«مجلس انقلابی» یکی از ابزارهای مهم و اساسی برای توسعه و پیشرفت کشور و پاسخ به مطالبات به حق و هر روزه مردمی در جامعه اسلامی است. امری که از ابتدای انقلاب با فراز و فرودهایی مواجه بوده و در هر مقطعی به بخشی از نیازهای جامعه پاسخ داده است. مجلس انقلابی به گفته و باور کارشناسان سیاسی، همان مجلسی است که برخاسته از رأی و مطالبه مردم بوده و در جهت تحقق آرمان‌های انقلاب و امام راحل گام برمی‌دارد. حالا در پاییزی که می‌رود تا به زمستان سیاسی کشور و بزرگ‌ترین ماراتن سیاسی و به عبارتی مرصاد سیاسی کشور منجر شود، به سراغ این کلیدواژه انگیزه‌ای رفته‌ایم تا با بررسی جوانب گوناگون آن، مهم‌ترین تعاریف کارکرد مجلس انقلابی را باز تعریف کرده و جامعه را برای حضوری پررنگ و مؤثر در این عرصه آماده کنیم. در همین زمینه با «حسین کنعانی‌مقدم»، کارشناس‌ارشد سیاسی رفته‌ایم و تعاریف و کارکردهای مجلس انقلابی را در گفت‌وگو با این نخبه سیاسی آماده کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
از منظر شما کارکردهای مجلس انقلابی چیست؟
اگر بخواهیم درباره عملکرد مجلس شورای اسلامی بر اساس تکالیفی که قانون اساسی مشخص کرده، یک نوع ارزیابی داشته باشیم، چه این مجلس برخاسته از رأی مردم و مطالبات مردم باشد یا اینکه مجلسی باشد که شاخصه‌های حداکثری را نداشته باشد، کاملاً کارکردها و مؤلفه‌ها متفاوت خواهد بود. مجلسی که بر اساس رأی حداکثری و مشارکت مردمی شکل می‌گیرد و مطالبات مردم را در نظر می‌گیرد و پیگیر حل مشکلات کشور است، طبیعی است که این مجلس می‌تواند در مسیر تحقق آرمان‌های انقلاب حرکت کند.
مجلسی را می‌توان انقلابی نامید که آرمان‌ها و اهداف انقلاب را که معیار راستین انقلاب، حضرت امام خمینی(ره) تعیین کردند، محقق کند. مجلس جای شعار دادن نیست؛ بلکه جای این است که ما بتوانیم برای رسیدن به اهداف و آرمان‌های انقلاب، راهکارهای قانونی بر اساس قوانین و قانون اساسی ایجاد کنیم و همچنین نظارت بر حسن اجرای کارهای دولت داشته باشیم و مطالبات مردم را مورد توجه قرار دهیم. در واقع، مجلس باید بتواند موانع و مشکلات را برطرف کند. نکته مهم و اساسی این است که دادن شعار انقلابی نشان‌دهنده انقلابی بودن مجلس نیست.
مجلس انقلابی چطور می‌تواند به توسعه و پیشرفت کشور کمک کند؟
تفکر انقلابی، یعنی اینکه خروجی مجلس شورای اسلامی‌ـ که قوانین و نظارت و مسئولیت‌های نمایندگان است‌ـ بتواند در مسیر انقلاب اسلامی حرکت و موانع را برطرف کند و آرمان‌ها و ارزش‌های مورد نظر مردم و انقلاب را محقق کند و اگر نتواند این مسیر را دنبال کند و مسیرهای انحرافی را مورد نظر قرار دهد و از اصل مأموریت خود غافل شود، نمی‌توان اسم این مجلس را، مجلس انقلابی گذاشت؛ بلکه پارلمانی است که همه جای دنیا امکان دارد چنین پارلمان‌هایی وجود داشته باشد و به دنبال تحقق آرمان‌های پارلمانی خودشان باشند.
آیا از ابتدای انقلاب تجربه مجلس انقلابی را داشته‌ایم یا خیر؟
قطعاً در مواقع گوناگون چنین مجلس‌هایی را داشته‌ایم و یکی از شاخصه‌های مجلس اول همین بوده است؛ چرا که شهدای زیادی به ویژه شهدای هفتاد و دو تن جمهوری اسلامی مصداق بارز مجلس انقلابی است و می‌تواند از مبانی مقایسه رفتاری مجالس در دوران مختلف باشد. برای نمونه، مجلس ششم را داشتیم با نگاهی که نظام و انقلاب را به چالش کشید یا مجلس‌هایی که متأسفانه اکثریت وکیل‌الدوله بودند. مجلس‌هایی هم داشتیم که وکیل مردم و مورد حمایت مردم و پشتیبانی مردم بودند و در مسیر اهداف انقلاب حرکت کردند. تنوع مجالس ما بسیار است. برای نمونه مجلس یازدهم را داشتیم که رهبری مجلس انقلابی معرفی کردند. مجلس باید تعریف و تمجید رهبری را محقق کند و مردم هم به این باور برسند که این مجلس مجلس انقلابی است.
چه بایسته‌هایی را باید برای مجلس انقلابی در نظر بگیریم و چه کاندیدا‌هایی را انتخاب کنیم که شاهد مجلس انقلابی باشیم؟
انتخابات اسفندماه را یک مرصاد سیاسی می‌دانم؛ چرا که تمام دشمنان قسم خورده و شکست خورده ما، اعم از داخلی و بین‌المللی همه نیروهای خود را وارد عرصه می‌کنند تا مانع از مشارکت حداکثری شوند و مقبولیت و مشروعیت نظام را به چالش بکشند؛ به همین دلیل در زمان بسیار حساسی قرار داریم و حضور و مشارکت حداکثری مردم با مؤلفه‌هایی که رهبری مطرح کردند، با عناوین امنیت، سلامت، رقابت و مشارکت باید محقق شود. تا الآن می‌پرسیدند که به چه کسی و با چه شاخصه‌هایی رأی بدهیم؛ اما اکنون یک سؤال مقدماتی‌تر به ویژه برای رأی اولی‌ها وجود دارد و آن سؤال این است که چرا باید رأی بدهیم؟ آیا این حق شهروندی، حق قانونی، حق شرعی و حقی که بر گردن ما هست ایجاب می‌کند که حضور پیدا کنیم و برای مشارکت سیاسی کشور رأی بدهیم؟ نخست باید این مهم را تبیین کنیم؛ به ویژه رسانه‌ها و تشکیلات سیاسی باید تبیین کنند که رأی شما چه تأثیری دارد و وقتی که رأی می‌دهید چه اتفاقی در حکمرانی ما می‌افتد؟ از طرفی برخی شبهاتی ایجاد می‌کنند؛ از جمله اینکه رأی‌‌هایی که قبلاً دادیم، چه شد؟! و چرا افرادی که انتخاب کرده بودیم با اینکه نماینده مجلس هم شده بودند، پس از مدتی رد صلاحیت شدند؟ یا چرا کسانی که مورد نظر ماست در بین نامزدهای انتخاباتی، صلاحیت آنها تأیید نشد؟ و صدها سؤالی که ممکن است شبهاتی در ذهن مردم ایجاد کند و به دلسرد شدن آنها برای حضور در انتخابات آینده منجر شود؛ اما اگر بتوانیم پاسخ دقیق و علمی و منطقی به این پرسش بدهیم که رأی ما چه تأثیری در حکمرانی مطلوب دارد، مردم خودشان حق خودشان را ایفا کرده و پای صندوق‌های رأی حضور پیدا خواهند کرد.