به دنبال تدوین و تصویب قانون جدید بازار سرمایه تغییراتی اساسی در چینش سازمان بورش اوراق بهادر به وجود خواهد آمد که از آن جمله ایجاد سازمان بورس و اوراق بهادر، کانون کارگزاران، شرکت سهامی بورس اوراق بهادر، شرکت سهامی بورس کالای کشاورزی و شرکتهای بورس کالای فلزات است. به این ترتیب هر کدام از این ارگان برای خود دارای ساختار سازمانی هستند که هیات کارشناسی پیادهسازی قانون بازار اوراق بهادار با استفاده از نظرات کارشناسان امر، الگوبرداری از بازار سرمایه، سایر کشورها و برگزاری جلسات پی در پی به همراه هیات مدیرۀ بورس اوراق بهادار موفق به ترسیم و پیشنهاد آن شد.
براساس این در ساختار سازمانی سازمان بورس و اوراق بهادار، رییس سازمان مسؤول ادارۀ امور اجرایی سازمان براساس مقررات و قوانین مربوطه است که انتخاب معاونان و مدیران سازمان، نسبت به راهاندازی تشکیلات این سازمان اقدام خواهد شد. همچنین این سازمان دارای چهار معاونت ثبت و نظارت بر ناشران، نظارت بر بازار و نهادهای مالی، پشتیبانی و توسعۀ بازار است که در ادامه وظایف هر کدام به همراه نمودار ساختار سازمانی تشریح شده است.
سازمان علاوه بر معاونتها، دارای واحدهای اداری دیگری است که به طور غیرمستقیم زیرنظر رییس سازمان فعالیت خواهند کرد.
مشاوران، مدیریت روابط عمومی و امور بینالملل، مدیریت حراست و انتظامات، دبیرخانۀ شورا و کارگروههای تخصصی از جمله این واحدهاست.
البته دبیرخانۀ هیات داوری زیرنظر هیات داوری فعالیت میکند، ولی جایگاه استقرار آن در سازمان است و امور هماهنگی خود را با سازمان از طریق رییس سازمان انجام میدهد.
در عین حال شرح وظایف تفضیلی هر یک از واحدهای اداری سازمان و همچنین ردههای استخدامی آنان به موجب دستورالعملی است که به تصویب هیات مدیرۀ سازمان خواهد رسید.
تغییر ساختار سازمانی و تشکیلات سازمان نیز با پیشنهاد هیات مدیره و تصویب شورا امکانپذیر است و هیات مدیرۀ سازمان میتواند در صورت نیاز برای انجام برخی از وظایف و مسؤولیتهای خود، کارگروههای تخصصی تشکیل دهند، البته پیشنهادهای کارگروههای پس از تصویب هیات مدیره قابل اجراست.
وظایف معاونت ثبت و نظارت بر ناشران اوراق بهادار
1ـتجزیه و تحلیل و بررسی امیدنامهها و اسناد ناشران برای ثبت اوراق بهادار.
2ـتایید اعلامیه پذیرهنویسی، بیانیۀ ثبت و سایر اسناد ناشر برای عرضۀ عمومی اوراق بهادار.
3ـ ثبت و صدور مجوز انتشار اوراق بهادار و نظارت بر کلیۀ مراحل آن.
4ـنظارت بر افشای کامل و فوری اطلاعات برای اطمینان از وجود اطلاعات کافی در بازار.
5ـ برسی گزارشهای دورهای ناشران برای اطمینان از رعایت استانداردهای حسابداری و گزارشگری مالی.
6ـ اعطای مجوز و نظارت بر فعالیت حسابرس معتمد و همکاری با مراجع رسمی حسابداری و حسابرسی.
7ـ اعطای مجوز پذیرش اوراق بهادار شرکتهای خارجی در بورسهای داخلی و همکاری برای پذیرش اوراق بهادار شرکتهای ایرانی در بورسهای خارجی.
8ـ همکاری با مرجع ثبت شرکتها.
9ـ نظارت بر رعایت اصول حاکمیت شرکتی و مالیۀ شرکتی (ادغام، تصاحب و...)
وظایف معاونت نظارت بر بازار و نهادهای مالی
1ـ بررسی امیدنامه و اطلاعات نهادهای مالی برای ثبت
2ـ ثبت و اعطای مجوز فعالیت به نهادهای مالی
3ـ نظارت عالی و بازرسی کلی معاملات و فعالیتهای بازار برای اطمینان از صحت آنها و رعایت مقررات.
4ـ نظارت مالی و بازرسی کلی نهادها و واسطههای مالی برای اطمینان از صحت فعالیتها و رعایت مقررات.
5ـ همکاری با موسسات و نهادهای مالی برای توسعه فعالیتها و افزایش کارآیی آنها.
6ـ نظارت بر سرمایهگذاری اشخاص حقیقی و حقوقی خارجی در بورس.
7ـ اعطای مجوز فعالیت به نهادهای مالی خارجی برای فعالیت در بازار جهانی.
8ـ اعمال اقدامات انضباطی و پیگیری اجرای مجازاتهای قانونی برای متخلفان کدر مراجع قضایی.
9ـ ایجاد سازوکارهای لازم برای حصول اطمینان از اطلاعرسانی کامل و فراگیر در بازار.
وظایف معاونت پشتیبانی
1ـ تنظیم بودجههای سرمایهای، نقدی و جاری و نظارت بر اجرای آن و مقایسه تطبیقی بودجه با ارقام واقعی.
2ـ تهیه و تنظیم صورتهای مالی و یادداشتهای همراه آن و گزارشات عملکرد دورهای سازمان.
3ـ پیگیری وصول کارمزدها و درآمدهای سازمان و پیشنهاد اصلاح تعرفهها.
4ـ جذب، نگهداری و ارتقای نیروی انسانی.
5ـ انجام امور دبیرخانهای، تدارکات و ارایه خدمات پشتیبانی.
6ـ پیگیری دعاوی مطروحه له یا علیه سازمان در مراجع قضایی و تایید جنبههای حقوقی قراردادها.
7ـ انجام امور هماهنگی در ایجاد مناطق، شعب و دفاتر نظارت بر آن.
وظایف معاونت توسعۀ بازار
1ـ تهیه، تدوین و بهروزرسانی مقررات و دستورالعملهای لازم برای اجرای قانون.
2ـ گردآوری و پردازش آمار، اطلاعات و گزارشهای موردنیاز سازمان.
3ـ انجام تحقیقات کلان و بخشی برای تدوین سیاستهای آتی بازار و طراحی ابزارهای جدید.
4ـ تهیه و انتشار گزارشهای سازمان (پژوهشی، دورهای و سالنامهها)
5ـ نگهداری و به روزرسانی سایت سازمان
6ـ نگهداری و ارتقای سیستمهای سختافزاری و نرمافزاری
7ـ سازماندهی و اجرای پروژههای فنآوری اطلاعات و آموزش کارکنان
8ـ تدوین راهبردهای توسعۀ فنآوری اطلاعات در بازار
9ـ نگهداری بانکهای اطلاعاتی و تضمین امنیت سیستم
10ـ آموزش تخصصی فعالان بازار و آموزشهای عمومی با هدف گسترش فرهنگ سرمایهگذاری