دانشکده حضرت زینب(س) یکی از مراکز آموزشی سپاه است که وظیفه برگزاری دوره‌های آموزشی را در بدو ورود خواهران پاسدار دارد که جذب رده‌های سپاه و بسیج می‌شوند. این دانشکده در سال‌های اخیر با اخذ مجوزهای مرتبط دوره‌های تحصیلی کارشناسی‌ارشد و دکتری را در 15 رشته زیرنظر دانشگاه جامع امام حسین(ع) برای خواهران شاغل در سپاه و بسیجی راه‌اندازی کرده است. در همین راستا برای اطلاع از فعالیت‌ها و عملکرد این دانشکده با «دکتر صبورا امین‌فر» رئیس دانشکده حضرت زینب(س) گفت‌وگو کردیم. صبورا امین‌فر، دانش‌آموخته دکترای سیاست‌گذاری فرهنگی دانشگاه باقرالعلوم بوده که فعالیت‌های متعدد علمی و پژوهشی در حوزه زنان و خانواده داشته و رساله دکتری وی نیز «حوزه سیاست‌گذاری فراغت دختران نوجوان» بوده است. در ادامه این مصاحبه را می‌خوانید:
توضیحی درباره دانشکده حضرت زینب(س)، پیشینه و شکل‌گیری آن بفرمایید.
دانشکده حضرت زینب(س) از سال 1365 به‌عنوان مرکز آموزشی الزهرا پایه‌گذاری شده که تنها متولی آموزش خواهران در سپاه بود. این مرکز آموزشی با تدبیر مسئولان وقت ذیل بسیج قرار گرفته تا خواهران کادر سپاه در این مرکز آموزش دیده و به‌کارگیری شوند. این مرکز به جز دوره‌های عمومی پاسداری متولی دوره‌های تربیت مربی سلاح، تربیت مربی تاکتیک و دیگر موضوعات مورد نیاز سپاه بود؛ اما در زمان فرماندهی «سرلشکر جعفری» سطح مرکز آموزشی به دانشکده ارتقا پیدا کرد و با توجه به وجود دانشگاه الزهرا(س)، نام دانشکده به دانشکده حضرت زینب(س) تغییر یافت.
ورود دانشکده به موضوعات آکادمیک از همان سال آغاز شد؟
بله، از همان سال‌ها ورود دانشکده به کار آکادمیک علمی با برگزاری دوره‌های علمی ـ کاربردی آغاز شد و پس از اینکه سپاه تصمیم گرفت دوره‌های علمی ـ کاربردی در مراکز آموزشی سپاه ادامه پیدا نکند، این اقدام متوقف شد. پس از آن دانشکده همچنان متولی دوره‌های عمومی پاسداری و دوره‌های تربیت مربی مورد نیاز بسیج بوده است.
با توجه به اینکه مأموریت دانشکده حضرت زینب(س) طبق نظام جامع بسیج، آموزش خواهران کادر سپاه و بسیج در حوزه دوره‌های عمومی پاسداری و ارتقای تحصیلی کادر است، لذا از سال ۱۳۹۷ با تدبیر «سردار سپهر» جانشین وقت سازمان بسیج بنا شد دانشکده تحت مدرک دانشگاه جامع امام حسین(ع) به رشته‌های مورد نیاز خواهران در سپاه ورود داشته باشد و با همکاری دانشگاه جامع امام حسین(ع) به سمت شکل‌گیری گروه‌های علمی در دانشکده رفته و فضایی اختصاصی برای تحصیل خواهران در مقاطع ارشد و دکتری داشته باشیم.
جذب دانشجو به صورت رسمی از چه سالی آغاز شد؟
فرآیند جذب دانشجو از سال ۱۳۹۹ آغاز شد و با شیوع کرونا تحت‌الشعاع این موضوع قرار گرفت. با فروکش کردن کرونا و رویکرد مثبت دانشگاه جامع امام حسین(ع) در جذب دانشجوی خواهر، برای 15رشته در دو مقطع کارشناسی‌ارشد و دکتری جذب خواهر داریم.
اسامی این 15 رشته را بفرمایید؟
رشته‌ها عبارتند از: مدیریت راهبردی فرهنگ، مدیریت آموزشی، مدیریت بازرگانی، مدیریت منابع انسانی، مدیریت نظارت و بازرسی، تاریخ انقلاب اسلامی، مطالعات فرهنگ رسانه، مدیریت دولتی‌ـ خط مشی، مدیریت دولتی‌ـ منابع انسانی، سیاست‌گذاری فرهنگی، برنامه‌ریزی آموزشی، مدیریت راهبردی فرهنگ، مشاوره خانواده، مدیریت رسانه و پژوهش هنر. در واقع، سعی کردیم اقتضائات خانواده‌محوری را در تحصیل خواهران در نظر بگیریم.
فرآیند تحصیل دانشجو در مقطع ارشد و دکتری چگونه است؟
جذب در این مقاطع از طریق کنکور سراسری و با اولویت خواهران پاسدار و بسیجی است. پس از قبولی در آزمون سراسری از خواهران پاسدار مصاحبه علمی و خواهران بسیجی هم مصاحبه عقیدتی و علمی صورت گرفته و پس از قبولی در این مصاحبه در دانشکده مشغول به تحصیل می‌شوند. سعی کردیم تا اقتضائات خانواده‌محوری را در تحصیل خواهران در نظر بگیریم. برای نمونه، مادرهایی که بچه‌دار هستند بتوانند با فرزندان‌شان در دانشکده حضور داشته باشند و کودکان از مهدکودک دانشکده استفاده کرده یا حتی در خوابگاه هم بتوانند فرزندان‌شان را نگه دارند.
چه تعداد دانشجو الآن در دانشکده مشغول تحصیل هستند؟
در حال حاضر، حدود120 دانشجوی فعال داریم. یعنی هنوز مشغول به تحصیل بوده یا در مرحله پایان‌نامه هستند و حدود بیست دانشجو نیز دانش‌آموخته شده‌اند.
اقبال به تحصیل در دانشکده چگونه است؟
بحمدالله اقبال به تحصیل در دانشکده وجود دارد، اما چون شرایط گزینشی برای جذب دانشجو وجود دارد، ممکن است ظرفیت جذب دانشجو خالی داشته باشیم.
در سال‌های اخیر دانشکده چه دستاوردهایی در حوزه علمی و پژوهشی داشته است؟
در حوزه پایان‌نامه‌ها دانشکده حضرت زینب(س) اول باید مسائل سازمان بسیج را پاسخ بدهد، یعنی اولویت ما این است که مسائل پژوهشی معاونت‌های بسیج را هر سال استخراج کنیم تا در قالب پایان‌نامه‌های دانشجویی یا پروژه‌های پژوهشی تعریف شود. همچنین در حوزه زنان و خانواده بیشتر محل رجوع هستیم و دانشکده طرف جدی برای مشورت و کار پژوهشی بیشتر دستگاه‌های متولی موضوعات حوزه زنان و خانواده است.
یکی از دستاوردهای دانشکده پژوهش بر روی بیانات حضرت آقاست و پژوهشگرهایی که در دانشکده فعال هستند، به بیانات معظم‌له مسلط شده و به نظام فکری حضرت آقا اشراف دارند و می‌توانند بر مبنای آن کارهای پژوهشی را انجام بدهند. به جز این یک‌سری خدمات مستشاری به سازمان بسیج و دستگاه‌هایی که در موضوعات مرتبط فعال هستند، ارائه می‌دهیم.
در حوزه ارتباط با دانشگاه امام حسین(ع) خوشبختانه رویکرد بلند نظرانه‌ای که «سردار حسنی آهنگر» دارند و به‌دنبال انجام مأموریت‌های سپاه و انقلاب هستند و واقعاً همه بضاعت‌شان را در اختیار دانشکده قرار دادند که دانشکده هم بتواند از ظرفیت‌های دانشگاه جامع امام حسین(ع) استفاده کند و کار را جلو ببرند. به جز این در حوزه شهرک علم و فناوری دانشگاه جامع هم تعاملات خیلی خوبی شکل گرفته و مدیریت مرکز نوآوری‌های اختصاصی بانوان این شهرک به دانشکده حضرت زینب(س) سپرده شده است. در همین راستا استارتاپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان‌های حوزه خانواده و بانوان شناسایی شده و در حال برنامه‌ریزی برای امورات مرتبط هستیم.
از نقش دانشکده و هویت‌بخشی و اعتلای دینی و مذهبی و حوزه‌های مختلف، حوزه خواهران و زن و خانواده در جامعه به خصوص سپاه بفرمایید.
در موضوعات تعامل با دانشگاه امام حسین(ع) در حوزه علوم انسانی دانشکده حضرت زینب(س) شش مرکز را پیش‌بینی و شروع به کار کرد که سه مرکز به‌طور جدی شکل گرفت و مراکز دیگر در حال شکل‌گیری هستند تا به مسائل پاسخ بدهند. دانشکده حضرت زینب(س) به تبع دانشگاه جامع امام حسین(ع) می‌خواهد به سمت دانشگاه حکمت‌بنیان حرکت کند و با توجه به دغدغه‌ای که حضرت آقا به موضوع مسئله محوری دارند، باید بتواند به مسائل و نیازهای جامعه پاسخ بدهد. از این رو مسائلی که دانشکده حضرت زینب(س) به دنبال حل آنهاست، یکی بحث زن تمدن‌ساز است که در مرکز روایت زنانه بیشتر به دنبال پاسخ‌دادن به نیاز جامعه در حوزه هنر از منظر روایت زنانه هستیم تا انقلاب اسلامی را از این منظر عرضه و ترسیم کنیم. موضوع کودک و نوجوان هم که یک موضوع خیلی حساس و مهمی است که بسیج متولی تعداد قابل ملاحظه‌ای مهد کودک است و فعالیت‌هایی که در حوزه بسیج نوجوانان است جدی هم هست و لازم بود که در این موضوع هم ورود داشته باشیم. یک مسئله‌ای هم که به نظر ما بر زمین مانده، بحث جامعه‌سازی خانواده‌محور هست. چون با توجه به رویکرد فرهنگ غرب بر خانواده باعث تضعیف خانواده می‌شود و طبق فرمایش حضرت آقا موضوع نادیده‌گرفتن خانواده و کمرنگ شدن خانواده در غرب موجب فروپاشی تمدنی خواهد شد، لازم است که ما به منزله جامعه اسلامی که دنبال تمدن‌سازی اسلامی هستیم، یک بار ساختارهای جامعه‌سازی‌مان را از منظر خانواده‌محوری بازنگری کنیم، لذا یکی از مراکزی که دانشکده حضرت زینب(س) در آن ورود جدی می‌کند و می‌خواهد مسائل نظام را از این طریق بررسی کند، همین بحث جامعه‌سازی خانواده‌محور است.