(روزنامه اعتماد – 1395/05/17 – شماره 3593 – صفحه 11)
جنگ با داعش در عراق و سوريه روندي متفاوت را به خود گرفته است. در حالي كه نيروهاي عراقي در موصل پيشروي مي‌كنند، از سوريه نيز خبر مي‌رسد كه نيروهاي مبارز كرد و عرب رفته‌رفته به سمت رقه پيش مي‌روند. روز گذشته نيز خبري مهم از سوي نيروهاي دموكراتيك سوريه منتشر شد كه نشان از يك پيشرفت جدي در جنگ با داعش در سوريه دارد. شهر منبيج به عنوان يكي از استراتژيك‌ترين شهرهاي سوريه كه در اختيار داعش قرار داشت روز گذشته به طور كامل آزاد شد و نيروهاي ائتلاف كرد و عرب با حمايت امريكا توانستند كنترل اين منطقه را در دست بگيرند.
گفتني است، نيروهاي دموكراتيك سوريه از حدود دو ماه پيش با حمايت امريكا عمليات خود را براي باز‌پس‌گيري شهرستان منبيج آغاز كردند؛ شهرستاني كه ارتباط داعش با تركيه را حفظ مي‌كرد و بيش از دوسال بود كه در اختيار داعش قرار داشت. حملات هوايي ايالات متحده ضربات سختي به داعش در اين منطقه وارد كرد و نيروهاي اتحاد دموكراتيك سوريه توانستند داعش را از اين منطقه بيرون كنند. گزارش‌ها در طول ماه ژوئن حاكي از آن بود كه اين شهر در محاصره كامل نيروهاي ائتلاف قرار داشت و اين شهر به طور كامل در خاموشي به سر مي‌برد. برخي گزارش‌ها حاكي از آن است كه در حملات هوايي امريكا در ماه جولاي به اين منطقه ده‌ها تن از شهروندان غيرنظامي از جمله ١١ كودك جان خود را از دست داده بودند.
در آن زمان كميسارياي عالي سازمان ملل متحد در امور حقوق بشر هشدار داد كه هفتاد هزار نفر غيرنظامي در وضعيت رو به وخامتي در منبيج به دام افتاده‌اند. با اين وجود سخنگوي ائتلاف به خبرگزاري رويترز گفت كه جنگ در منبيج ادامه دارد كه حدود نود درصد از شهرستان از دست داعش خارج شده است. گفتني است، جاده‌هاي ارتباطي منبيج به مرز تركيه، رقه و حلب وصل مي‌شود. از همين رو اين منطقه براي نيروهاي داعش از اهميت كليدي براي انتقال جنگجويان و سلاح برخوردار بود. از سوي ديگر برخي خبرها حاكي از آن است كه داعش تعدادي از مردم عادي را براي ايجاد يك سپر انساني با خود به بخش‌هاي آزادنشده از شهرستان منبيج برده است. با اين وجود ديدبان حقوق بشر سوريه مستقر در بريتانيا روز جمعه اعلام كرده بود كه نيروهاي دموكراتيك سوريه تاكنون ٧٠ درصد از شهرستان منبيج را آزاد كرده است. از همين رو با آزاد‌سازي منبيج عملا راه ارتباطي داعش با خارج از مرزهاي عراق و سوريه بسته مي‌شود.
شادي آزادي
گزارش‌ها پس از آزاد‌سازي بخش اعظمي از منبيج حاكي از آن است كه زنان سوري برقع خود را برداشتند و آن را سوزاندند. در ويديوي منتشر شده از اين منطقه زنان آزادي خود را با سوزاندن لباسي كه مجبور بودند در دوره داعش آن را بپوشند جشن گرفتند. گفتني است، از تاريخ ٢٩ جولاي كه نيروهاي دموكراتيك سوريه بخش اعظمي از منبيج را آزاد كردند تاكنون سه هزار غير نظامي نجات يافتند و از مناطق جنگي خارج شدند. گفتني است، اكنون بيش از دو سال است كه مردم عادي زير سلطه حكومت داعش بودند و مجبور به رعايت قوانين متحجرانه داعش در اين مناطق بودند و حالا مي‌توانند پس از دو سال آزادانه و بدون محدوديت به زندگي خود ادامه دهند.
سياست زمين سوخته
نشريه اينديپندنت در گزارشي به نقل از فعالان سوري عنوان كرده است كه امريكا قصد دارد تا سياست زمين سوخته را در سوريه دنبال كند. يك گروه ضدداعش در سوريه عنوان كرد كه سكوت در برابر قتل‌عام حملات هوايي امريكا در منبيج كه خانواده‌هاي بي‌گناه از بين مي‌روند، نگران‌كننده است. ائتلاف بين‌المللي با استفاده از سياست زمين سوخته در اين شهرستان و حمايت از نيروهاي دموكراتيك سوريه به مدت دو ماه است كه اين منطقه را تحت محاصره خود قرار داده است. نيروهاي امريكايي متهم هستند كه در دو بمباران جداگانه حداقل صد غيرنظامي را در حمله به روستاها در طول يك هفته گذشته كشته‌اند. اما نگراني‌ها از ادامه حملات حمايت از نيروهاي دموكراتيك سوريه وجود دارد.
با اين وجود مقامات بريتانيايي مي‌گويند كه هيچ شواهدي از تلفات ناشي از اقدامات نظامي بريتانيا در عراق و سوريه وجود ندارد در حالي كه يك سخنگوي نيروهاي ائتلاف مي‌گويد كه نيروهاي آنها كار بسيار سختي دارند تا از ايمني غيرنظاميان در ميدان جنگ اطمينان پيدا كنند.
بمباران منبيج زيرساخت‌هاي اين منطقه را نابود كرده است. آب و برق در اين منطقه قطع شده است و خانواده‌ها مجبور به دفن عزيزان در باغچه حياط خانه خود شده‌اند چرا كه اكنون گورستان در شهر منبيج غيرقابل دسترس است. گفتني است، داعش از مناطقي كه در دسترس دارد، اجازه نمي‌دهد غيرنظاميان از شهرستان خارج شوند و از صفوف آنها براي ايجاد يك سپر انساني استفاده مي‌كند و اين موضوع باعث شده است تا حملات هوايي و گلوله‌باران منطقه كاهش يابد. با اين حال اتحاد دموكراتيك سوريه به دنبال تسخير دژ داعش در سوريه است و سعي دارند تا تمام مسيرهاي ارتباطي داعش را قطع كنند و رفته رفته حلقه محاصره داعش در سوريه را گسترده‌تر كنند.
با اين حال نيروهاي ائتلاف معتقدند موفقيت آنها در مبارزه با داعش در طول دو ماه گذشته چشمگير بوده است و به سرعت در حال پيشرفت هستند اما گروه‌هاي حقوق بشري معتقدند كه هزينه اين حملات بالا بوده است.
از طرفي ديگر برخي خبرها حاكي از آن بوده است نيروهاي دموكراتيك و ائتلاف، حملاتي را به رقه آغاز كرده‌اند كه محاصره اين منطقه را نيز بيشتر كنند. اما گزارش‌ها حاكي از آن است كه اين نيروهاي دموكراتيك افراد عادي را به وسيله تك تيرانداز هدف قرار مي‌دهند و امريكا نيز حملاتي را به جرم سوءظن‌هاي اثبات نشده به افراد محلي انجام مي‌دهد كه هنوز مشخص نيست افراد داعش هستند يا مردم عادي كه در رقه حضور دارند.
ديدبان حقوق بشر سوريه مي‌گويد: صدها نفراز شهروندان عادي در منبيج از زمان آغاز حملات به اين منطقه در ماه مه كشته شدند و ده‌ها هزار نفر از مردم را نيز در محاصره آواره شدند. طبق گزارش‌ها مرگ ٣٩٩ غيرنظامي در اين منطقه مستند شده است كه از جمله آن حدود صد كودك زير ١٨سال و زنان زير ٥٠ سال بوده‌اند. به گفته فعالان حقوق بشري در ميان ١٩٩كشته از جمله ٥٢كودك، ١٨زن و هشت زنداني حضور داشتند كه در حملات هوايي نيروهاي ائتلاف در منبيج و حومه اطراف آن كشته شدند.
برخي مقامات امريكايي مستقل به اينديپندنت اعلام كردند كه برخي گزارش‌ها از خسارت‌هاي ناخواسته حملات هوايي عليه داعش وجود دارد كه معتبر نيست اما تعداد حوادث ادعايي به طور چشمگيري از زمان آغاز تهاجم منبيج افزايش يافته است.
با اين حال پيش از آزادي منبيج گزارش‌ها حاكي از آن بود كه ده‌ها هزار نفر از غيرنظاميان در مركز شهرستان به دام افتاده بودند كه در معرض بمباران‌هاي ائتلاف بين‌المللي و تك‌تيراندازها بودند و از طرف ديگر توسط جنگجويان داعش و بمب‌هاي دست‌سازي كه كار گذاشته شده بود، مورد تهديد قرار گرفته بودند و اين موضوع، ميزان پيشرفت نيروهاي دموكراتيك سوريه را كند كرده بود. از طرفي ديگر سازمان ملل متحد گزارش داده است كه مواد غذايي و تجهيزات پزشكي در منبيج وضعيت بسيار بدي دارد و شرايط بهداشتي نيز روز به روز وخيم‌تر مي‌شوند.
زين رعد الحسين، رييس كميسر عالي حقوق بشر سازمان ملل مي‌گويد: منبيج يكي از سه حوزه عمده نگراني ما به عنوان جنگ داخلي خونين در سوريه است. وي افزود: ما مي‌دانيم كه غيرنظاميان در منبيج در يك موقعيت وخيم قرار دارند و بين طرفين درگير به دام افتاده‌اند. وي افزود كه كاركنان ما به گزارش نقض جدي حقوق بشر در خصوص غيرنظاميان برخورد كرده است كه در حملات هوايي و توپخانه‌اي كشته و زخمي شدند. رعد الحسين همچنين مي‌گويد كه ما نمي‌دانيم كه دقيقا چگونه بسياري از شهروندان كشته شده‌اند اما ما معتقديم كه تعداد زيادي از آنها شامل زنان و كودكان است. وي مي‌افزايد: خانواده‌ها دسترسي به گورستان محلي براي دفن بستگان ندارند و برخي اجساد در پناهگاه‌ها نگه داشته مي‌شوند.
اكنون در حال حاضر نگراني‌هايي وجود دارد كه منبيج تبديل به يك شهر ارواح مانند تكريت و فلوجه در عراق شود كه مردم پس از بازگشت به شهر با يك شهر مخروبه مواجه شوند. اكنون برآورد‌ها حاكي از آن است كه در حملات هوايي روسيه و ائتلاف در سوريه به تنهايي در ماه جولاي ٨٠٠ غيرنظامي جان خود را از دست دادند.
http://etemadnewspaper.ir/?News_Id=50806
ش.د9502250