مدیران و کارشناسان صنعت برق ایران در میزگردی به بررسی وضعیت فعلی صنعت پرداختند. محمد بهزاد مدیرعامل سازمان توسعه برق ایران – در مورد طرحهای انجام شده و در دست اجرا و چالشهای صنعت برق و مسائل مربوط به نیروگاههای کشور مطالبی را ارائه کرد.
بهزاد در ابتدا اظهار کرد: در چهار ماه نخست امسال 10 واحد نیروگاهی را با ظرفیت حدود 1592 مگاوات وارد مدار کردهایم و در مجموع با نیروگاههای حراراتی و برق آبی که تا پایان سال وارد مدار میشود، مجموع ظرفیت نصب شده جدید برق امسال به بیش از چهار هزار مگاوات خواهد رسید که با توجه به آمار سال گذشته بیش از دو برابر در دولت نهم ظرفیت برق ایجاد شده است.
او با بیان اینکه هماکنون ظرفیت نصب شده برق کشور از مرز 43 هزار مگاوات گذشته است و تا پایان سال این رقم به 45 هزار مگاوات خواهد رسید، افزود: در حال حاضر نصب 19 واحد در شش نیروگاه با ظرفیتی معادل 3656 مگاوات را در برنامه اجرا داریم که برخی از این واحدها وارد مدار شده است و در حال انجام سایر کارها هستیم که تا پایان سال آنها را به طور کامل افتتاح میکنیم.
وی گفت: نیروگاه سیکل ترکیبی نکا و یزد هر کدام با یک واحد 60 مگاواتی، نیروگاه پرند و جنوب اصفهان هر کدام با شش واحد 159 مگاواتی، روشور با 792 مگاوات در سه واحد و چهار واحد نیروگاه سنندج با 636 مگاوات تا پایان سال وارد مدار و افتتاح میشوند.
بهزاد در خصوص نیروگاه 954 مگاواتی جنوب اصفهان نیز ابراز کرد: این نخستین نیروگاه BOT بخش خصوصی در ایران است که هماکنون تمام واحدهای آن وارد مدار شدهاند و برای دهه فجر آماده افتتاح خواهد بود.
او همچنین درباره نیروگاه روشور گفت: این نیروگاه نخستین طرح BOO و بزرگترین نیروگاه بخش خصوصی در ایران است که دو هزار مگاوات توان تولید برق دارد و در فاز نخست، سه واحد 264 مگاواتی آن وارد مدار میشود و فازهای دوم (792 مگاوات در 3 واحد) و سوم (528 مگاوات در دو واحد) نیز در حال ساخت است که به ترتیب در سالهای 86 و 87 آماده خواهند شد.
وی، دلیل تاخیر در بهرهبرداری از نخستین واحد این نیروگاه که قرار بود در آبان ماه وارد مدار شود را مشکل سوخت اعلام و اذعان کرد: با توجه به اینکه شرکت بهرهبرداری، خارجی است؛ لذا آنها استانداردهای دقیقی را برای سوخت مصرفی و سایر موارد مدنظر دارند و با احتمال مطابقت نداشتن با گازوئیل واگذار شده، راهاندازی آن را به تعویق انداختند؛ اما در کنترل نهایی مشخص شد که گازوئیل استاندارد بوده و لذا نخستین واحد آن در چند روز آینده به بهرهبرداری میرسد و واحدهای دوم و سوم آن نیز با فاصله یک تا دو ماه وارد مدار خواهند شد و پس از آن نیروگاه برای افتتاح آماده است.
بهزاد در ادامه به خطوط انتقال فشار قوی برق اشاره کرد و افزود: در چهار ماه نخست امسال 400 کیلومتر خط 400 کیلوولت وارد مدار کردهایم که در طول تاریخ صنعت برق ایران بینظیر و در دنیا کمنظیر بود.
مشکل خاموشی فارس و خوزستان برطرف شد
مدیر عامل سازمان توسعه برق ایران در خصوص پروژههای سال 86 نیز اظهار کرد: در بخش خطوط انتقال برق یک خط 400 کیلو ولت مسجد سلیمان به اهواز به طول 112 کیلومتر در حال اجراست که باید پیش از پیک سال 86 وارد مدار شود. همچنین خط 400 کیلو ولت دیگری از پست میلاد آبادان به مرز شلمچه وجود دارد که پس از تامین انرژی منطقه میخواهیم از این خط، مقداری برق را به عراق صادر کنیم.
او درباره بهرهبرداری از نیروگاهها در سال آینده تصریح کرد: نیروگاه سیکل ترکیبی کازرون با سه واحد 160 مگاواتی در دست اجراست که باید پیش از پیک مصرف، یک تا دو واحد آن وارد مدار شود؛ ولی در مجموع بهرهبرداری از کل این نیروگاه در سال 86 انجام خواهد شد. علاوه بر این هم اکنون یک نیروگاه 1272 مگاواتی با هشت واحد گازی در کرمان وجود دارد که در حال کار است و قصد داریم چهار واحد بخار سیکل ترکیبی به آن اضافه کنیم که 640 مگاوات به ظرفیت آن افزوده خواهد شد و حداقل دو واحد از آن باید در سال 86 وارد مدار شود.
وی ادامه داد: همچنین در حال حاضر نیروگاه دماوند با 12 واحد گازی 159 مگاواتی کار میکند که البته عملیات اجرایی برای افزودن شش واحد بخار سیکل ترکیبی به ظرفیت هر کدام 160 مگاوات به آن آغاز شده و در سال 86 به طور جدی پیگیری میشود. گذشته از این عملیات اجرایی نیروگاه زنجان چهار با سه واحد 159 مگاواتی توسط سرمایهگذاری بانک ملی، به صورت طرحهای BOO و همچنین مقدمات و عملیات دیوارکشی یک نیروگاه هزار مگاواتی در خرمآباد توسط بخش خصوصی در حال انجام است.
او در خصوص نیروگاههای گازی گفت: تاکنون چهار واحد 159 مگاواتی از نیروگاه شیروان وارد مدار شده و دو واحد دیگر نیز در سال آینده وارد مدار میشود و در نتیجه کل مجموعه شیروان آماده بهرهبرداری و افتتاح خواهد بود. همچنین نیروگاه هزار مگاواتی جهرم که دارای شش واحد است، بهرهبرداری از سه واحد آن در سال آینده انجام میشود و حداقل یک تا دو واحد از این نیروگاه باید پیش از پیک وارد مدار شود و البته کل مجموعه در سال 87 به اتمام میرسد.
وی درباره نیروگاه ارومیه که دارای چهار واحد 159 مگاواتی است نیز تصریح کرد: یک واحد از آن را امسال وارد مدار میکنیم و حداقل دو واحد باید تا پیش از زمان اوج مصرف سال 86 وارد شود و در مجموع تا پایان سال آینده به بهرهبرداری کامل برسد. البته برای این نیروگاه دو واحد بخار سیکل ترکیبی نیز در سفرهای استانی هیات دولت تصویب شده که پس از اتمام واحدهای گازی، عملیات آن را در سال آینده آغاز خواهیم کرد.
بهزاد ادامه داد: نیروگاه اردبیل که هم اکنون در حال ساخت است، راهاندازی یک واحد از سه واحد 159 مگاواتی آن در اواخر سال 86 برنامهریزی شده و امیدواریم کل نیروگاه در سال 87 به اتمام برسد. همچنین عملیات اجرایی نیروگاه قائن (636 مگاوات در چهار واحد و چابهار (318 مگاوات در دو واحد) را آغاز کردهایم که باید فعالیت آن در سال 86 تشدید شود و آنها را در سال 87 به بهرهبرداری برسانیم.
مدیرعامل سازمان توسعه برق، در مورد خاموشی استانهای فارس و خوزستان در تابستان خاطرنشان کرد: در فارس خط امیدیه چغادک که پیش از پیک امسال اجرا شد مشکل آن منطقه را برطرف کرد، ولی برای تابستان سال آینده نیروگاه سیکل ترکیبی کازرون با 500 مگاوات، 1500 مگاوات نیروگاه گازی در عسلویه و هزار مگاوات در بخش گاز نیروگاه جهرم در اولویت کاری ما قرار دارند و بنابراین تا پیش از پیک سال آینده حداقل از هر کدام از این نیروگاه باید یک واحد را واحد را وارد مدار کنیم.
او ادامه داد: همچنین در خوزستان خط مسجد سلیمان به امیدیه را احداث کردهایم و هماکنون نیروگاههایی مانند نیروگاه 500 مگاواتی خرمشهر، سیکل ترکیبی آبادان با 320 مگاوات توسعه زرگان با 500 مگاوات ظرفیت تولید برق در دست اجرا هستند و گذشته از این اخیرا برای تولید سه هزار مگاوات آن در جنوب اهواز، هزار مگوات در امیدیه و هزار مگاوات دیگر در بهبهان توسط شرکت توسعه و عمران در خوزستان در حال اجراست که بر این اساس ظرف سه سال آینده حدود 4500 تا پنج هزار مگاوات در خوزستان نیروگاه احداث خواهیم کرد.
بهزاد، همچنین از آغاز مقدمات و قراردادهای اولیه نیروگاه هرمزگان با دو واحد 264 مگاواتی در بندرعباس توسط بخش خصوصی و سرمایهگذاری BOO خبر داد و گفت: ارز لازم برای این نیروگاه تامین شده و امیدواریم عملیات آن به زودی آغاز شود.
به گزارش ایسنا، وی در خصوص نیروگاه گازی هرمزگان که دارای شش واحد 165 مگاواتی است و سال گذشته وارد مدار شده، اذعان کرد: طبق برنامه این نیروگاه قرار بود به سیکل ترکیبی تبدیل شود و علاوه بر شش واحد گازی، سه واحد 160 مگاواتی بخار به آن اضافه کنیم که البته هنوز در دستور کار وزارت نیرو قرار نگرفته است.
او ابزار امیدواری کرد که پس از احداث این نیروگاهها و سایر موارد مناطق جنوبی کشور نظیر کهنوج و کرمان، دیگر شاهد خاموشی در آن نقاط نباشیم.
بهزاد در خصوص پستهای فشار قوی برق ابراز کرد: هم اکنون حدود 20 پست فشار قوی در دست انجام داریم که بیشتر مربوط به احداث نیروگاهها و برخی دیگر برای کمک به اجرای برقهای منطقهای است که امیدواریم آنها را تا سال 87 به بهرهبرداری برسانیم. در مجموع این ظرفیت در سازمان توسعه برق وجود دارد که هر نوع کار نیروگاهی، پستهای فشار قوی و خطوط انتقال برونمرزی را احداث کنیم.
او همچنین درباره فیبرهای نوری گفت: عملیات اجرای فیبر نوری تا چهار پنج سال گذشته در وزارت نیرو انجام نمیشد؛ اما طبق برنامههای سازمان توسعه برق، فناوری آن را به داخل کشور انتقال دادیم و هماکنون حدود 20 هزار کیلومتر تجهیزات مورد نیاز آن را عمدتا از داخل کشور خریداری کردهایم که برای اجرای پروژهها آنها را میان شرکتهای برق منطقهای توزیع میکنیم و البته هماهنگی کلی آن را خودمان بر عهده میگیریم.
وی با بیان اینکه سازمان توسعه برق دکل و تمام امکانات لازم برای پیشبرد طرح فیبرهای نوری را در اختیار دارد، تصریح کرد: انجام این کار توسط سازمان برق بسیار ارزانتر از فیبرهای نوری است که توسط شرکت مخابرات و به صورت زمینی اجرا میشود. وی از راهاندازی یک نیروگاه خورشیدی – حرارتی به ظرفیت 462 مگاوات در یزد توسط شرکت مپنا خبر داد و خاطرنشان کرد: 17 مگاوات از این پروژه مربوط به بخش خورشید است؛ به طوری که این طرح یکی از بزرگترین نیروگاههای خورشیدی کشور خواهد بود. او در این خصوص یادآوری کرد: دو واحد 159 مگاواتی در بخش گاز این نیروگاه تا دو سال دیگر و یک واحد بخار 132 مگاواتی آن تا سه سال آینده وارد مدار خواهد شد و در نهایت واحد خورشیدی آن در سال 89 به بهرهبرداری میرسد. بهزاد در مورد نیروگاههای انسباطی که اخیرا از سوی وزارت نیرو به سازمان توسعه برق ابلاغ شده است، گفت: هماکنون در نکا و ورامین دو نیروگاه انبساطی هر کدام با 13 مگاوات در حال اجراست و همچنین برای نیروگاه منتظری نیز انجام این کار ابلاغ شده است.
افزایش ظرفیت برق کشور تا 143 هزار مگاوات
بهزاد در ادامه با اشاره به اینکه کشور ما در مجموع وارد کننده برق است و هم اکنون به طور متوسط حدود 600 مگاوات در زمان اوج مصرف روزانه برق وارد میکنیم و در اجرای تبادلات دارای تراز منفی هستیم، به ایسنا اذعان کرد: البته ما برای برق در چشمانداز 20 ساله مطالعاتی را انجام دادهایم و با توجه به میانگین رشد هفت درصدی مصرف انرژی در سال به این نتیجه رسیدهایم که ظرف 20 سال آینده (از ابتدای سال 84 تا پایان 1403) باید حدود 100 هزار مگاوات به ظرفیت برق کشور افزوده شود و مجموعا در سال 1403 به 143 هزار مگاوات افزایش یابد که البته تحقق این موضوع نیازمند صرفهجویی مردم است.
وی ادامه داد: با این اوصاف پیشبینی کردهایم که تا پایان برنامه چهارم توسعه 18 هزار مگاوات به ظرفیت نصب شده کشور اضافه شود و در واقع به 55 هزار مگاوات ارتقا یابد؛ همچنین در برنامه پنجم و ششم توسعه باید سالانه پنج هزار مگاوات به این ظرفیت بیفزاییم. علاوه بر این در برنامه هفتم توسعه سالانه نصب شش هزار مگاوات ظرفیت جدید را پیشبینی کردهایم که این ارقام در مجموع به 100 هزار مگاوات در طول چهار برنامه پنج ساله میرسد.
وی در خصوص ساخت نیروگاهها برای تولید این مقدار برق یادآوری کرد: ساخت 60 درصد نیروگاهها مربوط به بخش حرارتی، 15 تا 20 درصد برق آبی، حدود 20 درصد هستهای و پنج تا هشت درصد برای نیروگاههای انرژی نو خواهد بود که البته متناسب با افزایش ظرفیتهای تولید باید خطوط انتقال و شبکههای توزیع را نیز گسترش دهیم.
او در رابطه با ساخت 60 درصد نیروگاهها به صورت حرارتی تصریح کرد: این یک پیشبینی است و با این حال پتانسیلهای فراوانی در بخش انرژیهای تجدیدپذیر به ویژه بادی، خورشیدی و آبی در سطح کشور وجود و بر این اساس اولویت کاری ما به سمت این نیروگاهها پیش میرود و در حقیقت هر میزان از این مدلها را که بسازیم، قمیت تمام شده برق کاهش مییابد.
صددرصد نیروگاهها خصوصی میشود
مدیرعامل سازمان توسعه برق ایران در بخش دیگری با بیان این مطلب افزود: با توجه به بند (ج) اصل 44 قانون اساسی بخش خصوصی در امر نیروگاهسازی کمک میکند و لذا وضعیت برق دگرگون و تا چند سال آینده کاملا خصوصی خواهد شد. وی در این باره گفت: هم اکنون نزدیک به 10 شرکت خصوصی قراردادهایی را برای ساخت نیروگاه امضا کردهاند و در سال جاری 25 درصد واحدهایی که وارد مدار می شود توسط بخش خصوصی خواهد بود. همچنین در سال آینده 35 درصد ظرفیت نصب شده خصوصی و در سال 87، 50 درصد و نهایتا در سال 1390، صددرصد نیروگاهها و باید خصوصی باشد و حتی بسیاری از نیروگاههایی که در حال حاضر موجود هستند نیز به این بخش واگذار خواهند شد.
در انتظار متمم بودجه هستیم
بهزاد در ادامه تاکید کرد: در حال حاضر سرمایهگذاری برای هر کیلو وات ساعت برق در امر تولید، انتقال و توزیع حدود یک میلیارد تومان برابر با هزار تمام خواهد شد و بنابراین حجم، سالانه باید حدود چهار تا پنج هزار میلیارد تومان در صنعت برق سرمایهگذاری کنیم و لذا هر چه باید به این مسئله رسیدگی شود تا بتوانیم امر توسعه و سرمایهگذاری را سرعت بخشیم.
وی افزود: به اختصاص بخشی از هزار میلیارد تومان لایحه بنزین به صنعت برق امید داشتیم که متاسفانه محقق نشد و هماکنون منتظر متمم بودجه هستیم. او با اشاره به 850 میلیارد تومان بدهکاریهای سازمان توسعه برق به سیستم بانکی، شرکت مپنا و سایر پیمانگاران اظهار کرد: سال گذشته در متمم بودجه هزار میلیارد تومان به صنعت برق کشور اختصاص داده شد که از این مقدار 540 میلیارد تومان در اختیار سازمان توسعه برق قرار گرفت که 100 درصد دریافت و جذب شد. امسال نیز وزارت نیرو 1700 میلیارد تومان سهم متمم بودجه را برای بخش برق تقاضا کرد که البته تنها 500 میلیارد تومان از سوی دولت به مجلس ارائه شده است و به هر حال برای آنکه بتوانیم بدهکاریها را پرداخت کنیم و در امر توسعه برق متوقف نشویم، به شدت نیازمند آن هستیم. مدیرعامل سازمان توسعه برق از فروش 200 هزار میلیون کیلو وات ساعت برق به مشترکان در سال جاری خبر داد و خاطرنشان کرد: اگر این رقم را در 22 تومان یارانه بخش برق ضرب کنیم به رقم 4400 میلیارد تومان میرسیم و در واقع اگر بخش عمدهای از این کسری تامین شود، صنعت برق با معضل مواجه نخواهد بود، اما چون این مبلغ جبران نمیشود، بدنه صنعت برق سال به سال ضعیفتر و با مشکلات جدیتر روبهرو میشود.