کیوتوپولوس خانم مرکل

آنگلا مرکل، نامزد صدراعظمی حزب دموکرات مسیحی آلمان، دریک سخنرانی در مقابل شخصیت های برجسته صنعت برق این کشور درباره پروتکل کیوتو گفت؛ دنیا به یک «کیوتوپولوس» نیاز دارد. این گفته به نظر ساده می آید، ولی او در حقیقت با این گفته، کار پیشین خود را بی ارزش کرد، زیرا خانم مرکل در تصویب پروتکل کیوتو یعنی نخستین معاهده بین المللی حفظ محیط زیست به عنوان وزیر محیط زیست زمان صدارت هلموت کهل دخالت مستقیم داشت. اظهارنظری که خانم مرکل درباره کیوتوپولوس ابرازکرد، نشان داد که او دیگر به تاثیر پروتکل کیوتو اعتقاد ندارد. در واقع حق هم با خانم مرکل است. هنگامی که پروتکل کیوتو سرانجام در فوریه2005 به مرحله اجرایی رسید، همه طرفدارانش تصور کردند که نخستین گام برداشته شده است، زیرا همه می دانند که یخ قله های بلندآب شده، آب سطح دریاها بالا آمده، تغییرات ناگهانی هوا روز به روز افزایش می یابد، زیرا هر روز میزان گازهای آلاینده محیط زیست بیشتر می شود. کشورهایی مانند انگلیس و آلمان میزان دی اکسیدکربن را کاهش داده اند، البته این فقط یک تصادف است و تاثیر چندانی در محیط زیست ندارد، زیرا در جایی دیگر این مقدار گاز آلاینده وارد هوا می شود. از همه مهم تر این که عمر پیمان کیوتو به نصف رسیده است. این پیمان حدود7 سال پیش در ژاپن به تصویب رسید و اگر7 سال دیگر بگذرد، یعنی پس از سال2012 تمام توافق های انجام شده دیگر اعتباری ندارند و دیگر کنفرانس بین المللی محیط زیستی برگزار نخواهد شد، مگر این که دنباله کیوتوکنونی یک سیاست حفظ محیط زیست موثر به اجرا گذاشته شود.
اقتصاد دنیا بیشتر از همه به پیمان کیوتو نیاز دارد. هرکسی که یک کارخانه تاسیس می کند یا در آن سرمایه گذاری می کند، حتما یک برنامه ریزی 10ساله یا بیشتر نیاز دارد. دنیا به سیاستی درازمدت برای حفظ محیط زیست نیاز دارد نه پیمانی مانند کیوتو که مدت محدودی اعتبار دارد. به همین دلیل هم بود که مدیران کل شرکت های بزرگ 24 کشور جهان همراه با سیاستمداران گروه 8 در ایرلند کنفرانسی برگزار کردند. در آنجا نمایندگان شرکت های ئی اون، زیمنس، فولکس واگن و دوچه بانک بریک سیاست حفظ محیط زیست تاکید داشتند که دست کم تا سال 2030 اعتبار داشته باشد و خیلی بهتر است که اعتبار آن تا سال2050 تعیین شود. انجمن محققان محیط زیست همراه با 11آکادمی علمی دنیا و کشورهایی مانند ایالات متحده آمریکا، چین و هند نگرانی خود را به دولت های گروه 8 اعلام کردند و بر پیگیری و تعیین یک سیاست موثر حفظ محیط زیست تاکید داشتند.در اینجا این سوال پیش می آید؛ چه چیزی مانع از پیگیری این سیاست می شود؟ پاسخ این است که متاسفانه مقررات پروتکل کیوتو خود مانع اعمال یک سیاست موثر حفظ محیط زیست می شود.
اول این که برای پروتکل کیوتو هیچ هدف قابل اندازه گیری تعیین نشده است، ولی ساکنان کره زمین باید با توجه به گرم شدن کره زمین در صد سال گذشته، بکوشند با افزایش درجه حرارت قابل تحمل برای بشر و میزان مشخص انتشار گازهای آلاینده در محیط زیست توافق کنند وگرنه هر روش دیگری بی فایده خواهد بود.
دوم این که پروتکل کیوتو درگیر مسئله عدالت شده است، زیرا این مردم کشورهای صنعتی بودند که درصد سال گذشته گازهای آلاینده را وارد هوا کردند نه کشورهای در حال توسعه، اما این اشتباه است که بگوییم تنها کشورهای صنعتی باید مراقب محیط زیست باشند و کشورهای در حال توسعه می توانند بدون کنترل، گازهای آلاینده را وارد هوا کنند. کشورهای در حال توسعه هم باید مرزی را در انتشار گازهای آلاینده رعایت کنند، البته آنقدر که مانع توسعه صنعتی و اقتصادی آنها نشود.سوم این که پروتکل کیوتو یک معاهده آزادانه برای حفظ محیط زیست است و هیچ کشوری در پذیرش مقررات این معاهده تعهد ندارد. این بحث میان متخصصان آغاز شده و این همان چیزی است که خانم مرکل در سخنرانی خود به کار برد؛ «کیوتوپولوس».
هدف کیوتوپولوس باید حفظ محیط زیست همراه با برقراری عدالت و پیشرفت اقتصادی باشد. برای رسیدن به این هدف باید میزان انتشار گازهای آلاینده سرانه افراد روی کره زمین تعیین شود، یعنی برای تمام5/6 میلیارد جمعیت کره زمین. اقتصادی این است که میزان انتشار گازهای گلخانه ای به طور تحمل پذیری، کاهش یابد.
اگر حق انتشار هر شخص روی کره زمین مشخص شود، می توان آن را خرید و فروش کرد و با توجه به شرایط کنونی، کشورهای صنعتی می توانند این حق انتشار را از کشورهای در حال توسعه بخرند، زیرا آنها بیش از حق خودشان استفاده کرده اند، درحالی که در جایی دیگر هنوز حق انتشار دارند. اگر این عمل که «تجارت انتشار» نامیده می شود، در سراسر دنیا عملی شود، سبب نقل و انتقال سرمایه عظیمی خواهد شد. همچنین سبب می شود که کشورهایی با امکانات کمتر، راحت تر با فقر داخلی مبارزه کنند و همراه با محیط زیستی پاک، توسعه یابند. این مشابه روشی است که خانم مرکل همراه با دوستان حزبی خود چندین بار مطرح کرده و حتی درخواستی هم در این زمینه به پارلمان آلمان داده است. آنگلا مرکل اما به وعده های خود وفادار است و هفته پیش وقتی به دیدار تونی بلر رفت، ضمن گفت وگو درباره مسائل مختلف محور بحث هایش را درباره نجات زمین قرار داد.