مجموع این تحولات نشان میدهد که اکنون میان حاکمان سوریه و آمریکاییها و صهیونیستها توافقی مبنی بر بازگذاشتن دست داعش صورت گرفته است تا از آن جهت اهدافشان در سوریه و منطقه بهره برداری نمایند که میتواند ابعاد جدیدی از بحران امنیتی را در منطقه به همراه داشته باشد.
به تازگی اخبار و گزارشهای متعددی از قدرت گرفتن داعش در سوریه منتشر شده است در حالی که دولتمردان دمشق به ریاست جولانی در برابر این وضعیت سکوت کردهاند. در همین راستا چندی پیش رئیس سرویس اطلاعات عراق نسبت به حضور و فعالیتهای عناصر داعش در سوریه هشدار داد. «حمید الشطری» رئیس سرویس اطلاعات عراق تاکید کرد که ۹ هزار عنصر داعشی در زندانهای «الحسکه» سوریه حضور دارند. وی افزود: «گروهکهای زیرزمینی داعش در مناطق صحرایی حمص و شام فعالیت دارند. »
از سوی دیگر برخی کارشناسان اظهار داشتند، گروهک تروریستی داعش هزاران تن از اعضای بازداشتی خود در زندانهای سوریه را فراموش نکرده و فعالیت آن در شمال شرق این کشور افزایش یافته است. به گفته آنها، داعش در حال بسیج هستههای خفتهای است که سالها در صحرای سوریه پنهان بودهاند. روزنامه انگلیسی گاردین به نقل از مدیر زندان «پانوراما» واقع در حسکه شمال شرق سوریه گفت: «داعش بعد سقوط دولت اسد بسیاری از زمینهای جدید و سلاحها را تصرف کرده است. مدیر این زندان که خواست نامش فاش نشود هشدار داد که داعش به آرامی در حال بازسازی خود است و زندان یکی از اهداف اصلی آن خواهد بود.»
سکوت جولانی برای چیست ؟
این اخبار در حالی منتشر میشود که اقدامی از سوی دولتمردان سوریه و شخص جولانی علیه این جریانها صورت نمیگیرد و حتی در کنفرانس گفت و گوی ملی سوریه که هفتم اسفند ماه برگزار شد نیز هیچ صحبتی از این مسئله به میان نیامد که جای تامل دارد. تحولات داخلی سوریه نشان میدهد که تحریرالشام و حاکمان سیاسی دمشق از یک سو در حال انتقام گیری و از سوی دیگر جا به جایی هدفمند جمعیت در سوریه هستند. سران دمشق در حالی خود را معطوف به روند سیاسی و همگرایی ملی و حفظ یکپارچگی سوریه و وارد نشدن به درگیریهای منطقه معرفی می کنند که همزمان خبرها از پاکسازیهای جمعیتی و قومی در برخی مناطق حکایت دارد که در لوای حملات داعش صورت میگیرد.
داعش میتواند ابزار فشار آمریکا بر عراق برای پذیرش توافقنامه امنیتی جدید، کاهش روابط اقتصادی و سیاسی با ایران و نیز کنار نهادن حشدالشعبی باشد که نتیجه نهایی آن سلطه آمریکا بر عراق خواهد بود.
مبارزه کننده یا حامی داعش آمریکاییها یک دهه است که نزدیک به یک هزار نیرو در سوریه مستقر کردهاند تا زمینه ساز مبارزه با داعش باشد.هر چند که آمریکایی ها در راستای این ادعا چند تن از سران داعش را هدف قرار دادهاند اما در عمل چتر امنیتی خود را برای آنها ایجاد کرده اند. اکنون نیز آمریکاییها شعار مقابله با داعش را سر میدهند اما ادامه حیات داعش برای آنها دستاوردهای بیشتری از مبارزه با آنهادارد. هر چند که ترامپ مدعی است سوریه به او ارتباطی نباد اما آمریکا همچنان در حال افزایش نیرو و تسلیحات در سوریه است در حالی که همچنان داعش بهانه این رفتارهاست.نکته مهم در این وضعیت تقلای آمریکاییها برای حفظ خودمختاری کردهاست که در لوای مقابله با داعش صورت میگیرد که با بوق و کرنا کردنهای گسترده رسانههای غربی همراه است چنانکه بی بی سی در گزارشی مدعی میشود هدف اصلی آمریکا در سوریه سرکوب و جلوگیری از ظهور مجدد گروه مسلح دولت اسلامی (داعش) بوده است. ایالات متحده در سال ۲۰۱۴ با نفرات داعش در خاک سوریه جنگید و از گروههای مسلح کرد مخالف داعش حمایت میکند.یکی دیگر از دلایل حمایت ایالات متحده از این گروه این است که شبهنظامیان کرد از زندانهای شمال شرق سوریه محافظت میکنند که هزاران تن متهم به عضویت در داعش در آنها زندانی هستند. «این زندانیان افرادی جنگآزموده و بسیار با تجربهای هستند که در صورت آزادی میتوانند باعث بیثباتی سوریه شوند.»این رسانهها در توجیه ادامه حمایت از خودمختاری کردهای سوریه مدعی شدهاند :« مسئولان کُرد زنگ خطر را به صدا درآورده و هشدار دادند که تهدید داعش بزرگتر از هر زمان دیگری است و این گروهک تروریستی در حال سوء استفاده از خلاء امنیتی ایجاد شده پس از سقوط دولت سابق سوریه است.» در همین حال مسئله داعش و تهدیدات تروریستی بهانهای شده است تا اشغالگری رژیم صهیونی توجیه گردد. این رژیم در حالی اخیراً در راستای سرپوش گذاشتن بر شکست در مبادله اسرا با حماس و نیز تشییع پیکبر رهبران حزبالله حملات گستردهای به سوریه را آغاز کرده که از بهانههای آنها را مقابله با داعش و نیز حمایت از دروزیها در برابر حاکمان دمشق عنوان کردهاند.
نکته بسیار مهم آنکه تحرکات مشکوک داعش در سوریه ارتباط آن با اهداف آمریکا در عراق است. اخیرا چندتحول مهم در عراق روی داده است که جای تأمل دارد. مسئولان امنینی این کشور از زمینه سازی برای توافقنامه امنیتی جدید میان بغداد- واشنگتن با محوریت ادامه حضور نیروهای آمریکایی خبر دادهاند.
همچنین «تامی بروس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا مدعی شده است که «روبیو» وزیر خارجه آمریکا و السودانی نخست وزیر عراق در تماسی تلفنی بر اهمیت مشارکت راهبردی واشنگتن و بغداد و «کاهش نفوذ مخرب ایران» با پایان وابستگی عراق به برق ایران گفتگو کردند. آمریکاییها همچنین عراق را تحت فشار قرار دادهاند که چند بانک این کشور مراوده مالی با ایران نداشته باشد. از سوی دیگر نیز اخیرا نوری المالکی فاش کرد که آمریکا در حال فشار بر عراق برای پایان دادن به فعالیت حشدالشعبی است.
با توجه به این شرایط میتوان گفت که داعش میتواند ابزار فشار آمریکا بر عراق برای پذیرش توافقنامه امنیتی جدید، کاهش روابط اقتصادی و سیاسی با ایران و نیز کنار نهادن حشدالشعبی باشد که نتیجه نهایی آن سلطه آمریکا بر عراق خواهد بود.
مجموع این تحولات نشان میدهد که اکنون میان حاکمان سوریه و آمریکاییها و صهیونیستها توافقی مبنی بر بازگذاشتن دست داعش صورت گرفته است تا از آن جهت اهدافشان در سوریه و منطقه بهره برداری نمایند که میتواند ابعاد جدیدی از بحران امنیتی را در منطقه به همراه داشته باشد.