طي چند هفته اخيراتفاقات روي داده در عرصه بين‌الملل و برخي اظهارنظرها، ترديد‌ها را نسبت به توانمندي‌هاي سازمان ملل و نهادهاي بين‌المللي در مقابله با بي‌عدالتي‌ها و مشكلات بشر در عرصه جهاني دوچندان كرده است.
شايد يكي از بارزترين اين اتفاقات حذف نام عربستان و ائتلاف كشورهاي عربي از ليست سياه ناقضان حقوق كودكان در يمن بود. در طول يك سال گذشته حجم حملات به مناطق غيرمسكوني يمن آنچنان فزوني گرفته است كه هر روز خبري از بمباران مدارس به گوش مي‌رسد.
سازمان ملل در نتيجه چنين اقداماتي طي يك اقدام منطقي نام عربستان را به عنوان يكي از ناقضان حقوق كودك در ليست سياه خود قرار داد. ناگهان و تنها دو روز پس از اين اقدام، نام عربستان از اين ليست خارج شد. اين اتفاق ترديدهاي فراواني را نسبت به ماهيت اين اتفاق برانگيخت.
اندكي پس از اين اتفاق گزارش‌هاي فراواني در رسانه‌هاي گوناگون منتشر شد كه حاكي از فشار فراوان كشورهاي عربي براي اين اقدام بود؛ فشاري كه از يك طرف با پول و از سوي ديگر با لابي‌هاي پشت پرده حاصل شد. فشار به قدري سنگين شد كه در نهايت دبيركل سازمان ملل به اين اقدام اعتراف كرد.
بان‌كي‌مون چه گفت
بان‌كي‌مون با اشاره به اين اقدام گفت: اين يکي از دردناک‌ترين و دشوارترين تصميماتي بود که من تاکنون گرفته‌ام... اين خطر وجود داشت که ميليون‌‌ها کودک با رنج ناشي از قطع بودجه برنامه‌هاي سازمان ملل در فلسطين، سودان جنوبي، سوريه، يمن و ديگر مناطق روبه‌رو شوند.
در اين ميان دبيركل سازمان ملل با اشاره به اقدامات ناروا در مورد فشار بر اين سازمان اشاره مي‌كند و مي‌گويد: اعمال فشار نارواي کشورها، غيرقابل قبول است... ما گلايه‌هاي مطرح شده را بررسي مي‌کنيم، اما محتواي گزارش تغيير نخواهد کرد. من انتقادات را درک مي‌کنم، اما مسئله‌اي بزرگ‌تر وجود دارد، اينکه زماني که صلح‌بانان سازمان ملل هدف حمله قرار مي‌گيرند، مستحق حمايت قاطع شوراي امنيت هستند.
ميزان فاجعه تا بدين اندازه بود كه حتي نهادهاي بين‌المللي هم به سخن آمدند و مطالبي را درباره اقدام غيرمعمول سازمان ملل بيان كردند.
رنزو پومي، نماينده سازمان عفو بين‌الملل، تصميم بان‌کي‌مون، دبيرکل سازمان ملل را نقض موازين بين‌المللي خواند و گفت که اقدام بان به اعتبار سازمان ملل لطمه مي‌زند.
او در مصاحبه‌اي يادآور شد: «وحشتناک تنها اين نيست که يک عضو سازمان ملل کودکان و غيرنظامي‌ها را مي‌کشد، بلکه اين هم هست که وقتي اين عضو سر بزنگاه گير مي‌افتد با اعمال نفوذ و فشار سياسي نامش از فهرست سياه حذف مي‌شود. رنزو پومي تأکيد کرد: وقتي بان حاضر است موازين حقوق بشر را به خاطر منافع ديگر قرباني کند، بايد از خود پرسيد آينده سازمان ملل چه خواهد بود؟
در چنين شرايطي خبري ديگر نيز از رسانه‌ها درج شد و آن هم اين بود كه رژيم صهيونيستي به عنوان رئيس كميسيون حقوقي سازمان ملل معرفي شد. تمام اين اتفاقات اين پرسش را در اذهان ايجاد مي‌كند كه آيا اميدي به سازمان‌هاي بين‌المللي وجود دارد؟
تقابل با دشمن در عرصه بين‌الملل
در طول چندين سال گذشته يكي از مهم‌ترين مسائلي كه كشور با آن درگير بوده، تقابل با سازمان‌هاي بين‌المللي، به خصوص پيمان‌هاي بين‌المللي است كه نظام جمهوري اسلامي ايران در آن عضو شده است. پس از روي كار آمدن دولت يازدهم خوش‌بيني افراطي در كشور و از سوي برخي جريان‌ها نسبت به نهادها و سازمان‌هاي بين‌المللي و همچنين رويه‌هاي موجود در عرصه بين‌المللي به وجود آمده كه از سوي برخي رسانه‌ها در سطح جامعه نيز تبليغ مي‌شود. از همه مهم‌تر تلاش براي اجراي كردن اين اعتماد در قالب يك راهبرد است كه رويه فوق به تمام زوايا و مشكلات ايران با غرب تسري پيدا كند.
نمونه روشن چنين راهكاري را مي‌توان در مطرح كردن طرح‌هاي برجام 2 و 3 مشاهده كرد. اين بحث محوري است كه مرتباً از سوي برخي مذاكره‌كنندگان كشورمان در ديدار با مقامات خارجي بر آن تأكيد مي‌شود. به عنوان مثال عباس عراقچي در ديدار مشاور نخست‌وزير ژاپن تجربه مذاکرات منتهي به برجام، که مبتني بر رويکرد برد ـ برد بود را دستاوردي براي منطقه و نيز جامعه بين‌المللي و الگويي موفق براي حل و فصل معضلات در سطوح منطقه‌اي و حتي جهاني عنوان مي‌كند.
حالا سؤال اينجاست كه چنين رويكردي با توجه به تجربه‌هاي موجود قابل پذيرش است؟
اين نكته غير قابل رد است كه سازمان‌هاي بين‌المللي به نوعي تحت سيطره امريكا و رژيم تابع زور و قدرت قرار دارند. اين مسئله به خوبي در شوراي امنيت سازمان ملل متحد قابل مشاهده است؛ نهادي كه پنج كشور دارنده حق وتو در آن تصميم‌گير هستند. كشورهايي كه تنها با استفاده از توان اتمي خود مي‌توانند اراده خود را در عرصه جهاني اعمال كنند. در اين ميان مقام معظم رهبري نيز بارها در خصوص دلايل بي‌اعتمادي خود به غرب هشدارهاي لازم را داده بودند. طبيعي است كه سازمان‌هاي بين‌المللي كه تحت سلطه غرب قرار دارند، مواضعي خصمانه را نسبت به ايران خواهند داشت.
به اين ترتيب جرياني كه بيش از همه به دنبال مذاكره با غرب تحت لواي قوانين كشورهاي غربي است، عملاً كشور را در مقابل آسيب‌هاي فراواني قرار مي‌دهد.
شايد در اين ميان مهم‌ترين آسيب فراهم كردن خطر نفوذ به داخل ارگان‌هاي حياتي كشور است. بسياري از مسيرهاي نفوذ اطلاعاتي و امنيتي مي‌تواند در سايه همين همكاري بين‌المللي فراهم شود، كما اينكه در مورد برجام برخي مقامات امريكايي به صراحت به اين نكته اشاره مي‌كنند كه برجام زمينه ارائه برخي اطلاعات ايران را به كشورهاي حاشيه خليج فارس فراهم مي‌كند.
رابرت آينهورن و ريچارد نفيو دو تن از صاحبنظران امريكايي در گزارش خود در مؤسسه بروكينگز به اين نكته اشاره مي‌كنند كه منظور کاهش انگيزه کشورهاي منطقه براي ساخت سلاح هسته‌اي را از دست بدهند، بهتر آن است که امريکا به طور منظم اطلاعاتي که با مکانيسم بازرسي‌هاي ويژه مندرج در برجام از ايران جمع مي‌کند، در اختيار آنها بگذارد.
نفيو در سخنراني خود در بروکينگز در اين باره مي‌گويد: «توصيه ديگر ما اين است که قابليت جمع‌آوري اطلاعات امريکا درباره فعاليت‌هاي ايران که به اشاعه هسته‌اي مرتبط هستند، افزايش يابد و امريکا اين اطلاعات را با کشورهاي منطقه به اشتراک بگذارد.»
منتقدان توافق هسته‌اي در ايران همواره از اين مسئله ابراز نگراني کرده‌اند که اطلاعات جمع‌آوري شده در چارچوب برجام از حفاظت کافي در آژانس برخوردار نيست و نهايتاً اين سرويس‌هاي اطلاعاتي غربي به ويژه امريکايي‌ها هستند که درباره استفاده از آن تصميم خواهند گرفت.
اين مسئله در تمام بحث‌هاي مهم امنيتي و نظامي كشور نيز صادق است. نكته ديگر كه خوش‌بيني بيش از اندازه برخي طرف‌ها را نسبت به نهادهاي بين‌المللي فراهم مي‌كند، فراموشي ماهيت انقلابي نظام جمهوري اسلامي در مقابل مستكبرين است. بديهي است كه نظام جمهوري اسلامي بر اساس اين نكته شكل گرفت كه نظام بين‌الملل در قالب يك ساختار ناعادلانه بر ملت‌ها تحميل شده است.
طبيعي است كه در چنين شرايطي بازي كردن در همين ساختار سبب بدبيني ملت‌ها نسبت به اهداف نظام جمهوري اسلامي در عرصه بين‌الملل شده و عملا ماهيت نظام جمهوري اسلامي را از درون پوك و بي‌معنا مي‌كند.
خطوط قرمزي كه كمرنگ مي‌شوند
با تمام اين تفاصيل شايد پايان‌بخش اين گزارش، سخنان مقام معظم رهبري در مورد مرزبندي آشكار با دشمنان باشد؛ مرزبندي‌اي كه تمام جريان‌ها و گروه‌ها بايد به آن ملتزم باشند. طبيعي است كه با چنين دلايل آشكاري دليلي براي اعتماد بيش از اندازه به نهادهاي بين‌المللي وجود ندارد. اين نزديكي بيش از اندازه سبب خواهد شد همين مرزها كه از نظر مقام معظم رهبري بسيار مهم هستند، عملاً كمرنگ شود.
http://javanonline.ir/fa/news/791674
ش.د9500935