تاریخ انتشار : ۰۲ بهمن ۱۳۹۶ - ۰۹:۵۱  ، 
شناسه خبر : ۳۰۸۸۳۲
«مردم‌سالاري» قطع روابط ديپلماتيك تهران ـ رياض بعد از يك سال را بررسي مي‌كند

(روزنامه مردم‌سالاري ـ 1396/05/04 ـ شماره 4372 ـ صفحه 15)

از آغاز تنش در روابط ایران و عربستان که قطع روابط دیپلماتیک در پی تجاوز عده‌ای به سفارت عربستان نقطه اوج آن بود، چند کشور با مطرح کردن میانجیگری، سعی در کاهش تنش میان دو کشور و در نتیجه کاهش تنش در منطقه داشتند. ایران و عربستان به‌ویژه پس از درگذشت ملک عبدالله، پادشاه پیشین عربستان، دوره‌ای سرد و پرتنش از روابط دوجانبه را تجربه کرده‌اند، و اختلاف منافع دو کشور در موضوعات منطقه‌ای از جمله سوریه، یمن و عراق تنش را در روابط دو کشور افزایش داده است. حمله به اماکن دیپلماتیک عربستان سعودی در تهران و مشهد در دی ماه سال ۹۴، به قطع روابط دیپلماتیک این کشور و تعدادی از متحدانش با ایران منجر شد، و از آن زمان سوئیس حفاظت از منافع دو کشور در خاک یکدیگر را به عهده دارد. عمان، کویت و عراق را می‌توان به عنوان کشورهایی نام برد که به علت مورد وثوق و اعتماد بودن یکی از طرفیت یا دو طرف تنش آمادگی خود را برای این مهم در مقاطع مختلف اعلام کرده اند. حسن روحانی نیز در نشست خبری دی ماه خود با رسانه‌های داخلی و خارجی در پاسخ به پرسشی در مورد پیشنهاد عراق و کویت برای کاهش تنش بین رقبای منطقه‌ای (ایران و عربستان) گفت: کشورهای زیادی هستند؛ شما به عراق و کویت اشاره کردید. هشت تا 10 کشور دیگر هستند که مقام‌هایشان در مورد این موضوع با ما گفت و گو کرده اند. رئیس جمهوری ایران با بیان اینکه تهران درصدد حذف عربستان از سیاست‌های منطقه ای نیست، اعلام کرد که تهران به ریاض پیشنهاد کمک می‌کند به شرطی که این کشور تصمیم درستی اتخاذ کند و به مداخله نظامی در یمن پایان دهد و دخالت در امور بحرین را کنار گذارد.

ابراهیم جعفری، وزیر خارجه عراق، 25 دی ماه اعلام کرد که کشورش همزمان با تلاش برای بهبود روابط خود با عربستان سعودی، در یک سال گذشته بین ایران و عربستان سعودی میانجی‌گری کرده، و او پیام‌هایی رامیان دو کشور رد و بدل کرده است. وزیر خارجه عراق همچنین در مورد میانجی‌گری این کشور در روابط ایران و عربستان سعودی گفت: «این اقدامات از سال گذشته ادامه دارد و من پیام‌هایی میان دو کشور رد و بدل کرده‌ام». او اعلام کرد که در سفر خود به تهران حاوی پیام کتبی مقام‌های عربستان سعودی نیست اما در ماه‌های اخیر پیام‌هایی شفاهی را میان مسئولان دو کشور رد و بدل کرده است. وزیر خارجه عراق به جزئیات این پیام‌ها اشاره‌ای نکرده و مقام‌های جمهوری اسلامی نیز تاکنون به این سخنان واکنشی نشان نداده‌اند. پیش از انتشار سخنان وزیر خارجه عراق رسانه‌های کویتی نیز اعلام کرده بودند که مقام‌های این کشور پیام شورای همکاری خلیج فارس را به ایران منتقل کرده‌اند. امیر نشین عمان نیز که به گفته سخنگوی دستگاه دیپلماسی روابطش با تهران نمونه روابط نزدیک در منطقه است همواره تلاش قابل توجهی در میانجیگری میان ایران، کشورهای منطقه و قدرت‌های فرامنطقه داشته است.

در همین راستا روز گذشته خبرگزاری اسپوتنیک با پرداختن به سفرهای اخیر مقامات عراقی به ایران و عربستان در تحلیلی نوشت که عراق تلاش می‌کند تا پل تفاهمی میان ایران و عربستان باشد. اسپوتنیک در تحلیلی نوشت: عرفان الحیالی، وزیر دفاع عراق اخیرا به ایران سفر کرد و پس از دیدار با حسین دهقان، همتای ایرانی‌اش تفاهم‌نامه همکاری مشترک نظامی و تبادل کارشناسان در زمینه مبارزه با تروریست‌ها و حفظ امنیت مرزها امضا کرد. قبل از سفر عرفان الحیالی به تهران قاسم الاعرجی، وزیر کشور عراق به ریاض سفر کرد و چارچوب‌های همکاری امنیتی و اطلاعاتی در زمینه‌های مختلف میان عراق و عربستان ایجاد شد. همچنین دو طرف به منظور تقویت امنیت و ثبات و مبارزه با تروریست‌ها و ایجاد محیطی امن با هم توافق کردند که همکاری امنیتی و اطلاعاتی داشته باشند. قبل از این نیز عمار حکیم، رئیس ائتلاف ملی عراق تاکید کرد که منطقه خاورمیانه بر لبه آتشی بزرگ است و اگر عقلا امور را درست نکنند این آتش تر و خشک را خواهد سوزاند و از ایران و عربستان می‌خواهد که یک تصمیم شجاعانه اتخاذ کنند و به مشکلات‌شان پایان دهند و این اختلافات تنها به کشت و کشتار و ویرانی در منطقه منجر می‌شود و باعث می‌شود به جای اینکه منابع در زمینه رشد و شکوفایی و بازسازی و ایجاد آسایش برای ملت‌های منطقه هزینه شود، میلیاردها دلار برای خرید اسلحه و مهمات خرج شود. اسپوتنیک در ادامه این تحلیل نوشت: دولت عراق در این مدت تلاش می‌کند که به دور از اختلافات باشد و موضع بی‌طرفانه اتخاذ کند، به همین دلیل با چشم‌پوشی از قطع روابط کشورهای همسایه و اختلافات داخلی، عراق سعی کرد تا با کشورهای همسایه پل‌های ارتباطی ایجاد کند و دیدیم که وزیر دفاع عراق به تهران سفر کرد و وزیر کشورشان نیز به عربستان سفر کرد و این جزئی از سیاست دولت عراق و حیدرالعبادی است که تلاش می‌کند در مرحله بعد میان کشورها تعادل ایجاد کند. همچنین در این تحلیل آمده است که به نظر می‌رسد گام‌های حیدر العبادی در زمینه سیاست خارجه موفق خواهد بود و مشکلات داخلی یک کشور وابسته به وضعیت خارجی آن است،‌ بنا بر این اگر در خارج از عراق توافقات و تفاهماتی به وجود آید اوضاع داخلی عراق نیز آرام خواهد شد.

تلاش عراق برای میانجیگری میان ایران و عربستان در حالی مطرح می‌شود که نوری مالکی، معاون رئیس‌جمهور عراق هفته گذشته در گفت‌وگو با اسپوتنیک عربی گفت: مهم‌ترین مساله در این روند سیاسی که در آن شکاف فرقه‌ای به وجود آمده این است که برخی از کشورها که در پشت بحران عراق بودند از موضع خود بازگشتند و وارد محور سنی شدند و این تغییر موضع آنها پیام اسف‌باری به همراه داشت و من به برادران اهل سنت و رئیس پارلمان گفتم که شما با تغییر موضع در این شرایط این پیام را به شیعیان رساندید که ما در صف این دولت‌ها قرار گرفتیم. شما هم بروید و در صف ایران قرار گیرید.

حال باید دید آیا عراق با وجود اختلاف نظرهای داخلی و شعله ور شدن بیش از پیش آتش اختلاف میان ایران و عربستان می‌تواند در این مقطع زمانی با میانجیگری میان این دو قدرت خاورمیانه اعتباری بالا برای خود کسب کند؟

http://www.mardomsalari.net/4372/page/15/18231

ش.د9604308