▼ حرف روز
فراز و فرودهای پالرمو
لایحه الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارزه با جرائم سازمان یافته فراملی موسوم به پالرمو در سال ۱۳۹۵ توسط دولت وقت به مجلس ارائه شد. این لایحه بر اساس یکی از اقدامات خواسته شده در برنامه اقدام FATF به مجلس ارائه شده بود. در آن مقطع شورای نگهبان چند ایراد جدی را در این لایحه وارد دانست. مجلس شورای اسلامی نیز طی جلساتی در کمیسیون تخصصی و صحن علنی مجلس ایرادات شورای نگهبان را برطرف و مجدداً به شورای نگهبان ارسال کرد. این لایحه پس از چند مرحله رفت و برگشت سرانجام توسط شورای نگهبان به تصویب رسید ولیکن در مورد مغایرت با سیاست‌های کلی نظام به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارجاع شد. مهمترین ایراداتی که شورای نگهبان نسبت به این لایحه وارد می‌دانست و احتمال مغایرت با سیاست‌های کلی نظام را می‌داد مربوط به ارائه اطلاعات اقتصادی در قالب مبارزه با جرائم سازمان یافته و محدود کردن دستگاه‌های اقتصادی در دور زدن تحریم‌ها و همچنین استثنا نمودن سازمان‌های آزادی بخش و محور مقاومت از جرائم سازمان یافته بود که البته مجلس با لحاظ شروطی در بندهای ۲ و ۳ و ۵ و ۱۰ و ۲۳ انجام هر تعهدی را مشروط به قوانین داخلی کشور کرده بود، با این حال بحث اینجا جدی‌تر می‌شود که آیا ایران می‌توانست با حق شرط عضو این کنوانسیون شود؟ تاکنون بیش از ۵۰ کشور عضویت در کنوانسیون‌های مختلف را مشروط به موارد و قوانین داخلی خود انجام داده‌اند و این اقدام یک رویه بین المللی است. مجمع تشخیص مصلحت نظام در مقطع فعلی با صاحب نظر دانستن مجلس شورای اسلامی مبنی بر پذیرش عضویت در کنوانسیون پالرمو با لحاظ شروط ذکر شده موافقت کرد و عملاً نگرانی‌های مطرح شده را وارد ندانست، نکته حائز اهمیت این است که ایران در پذیرفتن عضویت کنوانسیون پالرمو نظر سازمان fatf را مبنا قرار نداد و بر اساس منافع خود تصمیم گرفت. برخی دیگر تصویب پذیرش عضویت در کنوانسیون پالرمو را دور زدن مجلس فعلی دانسته اند و معتقدند که نظر ارسال شده به مجمع تشخیص مصلحت نظام مربوط به مجلس دهم بوده و نظر مجلس فعلی خواسته نشده است! در حالی که چنین انتقادی پایه و مبنایی ندارد زیرا مجلس یک هویت ثابت دارد و نمایندگان تغییر می‌کنند نه مجلس، بنابراین اگر مجلس شورای اسلامی نظری مخالف با این نظر دارد باید به صورت جداگانه طرح را ارائه نموده و مراحل قانونی خود را برای خروج از این کنوانسیون دنبال نماید.
سخن پایانی اینکه نظام در موضوع پالرمو بسیار هوشمندانه عمل کرده و از یک طرف بهانه به دست دشمن نداده به طوری که امروز هیچ کشوری نمی‌تواند ادعا کند ایران از جرائم سازمان یافته حمایت می‌کند، در عین حال تسلیم زیاده خواهی غرب نشده و این کنوانسیون را مشروط به حقوق داخلی خود پذیرفته است نه خواسته‌های سازمان fatf. (علی کارگر)
▼ گزارش روز
ترامپ و گاوهای شیرده!
سفر اخیر «دونالد ترامپ» به غرب آسیا و کشورهای عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی، بیش از یک دیدار دیپلماتیک، نمایشی از بهره‌کشی اقتصادی از کشورهای ثروتمند حاشیه خلیج فارس بود. ترامپ، با تکیه بر روابط نزدیک با رهبران این کشورها، به‌ویژه «محمد بن سلمان»، قراردادهایی به ارزش تقریبی ۱.۴ تریلیون دلار (۱.۳ تریلیون یورو) امضا کرد: ۶۰۰ میلیارد دلار با عربستان، ۲۴۳ میلیارد دلار با قطر و ۲۰۰ میلیارد دلار با امارات. این قراردادها، عمدتاً در حوزه تسلیحات، انرژی و زیرساخت، نشان‌دهنده راهبرد آمریکا برای "دوشیدن" منابع مالی این کشورها در ازای وعده‌های امنیتی است.
در ریاض، امضای قرارداد تسلیحاتی ۱۴۲ میلیارد دلاری و سخنرانی در مجمع سرمایه‌گذاری سعودی-آسیا، رویکرد دوگانه ترامپ را نشان داد: او از یک سو ایران را "مخرب‌ترین نیروی منطقه" خواند و تهدید به "فشار حداکثری" کرد، و از سوی دیگر با پیشنهاد "شاخه زیتون" به تهران، ژست صلح طلبی گرفت. این بازی دوگانه برای ترغیب کشورهای حاشیه خلیج فارس به خرج کردن دلارهای نفتی‌شان در راستای منافع آمریکا طراحی شده بود. حضور چهره‌هایی مانند «ایلان ماسک» در این سفر و تمرکز بر قراردادهای تجاری، تأکیدی بر این واقعیت بود که واشنگتن این کشورها را گاوهای شیردهی می‌بیند که باید کسری تجاری آمریکا را جبران کنند.
در قطر، قرارداد فروش ۲۱۰ هواپیمای بوئینگ و اظهارات ترامپ درباره همکاری دوحه با آمریکا برای توافق هسته‌ای با ایران، تلاشی برای کشاندن قطر به زمین بازی واشنگتن بود. در امارات نیز، قراردادهای ۲۰۰ میلیارد دلاری، به‌ویژه در حوزه تسلیحات و انرژی، نشان داد که این کشورها باید هزینه حفظ "چتر امنیتی" آمریکا را بپردازند. نکته قابل‌توجه، عدم حضور رژیم صهیونیستی در برنامه سفر ترامپ بود که برخلاف دوره اول ریاست‌جمهوری او، نشانه اولویت‌بندی منافع اقتصادی بر تعهدات سنتی به تل‌آویو است.
این سفر نشان داد که سیاست خارجی ترامپ در خاورمیانه، بیش از اصول دیپلماتیک، بر معامله‌گری و استثمار اقتصادی متکی است. کشورهای حاشیه خلیج فارس، با وسوسه دسترسی به فناوری و تسلیحات آمریکایی، به منبعی برای پر کردن خزانه واشنگتن تبدیل شده‌اند. با این حال، وعده‌های امنیتی آمریکا همچنان مبهم و مشروط است و این کشورها در ازای دلارهای کلان، بیش از هر چیز، به تداوم وابستگی به ایالات متحده محکوم شده‌اند. (علیرضا سلیمانی نژاد)
▼ خبر ویژه
طرح شوم!
شبکه آمریکایی «ان‌بی‌سی نیوز» فاش کرد که دولت دونالد ترامپ در دوران ریاست‌جمهوری‌اش طرحی را برای انتقال حدود یک میلیون فلسطینی از نوار غزه به لیبی بررسی کرده است. به گفته منابع مطلع، این طرح به‌حدی جدی بوده که با مقامات لیبی نیز در میان گذاشته شده و آمریکا در ازای اسکان فلسطینیان، احتمال آزادسازی میلیاردها دلار از دارایی‌های مسدودشده لیبی در آمریکا را مطرح کرده است.با وجود این، هنوز توافق نهایی حاصل نشده و منابع می‌گویند رژیم صهیونیستی نیز در جریان رایزنی‌ها قرار داشته است. وزارت خارجه آمریکا و شورای امنیت ملی از اظهار نظر در این‌باره خودداری کرده‌اند.در واکنش، «باسم نعیم» از مقامات ارشد حماس گفت که فلسطینیان ریشه عمیقی در سرزمین خود دارند و هرگونه تصمیم درباره سرنوشتشان باید توسط خود آنها گرفته شود. او تأکید کرد که فلسطینی‌ها آماده‌اند تا پای جان از سرزمین خود دفاع کنند.
▼ اخبار
مذاکرات بی نتیجه!
مذاکرات بین هیئت‌های روسیه و اوکراین که پس از سه سال در «استانبول» برگزار شده بود، بدون دستیابی به نتیجه‌ای مشخص در کمتر از دو ساعت پایان یافت. به گفته یک منبع وزارت خارجه ترکیه، این دیدار پشت درهای بسته برگزار شد. همزمان، نشست سه‌جانبه‌ای میان آمریکا، ترکیه و اوکراین نیز برگزار شد و پس از آن وزیر خارجه آمریکا با مشاوران امنیت ملی بریتانیا، فرانسه و آلمان گفت‌وگو کرد.«ولودیمیر زلنسکی» رئیس‌جمهور اوکراین، با انتقاد از رویکرد روسیه، خواستار تحریم‌های شدیدتر علیه مسکو شد و تأکید کرد که در صورت عدم پذیرش آتش‌بس، باید فشارها بر کرملین افزایش یابد. وی گفت: «اگر روسیه در مذاکرات صادق نباشد، جهان باید واکنش نشان دهد.»در مقابل، برخی دیپلمات‌های اوکراینی این گفت‌وگوها را صرفاً «نمایشی سیاسی» و فاقد اراده واقعی برای صلح از سوی کی‌یف توصیف کرده‌اند.
دور زدن تل‌آویو ؟!
محرمانه ماندن گفت‌وگوهای آمریکا با ایران، خشم و نگرانی رژیم صهیونیستی را برانگیخته است. رسانه‌های صهیونیستی گزارش دادند که تل‌آویو اطلاعات دقیقی از روند مذاکرات آمریکا با ایران در اختیار ندارد. به گزارش شبکه «المیادین»، کانال ۱۳ تلویزیون رژیم صهیونیستی فاش کرد که مقامات صهیونیستی تنها از کلیات مذاکرات مطلع‌اند و این عدم شفافیت برای آنها بسیار نگران‌کننده است.این کانال عبری‌زبان اعلام کرد: «آمریکا نه‌تنها به توصیه‌ها و دغدغه‌های رژیم صهیونیستی توجهی ندارد، بلکه جزئیات مذاکرات را نیز از ما پنهان می‌کند.» در همین راستا، تحلیلگران این رسانه به ناتوانی رژیم صهیونیستی در اقدام نظامی علیه ایران نیز اذعان کردند و تأکید داشتند که بدون مشروعیت بین‌المللی و حمایت مستقیم آمریکا، هیچ گزینه‌ای برای حمله به ایران در دسترس نیست.
ابومازن به حماس پناه برد!
منابع فلسطینی فاش کردند که «محمود عباس» (ابومازن)، رئیس تشکیلات خودگردان، از اعضای فتح و سازمان آزادی‌بخش فلسطین خواسته است برای دستیابی به توافقی فراگیر با جنبش حماس تلاش کنند. هدف این رایزنی‌ها، ترغیب حماس به پذیرش مرحله‌ای انتقالی، تبدیل به حزبی سیاسی و واگذاری کامل اداره نوار غزه به تشکیلات خودگردان است.ابومازن همچنین خواستار تشکیل کمیته‌ای برای گفت‌وگوهای ملی جهت پایان دادن به شکاف سیاسی در سرزمین‌های فلسطینی شده است. گزارش‌ها حاکی از حمایت برخی دولت‌های عربی از این روند و اطلاع آمریکا از جزئیات مذاکرات است. این تحولات در حالی رخ می‌دهد که حماس نسبت به اقدامات یک‌جانبه عباس انتقادهای شدیدی مطرح کرده است.
موضع مستحکم ایران در مذاکرات
«کاظم غریب آبادی» معاون حقوقی و بین المللی وزارت امور خارجه با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس در واکنش به سوال یک کاربر و ادعای روزنامه «گاردین» نوشت:«طرف‌های مذاکره ما به خوبی می دانند جمهوری اسلامی ایران هیچ گاه دستاوردی را که با خون شهدا و هزینه های بسیار به دست آورده است، وجه المصالحه قرار نخواهد داد!»گفتنی است روزنامه گاردین پیش تر ادعا کرده بود:« ایران از سوی میانجی‌ها تحت فشار قرار گرفته تا غنی‌سازی صفر اورانیوم را به مدت حداکثر سه سال بپذیرد تا اعتمادسازی انجام شود. این دوره با بازگشت ایران به غنی‌سازی با خلوص ۳.۷۵ درصد پایان می‌یابد. در این مدت، روسیه می‌تواند اورانیوم مورد نیاز برای برنامه هسته‌ای غیرنظامی ایران را تأمین کند.»
ایران شفاف‌ترین برنامه هسته‌ای جهان را دارد
«محمد اسلامی»رئیس سازمان انرژی اتمی ، اعلام کرد که در سال ۲۰۲۴ آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بیش از ۴۵۰ بازرسی انجام داده که حدود ۲۵ درصد آن از تأسیسات ایران بوده است؛ در حالی‌که سهم ایران از ظرفیت نصب‌شده هسته‌ای در جهان تنها سه درصد است. اسلامی در نشست با اعضای نهاد بین‌المللی «پوگواش» تأکید کرد که برنامه هسته‌ای ایران شفاف، صلح‌آمیز و تحت نظارت کامل آژانس است. وی همچنین با انتقاد از نگاه سیاسی غرب به برنامه هسته‌ای ایران، گفت: «ادعای حرکت ایران به سمت تسلیحات اتمی کاملاً غیرحرفه‌ای است و جمهوری اسلامی ایران بارها اعلام کرده که دکترین دفاعی‌اش مبتنی بر عدم تولید سلاح هسته‌ای است.»
▼ اخبار کوتاه
◄ منابع خبری صهیونیست اعلام کردند که «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر این رژیم از بیم آن که مبادا حکم بازداشت وی از سوی دیوان بین المللی دادگستری اجرا شود، از سفر به «واتیکان» منصرف شد.
◄«ایهود باراک» نخست وزیر پیشین رژیم صهیونیستی گفت: «بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر با غفلت و سهل انگاری برخورد می‌کند و دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا هیچ ارزش و اعتباری برای او قائل نیست.»طبق گزارش «الجزیره»، وی افزود: «مخالفان باید نتانیاهو را سرنگون کنند نه اینکه نجات دهند. نتانیاهو جنگ غزه را به خاطر نجات خود رهبری می‌کند.»
◄خبرگزاری «رویترز» به نقل از چهار منبع آگاه گزارش داد که دولت هند در حال بررسی طرحی برای کاهش جریان آب رودخانه «سند» به سمت پاکستان و هدایت آن به مزارع کشاورزی داخل هند است.این تصمیم احتمالی در بحبوحه افزایش تنش‌ها میان دو کشور بر سر منطقه کشمیر مطرح شده و ممکن است به یک نقطه بحرانی جدید در روابط پرتنش دهلی نو و اسلام‌آباد منجر شود.
◄«محمد البخیتی» عضو دفتر سیاسی جنبش انصارالله یمن گفت: «رژیم اشغالگر صهیونیستی قطعاً بهای جنایات خود در غزه و یمن را خواهد پرداخت.» البخیتی در مصاحبه با «الجزیره» در واکنش به یاوه گوئی های وزیر جنگ رژیم صهیونیستی علیه رهبران جنبش انصارالله افزود: ما از تهدید به مرگ نمی‌ترسیم و تمام اقدامات احتیاطی لازم را برای محافظت از رهبران خود، به ویژه سید عبدالملک الحوثی، انجام می‌دهیم.
◄یک مقام آمریکایی در مصاحبه با «الجزیره» گفت که دونالد ترامپ رئیس جمهور این کشور هنوز تصمیم نهایی خود را درباره آینده حضور نظامی آمریکا در سوریه اتخاذ نکرده است.این مقام آمریکایی افزود: «نیروهای آمریکایی به عقب نشینی از برخی پایگاه ها در سوریه ادامه می دهند و تعداد آنها در ماه‌های آینده از ۲۰۰۰ نفر به ۹۰۰ نفر کاهش خواهد یافت.»
◄خبرگزاری «رویترز» به نقل از یک مقام ایرانی نزدیک به تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای با آمریکا و بدون اشاره به نام و جایگاه وی مدعی شد: «تهران هنوز پیشنهاد واشنگتن را دریافت نکرده است، اما کشور عمان آن را دریافت کرده و به‌زودی به تهران تحویل خواهد داد»در همین راستا، شبکه «سی ان ان» آمریکا نیز به نقل از مقام آمریکایی اعلام کرد: «ایالات متحده هنوز پیشنهادی برای جزئیات توافق احتمالی هسته‌ای با ایران ارائه نکرده، این درحالی است که برخی انتظار داشتند این هفته چنین پیشنهادی ارائه شود.»