(روزنامه اطلاعات ـ 1395/04/05 ـ شماره 26472 ـ صفحه 12)
حمله مسلحانه به يک کلوپ شبانه در شهر اورلاندو در ايالت فلوريدا آمريکا و بروز نشانه‌هايي از ارتباط شخص حمله کننده با داعش، اين انگاره را تقويت مي‌کند که اين گروه تروريستي با تکيه بر تغييرپذيري راهبردي و استفاده گسترده از فضاي مجازي و ابزارهاي نوين ارتباطي توانسته است تا عمق جامعه آمريکا نيز نفوذ کند.
شهر اورلاندو در ايالت فلوريدا آمريکا، بيست و سوم خردادماه شاهد حمله مسلحانه و گروگان‌گيري در يک باشگاه شبانه بود که به کشته شدن 50 نفر و زخمي شدن 53 تن ديگر منجر شد.مقام‌هاي آمريکايي حمله شهر اورلاندو را خونين ترين حمله مسلحانه در تاريخ آمريکا برشمرده اند.
حمله کننده شخصي به نام «عمر متين» شهروندِ آمريکاييِ افغاني تبار بوده که در درگيري با پليس کشته شده است.هرچند هنوز انگيزه اصلي متين از حمله مسلحانه به کلوپ همجنسگرايان مشخص نشده اما پليس فدرال آمريکا (اف. بي. آي) اعلام کرده است که متين دقايقي پيش از حمله با سامانه 911 (شماره خدمات اورژانس در آمريکا) تماس گرفته و همپيماني خود را با داعش اعلام کرده است. بنابراين، اين احتمال وجود دارد که اين حمله به دستور داعش انجام شده باشد.
با اين حال، «باراک اوباما» رئيس جمهوري آمريکا از نبود نشانه‌هايي روشن درباره ارتباط متين با داعش سخن گفته است .نهادهاي امنيتي آمريکا هم عنوان مي کنند که هنوز مدرک محکمي مبني بر ارتباط مستقيم متين با داعش نيافته اند اما «اعماق نيوز» که از تارنماهاي وابسته به داعش است با انتشار متني مدعي شد، حمله مسلحانه که کلوپ شبانه مردان همجنسگرا در شهر اورلاندو را هدف گرفت و در آن بيش از 100 نفر کشته و زخمي شدند، به دست يک جنگجوي وابسته به اين گروه انجام شده است.
اگر ادعاي وابستگي متين به داعش واقعيت داشته و وي دستور حمله را از اين گروه گرفته باشد، ماجراي اين حمله مي تواند ابعاد متفاوتي به خود بگيرد و اين گروه تروريستي براي امنيت ملي آمريکا به تهديدي عيني و بزرگ تبديل خواهد شد.
نکته اي که بر قوت اين احتمال مي افزايد، فراواني رخدادهاي تروريستي است که در ابعاد گوناگون در کشورهاي غربي به دست اعضاي داعش به وقوع مي‌پيوندد؛ از حمله خونبار پاريس در آبان ماه پارسال و عمليات تروريستي بروکسل در ابتداي امسال گرفته تا قتل يک پليس فرانسوي و همسرش که در مگنانويل در نزديکي پايتخت فرانسه رخ داد. تا پيش از اين، تحليلگران و راهبردنويسان غربي و به ويژه آمريکايي، داعش را خطري جدي براي ثبات در منطقه خاورميانه و پيرامون خاورميانه مي دانستند و دور بودن آمريکا از اين منطقه و سيستم‌هاي امنيتي دقيق و قوي در اين کشور را مانعي بزرگ بر سر راه تهديدهاي داعش معرفي مي کردند. از اين رو، حمله اورلاندو مي تواند اين اطمينان تحليلگران آمريکايي را نقض کند.
آنچه درباره داعش مي توان گفت اين است که برخلاف رويه ديگر گروه‌هاي تروريستي مانند القاعده، داعش همزمان با فعاليت در قامت گروهي با هسته مرکزي و قلمروي سرزميني، به يک ايدئولوژي فراگير تبديل شده است. اين گروه تروريستي با شبکه اي گسترده از نيروهاي سايبري در فضاي مجازي فعاليت مي کند و با تبليغات گسترده به جذب افراد از طيف‌هاي گوناگون در گوشه وکنار جهان مي پردازد. داعش اکنون اين امکان را يافته که در هرگوشه اي از جهان براي خود هواداراني مهيا سازد و بدون نياز به ارتباط حضوري، عليه اهداف خود دست به عمليات بزند.
با تکيه بر اين تغييرپذيري راهبردي، داعش از نارضايتي‌هايي که ميان قشرهاي گوناگون جوامع غربي وجود دارد به بهترين شکل ممکن در راستاي اهداف خود بهره‌برداري مي‌کند. به همين دليل است که هر ازچندگاهي شاهد عمليات مسلحانه هسته‌هاي وابسته به اين گروه در کشورهاي غربي هستيم که نمونه بارز آن را در عمليات مسلحانه اين گروه در فرانسه و بلژيک شاهد بوديم.
به اين شکل گسترش اقدام‌هاي خودمحور و برانگيخته زير عنوان عمليات «گرگ‌هاي تنها» با تکيه بر چنين راهبردي در دستور کار داعش قرار گرفته است. بر پايه عمليات گرگ‌هاي تنها، هر کدام از نيروهاي هوادار داعش در صورتي که توان رفتن به سوريه و عراق را نداشته باشند بايد در هر کجا که هستند، عليه دشمنان داعش دست به اقدام نظامي و انتحاري بزنند.بازوي اصلي اين راهبرد، تکيه بر تبليغات در فضاي مجازي و استفاده گسترده از ابزارهاي ارتباطي مبتني بر شبکه اينترنت است. اين مساله، انعطافي ويژه به گروه داعش داده است تا توان عملياتي خود را از سرزمين‌هاي زير کنترل خود فراتر برده و تهديد را در قلب نقاط هدف خود پيگيري کند. اين امر افزون بر گسترش توان عملياتي داعش، مي‌تواند بر محبوبيت اين گروه در ميان هوادارانش بيافزايد .
در اين شرايط، تهديد گروه تروريستي داعش براي دولت‌ها و شهروندان غربي روي نموداري تصاعدي قرار گرفته و با گذر از مرز هشدار مي تواند به شکل ويروسي کشنده با سرعت تکثير بالا باز هم قربانيان بيشتري را در سراسر کشورهاي اروپايي و آمريکا بر جاي گذارد
داعش جنگ را به آمريکا منتقل کرد
جنايت يک عامل وابسته به داعش در شهر اورلاندو به نفع راست‌گرايان افراطي و نژادپرست در آمريکاي شمالي و اروپا است و اين عمليات مي‌تواند ترامپ اسلام‌ستيز را به کاخ سفيد برساند.
به گزارش تسنيم، «عبدالباري عطوان» تحليلگر مطرح جهان عربي در سرمقاله‌اي در روزنامه «راي‌اليوم» نوشت: اين موضوع، که «عمر صديق متين» پيش از حمله به باشگاهي شبانه در شهر «اورلاندو» در ايالت «فلوريدا» و انجام حمله تروريستي در آن، با داعش اعلام وفاداري کند، بدين معناست که براي نخستين‌بار، اين جوان آمريکايي افغاني‌تبار به شيوه‌اي مستقيم يا غيرمستقيم به درخواست «ابو محمد العدناني» سخنگوي داعش، که از جوانان مسلمان خواسته است حملاتي را در غرب براي انتقام از دخالت نظامي عليه اين گروه در سوريه و عراق و تلاش براي ريشه‌کن کردن و نابود کردن آن صورت دهند، پاسخ مثبت داد.
انتخاب باشگاه شبانه همجنس‌گراها توسط اين جوان و خريد سلاح آن هم چند روز پيش از انجام حمله، نشان دهنده اين است که وي هدفش را انتخاب و محاسبات خود را به شکلي دقيق بررسي کرده است. مويد اين مقوله نيز همين افزايش شمار قربانيان است.باراک اوباما رئيس‌جمهوري آمريکا اين حمله را اقدامي تروريستي با انگيزه‌هاي نفرت خوانده و گفته است اين حادثه بدترين تيراندازي در تاريخ ايالات متحده آمريکا بوده است. ولي وي نگفت که آمريکا چگونه به اين قتل‌عام پاسخ خواهد داد.
شايد او به‌نحوي نيازي به گفتن آن ندارد؛ چرا که نيروهاي ويژه آمريکايي وارد جنگي خونين با گروه داعش شده و در حمله به مواضع اين گروه در شهرهاي «الرقه»، «فلوجه» و «منبج» مشارکت دارند و ضمن ارائه پشتيباني هوايي لازم از اين حملات، مواضع اين گروه را به صورت گسترده بمباران و گلوله‌باران مي‌کنند.
اين موضوع که اين جوان به درخواست کمکي، که العدناني در يک نوار ويديوئي اعلام کرد و در پايگاه‌هاي اينترنتي داعش يا پايگاه‌هاي اينترنتي هواداران داعش منتشر شد، پاسخ دهد، در يک آن، بسيار مهم و بسيار خطرناک است و اين نظريه را مورد تأکيد قرار مي‌دهد که باندهاي خفته يا گرگ‌هاي تنها در بيشتر کشورهاي غربي وجود دارند و آماده هستند در هر لحظه‌اي، که به آنها دستور داده شود، اقدام کنند؛ امري که باعث ميشود ما و ديگران دست روي قلب‌هاي‌مان بگذاريم و منتظر عمليات مشابه ديگري باشيم.
بر اساس اعلاميه خبرگزاري «اعماق»، که سخنگوي داعش محسوب ميشود، داعش بلافاصله مسئوليت خود در اين حمله و وابستگي عامل آن به اين گروه را اعلام کرد. گويي زبان حال داعش اين است که «ما را در عراق و سوريه مي‌کشيد و به دنبال ريشه‌کن کردن ما هستيد. حالا اين ما هستيم که به شما در خانه‌تان پاسخ مي‌دهيم»، منتظر حملات بيشتري در آينده باشيد.
اين حمله يک چالش خونين بي‌سابقه است که بيشتر چالش‌هاي مشابه قبلي مقابل آن کوچک هستند. اين امر تأکيد مي‌کند که شکست اين گروه با ابزارهاي نظامي به معناي نابودي کامل آن نيست؛ زيرا ايدئولوژي افراطگرايانه آن بسيار خطرناک‌تر از سلاح و جنگجويانش است که موفق شده‌اند نصف سوريه و يک سوم عراق را دو سال پيش به اشغال خود درآورند؛ همچنين دامنه نفوذ آن در بيش از 9 کشور و مناطق و ايالت‌ها در آسيا، آفريقا و اروپا و اخيرا در آمريکا گسترش يافته است.
ماموريت دستگاه‌هاي امنيتي، که همه امکانات مادي، تسليحاتي و اطلاعاتي بزرگ خود را براي جنگ با اين گروه و هوادارانش در جامعه‌هاي‌شان به‌کار گرفته‌اند، به نظر، شايد غيرممکن نباشد ولي بسيار دشوار است. پس آنها چه کاري مي‌توانند در رويارويي با شخصي، که مصمم شده است تا پاي جان بجنگد يا همانطور که در ادبيات داعش آمده است «تا پاي شهادت بجنگد»، انجام دهند؟همچنين اين دستگاهها در رويارويي با سازمان‌هاي ديگري، که دکترين سلفي افراطي از باور اسلام و ميراث آن دارند، چگونه عمل کنند؟ آنها را بکشند؟ اين نهادها با اين کارشان، بهترين آرزوي آنها را برآورده مي‌کنند.شکست نظامي داعش، چه بسا بار سنگين ارائه خدمات اساسي، اداري و نيازهاي معيشتي ضروري نزديک به 9 ميليون نفر در مناطق تحت اشغالش را از دوش آن بردارد.
اين هم در حالي است که حلقه محاصره اين گروه در اين مناطق تنگ‌تر ميشود و منابع مالي و درآمدهاي نفتي آن نيز در حال خشک شدن است؛ از اين‌رو، محو شدن آن از روي زمين و رفتنش زير زمين چه‌بسا به نفعش باشد و بر خطراتش مي‌افزايد.اين موضوع، که قتل‌عام اورلاندو به نفع راست‌گرايان افراطي و نژادپرست در آمريکاي شمالي و اروپا است، جاي بحث ندارد، لذا از سيل تبريک‌ها به «دونالد ترامپ» نامزد جمهوريخواه رياست‌جمهوري آمريکا و خوشحالي آشکار وي تعجب نمي‌کنيم.
او خوشحالي خود را با اين پيام در حساب کاربري خود در «توييتر» نشان داد «وي در تمرکز بر تروريسم اسلامي (!) و ضرورت رويارويي با آن بر حق بوده است.»مشکل آمريکايي‌ها با اعراب ، که در لشکرکشي به عراق و اشغالش به رهبري «ترامپي ديگر» به نام «جورج بوش پسر» نمود پيدا کرد، همان چيزي است که بذر تروريسم را در عراق کاشت. سپس آن رشد کرد و پرورده شد و ثمره آن نيز همين گروه‌هاي تروريستي افراطي و در رأس آنها داعش شده است.
دخالت‌هاي نظامي آمريکا، که با پشتيباني ناتو و با تباني برخي حکومت‌هاي عربي و ايجاد سهم‌بندي‌طايفه‌اي و درگيري‌هاي قومي صورت مي‌گيرد، بستر را براي افراط‌گرايي، خشونت، تروريسم و تبديل بيش از 5 کشور به کشورهاي شکست‌خورده فراهم کرد؛ کشورهايي که تا همين اواخر الگويي براي همزيستي، ثبات و امنيت بودند البته با اذعان به اينکه در آنها سرکوب و فساد و فشار نيز حاکم بود.
اگر همين عمليات تروريستي اورلاندو دونالد ترامپ را به کاخ سفيد برساند و بر خشونت اسلام‌هراسي بيفزايد، ضرر آن نه تنها متوجه مسلمانان خواهد شد بلکه به همه جهان آسيب خواهد رساند.
از اين‌رو، بايد خويشتنداري به خرج داد و با اين عمليات با حکمت و عقلانيت برخورد کرد و نتايج و پيامدهايش را به سرعت محدود و راه را براي کساني‌که مي‌خواهند از آن به شيوه نژادپرستي تروريستي استفاده کنند، مسدود کرد.نبايد با ايدئولوژي راديکالي مقابله به مثل کرد بلکه واکنش به آن بايد از طريق تسامح و تقويت ارزش‌هاي همزيستي صورت بپذيرد.
کسي که به کلوب شبانه حمله کرد نماينده همه مسلمانان و عقيده آنها نيست همانطور که کسي که چند سال پيش مجتمع دولتي در «اوکلاهاما» را منفجر کرد نماينده همه آمريکايي‌ها و عقيده مسيحيان نبوده است. ولي کسي که به عراق لشکرکشي و آن را اشغال کرد، رئيس‌جمهوري منتخب اکثريت مردم آمريکا بود و هيچ کسي پيدا نشد تا او را محاکمه کند.
ترامپ نژادپرست، که از مسلمانان و غير سفيد‌پوست‌ها نفرت دارد، پيش از عمليات اورلاندو و براساس برنامه نژادپرستانه و نفرت از مسلمانان در مبارزه کانديداتوري جمهوري‌خواهان براي رياست‌جمهوري پيروز شد. مبالغه نمي‌کنيم اگر بگوييم که چنين اظهاراتي يکي از انگيزه‌هاي اصلي اين جوان يعني عمر صديق متين براي اعلام وفاداري با داعش و ارتکاب کشتار در کلوب شبانه همجنسگرايان بود.
کشتاري، که عمر صديق متين جوان آن را مرتکب شد، عملياتي تروريستي با قوي‌ترين عبارت‌ها است و به هيچ‌وجه قابل توجيه نيست ولي بايد اين موضوع را به ياد بسپاريم و آن را به ديگران از جمله آمريکايي‌ها يادآوري کنيم که ما به عنوان عرب و مسلمان نه تنها قرباني سياست‌ها و همچنين دخالت‌هاي نظامي آنها هستيم بلکه قرباني هواپيماهاي آنها هستيم که تا اين لحظه تحت عنوان مبارزه با تروريسم، کشورهاي ما را بمباران مي‌کنند و صدها بي‌گناه را مي‌کشند و ما در اينجا درباره کشته شدن 2 ميليون عراقي، که نيمي از آنها کودکان بوده‌اند- در اثر محاصره‌اي که 13 سال طول کشيد – و نيمي ديگر از آنها پس از جنگ جان خود را از دست دادند، سخن نمي‌گوييم.تروريسم معضلي محکوم شده و جنايتکارانه است و نيز کساني‌که بستر و زمينه را براي آن فراهم مي‌کنند، محکوم و مجرم هستند؛ از هر نژاد و مليتي که باشند.
جنگ اورلاندو بين ترامپ و دموکراتها
«دونالد ترامپ» با بهره گيري از فرصت غيرمنتظره و البته گرانبهايي که حادثه اورلاندو برايش فراهم آورد در حمله به دموکراتها و تاکيد بر شکست سياست‌هاي آنان براي مبارزه با تروريسم ترديد نخواهد کرد.دونالد ترامپ نامزد جمهوريخواه آمريکا با بهره گيري از فرصت غيرمنتظره و البته گرانبهايي که حادثه اورلاندو برايش فراهم آورد در حمله به دموکراتها و تاکيد بر شکست سياست‌هاي آنان براي مبارزه با تروريسم ترديد نخواهد کرد و اين جنگي است که عملا عليه رقيب انتخاباتي خود کليد زده است.
به عبارت بهتر حادثه اورلاندو هديه گرانبها و غيرمنتظره افراطي‌ترين گروه تروريستي به تندروترين نامزد رياست جمهوري آمريکا است و ترامپ هم لحظه‌اي براي بهره‌برداري از اين جنايت داعش و مهر تاييد زدن به سخنان تند خود عليه مسلمانان درنگ نکرد. وي در همين راستا به خود براي صحت اظهاراتش در مورد تروريسم راديکالي اسلامي تبريک گفته و در عين حال گفت: البته تبريک نمي خواهم بلکه چيزي که به دنبال آن هستم برخورد شديدتر و لزوم هوشياري است.
مانور ترامپ بر سست بودن سياست‌هاي اوباما
اگر با منطق پروپاگاندا به اظهارات ترامپ نگاه شود مي توان دريافت که اين نامزد جمهوريخواه که با نزديک شدن انتخابات رياست جمهوري آمريکا چيزي براي عرضه در مقابل رقيب دموکرات خود هيلاري کلينتون ندارد، اکنون بر سست بودن سياست‌هاي باراک اوباما مانور مي دهد آن هم در شرايطي که با گذشت زمان شک و ترديد در مورد راهبردي که اوباما در اواخر سال 2014 مبني بر جنگ عليه تروريسم اعلام کرد، بيشتر و بيشتر مي شود.
بي تريد ترامپ در اظهارات هرچه تندتر عليه مسلمانان درنگ نخواهد کرد و تلاش مي کند نبرد سياسي عليه دموکراتها را نيز شدت بخشد که نمونه اين رويکرد تند او درخواست علني ازاوباما براي کناره گيري بود.هرچند بي ترديد «جنگ اورلاندو» بخش زيادي از تبليغات انتخاباتي ترامپ و کلينتون را به خود اختصاص خواهد داد اما تا اين لحظه به نظر مي رسد ترامپ براي سرمايه گذاري بر اين حادثه براي تبليغات انتخاباتي و جلب آراء از رقيب دموکرات خود پيش‌تر است.
مهارت ترامپ در استفاده از لحظات سخت و دردناک
به عبارت بهتر اگر کلينتون به تکاپو افتاد که در خصوص حادثه اورلاندو از لزوم مبارزه با «گرگ‌هاي انفرادي» و حمله به «لابي‌هاي تسليحاتي» صحبت کرده و تاکيد کند که آمريکا در «دامي که برايش گسترده شده»، گرفتار نخواهد شد، اما به نظر مي رسد ترامپ در استفاده از لحظات سخت و دردناک مهارت بيشتري دارد و تقريبا مي توان اطمينان داشت که وي در روزهاي آينده ساز شکست‌هاي باراک اوباما در پرونده مبارزه با تروريسم را کوک خواهد کرد.
در اين خصوص ناگفته پيداست که اين نامزد جمهوريخواه نيازي ندارد که براي ناکامي سياست دولت دموکرات آمريکا در زمينه مبارزه با تروريسم دلايل و اسناد زيادي را مطرح کند چرا که حادثه اورلاندو بر اظهارات اوباما مبني بر اينکه داعش خطري مستقيمي براي امنيت داخلي آمريکا نيست، مهر باطل زد.
حادثه اورلاندو فرصتي براي تشديد اسلام هراسي
حادثه اورلاندو به عنوان بدترين حادثه تاريخ آمريکا روند تبليغات انتخاباتي آمريکا به ويژه تبليغات دونالد ترامپ نامزد جمهوريخواه را تحت تاثير قرار داده و فرصتي براي تشديد اسلام هراسي فراهم خواهد آورد. حمله مسلحانه به يک باشگاه شبانه که کشته شدن 50 نفر را به دنبال داشت، بر تبليغات انتخابات رياست جمهوري آمريکا سايه انداخته و موجب تشديد اسلام هراسي خواهد شد.
با توجه به خونين بودن اين حادثه و احتمال انگيزه‌هاي افراطگرايانه از سوي «عمر متين» عامل اين حمله، بايد در انتظار اين بود که تبليغات انتخابات رياست جمهوري را سخت تحت تاثير قرار دهد به ويژه اينکه دونالد ترامپ بهره برداري از اين حادثه را کليد زده است.اين حمله شاخص‌هاي نگران کننده زيادي را در دل خود جا داده است از جمله اينکه همزمان با تبليغات انتخاباتي در آمريکا و بحث و جدل بر سر موضوع پناهندگان مسلمان رخ داده است و از آنجا که عامل اين حمله يک جوان آمريکايي افغاني الاصل به نام عمر متين است اين سوال‌ها مطرح ميشود که دلايل واقعي اين حمله چيست؟ آيا رويکردهاي مذهبي در پس آن نهفته است؟
اکنون رويکرد اسلامگرايي عامل اين حمله تمام مسائل ديگر را تحت الشعاع قرار داده است و آنچه نگراني‌ها را دو چندان مي‌کند اينکه خبرگزاري رويترز اعلام کرد که داعش عکس‌هاي شخصي به نام عمر متين را منتشر کرده است و البته اين احتمال وجود دارد که اين اقدام در چارچوب اقدامات مبالغه آميز اين گروه که در عراق و سوريه در محاصره به سر مي برد، قرار داشته باشد.
به هر حال چه بسا اين حمله خونين فرصت مغتنمي براي دونالد ترامپ باشد تا با استفاده از آن بار ديگر مسلمانان آمريکايي و نيز مهاجران مسلمان را هدف حملات خود قرار دهد به ويژه اينکه وي پيش از اين بر لزوم ممنوعيت ورود مسلمانان به آمريکا تاکيد کرده بود و اکنون تاکيد دارد که در اين درخواست حق با او بوده است.
نکته ديگر اينکه اين حمله همزمان با بحث و جدل در مورد لزوم جلوگيري از حمل سلاح گرم در بين شهروندان آمريکايي صورت گرفته است حال آنکه ترامپ يکي از سرسخت ترين مدافعان حمل سلاح گرم به شمار مي آيد و اوباما نيز سخت تلاش کرد بر اين موضوع نظارت داشته و مانع آن شود اما ناکام ماند. ادامه دارد...
ش.د9501285