ما هرچه داریم از محرم و صفر است. این چند کلمه ساده در عمق کلام و اندیشه امام خمینی(ره) چنان وجود پیدا کرد و در قالب انقلاب اسلامی به صحنه نمایش در آمد که به راحتی میتوان گفت هر پیروزی و موفقیتی که انقلاب اسلامی پس از ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ به دست آورد، مدیون این کلام و اندیشه است.
«باید ما محرم و صفر را زنده نگه داریم به ذکر مصائب اهل بیت(ع)... محرم و صفر است که اسلام را نگه داشته است. فداکاری سیدالشهداء(س) است که اسلام را برای ما زنده نگه داشته است.» این روزها که پارچههای سیاه عزاداری بر دیوار و خانهها و تن هر مسلمان و بعضاً غیرمسلمان خودنمایی میکند، گواه همین اندیشه امام خمینی(ره) است.
اما چرا مسئله امام حسین(ع) به این اندازه در متن زندگی امام خمینی(ره) و حتی جهانیان بازتاب پیدا کرد تا جایی که مهاتما گاندی (رهبر استقلال هند) در این باره میگوید: «من زندگی امام حسین، آن شهید بزرگ اسلام را به دقت خواندهام و توجه کافی به صفحات کربلا نمودهام و برمن روشن شده است که اگر هندوستان بخواهد یک کشور پیروز گردد، بایستی از سر مشق امام حسین پیروی کند.» یا «توماس کارلایل» آن فیلسوف و مورخ انگلیسی میگوید: «بهترین درسی که از تراژدی کربلا میگیریم، این است که حسین و یارانش ایمان استوار به خدا داشتند. آنها با عمل خود روشن کردند که تفوق عددی در جایی که حق با باطل روبهرو میشود، اهمیت ندارد و پیروزی حسین با وجود اقلیتی که داشت، باعث شگفتی من است.» در این دست نوشتهها و بسیاری دیگر که در این مقال نمیگنجد این نکته دریافت میشود که امام حسین(ع) شخصیتی محدود به یک مکان و یک مذهب و یک عده خاص نیست، بلکه ایشان با فداکاریهای خویش درسی به تاریخ دادند که مذاهب دیگر نیز نتوانستهاند خاموش بمانند.
اما علت چیست؟ علت این ماندگاری و تاریخسازی را باید در کجا پیدا کرد؟ مگر نه اینکه اسلام سال 61 هجری کودک نوپایی بود که تازه قدم برمیداشت تا سیر آفاقی و انفسی خود را آغاز کند؟ پس چطور این کودک نوپا در ده روز چنین استخواندار شد که نه تنها در تاریخ آن روزگار، بلکه تا زمانی که انسان بر روی کره خاکی قدم برمیدارد به کلام و اندیشه این مکتب دست پیدا میکند؟
وقتی مجموعه گفتههای نقل شده و استدلالهای بیان شده را ورق میزنیم و گوش میدهیم، به این جمعبندی میرسیم که برای شناخت بهتر ماندگاری قیام امام حسین(ع) اولاً باید به این شناخت برسیم که حضرت به دلیل بقا و عظمت اسلام و حکومت قرآن، به دلیل مسئولیت امامت، برای حفظ ناموس و شرف مردم، برای اصلاح حال امت، به دلیل امر به معروف و نهی از منکر، به دلیل دفاع از مظلوم و مصالح عموم قیام کرد. ثانیاً نهضت امام براساس اخلاق و شهامت و مصلحت عامه بود و جهادی به قصد دفع رذیلت و نشر فضیلت بهشمار میرفت. همین موضوع موجب شد تا مردم بیدار شدند و تظاهر به دیانت را به تعمق و ایمان بدل کردند.
در کل، میتوان این نتیجه را گرفت که درس این آموزشگاه، ابدی و اصولی است، از آزادی و عدالت و محبت حکایت میکند، پاکی نظر را در مبارزه میآموزد، نحوه امتناع از قبول ستم و رد استعمار را نشان میدهد، غیرت، شجاعت، فداکاری، پایداری در برابر مصیبتها و ثبات بر طریق حق را تعلیم میدهد، حرمت سکوت را در برابر باطل و فساد، مدلل میسازد و ثابت میکند که حق و فضیلت، و عدل و ایمان، در هر شرایطی میتوانند بر خودسری و مکر و ستم و کفر غلبه یابند. یاران صادق امام نیز بهترین درس ایمان به خدا را به جهانیان آموختند و راه پیروزی ملتها را گشودند و نشان دادند که مؤمنان با کمی تعداد و نیرو، همچنان پیروزند... .
پس از این نقل و قولها و ادلهها آیا بر گردن ما تکلیفی نیست؟ آیا ما امروز تکلیف نداریم که شمر زمانمان را بشناسیم؟ یزید زمانمان را بشناسیم؟ در روزگاری که ارتش رسانهای یزیدیان همه روزه آواری از سمومات فکری را روانه افکار عمومی ایران به طور اخص و افکار عمومی جهان به طور اعم میکند، آیا نباید آواربرداری از این بمبارانهای بیوقفه صورت بگیرد؟ آن هم وقتی که رسانههای جهنمی دشمن با این برنامهها وارد میدان شدهاند که:
۱ـ نگذارید جامعه اسلامی شکل بگیرد، با اعتبارزدایی از ارزشهای دینی فروپاشی اجتماعی را کلید بزنید.
۲ـ اتحاد و وحدت مردم را هدف بگیرید و با دوقطبیسازی، آشوب و خشونت را به میان مردم ببرید.
۳ـ با لجنپراکنی به چهرههای اسلامی و پهلوانان و قهرمانان ملی نگذارید نخبگان حقیقی جامعه پرچمدار شکلگیری جامعه اسلامی باشند.
۴ـ جای جلاد و شهید را عوض کنید تا مردم نتوانند دوست و دشمن را از هم تمییز دهند.
۵ـ مطالبات واقعی و حقیقی مردم را به حاشیه ببرید و مطالب دروغین و اغواگرایانه را ترویج و آن را به نام مردم نمایندگی کنید.
بنابراین، اگر رهبر معظم انقلاب میفرمایند: «هیئت محل روشنگری است، تبیین و روشنگری مهمترین عرصه جهاد است» به این علت است که مساجد، حوزههای علمیه، وعاظ، مداحان و مؤمنانی که در مساجد برای نمازهای یومیه حضور مییابند، یک سازه و ساخت نیرومند را تشکیل میدهند. اینکه انقلاب اسلامی بیش از چهار دهه است در مقابله با تهاجم نرم دشمن همچنان پایدار و مقاوم ایستاده است، به دلیل این سازه نیرومند سیاسی و فرهنگی است.
در پایان باید گفت، مخاطب اصلی رهبری در جهاد تبیین به ویژه در ایام محرم و صفر، همه کسانی را در بر میگیرد که در این سازه نیرومند حضور دارند و هر یک به نقش روشنگرانه خود واقف هستند. مداحان و وعاظ از ستونهای نیرومند این سازه سیاسی و فرهنگی هستند.