(روزنامه جوان – 1395/09/21 – شماره 4975 – صفحه 2)
انتخابات رياست جمهوري دوازدهم و همين طور شوراهاي اسلامي شهر و روستا اگرچه مهم‌ترين رويدادهاي سياسي سال آينده كشور هستند و به نوعي در رويدادهاي سال جاري داراي تأثير غيرقابل‌انكاري هستند، اما به نظر مي‌رسد سرعت واقعي آنچنان تند و چشمگير شده است كه عملا اين انتخابات در سايه ساير اتفاقات به خصوص اتفاقات سياست خارجي كشور فرو رفته است.
تنها اخباري كه از انتخابات شنيده مي‌شود، مربوط است به آمادگي وزارت كشور و ديگر دستگاه‌هاي مرتبط كه در تدارك مقدمات برگزاري آن هستند. در اين بين سكوت و رخوت عجيبي در بين نهادها‌ي حزبي و دستجات سياسي به وجود آمده است. برخي از احزاب و گروه‌ها، به خصوص اصولگرايان در حال رايزني‌هاي درون گروهي براي رسيدن به يك گزينه مورد اجماع هستند. از سوي ديگر به نظر مي‌رسد اصلاح‌طلبان براي حمايت از حسن روحاني، رئيس‌جمهور فعلي به نتيجه نهايي رسيده‌اند.
گرچه برخي پيام‌هاي منفي آنها در فضاي رسانه‌اي بيش از آنكه رنگي از واقعيت داشته باشد، بيشتر براي امتيازگرفتن از اوست.
حالا سؤال اينجاست كه آيا اين سكوت منشأ داخلي دارد و ناشي از ضعف احزاب سياسي در ايران است يا بايد به دنبال پاسخ‌هاي ديگري بود.
آرامش پس از طوفان
تابستان سال جاري بود كه تنور گمانه‌زني براي حضور كانديداهاي انتخابات رياست جمهوري بيش از اندازه داغ شده بود. برخي سفرهاي رئيس‌جمهور سابق اين مسئله را به صورت جدي در بين اهالي سياست تقويت كرده بود كه حضور وي در انتخابات رياست جمهوري سال آينده قطعي است. با اين حال اظهار نظر صريح رهبري معظم انقلاب در خصوص توصيه به وي براي عدم حضور در انتخابات رياست جمهوري نه تنها جلوي داغ شدن فضاي انتخاباتي را گرفت، بلكه از تبعات دو قطبي شدن فضا نيز جلوگيري كرد. از سوي ديگر رهبر معظم انقلاب اسلامي در ديدار دولتمردان بر اين نكته تأكيد كردند كه مديران دولتي از حضور در فعاليت‌هاي سياسي خودداري كنند و به خدمت‌رساني به مردم بپردازند.
رهبر انقلاب اسلامي در ديدار اعضاي هيئت دولت آنان را به دوري از حواشي، به‌خصوص در ماه‌هاي آينده كه همراه با مباحث انتخاباتي است، توصيه كردند و افزودند: دولت نبايد به‌هيچ‌وجه خود را سرگرم بحث‌هاي انتخاباتي كند بلكه بايد تا آخرين روزِ كاري، براي كار، تلاش و حل مشكلات برنامه‌ريزي كند و بهترين تبليغ براي دولت در رأس كار، اقدام و عمل آن دولت است.
به اين ترتيب عملاً جلوي هر گونه رقابت‌هاي انتخاباتي پيش از موعد در جامعه گرفته شد.
دلدادگي به كلينتون
با اين حال و با وجود اين تدبير رهبري براي جلوگيري از هر گونه رقابت پيش از موعد، اما سلسله رويدادهايي كه در فضاي سياست خارجي كشور و به خصوص بحث برجام روي داد، عملاً فضا را به صورت كلي دگرگون كرد. با توجه به اينكه بخش اعظم توان دولت يازدهم روي بحث برجام و توافق هسته‌اي وين گذاشته شد، بسياري از ناظران سياسي بر اين باورند كه موفقيت و عدم موفقيت برجام مي‌تواند در سرنوشت دولت يازدهم تأثيرگذار باشد. از همين رو زماني كه بحث تمديد قانون تحريم‌هاي يك جانبه از سوي كنگره امريكا و نقض صريح برجام از سوي اين كشور رخ داد، بسياري احتمال به وجود آمدن مشكلات جدي را براي دولت روحاني در انتخابات رياست جمهوري خبر دادند.
از سوي ديگر اين اقدام امريكايي‌ها موجب واكنش جدي احزاب و گروه‌هاي كشور به اين مسئله شده و عملاً نگاه‌ها از سوي انتخابات رياست جمهوري به سمت برجام باز گشت.
در حالي كه بسياري از رسانه‌هاي اصلاح‌طلب از شكست ترامپ در انتخابات رياست جمهوري امريكا سخن مي‌گفتند و حتي يكي از روزنامه‌هاي زنجيره‌اي در اقدامي غير‌حرفه‌اي تصوير اوباما و كلينتون را در كنار روحاني به تصوير كشيد، ناگهان نام ترامپ از بين كالج الكترال‌ها بيرون آمد.
اين اتفاق عملاً يك شوك براي جرياناتي به حساب مي‌آمد كه به نظر مي‌رسيد به شدت روي پيروزي هيلاري كلينتون سرمايه‌گذاري كرده‌اند. به اين ترتيب مي‌توان حدس زد كه موج‌هاي ايجاد شده در حوزه سياست خارجي تا چه اندازه بر فضاي سياست داخلي و انتخابات رياست جمهوري تأثيرگذار است؟
برجام يا غير برجام
نمي‌توان اين نكته را رد كرد كه در شرايط فعلي براي اولين بار سياست خارجي بر فضاي سياست داخلي كشورمان تأثير گذار شده است، اما نمي‌توان اين نكته را رد كرد كه سياست اصولي ايران بر پايه حفظ استقلال سياسي بنيان گذاشته شده است.
از اين رو توجه بيش از اندازه به پارامترهاي اين چنيني عملا در تضاد با سياست‌هاي غايي نظام جمهوري اسلامي است. برخي از زمزمه‌ها حاكي است برخي به دنبال اين هستندكه با توجه به روي كار آمدن چهره‌اي راديكال در امريكا بايد به سراغ از چهره‌اي همچون رئيس‌جمهور سابق رفت و به رغم نهي صريح رهبري به دنبال دعوت دوباره از وي براي حضور د رانتخابات هستند. از سوي ديگر عده‌اي به دنبال بزرگ نمايي خطر ترامپ براي كشور بوده و به اين قضيه اعتقاد دارند كه تنها راه مقابله با چنين سياست‌هايي روي كار آمدن چهره‌اي سياست‌ورز است و بهترين راه را ادامه فضاي موجود مي‌بينند. سؤال اصلي اينجا اين نيست كه كدام يك از دو استدلال درست است. سؤال اصلي اينجاست كه آيا مي‌توان شرايط سياسي كشور را با توجه به اتفاقات خارجي مديريت كرد.
توجه به داخل رمز پيروزي است
زماني كه سخن از برجام به عنوان يك توافقنامه بين ايران و كشورهاي غربي مطرح بود، مهم‌ترين نكته‌اي كه درخصوص ضرورت تصويب برجام در كشور مطرح مي‌شد، به قدرت رسيدن ميانه‌روها و جلوگيري از به قدرت رسيدن تندروها در ايران بوده است. از همين اظهار نظر مي‌توان به اين نكته پي برد كه تا چه اندازه تأثيرگذاري بر سياست‌هاي داخلي ايران براي طرف‌هاي غربي مهم است. طبيعي است كه گره زدن فعاليت‌هاي سياسي كشور به تحولات خارجي مي‌تواند خطرات امنيتي فراواني را به همراه بياورد.
با توجه به همين دلايل بايد مهم‌ترين رويكرد در فعاليت‌هاي سياست‌هاي داخلي مصون نگه داشتن كشور از چنين مسائلي باشد. همين تدبير در خصوص فعاليت‌هاي اقتصادي تحت عنوان اقتصاد مقاومتي از سوي رهبر معظم انقلاب اسلامي مورد تأكيد قرار گرفته است.
به همين دليل احزاب داخلي و گرو‌هاي سياسي بايد بدون توجه به تحولات خارجي با برنامه‌ريزي دقيق در مسير رقابت‌هاي رياست جمهوري پيش بروند. صرف‌نظر از تحولات عرصه سياست خارجي داشتن يك برنامه قوي و دقيق سبب مي‌شود انتخاب مردم نيز از هر گونه فضاي هيجاني دور بماند. فراموش نكنيم كه در جريان انتخابات رياست جمهوري سال 92 بحث تحريم‌هاي هسته‌اي با برخي بزرگنمايي‌ها توانست نقش مهمي در جريان دهي سياسي به توده‌ها ايفاي نقش كند. حال با گذشت سه سال و نيم از آن زمان و مشخص شدن فرجام برجام بايد از هر گونه تجربه مشابه در اين باره صرف‌نظر كرد.
يك انتخاب صحيح، به خصوص در حوزه سياست به يك برنامه‌ريزي صحيح و قانونمند متكي است و اين نكته‌اي است كه در شرايط فعلي از سوي گروه‌هاي سياسي حاضر در انتخابات رياست جمهوري بايد مورد توجه قرار گيرد.
آنچه كه در انتخابات آينده مردم روي آن متمركز خواهند شد، برخلاف سال 92 نه «شعارها»، كه محكي به نام «عملكرد» است. بديهي است كارآمدي و خدمت‌رساني معياري است كه بيش از هر متغيري در انتخابات رياست جمهوري سال آينده اثرگذار خواهد بود.
http://javanonline.ir/fa/news/826710
ش.د9502614