1. هر چند ترامپ در اظهارات خود مدعی شد که سایت هسته‌ای فردو در جریان حملات «کاملاً نابود» شده است. اما:
1.1. گزارش سازمان DIA آمریکا (سازمان اطلاعات پنتاگون) تاکید می‌کند که تأثیر مخرب حملات محدود بوده و برنامه هسته‌ای ایران نهایتاً تنها چند ماه متوقف شده است .
1.2. طبق گزارش روزنامه «اندیپندنت»، حملات نه تنها ذخایر اورانیوم غنی‌شده را نابود نکرد، بلکه احتمال تقویت انگیزه ایران برای پیشبرد فناوری هسته‌ای را افزایش داده است .
1.3.گزارش «نیو عرب» و تحلیل دیوید البرايت (محقق سابق آژانس) بر این نکته تاکید دارد: انفجار بمب‌های سنگین ممکن است سطحی موجب تخریب شده، اما عملیات زیرزمینی و هشدارهایی مبنی بر احتمال آسیب‌شناسی محدود منتشر شده‌اند .
1.4. از سوی دیگر رهبری سازمان بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) اعلام کرد که در این سایت، سانتریفیوژها غیرعملیاتی شده‌اند، اما برنامه علامت «نابودی کامل» مورد ادعای ترامپ را ندارد .
2. در یک جمع‌بندی کلی می توان گفت که ادعای ترامپ در سطح «نابودی کامل و از بین رفتن فردو» توسط واقعیت‌های میدانی و داده‌های بین‌المللی به شدت مورد تردید و رد قرار گرفته است. بسته شدن سایت مدت زمانی محدود است، اما فناوری و بخش‌های حیاتی آن هنوز قابل ترمیم یا جابه‌جایی هستند.
3. در اظهار نظرهای عیان و آشکار چند نکته قابل تامل و بیان است که با اظهارات ترامپ در تناقض آشکار است:
3.1. تعویض مکان ذخایر اورانیوم پیش از حمله: بنا به ادعای رسانه ها، پیش از حمله، ایران ذخایر اورانیوم خود را به مکانی دیگر منتقل کرده بود. گروسی این موضوع را تایید کرده و در گفتگو با رسانه‌ها اعلام کرد که انتقال انجام شده اما هنوز نمی‌دانند به کجا رفته ؟
3.2. تصاویر ماهواره‌ای و گزارش‌های ساختاری تخریب نشان می‌دهد که دسترسی به هسته زیرزمینی ادامه دارد .
3.3. ساختار مخفی و ضدتحریم فردو: سایت فردو در عمق یک کوه و صدها متر زیر زمین ساخته شده است . چنین ساختارهایی حتی بمب‌های قدرتمند را نیز نمی‌تواند به طور کامل نابود کند. موارد مشابه دیوار کوهستانی‌سازی هسته‌ای موجب مقاومت این تأسیسات در برابر حملات اخیر شد .
3.4. دانش فنی مداوم و مستقل: شبکه علمی و تحقیقاتی هسته‌ای ایران گسترده است؛ از دانشگاه‌ها تا مراکز پژوهشی، این تجربه طی ده‌ها سال گذشته انباشته شده است. حتی در صورت آسیب‌های جزئی، تجدید ظرفیت‌سازی و راه‌اندازی دوباره سانتریفیوژها امکان‌پذیر و ساختار آن تضمین‌شده است.
تجربه قبلی در برابر تحریم و تخریب.
منبع: پرسمان سیاسی شماره 12