در حالی که جهان بینالملل شاهد تحولات چشمگیر است و منطقه در وضعیت پیچیدهای قرار ، حضور «دکتر سیدعباس عراقچی» به عنوان وزیر امور خارجه و تأکید وی بر سیاست خارجی «فراگیر، فعال و اثرگذار» دولت چهاردهم، نشاندهنده آغاز فصلی نو در دستگاه سیاست خارجی کشور است. دکتر عراقچی همانند شهید دکتر حسین امیرعبداللهیان، فعالیت خود را به منزله یک کارشناس سیاسی در وزارت خارجه آغاز کرد و با تجربهای غنی، به مسئولیتهای بالاتر دست یافت. نکتهای که او در در صحن علنی مجلس بر آن تأکید کردند، این بود که خود را در درجه نخست یک «کارشناس» میدانند و همین سابقه کارشناسی، امری ضروری برای مدیران و تصمیمگیران ارشد کشور به شمار میآید.
عراقچی در دوران جوانی و در زمانی که لباس سبز پاسداری بر تن داشتند، در میدان نبرد به دفاع از وطن و پاسداری از ارزشها و تمامیت ارضی کشور دست زدند. سپس در عرصه دیپلماسی، به عنوان یک دیپلمات، همان راه دفاع از مصالح و منافع ملی را ادامه دادند.وی با طی مراحل گوناگون و کسب تجربه در مسئولیتهای متنوع وزارت خارجه و سپس عضویت در شورای راهبردی روابط خارجه، این انتظار را در بین نخبگان و کارشناسان سیاست خارجی کشور به وجود آوردهاند که برنامههای وزارت خارجه در دوران مسئولیت ایشان، ترکیبی از رویکردهای نوآورانه و پایبندی به اصول و سنتهای انقلاب اسلامی باشد. در این دوره، موضوعاتی همچون روابط جمهوری اسلامی ایران با جهان، تعامل با همسایگان و تلاش برای حل و فصل چالشهای منطقهای و بینالمللی مورد توجه قرار خواهد گرفت. همچنین، نقش محوری وزیر خارجه در توسعه دیپلماسی عمومی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و انعکاس تصویری صحیح از کشور در عرصه بینالمللی از مواردی است که انتظار میرود با نگاه دیپلماسی اثرگذار دولت چهاردهم تحقق یابد.
آقای دکتر عراقچی در جلسه بررسی صلاحیت وزیران پیشنهادی دولت چهاردهم برنامهها و نقشه راه خود را برای دوره چهارساله پیش رو تشریح کردند و عنوان داشتند: «استقلال، خودباوری، یاری مظلومان، نفی سلطهپذیری و سلطهگری، حسن همجواری با همسایگان، نهراسیدن از قدرتهای سلطهگر و حمایت همهجانبه از محور مقاومت و فلسطین، اساس سیاست خارجی ایران و رمز اقتدار و منزلت ماست.» در این فصل از دستگاه سیاست خارجی، «دیپلماسی مقاومت» کانون توجه سیاست خارجی دولت چهاردهم قرار گرفته است. حمایت از «محور مقاومت» همچنان راهبرد تغییرناپذیر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است. ایران با کمک نیروهای همپیمان در غرب آسیا توانسته است بازدارندگی در برابر تهدیدات منطقهای و بینالمللی ایجاد کند. این حمایتها به متحدان ایران این امکان را میدهد تا در مقابله با رقبای منطقهای و فرامنطقهای مؤثرتر عمل کرده و منافع ایران را در سطح منطقهای و بینالمللی تأمین کنند. از سوی دیگر، این روابط متقابل، ایران را قادر میسازد تا بر تحولات منطقهای تأثیر بگذارد و مانع از دخالت و زیادهخواهی قدرتهای فرامنطقهای شود.
دستگاه سیاست خارجی دولت چهاردهم با تأکید بر دیپلماسی فعال و اثرگذار، در چارچوبی متوازن و هماهنگ با سیاستهای کلان نظام جمهوری اسلامی ایران، ضمن همافزایی و تقویت ظرفیتهای «میدان» و «دیپلماسی»، ضامن تحقق امنیت ملی و رشد جایگاه کشور در عرصه بینالمللی خواهد بود.