مجمع روحانیون؛ از عاملیت تا مصونیت

گزارش از: پرستو سیفی ناجی
جای این سوال باقی است که چه فرایندی موجب شد تا شخصیتهای سرشناس مجمع روحانیون، علیرغم نقش پررنگ خود در حوادث پس از انتخابات، باید از پاسخگویی در برابر قانون مصون بمانند و بار مجازات این التهاب آفرینی ها تنها بر دوش احزابی چون مشارکت، مجاهدین و کارگزاران بیفتد.
در فروردین سال 1367، بروز اختلاف میان اعضای جامعه روحانیت مبارز در ارائه لیست برای انتخابات مجلس سوم، موجب انشعاب تعدادی از روحانیون این تشکل مانند مهدی کروبی، موسوی خوئینی ها، محتشمی پور و سید محمد خاتمی شد. زیرا آنها معتقد بودند در شورای مرکزی این تشکل در اقلیت قرار گرفتند. به طوری که موسوی خوئینی ها در مصاحبه ی مطبوعاتی اعلام کرد: ما در مسائل انقلاب نه تنها با اینها اختلاف نظر،‌ بلکه اختلاف مبنا داریم.
بدین ترتیب مجمع روحانیون مبارز به عنوان یک تشکل مستقل اعلام موجودیت کرد.
این تشکل و اعضای سرشناس آن در دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری و اغتشاشات پس از انتخابات نقش محوری داشت، به طوری که علی اکبر محتشمی پور عضو شورای مرکزی مجمع روحانیون، ریاست کمیته صیانت از آرای ستاد میر حسین موسوی را برعهده داشت. همان کمیته ای که شهاب الدین طباطبایی اردکانی رئیس ستاد 88 موسوی، خواهرزاده سید محمد خاتمی و از اعضای شورای مرکزی حزب مشارکت در اعترافات خود در چهارمین جلسه دادگاه رسیدگی به اتهامات اغتشاشگران در خصوص آن گفت: "اعضای کمیته صیانت از آرا دائم به موسوی می‌گفتند که جز ابطال انتخابات مطالبه‌ای نداشته باشد."
اگر نگاهی به بیانیه های متعدد مجمع روحانیون مبارز پس از انتخابات تاکنون بیاندازیم در میابیم این تشکل رادیکال ترین مواضع را بعد از انتخابات تاکنون اتخاذ کرده است، به طوریکه در بسیاری از موارد به تحقق اهداف رسانه های بیگانه و سردمداران آن کمک کرده است.
ابطال انتخابات و تجدید آن در فضایی دیگر را خواهانیم
مجمع روحانیون مبارز در تاریخ 24خرداد 88 با صدور اطلاعیه ای با مخدوش جلوه دادن نتیجه انتخابات آورده است: مجمع روحانیون مبارز ضمن سپاس از حضور شاداب ملت و بخصوص جوانان عزیز در عرصه انتخابات دهم ریاست جمهوری که با رفتار مدنی، سرزندگی و متانت خود خاطرات دوران پرشکوه انقلاب را تجدید کردند و ضمن پوزش از اینکه نتوانستیم از آراء مردم صیانت به عمل آوریم، به استحضار ملت شریف می‌رساند که در این انتخابات صرف نظر از نتیجه‌ای که معلوم شد آنچه موجب تاسف و نگرانی بیشتر است اعمال نوعی مهندسی آراء گسترده در این دوره است. مجمع روحانیون مبارز در جلسه‌ای فوق العاده به این نتیجه رسید که برای دفاع از جمهوریت اسلامی نظام و بازگرداندن اعتماد عمومی و نگاهبانی از موج آشتی ملی با صندوق‌های رای، ابطال این انتخابات و تجدید آن در فضایی عادلانه‌تر و منطقی‌تر، راه‌کار مناسب است. یا دست کم تعیین هیاتی بی‌طرف و کاردان و شجاع برای حقیقت‌یابی و اعلام نظر نهایی به ملت و رهبری، تصمیمی درست در جهت آرمان‌های والای انقلاب و اندیشه‌های حضرت امام و تقویت اعتماد ملی است.
مجمع روحانیون: چرا حرکت مردمی را به بیگانگان نسبت می دهند؟/حسین رسام: سفارت انگلیس با ستاد موسوی جلسه و ارتباط داشت.
مجمع روحانیون مبارز 10روز پس از انتخابات در اول تیر ماه 88 در بیانیه شماره 3 طی بیانیه ای که با ادبیاتی شبیه به بیانیه های گروههای نظیر پیکار و مجاهدین خلق در سالهای ابتدایی پیروزی انقلاب اسلامی نوشته شده بود، آورد: مردم نجیب ایران که با هزاران امید و آرزو و شور و شوق به پای صندوق‌های رای آمدند، اکنون باید جنازه جوانان خود را از میان خاک و خون بردارند و به سوگ آنان بنشینند. میلیون‌ها انسان در سراسر کشور به نتایج اعلام شده این انتخابات باور و اطمینان ندارند، بلکه آن را محصول یک طراحی حساب شده می‌دانند و بدان معترضند.
این سوگواری مجمع برای کشته شدگان در حالی بود که شاید بتوان گفت مواضع این تشکل از پیش از انتخابات تا آن روز، بیشترین نقش را در تحریک بخشی از مردم و دامن زدن به خشونتها داشت.
در بخش دیگری از این بیانیه با مقایسه نظام جمهوری اسلامی با رژیم مخلوع پهلوی آمده است: وقتی از نظر میلیون‌ها انسان فهیم و آگاه، مجریان و ناظران انتخاباتی در مظان اتهام قرار دارند آیا منطقی است که آنان را برای احقاق حق خویش به محکمه‌ای حواله دهند که داورانش در معرض اتهامند؟ اگر حضور گسترده مردم در پای صندوق‌های رای آگاهانه بوده و امضای سند افتخار جمهوری اسلامی است، پس چرا حضور اعتراضی میلیون‌ها نفر از همین مردم به توطئه و دسیسه بیگانگان نسبت داده می‌شود؟ مگر رژیم‌های گذشته در ایران و سایر کشورها از این اباطیل چه طرفی بستند که امروز همان نسخه پوسیده را کپی کرده و به مردم اهانت می‌کنند.
در ادمه این بیانیه آمده است: میلیون‌ها انسان شریف و آگاه بر این باورند که با آراء آنان بازی شده و به فهم و شعورشان اهانت شده است و برای دفاع از حیثیت و کیان خود به صورت خودجوش به خیابان‌ها ریخته‌اند تا دردها و تحقیرهای فروخورده خود را فریاد کنند. چرا به مردم اهانت می‌کنند و این حرکت مردمی و در کمال وقار و آرامش را به بیگانگان نسبت می‌دهند.
مجمع روحانیون در حالی به منتسب کردن "این حرکت مردمی" به بیگانگان اعتراض می کند که تنهت سر کردگان و تحریک کنندگان اغتشاشات ـ از جمله اعضای شاخص مجمع روحانیون ـ از سوی نهادهای امنیتی کشور، متهم به هماهنگی با بیگانگان بودند، نه عوام الناسی که تحت تاثیر این القائات، در خیابانها به اعتراض می پرداختند.
این درحالیست که در اعترافات حسین رسام، تحلیل گر ارشد سفارت انگلیس در دومین جلسه دادگاه رسیدگی به اتهامات اغتشاشگران، ارتباط سفارت انگلیس با ستاد موسوی آشکار شد؛ به نحوی که وی در اعترافات خود گفت: دبیر اول سیاسی سفارت انگلیس در تهران به ستاد آقای موسوی رفته و با مسئولان تبلیغاتی و مشاورین وی جلسه داشت. ارتباط من با ستاد انتخابات آقای موسوی از طریق آقای ماهر مشاور میرحسین بود. عطریانفر، سعید لیلاز و شمس الواعظین از مرتبطین مهم سفارت انگلیس هستند.
بیانیه تند مجمع روحانیون مبارز پس از سخنرانی تاریخی مقام معظم رهبری در نماز جمعه تهران
مقام معظم رهبری درنماز جمعه 29خرداد طی سخنانی تاریخی فرمودند: ملت عزیز ایران در 22 خرداد حماسه ای تاریخی و جهانی آفرید اما برخی از دشمنان تلاش می کنند این پیروزی مطلق نظام را به شکست ملی تبدیل کنند و با مشکوک و قابل تردید جلوه دادن انتخابات نگذارند بالاترین نصاب مشارکت جهانی به نام این ملت ثبت شود که البته ثبت شده است و نمی توان این واقعیت را تغییر داد.
این سخنان حجت را بر همگان تمام کرد، اما مجمع روحانیون مبارز در این مقطع زمانی هم با انتشار بیانیه‌ شماره 4 در 9 تیر 88 بار دیگر به شبهه افکنی های خود ادمه داد، به طوری که در این بیانیه آمده است: در عین اعتراض به نتیجه انتخابات و محفوظ‌ نگاه‌داشتن حق اعتراض معتقدیم که مردم بزرگوار نباید بیش از این هزینه بپردازند و معتقدیم هیجانات فزاینده و اعتراضات خیابانی راه‌کار نیست.
مجمع روحانیون در حالی در این مقطع زمانی، اعتراضات خیابانی را راهکار مناسبی نمی داند که تا یک هفته پیش از آن با تمام قوا سعی در دامن زدن به اغتشاشات و برپایی آشوبهای خیابانی داشت. تا آنجا که وقایع شنبه 30 خرداد، که منجر به آشوبی خسارت بار و کشته شدن حدود 10 نفر از هموطنان شد، با حمایت رسمی این تشکل صورت گرفت. این روند حتی پس از سخنان مقام معظم رهبری در نماز جمعه هم ادامه یافت واین تشکل تندترین بیانیه خود را تنها 3 روز پس از آن نماز جمعه تاریخی صادر کرد که در بالا به آن پرداخته شد.
اما به نظر می رسد فروکش کردن آشوبهای خیابانی و عدم تبعیت مردم از بیانیه های افراطی مجمع، این تشکل را با چنان بی توجهی از سوی مردم و سیاسیون مواجه ساخت که سردمداران مجمع، برای بازیابی اعتبار از دست رفته خود در عرصه سیاسی کشور، راهی جز اتخاذ مواضع معتدلانه تر نیافت.
مجمع روحانیون: هرگونه اعتراف در زندان از درجه اعتبار ساقط است/ابطحی: این بحث توهین به فهم مردم است
در بیانیه شماره 6 مجمع روحانیون مبارز در 12مرداد 88 این حزب از اغتشاشگران به عنوان فرزندان متعهد و خدوم ملت یاد کرده و آورده است: کسانی که ادعای دیانت و قانونگرایی آنان گوش فلک را کر نموده است، با چه مجوزی بیش از چهل روز و در شرایط بسیار ناگوار که اخبار تکان دهنده آن دهان به دهان می چرخد، عده کثیری از فرزندان متعهد و خدوم ملت را در بازداشت نگه داشته اند و به محاکمه آنان می پردازند.
این گروه دربخش دیگری ازاین بیانیه با زیر سوال بردن دستگاه قضایی کشور آورده است: کیفر خواست متهمان که بی شباهت به مقالات روزنامه فاسد کیهان نبود، عاری از هر گونه مبانی حقوقی و استدلالهای محکمه پسند و با ادبیاتی سخیف، خود گواه روشنی بر سستی ادعاهای مطروحه بود و لطمه ای سخت بر اعتبار دستگاه قضائی کشور وارد کرد. شکستن این جایگاه به معنای فرو ریختن امید و اعتماد کل جامعه است.
در قسمت دیگری از این بیانیه در خصوص اعترافات عوامل اغتشاشات در دادگاه آمده است: هر گونه اعتراف و اقرار که در محیط حبس و زندان و در شرایط رعب و فشار و وحشت اخذ شده باشد از درجه اعتبار ساقط بوده و هیچ گونه بار حقوقی و شرعی ندارد.
این ادعا در حالی مطرح شده است که حمزه کرمی عضو حزب کارگزاران، مدیر سایت جمهوریت، از کارمندان دانشگاه آزاد و نزدیکان جاسبی و مهدی هاشمی در چهارمین دادگاه رسیدگی به متهمان آشوب های پس از انتخابات گفت: اظهارات بنده نه به دلیل فشار و نه به دلیل اعمال نظر کسی است، چنانچه همین شبهه را در خصوص اظهارات جلسات اخیر برخی متهمان نیز وارد کردند.
همچنین سعید شریعتی از اعضای حزب مشارکت در ادامه این دادگاه گفت:در ایام بازداشت جز محبت و احترام مشاهده نکردم هر خبری درباره رفتار و گفتار من منتشر شود کذب محض است.
محمد علی ابطحی هم درادامه جلسات دادگاه رسیدگی به اتهامات اغتشاشگران در پاسخ به ادامه ادعاهای رسانه‌های بیگانه در مورد اینکه وی و محمد عطریانفر، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی تحت شکنجه سخنانی را در دادگاه مطرح کرده‌اند، گفت: زندان بد است ولی به ما در زندان بد نگذشته است و انصافا در درون زندان خدمات، رفتار، گفتمان و گفت‌وگوها بسیار خوب بود، یعنی من با بازجویم دوست بودم؛ به دلیل اینکه او نیز فهم و شعور دارد و می‌نشستیم با یکدیگر حرف می‌زدیم و استدلال و گفت‌وگو می‌کردیم.
همچنین ابطحی درباره ادعاهای رسانه‌های بیگانه مبنی بر خوراندن قرص همچنین گفت: امروز نزدیک ظهر شنیدم که چنین بحث‌هایی مطرح شده است، اما این بحث واقعا هم توهین به فهم مردم بود و هم توهین به ما بود؛ چرا که دست کم خود من جدی‌ترین مباحث راجع به مسائل سیاسی کشور، وضعیت فعلی کشور و نوع نگاهم نسبت به مسئله تقلب و اتفاقاتی که بعد از انتخابات رخ داد و همچنین آسیب‌های که که کشور دید، مطرح کردم و اینها استدلال‌های روشنی بود که از طرف من آنجا ارائه می‌شد و اتفاقا بخش‌هایی از این استدلال های روشن را قبل از زندان نیز مطرح کرده بودم چون دیدگاهم راجع به (میر حسین) موسوی از قبل از زندان مقداری متفاوت بود و در انتخابات نیز طرفدار ایشان نبودم.
همچنین ابطحی در گفتگوی تلفنی که اخیرا با مهدی کروبی ( از موسسان مجمع روحانیون) انجام داده، از این گونه موضع گیریهای ساختارشکنانه کروبی و ابراز مطالب کذب و خلاف واقع، ابراز نگرانی و گلایه کرده است.
اعتراض چهره‌های دانشگاهی و سیاسی به بیانیه‌های مجمع روحانیون مبارز
این بیانیه های افراطی مجمع روحانیون مبارز، اعتراضاتی را به همراه داشت. به طوری که بعنوان مثال حمید رضا ترقی، عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی گفت: همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند و دستگاه قضایی نیز به دنبال آن است، مسببان وقایع و خون های روز شنبه، کسانی هستند که با بیانیه خود دعوت به تجمع غیرقانونی می کنند.
وی تصریح کرد: باید قاتلان این کشته شدگان محاکمه شوند.
همچنین امیرحسین ثابتی مسئول بسیج دانشجویی دانشکده حقوق و علوم‌سیاسی دانشگاه تهران به عنوان نماینده ای از قشر دانشجویی درمصاحبه ای با بیان اینکه بیانیه اخیر مجمع روحانیون مبارز با بیانه‌های پژاک و منافقین فرقی ندارد، تأکید کرد: کلمات این بیانیه ها شبیه ادبیات همان گروهک‌های تروریستی است و به کار بردن کلماتی مانند «سفیر گلوله» و «سینه فرزندانشان» و از این دست کلمات در این بیانیه، نشان می‌دهد که این آقایان در خیابان‌ها نبودند، تا اتفاقات را ببینند.
وی ضمن بیان بخش‌هایی از اساسنامه مجمع روحانیون و بندهای مربوط به ولایت فقیه در این اساسنامه گفت: فرق مجمع روحانیون و سازمان مجاهدین خلق در همین یک بند است؛ منافقین چنین مطلبی ندارند اما مجمع روحانیون چند بند اضافه کرده و گفته که ولایت فقیه، اسلام ناب محمدی(ص) و قانون اساسی را قبول داشته و پاس می‌دارد. اما در عمل منافقین خلق یک بیانیه می‌دهد و مجمع روحانیون نیز بیانیه‌ای شبیه آن صادر می‌کند.
بسیاری از فعالین سیاسی هم به اتخاذ مواضعی در محکومیت و تاکید بر لزوم محاکمه سران مجمع روحانیون پرداختند.
حمایت مجمع روحانیون مبارز از اظهارات تند موسوی خوئینی‌ها
سردار جعفری فرمانده کل سپاه اخیرا گفت که آقای موسوی خوئینی‌ها در بهمن 87 اینگونه می‌گوید: ما باید بیاییم و توان بگذاریم تا به هر قیمتی رهبری را از تخت پایین بکشیم، او باید بفهمد که این مملکت آنطور نیست که ایشان هر جور بخواهد به هر سمت بکشد، خاتمی و یارانش اکنون کلی تجربه دارند. ابطحی هم در اعترافات خود می‌گوید: خاتمی و فاتح و مهدی هاشمی رفسنجانی می‌گفتند که "برنده شدن در این انتخابات خیلی با انتخابات گذشته فرق می‌کند. در این صورت جریان اصولگرا و رهبر دیگر نمی‌توانند سرشان را بلند کنند و این معنای یکسره کردن کار است. " یعنی رسیدن به یک نظام با ولایت فقیه بسیار ضعیف شده یا بدون ولایت فقیه جا بیفتد. اعتراضات در انتخابات کاملابرنامه‌ریزی شده بود.
این افشاگری سردار جعفری، خشم این حزب را که موسوی خوئینی ها دبیر آن و ابطحی عضو آن می باشد، برانگیخت؛ به طوریکه با صدور اطلاعیه ای دیگر در 11شهریور 88 آورده است: فرمانده سپاه با دروغی بزرگ و تهمتی ناروا نسبت به حجت الاسلام و المسلمین خاتمی و آیت الله موسوی خوئینی، علاوه بر اینکه بی اعتباری به اصطلاح اعترافات افراد دستگیر شده را بیش از پیش نشان داد، به نهاد ارجمند سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که عظمت گذشته آن اینک ابزاری در جهت توجیه سیاست های نادرست و انجام اقدام های ناسازگار با مبانی و ارزش های اسلام و انقلاب شده است، جفا کرد. آیا انتظار از مدعی العموم جدید برای نشان دادن عکس العملی مناسب نسبت به این اتهام و دروغ پردازی و موارد مشابه آن که موجب تشویش افکار و تحریک بعضی افراد و زمینه ساز اجرای برنامه های خطرناک می شود، به خصوص با توجه به وعده رییس محترم قوه قضائیه برای برخورد با تخلفات از هرکس و در هر مقام، انتظاری نا به جاست؟ به امید آنکه این انتظار شرعی و به حق، هر چه سریع تر جامه عمل پوشیده و این روند اقدامات مغایر با مصالح کشور و منافی با اخلاق و دین و قانون متوقف گردد.
موضع گیری اعضای شاخص مجمع روحانیون، قبل و بعد از انتخابات نیز خود مجموعه ای از تهمتها و شبهه افکنی ها بر ضد نظام جمهوری اسلامی را به نمایش می گذارد. به طوریکه مشاهده می شود بسیاری از ادعاهایی که هرگز دلیل و مدرکی برای آن ارائه نشد، اولین بار توسط اعضای شاخص این تشکل مطرح شد. بررسی موضع گیریهای شخصیتهای حقیقی مجمع، مجال دیگری می طلبد.
اما در پایان جای این سوال باقی است که چه فرایندی منجر شد تا شخصیتهای سرشناس مجمع روحانیون، علیرغم نقش پررنگ خود در حوادث پس از انتخابات، از پاسخگویی در برابر قانون مصون بمانند و بار مجازات این التهاب آفرینی ها تنها بر دوش احزابی چون مشارکت، مجاهدین و کارگزاران بیفتد.