▼ حرف روز
مارادونا را ول نکنید
«جای مردان سیاست بنشانید درخت، که هوا تازه شود.» نمی‌دانم سهراب این شعر را دقیقاً کی سروده؛ اما بی‌تردید در دو مسئله و مشکل با امروز ما درد مشترک داشته: تمنای هوای پاک و داشتن سیاستمدار سالم و مردمی. شاید سیاستمداران عصر سهراب هم از جنس برخی سیاست‌ورزان امروز ما بوده‌اند که وقتی کشور درگیر بنیادی‌ترین مشکلات بوده، فیل‌شان یاد هندوستان می‌کرده و به دنبال یقه‌گیری بوده‌اند.
از مطایبه بگذریم؛ شاید نازل‌ترین سطح سیاست‌ورزی در یک هفته اخیر را باید در دعوت به مناظره‌ی دو مدیر سابق پرونده‌ی هسته‌ای دید.
اولی دعوت به مناظره کرد، با این پیش‌شرط که رقیبش باید جبران‌کننده‌ی خسارت‌های چند صد میلیاردی‌اش باشد؛ هرچند کسی نیست که سوزنی از بهر تنبّه به شیخ ما بزند که چه کسی باید پاسخگوی خسارت شما باشد؟ دومی هم در کمال خونسردی پاسخی داد که: او باید با خودش یا با یک بچه دبستانی مناظره کند!
در روزهایی که بخشی از جامعه چشم به میدان فردوسی تا چهارراه استانبول دوخته تا ببیند قیمت دلار چگونه بر صفحه‌ی صرافی‌ها اوج می‌گیرد و معیشت مردم را لَنگ می‌کند، در روزهایی که اروپایی‌ها بخشی از پروژه‌ی صهیونیست‌ها شده و اسنپ‌بک را کلید زده‌اند، آقایان یادشان افتاده که لشکرکشی مجازی کنند و همدیگر را به صلابه بکشند.
شاید ساده‌ترین راه آن بود که در این نوشته، هر دو طرف را به واژگانی مانند «اتحاد مقدس» فرا بخوانیم و بنویسیم: «آقایان! در برهه‌ی حساس کنونی دعوا را کنار بگذارید!» ولی وقت این حرف‌ها گذشته است.
بخشی از این اشتباهات فاحش را باید به پای مشاورین این آقایان نوشت که خیال می‌کنند با این رفتارها لایک می‌گیرند و برای انتخابات و سیاست‌ورزی‌شان قاتق می شود. در صورتی که مردم سال‌هاست از چنین سیاست‌ورزی‌ای خسته شده‌اند. در زمانه‌ای که سفره‌ها کوچک و کوچک‌تر می‌شود، این رفتارها فقط رفتن روی مخ مردم است.
هم آن روحانی سیاست‌ورز و هم آن مکلاّی جلیل‌القدر، هر دو باید بیندیشند که اگر دعوایشان برای سیاست‌ورزی است، مسیرش از این نمی‌گذرد؛ بلکه مهم‌ترین اصل آن است که با مردم همدردی کنند، یقه‌ی طرف مقابل را نگیرند و به جای تکل‌های ناشیانه و گل زدن به خودی‌های گاه و بی‌گاه، مارادونای حریف را بچسبند.شاید یکی از مهم‌ترین علت‌های روی‌گردانی جامعه از برخی سیاست‌ورزان و سیاستمداران، درک نکردن اولویت‌ها و غلبه دادن به حاشیه‌هاست؛ آتشی که دودش دیر یا زود به چشم همین عزیزان می‌رود.(یعقوب ربیعی)
▼ گزارش روز
اما و اگرهای نقش تالار دوم، در کنترل نرخ دلار
بازار ارز در ایران به دلیل محدودیت‌های بانکی و تحریم‌ها، وضعیتی ویژه دارد که آن را از تجربه سایر کشورها متمایز کرده است. در سال‌های اخیر، دلار آزاد به شکل غیرعادی تحت تأثیر نرخ تتر (USDT) قرار گرفته است. تتر به دلیل نقدشوندگی بالا، دسترسی ۲۴ ساعته و محدودیت‌های بانکی ( بر روی دلار) و تحریمی، عملاً به جانشین دلار نقدی تبدیل شده و به‌عنوان سیگنال لحظه‌ای برای قیمت دلار در بازار آزاد عمل می‌کند. این در حالی است که قیمت تتر بیشتر ناشی از انتظارات روانی، سفته بازی و تقاضای ذخیره ارزش است تا عرضه و تقاضای واقعی. از همین رو، عمق اندک بازار آزاد دلار و کمبود اسکناس و حواله باعث شده فعالان اقتصادی،تقریبا نرخ تتر را به‌عنوان معیار ارزش دلار در ریال بپذیرند. روشن است که این جانشینی، خود به تشدید نوسانات و انتظارات تورمی دامن می‌زند.
در چنین فضایی، دولت با راه‌اندازی تالار دوم توافقی کوشیده است تا سازوکاری شفاف‌تر و متکی بر عرضه و تقاضای واقعی صادرکنندگان و واردکنندگان ایجاد کند. مزیت مهم این تالار، فاصله گرفتن از نرخ‌گذاری دستوری و فراهم‌سازی بستری برای کشف نرخ واقعی ارز است. به بیان دیگر، این بازار می‌تواند با افزایش عرضه رسمی و پاسخ‌گویی به بخشی از نیازهای واقعی، مرجعیت تتر را تضعیف کرده و وزن سیگنال‌دهی آن را کاهش دهد.
با این حال، واقعیت‌های میدانی نشان می‌دهد که تالار دوم در کنار کارکرد مثبت خود، آثار جانبی منفی نیز دارد. نرخ‌های کشف‌شده در آن، به‌ویژه در سطوح بالاتر (مانند ۸۰ تا ۹۴ هزار تومان)، بلافاصله به‌عنوان علامت افزایشی به بازار آزاد منتقل می‌شود. این موضوع باعث احتکار ارزی و کاهش تمایل به عرضه از سوی دارندگان ارز شده و انتظارات منفی را تشدید می‌کند. همچنین، از آنجا که این تالار پاسخگوی همه تقاضاهای خرد و میان‌مدت نیست، بخش مهمی از تقاضا ناگزیر روانه بازار آزاد می‌شود و نرخ را در سطوح بالاتر تثبیت می‌کند. تجربه کشورهایی چون ونزوئلا و لبنان نشان داده است که در صورت تداوم این شکاف، بازارهای موازی می‌توانند به جای کاهش التهاب، بر شدت آن بیفزایند.
با وجود این، نباید نسبت به آینده این سیاست ناامید بود. اگر دولت و تیم اقتصادی با تدبیر بیشتر، عرضه ارز در تالار دوم را گسترش دهند و دسترسی طیف وسیع‌تری از تقاضاکنندگان به این بازار فراهم گردد، می‌توان انتظار داشت که فشار بر دلار آزاد فروکش کند و حتی سیگنال‌های افزایشی تتر نیز کم‌اثر شود. همچنین، تکمیل این سیاست با ابزارهای مکمل مانند توسعه بازار مشتقات ارزی، تقویت حواله‌های رسمی و تسهیل نقل‌وانتقالات، می‌تواند کارکرد این تالار را بهبود بخشد.
به بیان دیگر، تالار دوم ظرفیتی است که در صورت تامین همه تقاضاهای مشروع، می‌تواند به تثبیت انتظارات و کاستن از وزن بازار آزاد و تتر بینجامد. توصیه اصلی به دولت آن است که به جای انفعال در برابر سیگنال‌های روانی، از این ابزار برای افزایش شفافیت، تقویت اعتماد و کاستن از التهاب انتظارات بهره گیرد.(علی محمدی)
▼ خبر ویژه
بازارگرمی مجازی تل‌آویو برای ربع پهلوی
روزنامه صهیونیستی هاآرتص و مجله مارکر فاش کردند که رژیم صهیونی با تأمین مالی شبکه‌ای سازمان‌یافته در فضای مجازی، به تبلیغ رضا پهلوی و بازگشت سلطنت پرداخته است. این شبکه، با حساب‌های جعلی و محتوای تولیدشده توسط هوش مصنوعی در پلتفرم‌هایی چون ایکس و اینستاگرام، روایت‌های صهیونی را به زبان فارسی منتشر می‌کند. طبق گزارش سیتیزن‌لب دانشگاه تورنتو، فعالیت این شبکه همزمان با سفر رضا پهلوی به سرزمین‌های اشغالی در سال ۲۰۲۳ شدت یافته و با مواضع گیلا گملیئل، وزیر اطلاعات رژیم صهیونی، هماهنگ بوده است. این عملیات مجازی همچنین با رویدادهای نظامی، از جمله بمباران زندان اوین، هم‌راستا شده و حتی ویدئویی جعلی از لحظه حمله منتشر کرده است. شبکه مذکور ضمن تحریک برای اعتراض، مردم را به اقدام مستقیم علیه نظام فراخوانده و با کانال‌های تلگرامی مرتبط بوده است. فعالیت‌ها از ۲۰۲۲ آغاز و در ۲۰۲۵ تشدید شده‌اند.
▼ اخبار
ایران وارد مذاکره درباره توان دفاعی نخواهد شد
حجت‌الاسلام و المسلمین علی سعیدی، رئیس دفتر عقیدتی و سیاسی فرماندهی معظم کل قوا، با تأکید بر آمادگی کامل نیروهای مسلح برای پاسخ به هر خطای احتمالی دشمن، گفت: «ایران بارها اعلام کرده درباره توان دفاعی‌اش مذاکره نخواهد کرد.» وی افزود یک کشور مستقل برای حفظ استقلال خود در عرصه منطقه‌ای و بین‌المللی باید نیروی دفاعی بومی و قدرتمند داشته باشد.سعیدی با اشاره به موفقیت ایران در توسعه فناوری‌های دفاعی داخلی تأکید کرد که سلاح‌های عاریه‌ای کلیدش در دست دشمن است و ایران وارد مذاکره درباره آن نخواهد شد. همچنین پس از عملیات «وعده صادق ۳»، نیروهای دفاعی کشور در حال بررسی و رفع نقاط ضعف برای آماده‌باش کامل در برابر هرگونه اشتباه محاسباتی دشمن هستند. وی خاطرنشان کرد روند تقویت توان دفاعی کشور ادامه دارد و پاسخ قاطع به هر تهدیدی آماده است.
مقابله با نفوذ سرویس‌های اطلاعاتی در مسیر قانونی شدن
مجلس دوازدهم طرحی را با عنوان «مقابله با نفوذ سرویس‌های اطلاعاتی و نهادهای بیگانه» ارائه کرده که دامنه گسترده‌ای از همکاری با بیگانگان را جرم‌انگاری می‌کند. بر اساس این طرح، دریافت بورسیه تحصیلی از دانشگاه‌های غیرمجاز، مصاحبه با رسانه‌های خارجی بدون مجوز وزارت اطلاعات، ارسال اطلاعات و ارتباط با سفارتخانه‌ها ممنوع خواهد شد. مجازات‌ها از ۶ ماه تا ۳۰ سال حبس، مصادره اموال و محرومیت‌های شغلی متغیر است.همچنین فعالیت‌های فرهنگی تحت هدایت بیگانگان جرم محسوب شده و همکاری علمی فقط با مؤسسات مورد تأیید وزارت اطلاعات مجاز است. دریافت کمک مالی از سفارتخانه‌ها یا نهادهای خارجی بدون مجوز منجر به انحلال تشکل‌ها و محرومیت اعضا از فعالیت می‌شود. مرجع رسیدگی به جرائم این قانون دادگاه انقلاب است که می‌تواند حکم مصادره اموال را نیز صادر کند.
پیام، قلب تپنده اقتصاد دیجیتال ایران
سید ستار هاشمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، در بازدید از منطقه ویژه اقتصادی و فرودگاه بین‌المللی پیام، این مجموعه را موتور محرک اقتصاد دیجیتال کشور توصیف کرد. وی با اشاره به ظرفیت‌های تولیدی، زیرساختی و موقعیت ممتاز جغرافیایی پیام، تأکید کرد که این منطقه نقش کلیدی در توسعه صادرات محصولات فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) ایفا می‌کند.در جریان این بازدید، وزیر از دو شرکت فناور فعال در حوزه تولید تجهیزات هوشمند و زیرساخت‌های ارتباطی بازدید کرد. به گفته مدیرعامل منطقه، بیش از ۴۳۰ شرکت هایتک در پیام مستقر هستند. هاشمی همچنین بر اهمیت نقش فرودگاه پیام در زنجیره لجستیک و انتقال بار تأکید کرد و خواستار تبدیل این منطقه به الگویی ملی در توسعه اقتصاد دیجیتال با مشارکت بخش خصوصی شد.
سنگ تمام عراقی‌ها برای سید حسن نصرالله، مراسم یادبود با پیام ایستادگی
همزمان با نخستین سالروز شهادت سید حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان، شهرهای مختلف عراق صحنه برگزاری مراسم باشکوهی در بزرگداشت این فرمانده شهید بود. مردم عراق با برپایی تجمعات و راهپیمایی‌ها گسترده، وفاداری خود به محور مقاومت را به نمایش گذاشتند.در بغداد، شخصیت‌هایی همچون شیخ علاء الرکابی از سازمان بدر و تحلیلگرانی چون مهدی الکعبی و قاسم العبودی، با اشاره به توطئه‌های آمریکا و رژیم صهیونیستی، بر وحدت و ایستادگی ملت‌های منطقه تأکید کردند.فرزند شهید نصرالله، سید جواد نصرالله، نیز با حضور در جمع مردم بغداد از حمایت و محبت عراقی‌ها قدردانی کرد. وی تأکید کرد که پدرش «برادر همه ملت‌های مقاوم» بود.مراسم با پیام همبستگی، قدردانی از نقش تاریخی شهید نصرالله در حمایت از عراق و تاکید بر استمرار مقاومت، به‌عنوان پاسخ قاطع به دشمنان منطقه برگزار شد.
▼ اخبار کوتاه
◄ سردار اسماعیل قاآنی، فرمانده نیروی قدس سپاه، گفت: «طرح خلع سلاح حزب‌الله ناشی از ناتوانی صهیونیست‌هاست.» او تأکید کرد درخواست آتش‌بس از رژیم صهیونی «نشان‌دهنده ضعف در عملیات نظامی» علیه حزب‌الله است. قاآنی افزود حزب‌الله با «تدبیر، حکمت و صلابت» در حمایت از مقاومت فلسطین موفق عمل کرده و مقاومت ۶۶ روزه در جنگ ۲۰۰۶ را «بی‌سابقه» و «عظیم» توصیف کرد.
◄ محسن پاک‌آیین، دیپلمات پیشین، گفت: «ایران امروز از نظر دفاعی، موشکی، پهپادی و فناوری بسیار توانمندتر از ۱۰ سال پیش است.» وی تحریم‌های شورای امنیت را «فاقد اعتبار اجرایی» دانست و تأکید کرد: «تحریم‌ها قابل مدیریت‌اند و اقتصاد ایران مقاوم‌تر شده است.» پاک‌آیین خواستار «تقویت دیپلماسی منطقه‌ای» و «پرهیز از دوقطبی‌سازی داخلی» شد و حفظ انسجام ملی را ضروری دانست.
◄ رئیس‌کل بانک مرکزی اعلام کرد کنترل همزمان بازار رسمی و غیررسمی ارز در دستور کار است. محمدرضا فرزین تأکید کرد که افزایش نرخ ارز مرکز مبادله، تورم بیشتری نسبت به بازار غیررسمی ایجاد می‌کند. وی از برنامه‌ریزی برای افزایش عرضه ارز صادراتی در بازار دوم خبر داد و گفت اصلاحات ارزی باید تدریجی و مدیریت‌شده باشد تا از شوک‌های تورمی جلوگیری شود.
◄ نیکلاس مادورو، رئیس‌جمهور ونزوئلا، اعلام کرد: «ونزوئلا هرگز در برابر هیچ امپراطوری تسلیم نخواهد شد.» وی آمریکا را متهم به «سرقت نفت و منابع کشور» کرد و افزود: «در سال‌های آتی به این امپراطوری درس اخلاقی و سیاسی خواهیم داد.» مادورو تأکید کرد هدف آمریکا «تجاوز مسلحانه و تحمیل دولت‌های دست‌نشانده» است و مردم آمریکا «به این واقعیت آگاه‌اند.»
◄ «مجیدرضا حریری» رئیس اتاق مشترک ایران و چین اعلام کرد امروز «هیچ تحریم مستقیمی در حوزه تجارت خارجی ایران وجود ندارد» و محدودیت‌ها «بیشتر به فعالیت‌های هسته‌ای و موشکی محدود است». حریری تأکید کرد افزایش صادرات نیازمند «دیپلماسی اقتصادی فعال» و رفع موانع داخلی مانند «مشکلات بانکی و گمرکی» است. وی بر توسعه روابط با چین، روسیه، ترکیه و هند و «تنوع‌بخشی بازارها» تأکید کرد.
◄ رئیس سازمان بسیج جامعه پزشکی از اجرای گسترده برنامه‌های سلامت محور در هفته دفاع مقدس خبر داد. محمدحسین زارع‌زاده گفت: «۶۲۲ تیم درمانی» به مناطق محروم اعزام و «۶۳ میز خدمت سلامت» با ارائه خدمات رایگان برپا شد. همچنین «۲ بیمارستان موقت صحرایی» در سیستان و بلوچستان و یزد راه‌اندازی شد. این برنامه‌ها با همراهی «۱۴۲۲ پزشک و بیش از ۴ هزار جهادگر سلامت» انجام شد.