در طول نزدیک به 9 سال جنگ خانمان‌سوز در منطقه و کشورهای عراق و سوریه، هزاران نفر از رزمندگانی که خود را به شهرهای مقدس این دو کشور رساندند تا از نوامیس و حرم‌های مطهر اهل بیت(ع) دفاع کنند، با عنوان «رزمندگان جبهه مقاومت» حماسه‌های بی‌شماری را خلق کردند و تاریخ جدیدی را در منطقه رقم زدند. چه ریش سفیدان عرصه دفاع و جهاد و چه سربازان تازه نفس این جبهه، همه با یک هدف، آن هم دفاع از اسلام ناب محمدی به عرصه جهاد پا گذاشتند. فرزندانی از ایران و لبنان و افغانستان و دیگر کشورهای مسلمان در مقابله با هجوم گروه‌های تکفیری داعش و النصره و ... که با حمایت غرب و با هدف خدشه‌دار کردن نام اسلام و ارائه تصویری موهن از دین به عرصه پا گذاشته بودند، در مدت زمانی چند ساله با شکل‌گیری جبهه‌ای واحد از نیروهای مقاومت شاهد از بین رفتن سیطره خود پس از نزدیک به یک دهه خونریزی و کشتار بودند. در ابتدای حضور رزمندگان ایرانی در عراق و سوریه این حضور به صورت مخفیانه تنها به واسطه یکسری فعالیت مستشاری و نظامی صورت می‌گرفت؛ اما رفته رفته از سال 1394 و با شهادت فرماندهانی، چون حاج حسین همدانی موضوع مدافعان حرم و حضور آنان در عراق و سوریه آشکارا به یکی از موضوعات مهم نظامی منطقه تبدیل شد. مردانی از ایران، افغانستان، لبنان، عراق، سوریه و پاکستان در طول سال‌های جنگ علیه تکفیری‌ها جبهه واحدی را تشکیل دادند و نام «مدافعان حرم» بر سینه آنان نقش بست. این جبهه تا امروز و به دنبال جنگ رژیم صهیونیستی در غزه جبهه وسیع‌تری را با حضور رزمندگان مقاومت فلسطین تشکیل داد تا روزی که با اتحاد رزمندگان بلاد اسلامی زمینه برای آزادی قدس شریف و بیرون راندن دشمن صهیونیستی از سرزمین‌های فلسطین هموار شود.
هفت هزار شهید مدافع حرم
در آخرین آمار گفته شده از سوی «سیدامیرحسین قاضی‌زاده هاشمی» رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران در کشور هفت هزار و 308 شهید و جانباز و مدافع حرم داریم که شامل مدافعان حرم ایرانی، افغانستانی و پاکستانی است. وجود این تعداد از شهدا و جانبازان، به علاوه خانواده‌های آنان و دیگر رزمندگانی که در قید حیات هستند، لزوم توجه بیشتر به مدافعان حرم در موضوعات فرهنگی، هنری، اجتماعی و ... را نشان می‌دهد. همانطور که در دوران هشت ساله دفاع مقدس حجم عظیمی از گنجینه خاطرات و تجربیات باعث شد تا نهضتی از سوی رهبر معظم انقلاب مبنی بر بهره‌برداری از گنج عظیم این دوران شکل بگیرد. بدون شک، جنگ با همه وجوه بد و ضرر و زیان‌هایی که به همراه خود دارد، تجربیات درس‌آموزی دارد که بهره‌گیری از آنان که به پایداری فرهنگ جهاد و ایثار و ترویج آن در جامعه کمک می‌کند.
اجابت درخواست حاج قاسم پنج سال پس از شهادتش
بر همین اساس، پس از گذشت سال‌ها از پایان سیطره داعش در منطقه و با کمتر شدن آتش جنگ در نوار غزه، کنگره شهدای مدافع حرم و جبهه مقاومت در ایران آغاز به کار کرد. «حجت‌الاسلام علی شیرازی» دبیر کنگره بین‌المللی شهدای مدافع حرم و جبهه مقاومت درباره شکل‌گیری این کنگره گفته است: «اسفند ۱۳۹۷ کنگره شهدای روحانی مدافع حرم کشورهای ایران، افعانستان، سوریه، پاکستان و عراق در قم برگزار شد که پس از آن، یعنی در فروردین ۱۳۹۸ سردار سلیمانی از بنده خواستند تا کنگره شهدای مدافع حرم را برگزار کنیم؛ لذا برای این کار برنامه مشخصی تعیین شد تا با کنگره‌هایی که تاکنون برگزار شده، متفاوت و در شأن شهدای مدافع حرم باشد؛ از این رو، کمیته‌های کتاب، هنری و ترجمه تشکیل و مقرر شد که ۱۶۵ کتاب در گام اول تدوین شود.»
دبیر کنگره بین‌المللی شهدای مدافع حرم و جبهه مقاومت ادامه داد: «پس از شهادت سردار سلیمانی، به واسطه فراگیری کرونا برگزاری کنگره به تعویق افتاد؛ هرچند در دومین سالگرد شهید سلیمانی چند کنگره شهدا را در چند استان کشور از جمله استان‌های کرمان و گلستان برگزار کردیم؛ سال گذشته نیز پیش‌بینی کرده بودیم که این اجلاسیه را در تهران برگزار کنیم؛ اما به واسطه عملیات طوفان‌الاقصی برگزاری آن مجدد به تعویق افتاد؛ لذا با تأخیر به وجود آمده، مقرر شد که این اجلاسیه در مشهد برگزار شود.»
165 کتاب درباره مدافعان حرم در راه چاپ
وی درباره آثار چاپ شده و در حال چاپ با موضوع مدافعان حرم توضیح داد: «قرار بود ۱۶۵ کتاب منتشر شود که از این تعداد ۵۷ کتاب تدوین و منتشر شد؛ از جمله هشت عنوان درباره شهید سلیمانی که سه عنوان کتاب در زمینه زندگی‌نامه این سردار سرافراز است؛ البته دو عنوان منتشر شده و یک عنوان دیگرِ آن در دست انتشار است. ۱۴ کتاب سرگذشت‌نامه، چهار کتاب روایت رزمندگان، ۱۲ کتاب خاطرات همسران رزمندگان جبهه مقاومت، یک عنوان کتاب مجموعه یادداشت‌ها، دو عنوان کتاب رمان و پنج عنوان کتاب کودک و نوجوان بخشی از کتاب‌هایی هستند که تاکنون منتشر شده است. از این تعداد کتاب‌های مورد اشاره تعداد ۲۷ عنوان به زبان‌های عربی، استانبولی، فرانسوی پشتو، روسی و انگلیسی ترجمه شده‌اند.»
حجت‌الاسلام شیرازی همچنین گفت: «اجلاسیه شهدای مدافع حرم از هفت کشور سوریه، عراق، لبنان، پاکستان، یمن، فلسطین و افغانستان مهمان دارد. قرار بود زمان برگزاری اجلاسیه حاج قاسم سلیمانی، ابو‌مهدی المهندس، پورجعفری و حاج‌رحیمی به عنوان عضو ستاد کنگره حضور داشته باشند و حتی سخنران اصلی هم آیت‌الله رئیسی انتخاب شده بود، ولی همه این عزیزان به شهادت رسیدند؛ لذا قرار شد در روز اجلاسیه از بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی و پیام سیدحسن نصرالله بهره ببریم.»
کمک جبهه مقاومت به مردم فلسطین
«سیدحسن نصرالله» در بخشی از پیام خود به اجلاسیه این کنگره که در مشهد مقدس برگزار شد، گفت: «به شهدا و آنچه تقدیم کردند و همچنین خانواده‌های شهدا که با از دست دادن عزیزان‌شان با صبر و تسلیم کامل در برابر مشیت الهی مواجه شدند، افتخار می‌کنیم. ای شریف‌ترین مردم در تمام میدان‌ها و کشورهای جبهه مقاومت باید میزان دستاوردها و پیروزی‌هایی را که تاکنون به دست آمده و پیروزی‌هایی که در طول ده‌ها سال گذشته به دست آمده است، به ویژه پیروی انقلاب اسلامی ایران را درک کنیم.»
وی تأکید کرد: «امروز مردم ما در نوار غزه ده‌ها هزار شهید و مجروح داده‌اند و با مهاجرت، گرسنگی، محاصره و نسل‌کشی مواجه هستند و جبهه‌های مقاومت به ویژه در لبنان، یمن و عراق به آنها کمک می‌کنند. این دستاوردها و پیروزی‌ها امت ما را در مسیر پیروزی بزرگ و نهایی، یعنی آزادی فلسطین از اشغال صهیونیست‌ها و آزادی تمام منطقه ما از سلطه آمریکا قرار داده است.»
مدافعان حرم نماد جهان‌نگری انقلاب اسلامی
رهبر فرزانه انقلاب در مناسبت‌های گوناگون و در دیدار با خانواده شهدا همواره به نقش و جایگاه شهدای مدافع حرم و حرکت بزرگ رزمندگان مقاومت اشاره داشته‌اند. شاید شاخص‌ترین صحبت ایشان جمله معروف «اگر مدافعان حرم نبودند باید در کرمانشاه و همدان جلوی دشمن می‌ایستادیم» باشد.
رهبر فرزانه انقلاب در دیدار با دست‌اندرکاران کنگره بین المللی مدافعان حرم و شهدای مقاومت نکاتی را یادآور شده و درباره حرکت شکل گرفته از سوی مدافعان حرم بیان کردند: «هر حرکت و نهضت و انقلابی که از محیط بین‌المللی و منطقه‌ای خود غافل شود، قطعاً ضربه خواهد خورد، همان‌گونه که حرکت ملت ایران در قضیه مشروطه و در قضیه ملی شدن صنعت نفت به دلیل سرگرم شدن به مسائل داخلی و غفلت از دخالت‌گران خارجی آسیب دید و به سرانجام نرسید.»
ایشان حضور رزمندگان مدافع حرم در کشورهایی که دشمن برای آنها نقشه بسیار خطرناکی را طراحی کرده بود، از مظاهر جهان‌نگری انقلاب اسلامی دانستند و گفتند: «دشمن در طراحی خود قصد داشت با تصرف منطقه و همزمان با وارد کردن فشارهای اقتصادی و سیاسی و همچنین «عقیدتی و مذهبی» به ایران، نظام اسلامی را از بین ببرد، اما جمعی از جوانان با ایمان، با مرکزیت جمهوری اسلامی، این نقشه پرخرج استکبار را به شکست کشاندند. با چنین نگاهی باید گفت حرکت مدافعان حرم ایران و منطقه را نجات داد.»
رهبر معظم انقلاب اسلامی با اشاره به ماهیت خشن و بی‌رحم و غیرانسانی تشکیلات داعش و گروه‌های همسو با آن که با حمایت‌های تسلیحاتی و تبلیغاتی آمریکا و غرب شکل گرفته بودند، افزودند: «هدف از این تشکیلات، ناامن کردن منطقه و به‌ویژه ایران بود، اما مدافعان حرم این خطر بزرگ را نیز خنثی کردند.»
ایشان افزودند: «حضور جوانانی که امام و دوران دفاع مقدس را ندیده بودند برای دفاع از حرم، نشان‌دهنده قدرت عجیب انقلاب اسلامی در بازآفرینی همان انگیزه‌های دینی و انقلابی چهار دهه پیش است. صفا، شجاعت، ایثار، اخلاص و «اعتقاد عمیق به مبانی دینی» در جوانان مدافع حرم، پدیده‌ای شگفت‌انگیز و بی‌نظیر است که غلط بودن تحلیل‌های غرب‌گرایان را نشان داد و این موضوع جز با لطف و عنایت الهی و اهل‌بیت(ع) نمی‌توانست شکل بگیرد. شهدای مدافع حرم و خانواده‌های آنها مایه افتخار و سرافرازی و نجات و کامیابی ایران اسلامی هستند و انقلاب اسلامی قطعا رهین این شهدا و خانواده‌های آنهاست.»
آیین اجلاسیه کنگره بین‌المللی شهدای مدافع حرم و جبهه مقاومت در رواق دارالمرحمه حرم مطهر رضوی، شنبه 9 تیر برگزار شد. رئیس دفتر رهبر معظم انقلاب، سردار سلامی، سردار قاآنی فرمانده سپاه قدس و تولیت آستان قدس رضوی و برخی از مسئولان ارشد نظامی کشور، از جمله مهمانان این کنگره بین‌المللی بودند و خانواده شهدا از کشورهای فلسطین، افغانستان، پاکستان، یمن، سوریه و عراق در این برنامه شرکت کردند.
سردار سلامی در این اجلاسیه و در جمع خانواده شهدا گفت: «سنت الهی تغییرناپذیر است. خدا اراده کرده دین خود و ناصران دین خود را نصرت دهد و ما به این وعده‌ها مؤمن هستیم و با این ایمان زندگی می‌کنیم. نزول نصرت الهی کار را آسان می‌کند و مقاومت جواب می‌دهد. وضعیت مسلمانان امروز بسیار افتخارانگیز است. آن آمریکایی که برای سوریه و عراق میلیاردها دلار هزینه کرد تا مسلمانان را تسلیم کند، جز شکست چیز دیگری برایش در برنداشت که این نشان‌دهنده عظمت امت اسلامی است.»