▼ حرف روز
شتاب در توسعه میادین مشترک
دیروز ۷ مهر خبری در بخش‌های اقتصادی رسانه‌ها تیتر شد: «شتاب عربستان در فرزاد؛ نیاز ایران به اقدام فوری». این تیتر و تحلیل، به برداشت سریع عربستان از میدان مشترک فرزاد بازمی‌گردد که به نوعی سهم ایران را تهدید کرده و کارشناسان خواستار تسریع در توسعه این میدان گازی هستند.
گفتنی است میدان گازی فرزاد، یکی از مهم‌ترین میادین مشترک ایران و عربستان در خلیج‌فارس، سال‌هاست به دلیل تأخیر در سرمایه‌گذاری و توسعه، در معرض برداشت سریع رقیب قرار دارد. کارشناسان هشدار می‌دهند که ادامه تعلل می‌تواند فرصت بهره‌برداری از میلیاردها متر مکعب گاز را برای همیشه از ایران بگیرد.
میدان فرزاد شامل دو بخش اصلی فرزاد A و فرزاد B است که در آب‌های مرزی ایران و عربستان سعودی در خلیج‌فارس واقع شده‌اند. این میدان‌ها از نظر حجم ذخایر، جزو بزرگ‌ترین یافته‌های گازی منطقه محسوب می‌شوند؛ برآوردها نشان می‌دهد ذخایر بخش B حدود ۱۲.۵ تریلیون فوت مکعب گاز طبیعی است و بخش A نیز ذخایر قابل‌توجهی دارد. هرچند در گذشته، با توجه به شرایط ژئوپلیتیک، نسبت به میادین مشترک توجه لازم صورت نمی‌گرفت.
حجم ذخایر نفت و گاز ایران در میادین مشترک با همسایگان جنوبی و شمالی، معادل ۲۰ درصد کل ذخایر نفت و گاز کشور برآورد می‌شود؛ یعنی یک پنجم ذخایر کشور در میادین مشترک قرار دارد. بدیهی است که تأخیر در بهره‌برداری از این میادین، زیان سنگینی را متوجه کشور می‌سازد.
ایران در جنوب با عراق، عربستان، امارات متحده عربی، کویت و قطر و در شمال با ترکمنستان و دریای خزر منابع نفت و گاز مشترک دارد که به لحاظ تأخیر در سرمایه‌گذاری و بهره‌گیری از فناوری‌های به‌هنگام، فرصت‌ها را از دست داده است. البته ناگفته نماند که اختلافات بر سر میادین مشترک، تنها مربوط به ایران و کشورهای منطقه خاورمیانه نیست؛ بین آمریکا و کانادا یا مکزیک و آمریکا نیز اختلافات زیادی وجود دارد. بسیاری از کانادایی‌ها بر این باورند که آمریکا نفت و گاز آنها را سرقت می‌کند.
در چنین وضعیتی، یکی از روش‌ها فعال‌سازی دیپلماسی انرژی در بهره‌برداری از میادین مشترک است که بر پایه رقابت و تعامل شکل می‌گیرد؛ مانند تقسیم منطقه بی‌طرف بین عربستان و کویت که سال‌ها در این منطقه اختلاف نظر داشتند، یا برخی اختلافات بر سر میادین در آمریکای لاتین که با تعامل و دیپلماسی انرژی حل و فصل شد.
مضاف بر این، ایران باید راهکارهای پیشنهادی جدیدی مانند تقویت سرمایه‌گذاری داخلی، اصلاح قراردادها، سرمایه‌گذاری در آموزش و توسعه فناوری داخلی حفاری دریایی و ایجاد مراکز تخصصی در استان‌های ساحلی را علاوه بر دیپلماسی، شتاب دهد تا فاصله با رقبا کاهش یابد.(علی قاسمی)
▼ گزارش روز
خوش‌خدمتی به صهیون!
در این روزها که هر کشوری به نوبه خود مخالفت خود را با رژیم صهیونی به نمایش می‌گذارد، شرکت‌های هواپیمایی امارات متحده عربی در بحبوحه تنش‌ها و چالش‌های منطقه‌ای به یکی از مهم‌ترین حامیان صنعت هوانوردی رژیم صهیونی تبدیل شده‌اند. بر اساس گزارش وب‌گاه اقتصادی-عبری «گلوبز»، در حالی که بسیاری از خطوط هوایی بین‌المللی به دلیل جنگ و ناامنی، پروازهای خود به سرزمین‌های اشغالی را متوقف کرده‌اند، شرکت‌های اماراتی با حفظ پروازهای منظم، نقشی کلیدی در پر کردن این خلأ ایفا کرده‌اند. شرکت «فلای دبی» با حدود ۷۰ پرواز هفتگی و «الاتحاد» با حداکثر سه پرواز روزانه به مقصد فلسطین اشغالی، به شریان‌های اصلی اتصال این رژیم به جهان خارج بدل شده‌اند. این در حالی است که حتی خطوط هوایی ترکیه، که پیش‌تر نقش مهمی در اتصال رژیم صهیونی به مقاصد جهانی داشتند، فعالیت خود را در این مسیر متوقف کرده‌اند.
این گزارش اشاره می‌کند که توافقات موسوم به «ابراهیم» تأثیر قابل‌توجهی بر تقویت بخش هوانوردی رژیم صهیونی داشته است. این توافقات نه تنها امکان پروازهای مستقیم به دبی و ابوظبی را فراهم کرده‌اند، بلکه با گشایش حریم هوایی کشورهای خلیج فارس، از جمله عربستان سعودی و بحرین، به روی هواپیماهای رژیم صهیونی، تحولی اساسی در مسیرهای پروازی این رژیم ایجاد کرده‌اند. این دسترسی جدید، زمان سفر به مقاصد شرق آسیا را به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای کاهش داده و دبی را به یک مرکز ترانزیتی مهم برای مسافران صهیونی به مقاصد آسیایی و آفریقایی تبدیل کرده است.
نقش امارات در این میان تنها به باز کردن آسمان خود برای پروازهای رژیم صهیونی محدود نمی‌شود. این کشور در جریان سخنرانی اخیر «بنیامین نتانیاهو» در مجمع عمومی سازمان ملل، برخلاف بسیاری از کشورها، سالن را ترک نکرد. این اقدام به‌عنوان نشانه‌ای از همراهی سیاسی امارات با رژیم صهیونی تفسیر شده است؛ به‌ویژه در شرایطی که بسیاری از کشورهای جهان، از جمله برخی دولت‌های عربی، در برابر اقدامات رژیم صهیونی در غزه موضع‌گیری کرده‌اند. سیاست‌های امارات در این زمینه، که برخی آن را دوگانه می‌خوانند، این کشور را به یکی از متحدان کلیدی تل‌آویو در منطقه تبدیل کرده است.
این حمایت‌ها در حالی صورت می‌گیرد که صنعت هوانوردی رژیم صهیونی به شدت به مسیرهای جدید و پشتیبانی‌های منطقه‌ای وابسته شده است. پروازهای اماراتی نه تنها امکان جابه‌جایی مسافران را فراهم کرده‌اند، بلکه به حفظ پیوندهای اقتصادی و سیاسی رژیم کودک‌کش با جهان کمک کرده‌اند. دبی، به لطف زیرساخت‌های پیشرفته و موقعیت استراتژیک خود، به‌عنوان پلی برای اتصال رژیم صهیونی به بازارهای جهانی عمل می‌کند. این تحولات نشان‌دهنده عمق روابط میان امارات و رژیم جعلی است که فراتر از همکاری‌های صرفاً اقتصادی، ابعاد سیاسی و استراتژیک را نیز در بر می‌گیرد.(حسن نوروزی)
▼ خبر ویژه
معامله ۱۴ میلیارد دلاری شیخ عرب با ترامپ!
خاندان سلطنتی ابوظبی قرار است مالکیت ۱۵ درصد از سهام تیک‌تاک آمریکا را در معامله‌ای ۱۴ میلیارد دلاری در اختیار بگیرد و یک کرسی در هیئت‌مدیره این شرکت به دست آورد. به گزارش منابع خبری، این انتقال پس از جداسازی واحد آمریکایی تیک‌تاک از شرکت مادر چینی بایت‌دنس اجرایی خواهد شد. ترامپ با امضای دستور اجرایی، چراغ سبز رسمی برای این معامله صادر کرده و مهلتی ۱۲۰ روزه برای نهایی شدن جزئیات تعیین نمود.طبق توافق، صندوق MGX ابوظبی به ریاست شیخ طحنون بن زاید، همراه با اوراکل و گروه سرمایه‌گذاری سیلورلیک، مجموعاً حدود ۴۵ درصد سهام تیک‌تاک آمریکا را در اختیار خواهند داشت. ترامپ تأکید کرد که این شرکت اکنون «اکثراً در مالکیت و کنترل شهروندان آمریکایی» است و از کنترل دشمنان خارجی خارج شده است.شرکت مادر چینی همچنان ۱۹.۹ درصد سهام را حفظ می‌کند و معامله با هدف حفظ امنیت داده‌های کاربران آمریکایی و ادامه فعالیت تیک‌تاک اجرایی شده است.
▼ اخبار
جهش تولید نفت با همکاری راهبردی صندوق توسعه ملی
مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران از طراحی مدل جدید همکاری با صندوق توسعه ملی برای جهش تولید نفت و گاز خبر داد. حمید بورد در نشست مشترک با مهدی غضنفری، رئیس صندوق توسعه ملی، تأکید کرد: «هدف این است که کاری بنیادی و با ارزش افزوده بالا برای کشور رقم بزنیم.» در این مدل جدید، روش‌های متنوع سرمایه‌گذاری برای افزایش تولید ۲۵۰ هزار بشکه نفت در روز پیش‌بینی شده و بازگشت سرمایه برای صندوق تضمین می‌شود تا منابع برای پروژه‌های دیگر نیز آزاد شود.سه پروژه نفتی در اولویت قرار دارند؛ توسعه میدان آزادگان و غرب کارون، افزایش تولید میدان‌های نفت و گاز، و پروژه فشارافزایی پارس جنوبی. بورد گفت: «هدف رساندن تولید میدان‌های مشترک به یک میلیون بشکه نفت خام در روز است.»رئیس صندوق توسعه ملی همکاری در پروژه‌های نفت و گاز را فرصتی استثنایی دانست و تأکید کرد که منافع ملی باید در اولویت تصمیم‌گیری‌ها باشد.
موشک‌های ایران همانند زمین‌لرزه سرزمین های اشغالی را لرزاند
سرلشکر سید یحیی صفوی، مشاور عالی نظامی فرمانده کل قوا، از کشته شدن دست‌کم ۱۶ خلبان رژیم صهیونی در جریان حملات موشکی ایران در جنگ ۱۲ روزه خبر داد. وی در مراسم گرامیداشت هفته دفاع مقدس در قم با اشاره به شلیک بیش از ۵۰۰ موشک به سمت سرزمین‌های اشغالی گفت: «این حملات خسارت‌های گسترده‌ای به پالایشگاه‌ها، نیروگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی اسرائیل وارد کرد.»صفوی تأکید کرد که شدت اصابت برخی موشک‌ها همانند زمین‌لرزه عمل کرده و مناطق وسیعی را تحت تأثیر قرار داد. وی افزود، تجربه هشت سال دفاع مقدس و جنگ ۱۲ روزه نشان داد که مقاومت ملت‌ها می‌تواند محاسبات قدرت‌های جهانی را بر هم زند.مشاور عالی نظامی فرمانده کل قوا همچنین بر ضرورت ارتقای توان دفاعی و هجومی کشور و انسجام داخلی تأکید کرد و گفت: «بهترین دفاع، هجوم است و قدرت داخلی و نظامی ضامن صلح و امنیت ملی است.»
نباید به صهیونیست ها اجازه آزادی عمل داد
ترکی فیصل، رئیس پیشین دستگاه اطلاعاتی عربستان سعودی، با هشدار نسبت به تهدید امنیت کشورهای حوزه خلیج فارس، حمله اخیر رژیم صهیونی به قطر را «نشانه‌ای جدی از خطر یک دولت مطرود» دانست. به گزارش روسیا الیوم، فیصل در مراسم پنجاهمین سالگرد تأسیس روزنامه «عرب نیوز» در ریاض گفت: «این حمله هشداری برای تمامی کشورهای خلیج فارس است و نشان می‌دهد اتحادها و ائتلاف‌ها وقتی اسرائیل تهدید می‌کند، قابل اعتماد نیستند.»وی تأکید کرد که کشورها باید سیاست‌های راهبردی خود را برای حفاظت از امنیت ملی بازنگری کرده و از همه ابزارهای ممکن بهره‌مند شوند و افزود: «نباید به اسرائیل اجازه آزادی عمل داد.»ترکی فیصل همچنین نقش آمریکا در حمایت آشکار از رژیم صهیونی را مورد انتقاد قرار داد و تأکید کرد که به رسمیت شناختن فلسطین، حق طبیعی این ملت است.
دستاورد مهم ایران در توسعه فناوری سلامت و همکاری‌های بین‌المللی
دفتر جدید خانه نوآوری و فناوری و مرکز تجاری جمهوری اسلامی ایران در جاکارتا رسماً افتتاح شد که گامی مهم برای حضور فناوری سلامت ایران در بازارهای آسیای شرقی محسوب می‌شود.این مرکز با مجوز صندوق پژوهش و فناوری تجهیزات پزشکی و حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ایجاد شده و هدف آن توسعه صادرات محصولات دانش‌بنیان و صنعتی کشور، به‌ویژه تجهیزات پزشکی، اعلام شد.افتتاح مرکز همزمان با نمایشگاه بین‌المللی Hospital Expo Indonesia ۲۰۲۵ بود و هیأتی از مدیران شرکت‌های ایرانی با حضور در اندونزی نشست‌های تخصصی و مذاکرات B۲B با نهادهای دولتی و خصوصی این کشور برگزار کردند.دکتر بروجردی، سفیر ایران، این اقدام را نقطه عطفی در روابط اقتصادی دو کشور دانست و گفت: «راه‌اندازی این مرکز زمینه‌ساز حضور پررنگ‌تر شرکت‌های ایرانی در بازارهای جنوب شرق آسیا و توسعه صادرات تجهیزات پزشکی است.»وی در پایان گفت:«این دستاورد نشان‌دهنده ارتقای توانمندی فناوری سلامت ایران و گسترش نقش شرکت‌های دانش‌بنیان در عرصه بین‌المللی است.»
▼ اخبار کوتاه
◄ رئیس مرکز اسناد دفاع مقدس سپاه اعلام کرد: «به دستور فرمانده کل سپاه، گردآوری مستندات، روزشمار و تاریخ جنگ ۱۲ روزه اخیر بر عهده این مرکز گذاشته شده است.» سردار رمضان شریف تأکید کرد: «آثار منتشرشده باید مستند، دقیق و قابل اتکا باشند.» وی افزود: «این نبرد با نقش محوری نیروی هوافضا و شلیک بیش از ۵۰۰ موشک، حماسه‌ای بزرگ رقم زد و نشان داد نسل قدیم و جدید سپاه چگونه ایستادند.»
◄ سیدعلی مدنی‌زاده، وزیر امور اقتصادی و دارایی، در نشست شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی گفت: «تیم اقتصادی دولت برنامه منسجمی برای شرایط تحریمی طراحی کرده و اجرای آن آغاز شده است.» او با اشاره به رویکرد «پادشکنندگی» دولت افزود: «اصلاحات گمرکی، حمایت از صادرات، تأمین مالی شرکت‌ها و تسهیلات مالیاتی اصناف از محورهای اصلی این برنامه است.»
◄ جنبش حماس در واکنش به طرح صلح ترامپ اعلام کرد: «این طرح در واقع حمایت از موضع رژیم صهیونیستی است.» یک منبع آگاه به رویترز گفت: «حماس به میانجی‌ها اطلاع داده که طرح را با حسن نیت بررسی و پاسخ رسمی ارائه خواهد کرد.» زیاد النخاله، دبیرکل جهاد اسلامی نیز تاکید کرد: «این توافق آمریکایی-اسرائیلی نسخه‌ای برای ادامه تجاوز علیه ملت فلسطین است.»
◄ احمدرضا راستی، مدیرعامل شرکت نفت فلات قاره ایران، از امضای دو موافقت‌نامه تأمین دکل‌های حفاری دریایی پیشرفته خبر داد و گفت: «این اقدام نقطه عطفی در توسعه میدان‌های مشترک و افزایش تولید نفت و گاز کشور است.» او افزود: «دکل‌های ۳۵۰ و ۴۰۰ فوتی با فناوری‌های نوین و رعایت استانداردهای ایمنی طراحی شده و طبق برنامه در میدان‌های مشترک مستقر می‌شوند.»
◄ همایش «نبرد حقوقی علیه جنایات بین‌المللی» سه‌شنبه ۸ مهر به همت وزارت دادگستری برگزار می‌شود. شاطری‌پور، رئیس کمیته علمی همایش، گفت: «رهبر انقلاب بر ضرورت پیگیری تجاوز رژیم صهیونیستی و آمریکا در محاکم داخلی و بین‌المللی تأکید کرده‌اند.» او افزود: «هدف این همایش، دستیابی به سازوکارهای حقوقی و تهیه لوایح منسجم برای طرح دعاوی در محاکم است تا حقوق مردم ایران احقاق شود.»
◄ محمود قماطی، نائب‌رئیس شورای سیاسی حزب‌الله گفت: «مقاومت ادامه دارد و در دفاع از وطن و فلسطین کوتاه نخواهیم آمد.» او تأکید کرد: «ما یک مقاومت ملی هستیم» و افزود که حزب‌الله «سلاح و مقاومت خود را کنار نخواهد گذاشت» و بازوی امنیت لبنان خواهد ماند. قماطی از آمادگی برای تشکیل «قدرت واحد لبنانی» در مقابله با «طمع‌های صهیونیستی» خبر داد.