هفته گذشته یکی از غم‌انگیزترین اتفاقات چند سال اخیر برای مردم کشورمان افتاد. رئیس‌جمهور خدمت‌گزاری که اتفاقاً برای خدمت به مرزهای شمال غربی کشور رفته بود، حین بازگشت دچار سانحه شده و با سقوط بالگرد، او و همراهانش ابدی می‌شوند. با قطعی شدن شهادت دکتر رئیسی، واکنش‌ها به این خبر شروع می‌شود. از آدم‌های شناخته شده تا مردم عادی، به آن واکنش نشان می‌دهند و احساس همدردی با خانواده‌های آنها می‌کنند، مردمی که خود را داغدار از دست دادن رئیس‌جمهور کشورشان می‌دانند.
یکی از نکات جالب و تأمل‌برانگیز در این بین، ساکت شدن شرکت‌ها و کسب‌وکارهایی است که در حد یک پست شبکه اجتماعی هم واکنش نشان ندادند. خرده فروش‌های بزرگ اینترنتی ایران، بزرگ‌ترین سایت‌های فروش مد و پوشاک، سوپراپلیکیشن‌هایی که از شیر مرغ تا جان آدمیزاد در آنها پیدا می‌شود و...، در واکنش به خبر شهادت یکی از رسمی‌ترین مقامات کشور ترجیح دادند مانند کبک سر خود را زیر برف کنند! ما در این مطلب به اینکه آیا این کسب‌وکارها شاید با رئیس‌جمهور کشور دشمنی یا هرچیز دیگری داشته باشند، نداریم؛ بلکه معتقدیم کسب‌وکاری که در چارچوب قانون یک کشور در حال فعالیت است، باید بداند در واکنش به تراژدی‌های عمومی که مردم کشور را ناراحت کرده است، چگونه واکنش نشان دهد!
البته این شرکت‌ها بارها نشان داده‌اند که خوب بلدند واکنش نشان دهند، اما نه برای عموم مردم، بلکه در جهت منافع ضدانقلاب و جنبش‌های ضدمردمی دم تکان می‌دهند. یادمان نمی‌رود که چند روز از حادثه درگذشت مهسا امینی نگذشته بود که همین شرکت‌ها اعلامیه‌های همدردی در شبکه‌های اجتماعی خود منتشر کردند و حتی برخی پا را فراتر گذاشته و ربان مشکی کنار پایگاه اینترنتی و برنامه کاربردی خود قرار داده و به نحوی خود را همراه آشوب‌طلبان در کشور قرار دادند!
در کشوری، مانند آمریکا که متأسفانه آمال و آرزوی همین بزرگان استارتاپی در ایران است، حتی درگذشت مقامات کوچک سیاسی هم شرکت‌های بزرگ فناوری را به واکنش وامی‌دارد! برای نمونه، «بیل گیتس» مؤسس یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های فناوری دنیا، خود را داغدار مرگ «جان‌مک‌کین» می‌داند و در شبکه اجتماعی ایکس به آن واکنش نشان می‌دهد! جان‌مک‌کین یکی از سناتورهای آمریکایی بود که در سال 2018 مرد و از تأثیرگذاران جنگ ویتنام و کشتار مردم آن کشور است.
برای آمریکایی‌ها فرقی ندارد که به مرگ یک شخصیت ملی واکنش نشان دهند و آن سوی آب‌ها نسبت به مرگ یکی از استعمارگرترین ملکه‌های دنیا، خودشان را سیاه‌پوش کنند! در سال 2022 و با کم شدن شر ملکه الیزابت از این دنیا، اپل، یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های فناوری دنیا به این حادثه واکنش نشان داد و برای چند روزی سایت و پوسته رنگی خدمات خود را سیاه‌پوش کرد. افزون بر این، تیم کوک با انتشار یک اعلامیه، خود را داغدار مرگ ملکه الیزابت می‌دانست و برای او بهشت درخواست کرد!
«جف بزوس» مدیر آمازون، «ساندارپیچای» مدیر گوگل، «بیل گیتس» مؤسس مایکروسافت، «تیم کوک» مدیر اپل و... بارها نشان داده‌اند هم خود و هم شرکت متبوع‌شان در بزنگاه‌های سیاسی خوب بلدند که چارچوب‌ها را رعایت کنند ونسبت به مسائل سیاسی، مانند مسائل اجتماعی واکنش نشان دهند؛ اما در کشور خودمان ایران، استارتاپ‌ها و کسب‌وکارها ترجیح می‌دهند ساکت بنشینند و منفعل عمل کنند.
شاید یکی از دلایل واکنش نشان ندادن این شرکت‌ها به چنین مسائلی، ترس ریزش مخاطب باشد، در حالی که اگر به همان نمونه‌های خارجی هم نگاه کنیم، در آنجا هم کاربرانی هستند که از واکنش شرکتی، مانند اپل به مرگ ملکه انگلیس زیاد خشنود نشوند و حتی تأثیر منفی بر مخاطبان اپل می‌گذارد، اما چارچوب‌ها و شیوه‌نامه‌ها بالاتر از ترس ریزش مخاطب است و اهمیتی به آن داده نمی‌شود. یا تسلیت جان‌مک‌کین به وسیله بیل‌گیتس قطعاً برای او دردسرهایی دارد، ولی وی با تمام دردسرهایش تسلیت خود را می‌گوید و ترسی از واکنش‌ها ندارد! در حالی که در کشورمان مدیر یک کسب‌و‌کار کوچک هم از ترس واکنش‌های منفی، ترجیح می‌دهد که هیچ نگوید.