیده دنیای کنونی خواهد افزود. مسوولیت پیامد این گونه تصمیمات نسنجیده و تلاش برای ایجاد تنش و بحران آفرینی بر عهده اتحادیه اروپایی خواهد بود.»
در این خصوص رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا درباره تحریم های جدیدی که روز دوشنبه به تصویب وزیران خارجه اتحادیه اروپا علیه ایران رسید گفت: تحریم ها به خودی خود هدف نیست و هدف از این تحریم ها، اعمال فشار بر ایران به منظور بازگشت به میز مذاکرات است. کاترین اشتون در کنفرانسی خبری افزود: می خواهیم ایران به میز مذاکره برگردد و به پیشنهادی که سال گذشته در استانبول ارائه شد به عنوان راه های اعتمادساز نگاه کند یا پیشنهادات جدید خود را ارائه کند. اشتون هم چنین گفت: امیدواریم ایران واکنش مثبت نشان دهد و به میز مذاکرات بازگردد. وی از اظهار نظر درباره اظهارات یک نماینده مجلس ایران که امروز تهدید به بستن تنگه هرمز را تکرار کرد خودداری کرد و گفت: ما واضح و روشن به ایران گفته ایم که به دنبال گفت وگو هستیم. اشتون با ذکر این ادعا که آژانس در گزارش خود درباره مسائل مبهم در برنامه هسته ای ایران ابراز نگرانی کرده است، گفت: ایران باید نشان دهد که به تعهداتش پایبند است. رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا در پاسخ به سوالی درباره تاثیر تحریم ها بر اقتصاد اروپا گفت: در تحریم باید مسائل مختلفی را در نظر گرفت که به کل اقتصاد اتحادیه اروپا مربوط می شود. ما این مسائل را بررسی کردیم و آثار منفی را مورد بررسی قرار دادیم. وی افزود:اتحادیه اروپا در نشست ماه آوریل بررسی خواهد کرد که آیا تحریم ها آثار منفی داشته اند یا خیر. اشتون در پاسخ به سوالی درباره این که آیا این اتحادیه تلاش می کند تا با کشورهایی نظیر چین و روسیه درباره ایران به نگاه مشترک دست یابد؟ گفت: در هند با نماینده چین درباره مسائل مختلفی که ایران یکی از آن ها بود صحبت کردیم. وی تاکید تاکید کرد که چین نقش مهمی در گروه 1+5 دارد و افزود: به نماینده چین گفتم که جامعه بین المللی باید درباره ایران درکنار هم بایستد و این مساله مهمی است. اشتون هم چنین گفت که برخی کشورها می توانند با این اتحادیه همکاری کنند و برخی هنوز تصمیمی نگرفته اند و برای اعمال فشار برای ایران به راه های دیگری فکر می کنند. گفتنی است تصمیم شورای اروپایی تحت مصوبه (/2012/35 CFSP) که در تاریخ 23 ژانویه 2012 به تصویب رسید، متمم تصمیم پیشین شورا درباره تدابیر محدودکننده یا همان تحریم ها علیه ایران است که در قالب سیاست دفاعی و امنیتی مشترک علیه ایران اعمال شد.
اتحادیه اروپا با ادعای "ارتباط احتمالی میان درآمدهای ناشی از بخش انرژی ایران و تامین مالی فعالیت های هسته ای حساس اشاعه در ایران" و این که "تجهیزات پردازش شیمیایی و مواد مورد نیاز برای صنعت پتروشیمی اشتراکات زیادی با تجهیزات و موادی دارند که برای فعالیت های حساس چرخه سوخت هسته ای" استفاده می شود برای اولین بار به تحریم بخش نفتی ایران پرداخت. بنا بر این تصمیم "خرید، واردات یا انتقال نفت خام و محصولات نفتی و نیز محصولات پتروشیمی از ایران باید ممنوع شود." صنعت پتروشیمی ایران نیز تحت تحریم 27 کشور عضو اتحادیه اروپا قرار گرفت و به این ترتیب "فروش، تامین یا انتقال تجهیزات یا فن آوری کلیدی برای صنعت پتروشیمی به ایران یا به شرکت های ایرانی یا تحت مالکیت ایران که در این صنعت در خارج از ایران فعالند، توسط اتباع دولت های عضو اتحادیه یا از طریق قلمروی دولت های عضو، یا با استفاده از کشتی ها یا هواپیماهایی که تحت حوزه قضایی دولت های عضو قرار دارند، باید ممنوع شود چه منشا آن در قلمرو خود آن ها باشد یا نباشد. این اتحادیه باید تدابیر لازم را برای تشخیص کالاهای مرتبط که تحت این مقرره قرار می گیرد، اتخاذ کند." در عین حال اتحادیه اروپا این بار صادرات فلزات گران بها به ایران را نیز هدف قرار داد و بر اساس تصمیم این اتحادیه "هر گونه فروش، خرید، انتقال یا واسطه گری مستقیم یا غیرمستقیم طلا و فلزات گران بها و نیز الماس، به، از و یا برای دولت ایران، ارکان، شرکت ها و کارگزاری های دولتی آن، بانک مرکزی ایران و نیز به، از و یا برای اشخاص و شرکت هایی که از جانب آن ها یا به دستور آن ها عمل می کنند یا شرکت های تحت مالکیت یا کنترل آن ها باید ممنوع شود" و "این اتحادیه باید تدابیر ضروری را در راستای تشخیص کالاهایی که تحت این مقرره قرار می گیرند، اتخاذ کند." در پی تحریم های اتحادیه اروپا "ارایه اسکناس و مسکوکات تازه چاپ شده یا ضرب شده یا چاپ نشده، به بانک مرکزی ایران یا به نفع بانک مرکزی ایران باید ممنوع شود." همچنین "ارایه هر گونه وام مالی یا اعتباری به شرکت هایی در ایران که در صنعت پتروشیمی ایران فعالند یا به شرکت های ایرانی یا تحت مالکیت ایران که در این صنعت در خارج از ایران فعالند باید ممنوع شود."
بانک تجارت تحریم شد
آمریکا و اتحادیه اروپا در اقدام دیگری برای تشدید فشارهای مالی و محروم کردن ایران از دسترسی به سیستم مالی بین المللی، بانک تجارت را به بهانه کمک به توسعه برنامه هسته ای کشورمان تحریم کردند. به گزارش ایسنا، در ادامه سیاست های بی اثر تحریم، وزارت خزانه داری آمریکا اعلام کرده است هر شرکت خارجی که با بانک تجارت ایران معامله کند، دیگر امکان دسترسی به سیستم مالی آمریکا را نخواهد داشت. وزیران خارجه اتحادیه اروپا در بروکسل نیز توافق کردند دارایی های شعبه اروپایی بانک تجارت در پاریس را مسدود کنند. بانک تجارت علاوه بر داشتن دو هزار شعبه در سراسر ایران، در پاریس و دوشنبه، پایتخت تاجیکستان، نیز شعبه دارد. همچنین بانک تجارت سرمایه در مینسک، پایتخت بلاروس، نیز به بانک تجارت تعلق دارد. اما اتحادیه اروپا در حالی دست به تحریم علیه ایران زده که آمارهای کمیسیون اروپا نشان می دهد این اتحادیه شریک تجاری اصلی ایران است. اتحادیه اروپا /3 11 میلیارد یورو (14/6 میلیارد دلار) کالا به ایران در سال 2010 صادر کرده است که شامل ماشین آلات، تجهیزات حمل و نقلی مانند خودرو و مواد شیمیایی بوده است. ایران نیز در همین سال 14/5 میلیارد یورو (18/8 میلیارد دلار) صادرات به 27 کشور عضو اتحادیه اروپا داشته که سوخت و مواد معدنی در صدر فهرست آنها قرار داشته است. وزیران خارجه اتحادیه اروپا روز دوشنبه اعلام کردند واردات نفت از ایران را از ابتدای ژوییه ممنوع می کنند و دارایی های اروپایی بانک مرکزی ایران را مسدود و معاملات طلا، فلزات ارزشمند، الماس و محصولات پتروشیمی از ایران را ممنوع می کنند. اتحادیه اروپا به طور کلی خریدار شماره دو نفت خام ایران است.
باراک اوباما نیز از اقدام اتحادیه اروپا در تصویب تحریم نفت ایران استقبال و اعلام کرد که این اقدام نشان دهنده اتحاد جامعه بین المللی در رفع آن چه تهدید برنامه هسته ای ایران خواند، است. به گزارش ایسنا، خبرگزاری آلمان گزارش داد: باراک اوباما، رییس جمهور آمریکا روز دوشنبه در بیانیه ای اعلام کرد آمریکا به اعمال تحریم های جدید به منظور افزایش فشار بر ایران ادامه خواهد داد.
تحریم اقتصادی
تاثیری در روند حرکت ملت ندارد
سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان نیز گفت: تحریم نفتی ایران در اتحادیه اروپا با بحران اقتصادی و اجتماعی کشورهای اروپایی سازگار نیست و بیشتر در چارچوب فشار تبلیغاتی و جنگ روانی قابل ارزیابی است. به گزارش ایلنا، رامین مهمانپرست افزود: تحریم اقتصادی به بهانه فعالیت های صلح آمیز هسته ای کشورمان، اقدامی غیرمنطقی و ناعادلانه است اما تاثیری در روند حرکت ملت ما برای دستیابی به حقوق اساسی خود ندارد. وی گفت: اصولا شیوه تهدید، فشار و تحریم در مقابل ملتی که برای رویکرد خود منطق و استدلال قوی دارد، روشی شکست خورده است. وی با اشاره با تصویب توقف خرید نفت از ایران در اتحادیه اروپا افزود: همان طور که در اظهارات مقامات اروپایی و اخبار منتشره در این باره مشخص است، برخی کشورها تعویق این کار را تحت پوشش تحریم های تدریجی مطرح کرده اند که این موضوع حاکی از رویکردی سیاسی است.
سفیر دانمارک به وزارت خارجه احضار شد
اما در پی تصویب تحریم های اروپا علیه ایران سفیر دانمارک در تهران نیز به عنوان رئیس دوره ای اتحادیه اروپا به وزارت خارجه فراخوانده شد. به گزارش اداره کل اطلاعات و مطبوعات وزارت امور خارجه، در پی تصویب تحریم های جدید شورای وزیران اتحادیه اروپایی علیه ایران در نشست سوم بهمن 1390، معاون اروپا و آمریکای وزارت امور خارجه، روز سه شنبه سفیر دانمارک در تهران را به عنوان نماینده ریاست دوره ای اتحادیه اروپا به وزارت خارجه فراخواند و مراتب اعتراض شدید ایران را به این تصمیم غیرمنطقی اعلام کرد. در این دیدار علی اصغر خاجی معاون اروپا و آمریکای وزارت امور خارجه کشورمان، وضع چنین تحریم هایی را اقدامی نامعقول و فاقد توجیه منطقی دانست و اظهار داشت: نیروهایی در داخل اتحادیه اروپایی به تبعیت از سیاست های آمریکا و با اتخاذ رویکردی خصمانه درصدد تنش آفرینی در روابط با جمهوری اسلامی ایران هستند.
هشدار روسیه به اتحادیه اروپا
البته روسیه نسبت به اقدام اتحادیه اروپا در تحریم نفت ایران و تحریم های اقتصادی دیگر هشدار داد و اعلام کرد تهران در مواجهه با فشار فزاینده غرب، بر سر برنامه هسته ای خود امتیازی نخواهد داد. به گزارش ایسنا، وزارت خارجه روسیه پس از توافق کشورهای اتحادیه اروپا برای تحریم نفت ایران، در بیانیه ای اعلام کرد روشن است که آنچه در اینجا روی می دهد یک فشار باز و دیکتاتوروار برای تنبیه ایران به دلیل رفتار سرسختانه اش است. در بخش دیگری از این بیانیه آمده است: همان طور که پیش از این بارها به شرکای اروپایی خود گفته ایم این یک مسیر کاملا اشتباه است. ایران تحت چنین فشاری با هیچ گونه امتیاز یا تغییری در سیاست خود موافقت نخواهد کرد. سرگی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، روز دوشنبه ابراز امیدواری کرده بود مذاکرات بین المللی در مورد برنامه هسته ای ایران با وجود تنش موجود، به زودی از سر گرفته شود. وزیر نفت هند نیز اعلام کرد که کشورش قصد دارد که تا آن جایی که می تواند از ایران نفت وارد کند زیرا شرایط برای چنین کاری مطلوب است.
قول عربستان به غرب
وزیر امور خارجه اسپانیا نیز از قول سعودیها برای همراهی با سیاستهای خصمانه غربی علیه جمهوری اسلامی ایران به ویژه در زمینه تحریم نفتی خبر داد.
به گزارش مهر به نقل از پایگاه الیوم السابع، وزیر امور خارجه اسپانیا اعلام کرد عربستان به ما قول داده است نیازهای نفتی ما را در صورت تحریم نفتی ایران با همان قیمتی که نفت را از ایران می خریم، جبران کند. اسپانیا حدود ده درصد از نیازهای نفتی خود را از جمهوری اسلامی ایران تامین می کند. خوزه مانوئل گارسیا وزیر امور خارجه اسپانیا در اظهاراتی در بروکسل گفت پیش از آنکه به بروکسل بیاید تا با مقامات دیگر درباره تصمیم تحریمها به توافق دست یابند، با شرکتها و موسسات نفتی اسپانیا صحبت و به این شرکتها اعلام کرده است که درباره منابع جایگزین توافق به دست آمده است. وی افزود عربستان در این زمینه به ما اطمینان داده است که نیازهای نفتی اسپانیا را در صورت تحریم ایران جبران کند. گارسیا در بیانیه ای اظهار داشت: به عربستان یکی از کشورهای منطقه سفر کردم که همانند ما برایش مهم است که ایران به تنش در زمینه هسته ای ادامه ندهد، آنها در زمینه تامین نیازهای نفتی ما با همان قیمتها تضمین داده اند! الیوم السابع در ادامه گزارش خود به نقل از رویترز گزارش داد گارسیا در پی توافق کشورهای عضو اتحادیه اروپا درباره ممنوعیت عقد هر گونه قرارداد جدید برای واردات یا خرید یا حمل و نقل نفت ایران، از افزایش فشار بر تهران به سبب برنامه هسته ای ایران سخن می گفت. ادعای سعودیها و قول آنها به اسپانیایی ها برای تامین نیازهای نفتی آنها در صورت تحریم نفتی ایران در حالی است که یک روزنامه غربی در گزارشی ادعای عربستان سعودی درباره ظرفیت این کشور برای افزایش میزان تولید نفت خود در صورت تحریم نفتی ایران را ادعایی واهی خواند و به دلایل غیر عملی بودن این ادعا پرداخت. خاطرنشان می شود وزیران امور خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا با اجماع ضعیف در نشست روز دوشنبه سوم بهمن خود در بروکسل که نشان دهنده اختلاف و دودستگی میان آنها است، درباره افزایش فشارهای اقتصادی به ایران و سوریه توافق کردند. نخست وزیر رژیم صهیونیستی نیز شک و تردید خود را درباره موثر بودن تحریم نفتی یکجانبه اتحادیه اروپا علیه ایران ابراز داشت. به گزارش ایلنا به نقل از خبرگزاری رویترز، «بنیامین نتانیاهو» در نشست حزب راستگرای افراطی لیکود درباره تحریم صادرات نفت ایران از سوی اروپا گفت: این امر گامی در مسیر درست است. وی درعین حال با ابراز شک و تردید درباره تاثیر داشتن این تحریم ها علیه ایران گفت: «درحال حاضر نمی توان نتیجه این تحریم ها را مشخص کرد. نیاز به فشاری گسترده و سریع علیه ایران است و باید تحریم ها را براساس این نتایج ارزیابی کرد». نخست وزیر رژیم صهیونیستی همچنین بدون اشاره به زرادخانه هسته ای این رژیم با حدود 200 کلاهک هسته ای، ایران را به تلاش برای دستیابی به سلاح هسته ای متهم کرد. اتحادیه اروپا دیروز در اقدامی خصمانه و یکجانبه تصمیم گرفت که واردات نفت از ایران را به طور تدریجی متوقف کند. این درحالی است که کار شناسان اذعان می کنند تحریم ها علیه ایران هیچ تاثیری بر این کشور نداشته و مانع از عزم ایران برای دستیابی به حقوق مشروع خود بویژه درخصوص برخورداری از انرژی صلح آمیز هسته ای نشده است.
وزارت نفت اعلام کرد:
مشتریان جدید نفت ایران جایگزین اروپاییها میشوند
اتحادیه اروپا با تحریم نفت ایران عملا نفت، این ابزار غیرسیاسی را وارد بازی ها و مطامع سیاسی کرده و قطعا تبعات این تصمیم عجولانه به غیر از اروپا، کشورهای دیگر جهان را نیز متاثر خواهد ساخت. به گزارش ایسنا، وزارت نفت جمهوری اسلامی ایران به دنبال تصمیم عجولانه اتحادیه اروپا مبنی بر تحریم نفت ایران، بیانیه ای را به شرح ذیل منتشر کرد: "اتحادیه اروپا با تحریم نفت ایران عملا نفت، این ابزار غیرسیاسی را وارد بازی ها و مطامع سیاسی کرده و قطعا تبعات این تصمیم عجولانه به غیر از اروپا، کشورهای دیگر جهان را نیز متاثر خواهد ساخت. قابل توجه است که تنها 18 درصد از نفت صادراتی ایران به کشورهای اروپایی صادر می شود و مابقی نفت صادراتی ایران به سایر بازارهای جهانی عرضه می شود. با عنایت به بازار عرضه و تقاضا و مشتریان بالقوه نفت ایران، هیچ گونه نگرانی در خصوص جایگزینی فروش نفت ایران با مشتریان جدید وجود ندارد; مردم ایران اسلامی مطمئن باشند که وزارت نفت جمهوری اسلامی ایران به دور از تنش ها و حواشی سیاسی تمهیدات لازم را از مدت ها قبل اندیشیده و راهکارهای لازم برای مواجهه با هرگونه چالش در موضوع انرژی را تدبیر کرده است. وزارت نفت در ادامه این بیانیه به عواقب تصمیم عجولانه اتحادیه اروپا در تحریم نفت ایران اشاره کرده است:
1 استفاده ابزاری و غیر متعارف از نفت در معادلات سیاسی حاکم بر جهان به عنوان یک بدعت خطرناک در دنیا
2 ضرر و خسارت سنگین اقتصادی ناشی از تحریم نفتی ایران به مردم بحران زده اروپا و کشورهای پیشرفته و درحال توسعه
3 افزایش قیمت های جهانی نفت و کاهش شدید رشد اقتصاد جهانی به ویژه در دنیای بحران زده غرب
4 بی ثباتی در امنیت عرضه و تقاضای انرژی در سطح جهان
5 تحمیل هزینه های اضافی گزاف به مصرف کنندگان فرآورده های نفتی در اروپا
6 تشدید بحران های اقتصادی در کشورهای مبتلا به آشفتگی های اقتصادی خصوصا کشورهای اروپایی."
پیشنهادی برای قطع صادرات نفت ایران قبل از اجرای تحریم نفتی
وزیر اسبق اطلاعات با اشاره به مصوبه نشست اتحادیه اروپا برای تحریم نفت ایران پیشنهاد کرد ایران قبل از اجرایی شدن این تصمیم صادرات نفت را متوقف کند. حجت الاسلام علی فلاحیان وزیر اسبق اطلاعات در گفت وگو با فارس، در واکنش به تصمیم اتحادیه اروپا برای تحریم نفت ایران که قرار است از تیرماه سال آینده اجرایی شود، پیشنهاد توقف صادرات نفت کشورمان را مطرح کرد. فلاحیان تصریح کرد: آنها بیش از این گفته بودند اگر بخواهیم برای نفت ایران جایگزین پیدا کنیم، 6ماه وقت لازم است و اگر قبل از این مدت نفت ایران را تحریم کنیم، قیمت نفت به شدت بالا رفته و برنامه های ما به هم می ریزد.