مشروعیت، وظایف و اختیارات مجلس خبرگان

 الف. رحیمی
مجلس خبرگان مولود مبارک پیوند جمهوریت و اسلامیت نظامی می باشد که بعد از فروپاشی رژیم شاهنشاهی در ایران مستقر گردید.
تازگی و نو بودن گره خوردن حق تعیین سرنوشت مردم با شریعت و دین باعث شد نظام نوبنیاد جمهوری اسلامی به نهادهایی نیازمند شود تا بتواند پیوند میمون جمهوریت و اسلامیت را استوار و محکم نگه دارد.
شاید بتوان گفت مجلس خبرگان از استوارترین استوانه های تحکیم پیوند میان مردم سالاری و دین سالاری می باشد که می بایست به خوبی نقطه تلاقی میان جمهوریت و اسلامیت نظام باشد.
با این وجود و علی رغم اهمیت و جایگاه مجلس خبرگان هنوز پژوهش های مستقلی پیرامون این نهاد به افکار عمومی به خصوص جوانان و دانشجویان عرضه نشده است. کتاب “مشروعیت، وظایف و اختیارات مجلس خبرگان” نوشته آقای سیداحمد جبیب نژاد که کانون اندیشه جوان به تازگی آن را منتشر کرده است از جمله معدود مواردی است که به این مهم پرداخته و فتح بابی نموده که امیدواریم شاهد آثاری بیشتر از آنچه که تاکنون وجود دارد، باشیم.
بخش اول این پژوهش تحت عنوان کلیات به مباحثی همچون تاریخچه مجلس خبرگان و انواع دموکراسی ها پرداخته و برای شناخت بیشتر کارکردهای مجلس مزبور، نهادهای مشابه مطالعه تطبیقی شده اند.
در بخش دوم به مباحث پیرامون مشروعیت و مبانی آن به خصوص مبانی مشروعیت در زمان غیبت در دیدگاه اندیشمندان و علمای شیعی به ویژه نظریه های انتخاب و انتصاب اشاره شده است.
تعداد نمایندگان مجلس، مدت نمایندگی، تحلیف و مصونیت، پایان نمایندگی و ساختار و تشکیلات مجلس خبرگان در بخش سوم تحت عنوان ویژگی های نمایندگی و ساختار مجلس خبرگان بررسی شده است.
بخش چهارم این کتاب به مباحث انتخابات مجلس خبرگان از قبیل شرایط کاندیداتوری تشخیص صلاحیت، مدیریت، مراحل انتخاباتی و... اختصاص یافته است.
وظایف و اختیارات مجلس خبرگان از قبیل تعیین و عزل و نظارت بر رهبری و... در بخش آخر کتاب مورد مطالعه و بحث قرار گرفته است.
در این کتاب سعی شده برخی شبهات یا سئوالاتی که در جامعه درخصوص وظایف، کارکرد، انتخابات و دیگر مسائل مربوط به مجلس خبرگان مطرح است تحت عنوان “پرسش” بررسی گردد نکته قابل توجه آنکه اگرچه نظرات یا پیشنهادهایی در مورد جنبه هایی از مجلس خبرگان وجود دارد که در خلال این اثر بیان شده است، ولی این موضوع چیزی از ارزش و جایگاه والای آن مجلس و اعضای گرانقدرش نخواهد کاست، بلکه در واقع تلاشی است به منظور حرکت سریعتر و شایسته تر به سوی آرمان های انقلابی و اسلامی راحل که معتقد بودند.
اشکال بلکه تخطئه یک هدیه الهی است برای رشد انسانها (صحیفه نور، ج 2، ص 170) امید که این کتاب دریچه ای روشن فراروی خوانندگان خویش بگشاید و بر خردمندی و خرسندی آنان بیفزاید و مسیر را برای تداوم و تکثیر نگارش و ترویج همچون آثاری سهل و آسان گرداند.