امروز رقابتهای انتخاباتی در حالی به صورت رسمی آغاز میشود که دلایل مختلف سیاسی و قانونی، چهره شهر را نسبت به نخستین روز تبلیغات انتخاباتی مجلس در هفت دوره گذشته متفاوت نشان میدهد. ایجاد محدودیت در استفاده از تراکت و پوستر، باعث شده است که دیوارها و تابلوهای شهر، به اندازه دورههای گذشته به تصرف تصاویر کاندیداها درنیاید. این موضوع اگرچه ممکن است از جهت صرفه جویی در کاغذ، تاثیراتی داشته باشد، اما نهایتا به نفع کاندیداهای سرشناس و به ویژه نمایندگان فـعلـی مـجلـس اسـت که تا آخرین روزهای قبل از آغاز رسمی تبلیغات، اسـامـی و تـصـاویر آنها در رسانههای گـونـاگـون بـه نـمـایـش درآمده و در هفتههای اخیر به هر نحو بر حضور رسانهای و تریبونی خود افزودند. این دوره از انـتـخـابات، از نظر کیفیت و کمیت حضور جناحهای گوناگون در انـتـخابات نیز با اکثر دورههای قبلی انتخابات متفاوت است و تا حدودی به انتخابات دوره چهارم مجلس که در فروردین و اردیبهشت 71 برگزار شد، شـبـاهـت دارد. در ایـن دوره نـیز اصلاحطلبان با حذف بسیاری از کاندیداهای اصلی خود در تهران و شهرستانها وارد عرصه رقابت شدند. در حالی که اصولگرایان برای گزینش کاندیداهای اصلی خود از میان چهرههای سرشناس وابسته به جناح متبوع خویش با مشکلی مواجه نبودند. اصلاحطلبان درحالی امروز رقابتهای انتخاباتی را آغاز کردهاند که به گفته سران احزاب اصلاح طلب در بسیاری از حوزهها، کاندیدایی برای رقابت ندارند. موسوی لاری رئیس ستاد ائتلاف اصلاحطلبان (یاران خاتمی) از امکان رقابت در حدود 110 تا 120 کرسی (از مجموع 290 کرسی) سخن گفته است و مسئول دفتر انتخاباتی حزب اعتماد ملی، حداکثر کرسیهای قابل رقابت برای این حزب را 160 کرسی اعلام کرده است. ستاد ائتلاف اصلاحطلبان درحالی فعالیت خود را آغاز کرد که یکی از اصلیترین کاندیداهای آن ائتلاف یعنی محمدرضا عارف در نخستین روزهای آغاز رقابتهای انتخاباتی، با ابراز گلا یه نسبت به رد صلاحیت بسیاری از نیروهای شایسته، از کاندیداتوری انصراف داد. مرتضی حاجی که سابقه مسئولیت ستاد انتخاباتی خاتمی در دوم خرداد 76 را در کارنامه خود دارد، از دیگر کاندیداهای شاخص ائتلا ف اصلاحطلبان بود که در این دوره نتوانست از فیلترهای نظارتی ـ اجرائی و نظارتی ـ عبور کند. علی اشراقی نوه دختری امام که رد صلاحیت اولیه او اعتراضات فراوانی را برانگیخت نیز پس از اعلام تایید صلاحیت، از دور رقابتها کنارهگیری کرد. رضا امرالهی معاون هاشمیرفسنجانی و از کاندیداهای اولیه اصلاحطلبان و فاطمه تندگویان از دیگر افرادی بودند که در گمانهزنیهای اولیه، نام آنها به عنوان کاندیدای ستاد ائتلاف اصلاحطلبان مطرح میشد، از دیگر کاندیداهای انصرافی این ائتلاف بودند. حزب اعتماد ملی هم اگرچه ظاهراً با تعداد بیشتری کاندیدا نسبت به ستاد ائتلاف اصلاحطلبان فعالیت رسمی انتخاباتی خود را آغاز میکند، اما اعتراضات مکرر و گاه شدیداللحن مهدی کروبی دبیر کل حزب به روند رد صلاحیتها نشان میداد که او نیز در تکمیل لیست انتخاباتی حزب خود با دشواریهای فراوانی مواجه است. در نهایت نیز طبق اخبار موجود حداقل 11 نفر از اعضای شورای مرکزی آن حزب، رد صلاحیت شدند کـه مـحـمـدجـواد حـقشـنـاس مـدیر مسئول روزنامه اعتماد ملی، رضا حجتی مسئول کمیته اطلا ع رسانی و ابراهیم امینی مسئول کمیته حقوقی حزب ـ عضو هیئت رئیسه مجلس ششم ـ از حوزه انتخابیه تهران و رضا نوروززاده نماینده دورههای سوم تا هفتم مجلس از سـرشـنـاستـریـن اعـضـای شـورای مـرکزی حزب هستند که صلاحیت آنها به تایید نرسیده است. آخرین اظهارات اعتراضآمیز کروبی نیز نشان داد که حزب او نیز بناچار در برخی حوزهها نتوانسته است با کاندیداهای رده اول خود وارد رقابت شود. دبیر کل حزب اعتماد ملی تنها 3 روز قبل از آنها تبلیغات رسمی کاندیداها و همزمان با اعلام آخرین لیست از تایید صلاحیت شدگان اظهار داشت: «به نظر من اقدامات هیئتهای اجرائی، بدعت جدیدی بود که حتی مورد تعجب شورای نگهبان هم قرارگرفت> کروبی آنگاه سخنی گفت که یادآور اظهارنظر قاطع او و خاتمی در آستانه انتخابات مجلس هفتم در مورد مهره چینی اولیه برای مجلس هفتم بود: «با عملکرد هیئتهای اجرائی و اقداماتی که برخی نهادها انجام میدهند این طور تصور میشود که ما باید سقفی داشته باشیم. بنابر حرفهایی که به گوشمان میرسد و حرکتهایی که انجام میشود، این نگرانی وجود دارد که همین نیروهایی که وارد میدان شدهاند نیز نتوانند کاری کنند.» البته کروبی در کنار نگرانیها و سخنان ناامیدکننده، این اظهارنظر همراه با امیدواری را نیز مطرح کرد: «در مجلس هشتم اگر در اکثریت هم نباشیم، نیروهای کیفی خواهیم داشت» در سوی دیگر رقابتها، جناح اصولگرایان وضعیتی کاملا ً متفاوت دارند. این جناح نیز با چند لیست وارد انتخاب شده اما همه افرادی که نام آنها در لیستها قرار دارد کسانی هستند که به نظر میرسد انتخاب اول ـ و نه اجباری ـ تهیه کنندگان لیستها بودهاند و هر یک از آنها نیز که به مجلس راه یابند، تأمینکننده خواستهها و برنامههای عناصر اصلی جناح اصولگرا خواهند بود. برای رقابت در سی کرسی نمایندگی تهران، سرشناسترین گروههای اصلاحطلب و اصولگرا لیستهایی ارائه کردهاند که عبارتند از:
ائتلاف اصلاحطلبان
مجید انصاری، اسحاق جهانگیری، محمدصدر، اسدالله کیان ارثی، نجفقلی حبیبی، محمد اشرفی، اصفهانی، محمود دعایی، علـیـرضـا مـحـجـوب، سـهیلا جلودارزاده، علیرضا رحیمی، جواد اطاعت، ابوالفضل شکوری، وحید محمودی، الیاس حضرتی، سیدکامل تقوینژاد، محمد قمی، نرگس کریمی، الهه راستگو، عجایبی، میناییپور، حسن خلیل آبادی، زالی، قره یاضی، افشین حبیب زاده، نوربخش، خانم گلپایگانی، خانم خوشخلق، خانم جمشیدی، معیدفر و سیدافصل موسوی.
اعتماد ملی
رسول منتجبنیا، اسحاق جهانگیری، فاطمه کروبی، مسعود سلطانیفر، اسماعیل گرامیمقدم، ابوالفضل شکوری، جواد اطاعت، الیاس حضرتی، وحید محمودی، ابراهیم اصغرزاده، محمد قمی، اسدالله کیان ارثی، مجید انصاری، اعظم سقطی، نجمه گودرزی، سیدکامل تقوی نژاد، محمدرضا راه چمنی، دکتر حسن عابدی جعفری، علیرضا رحیمی، رضا طلایینیک، اختر درخشنده، مهدی رسولپناه، سیدمحمد صدر، عباسعلی زالی، نجفقلی حبیبی، بهزاد قرهیاضی، الهه راستگو، سیدرحمان صفوی، آرش حبیبی و عادل آذر.
جمعیت زنان جمهوری اسلامی
غلامعلی حدادعادل، سهیلا جلودارزاده، حبیبی، مجید انصاری، فاطمه کروبی، محمود دعایی، محمد میرمحمدی، حسین مظفر، اختر درخشنده، سیدمحمد صدر، شهاب حسابی، اسحاق جهانگیری، نرگس کریمی، حبیبی، عجایبی، علیرضا محجوب، رسول منتجبنیا، رضا طلایینیک، الهام امینزاده، علی مطهری، خداداد قبادی، سعید ابوطالب، مرجان شیخ الاسلامی آلآقا، عبدالرحیم بهاروند، حسین ردیوران، احمد فیاضبخش.
اعتدال و توسعه
سیدمحمود دعایی، مجید انصاری، سیدمحمد میرمحمدی، اسحاق جهانگیری، بهزاد قرهیاضی، سیدرضا اکرمی، عباسعلی زالی، ابوالفضل حسنبیگی، علی عباسپور، سهیلا جلودارزاده، نیرهاعظم خوشخلقسیما، فاطمه کروبی، الهام امینزاده، رسول منتجبنیا، عادل آذر، مسعود سلطانیفر، محمدرضا راهچمنی، محمـد اشـرفـیاصفهـانـی، حسیـن مـظفر، الیاس حضرتی، وحید محمود محمودی، اسدالله کیانارثی، اسماعیل گرامیمقدم، رضا طلایینیک، حسین میرمحمدصادقی، علیرضا محجوب، علی هاشمیبهرمانی، علیاکبر سیبویه، امیررضا خادمازغدی، علی فتحاللهزاده.
ائتلاف فراگیر اصولگرایان
غلامعلی حداد عادل، حسین مظفر، محمد خوشچهره، سیدمحمد میرمحمدی، رضا طلایینیک، علیرضا مرندی، عادل آذر، اسماعیل (محمد) کوثری، حسن غفوریفرد، امیررضا خادم، حمیدرضا کاتوزیان، سعید ابوطالب، حسین کنعانی مقدم، سعید صادقی، سیدعلی ریاض، ابوالفضل حسنبیگی، علی عباسپور، علی فتحاللهزاده، حسن عابدیجعفری، ابراهیم انصاریان، میرمحمد صادقی، علی مطهری، پرویز کاظمی، صادق وکیلپور، حجتالاسلام غلامرضا مصباحی مقدم، حجتالاسلام سیدرضا اکرمی، حجتالاسلام اقبالیان، الهام امینزاده، نفیسه فیاضبخش و منصورهسادات هاشمی.
جبهه متحد اصولگرایان
غلامعلی حدادعادل، حجت الاسلام والمسلمین مرتضی آقاتهرانی، فاطمه آلیا، لاله افتخاری، حجتالاسلام والمسلمین سیدرضا اکرمی، زهره الهیان، اسدالله بادامچیان، محمدرضا باهنر، احمد توکلی، حجتالاسلام والمسلمین ثمری، روحالله حسینیان، فاطمه رهبر، زارعی، علیرضا زاکانی، سروری، نسرین سلطانخواه، شهابالدین صدر، صفایی، علی عباسپور، حسن غفوریفرد، حسین فدایی، حمیدرضا کاتوزیان، کوثری، مهدی کوچکزاده، سیدعلیرضا مرندی، حجتالاسلام والمسلمین مصباحیمقدم، علی مطهری، الیاس نادران، حسین نجابت و بیژن نوباوه.
در این دوره از انتخابات علاوه بر محدودیتهای مربوط به پوستر و تراکت، تعطیلی 2 روز از 7 روز ایام رسمی تبلیغات نیز میتواند بر نحوه رقابتها اثر بگذارد. شرایط تبلیغاتی و سیاسی مورد اشاره در این گزارش، ثابت میکند که ماراتن انتخاباتی مجلس هشتم با دورههای قبل کاملا ً متفاوت است. همچنین احتمال حصول نتیجهای متفاوت از آرزوهای اصولگرایان میتواند شرایطی برای اردوگاه اصولگرایان فراهم نماید که یادآور شرایط پس از دوم خرداد 76 است ؛ شرایطی که یکی از عناصر اصلی جبهه اصولگرایان از آن به عنوان «اغمای دو ساله» نام برده بود!