صبح صادق >>  بازار >> یادداشت
تاریخ انتشار : ۳۱ ارديبهشت ۱۴۰۳ - ۱۲:۵۶  ، 
شناسه خبر : ۳۵۹۸۲۰
پایگاه بصیرت / محمد کهندل/ گروه اقتصاد
درباره راه‌های رسیدن به رشد اقتصادی و ثباتی که از این منظر اقتصاد ایران را تضمین کرده و در مسیر رشد و صعود قرار می‌دهد، باید به چند عامل مهم اشاره کرد. یکی از موضوعاتی که متأسفانه سال‌هاست زمینه‌ساز افزایش انتظارات تورمی شده، موضوع نوسانات نرخ ارز است. با این توضیح که نرخ ارز به قیمت واقعی خود نمی‌رسد، یعنی مسیرها صعودی است و در هنگام کاهش باز به آن مرحله‌ای که در کاهش قیمت‌ها و موارد تأثیرگذار بر تورم کارایی خاصی داشته باشد، نمی‌رسد. بنابراین، یکی از مؤلفه‌های تأثیرگذار بر افزایش قیمت‌ها و بالا ماندن قیمت‌ها نوسانات ارزی است که سیاست‌گذار باید در این موضوع راهکاری بیندیشد.
موضوع تک نرخی کردن ارز مسئله بسیار مهمی است که سال‌هاست کارشناسان اقتصادی آن را محل توجه قرار داده‌اند تا شاید دولت‌ها نیم نگاهی به این موضوع داشته باشند و برای آن چاره‌ای بیندیشند؛ چرا که ارز چند نرخی معضل‌آفرین است و در دولت پیشین شاهد پرونده‌های فساد و اختلاس‌هایی بودیم که با عنوان واردات کالاهای اساسی برای مردم، به جیب عده‌ای رفت که مشخص نشد چه کسانی بودند.
یکی از اقدامات خوب بانک مرکزی و دولت که می‌تواند برای این دولت و بانک مرکزی کارنامه بسیار مثبتی ایجاد کند، موضوع تک نرخی کردن ارز است؛ چرا که چند نرخی بودن ارز معضلاتی برای اقتصاد و معیشت مردم ایجاد کرده است. بنابراین با فراهم کردن بسترها و شرایط لازم باید به سمت تک نرخی کردن ارز برویم.
از جمله اثرات تک نرخی شدن ارز این است که با تک نرخی شدن ارز، قیمت‌ها شفاف می‌شود و شفافیت لازم به بازارهای گوناگون باز می‌گردد. این روند موجب ایجاد اطمینان در سرمایه‌گذار، تولیدکننده و کارآفرین می‌شود. بنابراین دیر یا زود باید به این سمت برویم تا تعادل به اقتصاد بازگردد و راه توسعه در پیش گرفته شود. این موضوع که افزایش نرخ ارز می‌تواند به بودجه دولت کمک کند، بحثی است که برخی آن را مطرح می‌کنند؛ البته بسیار بعید است؛ چرا که اگر واقعیت داشته باشد قابل قبول نیست و در میان‌مدت و بلندمدت به افزایش هزینه‌های دولت منجر می‌شود. به هر حال، افزایش نرخ ارز به انتظارات تورمی دامن می‌زند، ضمن اینکه اگر این ادعا صحیح باشد، به این معناست که  دولت نه تنها برنامه‌ای برای مهار نرخ ارز ندارد؛ بلکه راه‌های درآمدی خود را تورم‌زا بسته است، به این خاطر اگر این ادعا درست باشد، دولت باید آن را فاکتور بگیرد و درآمد دیگری از راه درست و غیر تورمی برای خود احصا کند و به دنبال واقعی کردن نرخ ارز باشد.
وقتی دولت وابستگی بودجه را به نرخ ارز از بین ببرد و رفع کند، به حتم نرخ ارز افزایش نمی‌یابد؛ البته نوسانات سیاسی نیز باید مدیریت شود تا هم دولت از رشد بنگاه‌های تولیدی و مالیات مناسبی که از آنها اخذ می‌کند، منتفع شود و هم اقتصاد در مسیر درست و واقعی قرار بگیرد، پس اقتصاد و بودجه دولت باید به گونه‌ای مدیریت شوند که افزایش نرخ ارز موجب انتفاع درآمدی دولت نشود.