تغییرات استراتژی امریکا در عراق

سفر عبدالعزیز حکیم به امریکا و دیدار او با جرج بوش بیانگر فاز سیاسی تغییر استراتژی امریکا در عراق است. امریکایی ها ظاهرا دوست ندارند به اصطلاح برای تغییر وضعیت در عراق دست به سمت ایران و سوریه دراز کنند، این بار می‌خواهند از طریق مجلس اعلای انقلاب اسلامی این کار را عملی کنند، ولی گام های امریکا برای تغییر استراتژی در عراق در سطوح سیاسی خلاصه نمی‌شود.
در نخستین گام ها برای تغییر استراتژی نظامی در عراق، انتقال واحدهای نبرد به بخش تعلیماتی ارتش عراق آغاز شده است. کاهش نقش جنگی مستقیم آمریکائی ها و جایگزین شدن واحدهای عراقی، نخستین مرحله از عقب نشینی گام به گام از عراق خواهد بود. همچنین گفته می شود «گروه مطالعه عراق» که گزارش آن دیروز به بوش ارایه شد، افزایش انتقال واحدهای جنگی به واحدهای تعلیماتی را توصیه کرده است.
فرماندهان نظامی آمریکا در عراق در حال جابجا کردن نیروهایشان در عراق، به ویژه در بغداد هستند به نحوی که بیشتر نقش مشورتی و تعلیماتی و کمتر نقش درگیری مستقیم نظامی داشته باشند. نیویورک تایمز گزارش داده که ظرف هفته گذشته هزاران تن از سربازان آمریکائی در بغداد و تکریت، نقش واحدهای خود را تغییر داده و منحصر به تعلیم نظامیان عراقی کرده‌اند.
گفته می شود افزایش تعداد تعلیم دهندگان برای ارتش عراق نیز یکی از توصیه های گروه مطالعه عراق است. جرج بوش گفته بود که پیش از هرگونه تغییر در سیاست عراق، مایل است این گزارش را به دقت مطالعه کند.
ماه گذشته، ژنرال جان ابی زید عالی رتبه‌ترین مقام نظامی آمریکا در خاورمیانه، به کنگره آمریکا گفته بود که مایل است تعداد تعلیم دهندگان نظامی را به دو برابر افزایش دهد. اکنون صحبت از آن است که تعلیم دهندگان آمریکائی ارتش عراق به سه برابر و حتی بیشتر افزایش پیدا کنند.
نیروهائی که از مناطق جنگی به بخش آموزشی و تعلیماتی منتقل می‌شوند، دیگر توسط نیروهای تازه نفس جنگی جایگزین نخواهند شد. این تحویل تدریجی در نقش نظامی ارتش آمریکا، گامهای اول در عقب نشینی از عراق خواهد بود. ژنرال آمریکائی «دینا پیتارد» سرپرست تعلیماتی ارتش عراق گفت: ما تعداد تیم های انتقال مسئولیت را دو سه برابر، حتی چهار برابر خواهیم کرد. تعداد کنونی تعلیم دهندگان در سطح گردان یازده نفر، در سطح تیپ یازده نفر و در سطح لشکر یا رسته پانزده نفر بوده است. قرار است تعلیم دهندگان سطح گردان تا سی نفر افزایش پیدا کنند.
زبیگنیو برژینسکی مشاور امنیت ملی در کابینه جیمی کارتر که در زمان خدمتش در کاخ سفید مستقیم در خاورمیانه درگیر بود، این هفته نوشت (فاینانشال تایمز 4 دسامبر) که از هم اکنون دو واقعیت اساسی را باید در نظر گرفت: نخست اینکه در عراق قدرت واقعی در دست نیروهای عراقی تحت الحمایه آمریکا نیست، و هر راه حل سیاسی مستلزم مشارکت و مذاکره با نیروهای شیعی خواهد بود.
دیگر اینکه، هر چه اشغال عراق بیشتر به درازا بکشد، نفوذ آمریکا در خاورمیانه ضعیف شده و جایش را به بی ثباتی و رشد نیروهای تندرو خواهد داد. برژینسکی، طولانی شدن اشغال نظامی عراق و همچنین نتایج منفی اشغال سرزمین های فلسطینی توسط اسرائیل را از دلایل اصلی کاهش نقش استراتژیک آمریکا در منطقه دانست. او همین دو عامل را در قدرت گیری بیشتر ایران در منطقه موثر شمرد.
او به طور صریح نقش آمریکا در عراق را با استعمار فرانسه در الجزایر مقایسه کرد و نوشت: تدبیر شارل دو گل برای عقب نشینی، محتاج هفته‌ها دست روی دست گذاشتن نبود. زبیگنیو برژینسکی اعتقاد دارد فقدان تلاش های دیپلماتیک و خطابه پردازی‌های اسلام ستیز سرانجام باعث بیرون راندن آمریکا از منطقه خواهد شد که عواقب آن برای کشورهای مصر، اسرائیل، اردن و عربستان بسیار وخیم خواهد بود.
فرماندهان نظامی آمریکا در عراق امیدوارند با افزایش نقش تعلیماتی در واحدهای عراقی، عوامل نفوذی در ارتش و پلیس عراق خنثی و حذف شوند و با بهبود عملکرد ارتش عراق در استقرار امنیت، مشروعیت دولت این کشور احیا گردد.