آیا آن گونه که ترامپ گفت به تاسیسات هسته ای فوردو خسارتی وارد شده است؟ در صورت خسارت وارده احیای توان هسته ای چقدر زمان می برد؟

1.     هر چند ترامپ در اظهارات خود مدعی شد که سایت هسته‌ای فردو در جریان حملات  «کاملاً نابود» شده است. اما:

1.1. گزارش سازمان DIA آمریکا (سازمان اطلاعات پنتاگون) تاکید می‌کند که تأثیر مخرب حملات محدود بوده و برنامه هسته‌ای ایران نهایتاً تنها چند ماه متوقف شده است  .

1.2. طبق گزارش روزنامه «اندیپندنت»، حملات نه تنها ذخایر اورانیوم غنی‌شده را نابود نکرد، بلکه احتمال تقویت انگیزه ایران برای پیشبرد فناوری هسته‌ای را افزایش داده است  .

1.3.گزارش «نیو عرب» و تحلیل دیوید البرايت (محقق سابق آژانس) بر این نکته تاکید دارد: انفجار بمب‌های سنگین ممکن است سطحی موجب تخریب شده، اما عملیات زیرزمینی و هشدارهایی مبنی بر احتمال آسیب‌شناسی محدود منتشر شده‌اند  .

1.4. از سوی دیگر رهبری سازمان بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) اعلام کرد که در این سایت، سانتریفیوژها غیرعملیاتی شده‌اند، اما برنامه علامت «نابودی کامل» مورد ادعای ترامپ را ندارد  .

2. در یک جمع‌بندی کلی می توان گفت که  ادعای ترامپ در سطح «نابودی کامل و از بین رفتن فردو» توسط واقعیت‌های میدانی و داده‌های بین‌المللی به شدت مورد تردید و رد قرار گرفته است. بسته شدن سایت مدت زمانی محدود است، اما فناوری و بخش‌های حیاتی آن هنوز قابل ترمیم یا جابه‌جایی هستند.

3. در اظهار نظرهای عیان و آشکار چند نکته قابل تامل و بیان است که با اظهارات ترامپ در تناقض آشکار است:

3.1.   تعویض مکان ذخایر اورانیوم پیش از حمله: بنا به ادعای رسانه ها، پیش از حمله، ایران ذخایر اورانیوم خود را به مکانی دیگر منتقل کرده بود. گروسی این موضوع را تایید کرده و  در گفتگو با رسانه‌ها اعلام کرد که انتقال انجام شده اما هنوز نمی‌دانند به کجا رفته ؟

3.2.   تصاویر ماهواره‌ای و گزارش‌های ساختاری تخریب نشان می‌دهد که دسترسی به هسته زیرزمینی ادامه دارد  .

3.3. ساختار مخفی و ضدتحریم فردو: سایت فردو در عمق یک کوه و صدها متر زیر زمین ساخته شده است  . چنین ساختارهایی حتی بمب‌های قدرتمند را نیز نمی‌تواند به طور کامل نابود کند.  موارد مشابه دیوار کوهستانی‌سازی هسته‌ای موجب مقاومت این تأسیسات در برابر حملات اخیر شد  .

3.4. دانش فنی مداوم و مستقل: شبکه علمی و تحقیقاتی هسته‌ای ایران گسترده است؛ از دانشگاه‌ها تا مراکز پژوهشی، این تجربه طی ده‌ها سال گذشته انباشته شده است. حتی در صورت آسیب‌های جزئی، تجدید ظرفیت‌سازی و راه‌اندازی دوباره سانتریفیوژها امکان‌پذیر و ساختار آن تضمین‌شده است.

تجربه قبلی در برابر تحریم و تخریب.

منبع: پرسمان سیاسی شماره 12