سرزمین‌ ژرمن‌ها پیچیدگی‌های خاص خود را دارد

*‌ به عنوان صدراعظم جدید آلمان اوضاع سیاسی و اجتماعی موجود در کشورتان را چگونه می‌بینید؟
** سرزمین ژرمن‌ها از پیچیدگی‌های خاص خود برخوردار است. بافت مهاجر‌پذیر شهرهایی مانند برلین و فرانکفورت به همراه تقابل میان فرهنگ‌های مختلف کمی کار ما را سخت کرده است. البته این‌ها از ویژگی‌های ثابت موجود در آلمان است و چاره‌ای جز روبرو شدن با آنها نیست من در حالی بر سر کار آمده‌ام که انتظارات مردم بسیار بالاست. پس از خداحافظی شرودر از رأس قدرت اکنون چشمها به من دوخته شده است تا بتوانم با معضلات اجتماعی و اقتصادی موجود در کشور مقابله کنم. باید اعتراف کنم که راه سخت و دشواری در پیش رو دارم.
* عملکرد "شرودر" را در زمان صدارت اعظمی آلمان چگونه ارزیابی می‌کنید؟
**‌ گرهارد شرودر شخص آرام و قابل اعتمادی بود. او سعی می‌کرد عنصر آرامش را در زندگی شهروندان پررنگ‌تر کند ولی به نظر من در این راه کمی افراط کرد.
او سعی می‌کرد برلین را در قالب و چارچوب اتحادیه اروپا ترسیم کند. ولی این نوع رویکرد در نظام جهانی امروز بسیار اشتباه است.
* اما اتحادیه اروپا در درون خود تمرکز بر سیاست‌های اروپای واحد را در اولویت قرار داده است. آیا اظهارات شما در مورد شرودر ناقض این فرمول ترسیم شده نیست؟
**‌ بسیاری از افراد مانند شما سعی دارند میان من و اتحادیه فاصله‌ای پررنگ ایجاد کنند. البته این طور نیست. من نسبت به آینده اتحادیه بسیار خوشبین هستم و سعی خود را در رابطه با ارتقای اروپای واحد انجام خواهم داد، ایراد من به شرودر نیز بر محوریت افراط‌‌کاریهای او خلاصه می‌شود. آن چه من می‌خواهم نسبت به آن تأکید کنم اتحاد کلی میان حزب حامی من و گرهارد شرودر است. در هر صورت ما در قالب ائتلاف و برای خدمت به شهروندان آلمانی بر سر کار آمده‌ایم.
* آیا اختلاف نظر میان شما و شرودر بر سر مسائل جاری و موجود نمی‌تواند در آینده نزدیک دردسرساز شود؟
** این موضوع به تدبیر آقای شرودر بستگی دارد. در هر صورت من از جانب خودم اطمینان دارم!
* در زمینه سیاست خارجی چه طرح و برنامه‌ای برای کشور خود دارید؟ دیدار شما از کاخ الیزه پاریس با تأکید شما بر رابطه محکم میان برلین و واشنگتن تا حدود زیادی تناقض‌آمیز به نظر می‌آید؟
** در مورد رابطه آلمان با فرانسه باید بگویم که شرودر بسیار عالی و موثر عمل کرده است. من بسیاری از مواضع و رویکرد‌های صدراعظم قبلی آلمان در این رابطه را بارها مورد ستایش قرار داده‌ام رابطه برلین ـ پاریس باید در طول دوران قدرت من ادامه یابد و حتی کامل‌تر شود.
من و شیراک می‌توانیم نقش دو مکمل را در کنار یکدیگر ایفا کنیم. در زمان مبارزات انتخاباتی اخیر بسیاری از مخالفان مرا متهم ساختند که می‌خواهم روابط برلین و فرانسه را محدودتر کنم. سفر اخیر من به پاریس نشان داد که این امر یک اتهام واهی بوده است. در مورد رابطه با ایالات متحده آمریکا فعلاً نمی‌توانم سخنی بگویم! ولی از من نخواهید تا با روی‌گردانی از واشنگتن موقعیت خود را در اروپا به خطر بیاندازم. این کار بسیار ساده‌لوحانه است...
* شما هنوز به سوال اصلی ما پاسخ نداده‌اید. جمع رابطه میان کاخ سفید و کاخ الیزه چگونه از نظر شما امکان‌پذیر است؟
** کاخ الیزه و کاخ سفید در دو قطب مخالف یکدیگر قرار ندارند. تنها میان آن دو یک سلسله اختلاف نظر در رابطه با مسائلی مانند جنگ عراق وجود دارد که نمی‌توان آن‌ها را مبنای رفتار کلی این دو نسبت به یکدیگر فرض کرد. من برای ایجاد تنش در اروپا نیامده‌ام. من خواهان برقراری صلح و آرامش در سطح قاره هستم. این مطلوب شما از طریق گفتمان و لابی‌های دوستانه با دیگران میسر می‌شود.
اما رسیدن به این مطلوب از طرق دیگری به جز تعریف و تمجید از جمهوری‌خواهان جنگ‌طلب نیز میسر می‌شود. خب هر کس عقیده‌ای دارد. اکنون همگان باید بدانند که دیگر شرودر در مسند قدرت نیست و جای او را شخص دیگری گرفته است. متأسفانه بسیاری از شهروندان هنوز این حقیقت واضح را درک ننموده‌اند.
* اما من هنوز پاسخ خود را دریافت نکرده‌ام
** کلید واژه ابهام همیشه برای ما سیاستمداران دردسرساز بوده است. پاسخ شما را گذشت زمان مشخص می‌کند. من نمی‌توانم در مورد جمع میان ارتباط نزدیک با فرانسه و آمریکا بیشتر از این توضیح دهم. تنها کاری که از من ساخته است تکیه بر نقاط اشتراک میان پاریس و واشنگتن است. ما باید از انگشت گذاشتن بر نقاط تفاوت و افتراق میان این دو بپرهیزیم.
* در مورد شورشهای اخیر "پاریس" و احتمال این که چنین مواردی در برلین رخ دهند چه نظری دارید؟
** واقعاً شوک‌آور بود. منظورم این است که برای شخصی که تازه بر مسند قدرت می‌نشیند واقعاً دشوار است که آغاز مسئولیتش با شورش در کشور هم‌پیمان وی مقارن شود. من امیدوارم چنین مواردی در سرزمین ژرمن‌ها به وقوع نپیوندد. باید به هر طریق ممکن جلوی آپارتاید و اختلافات مبتنی بر آن را گرفت. البته این موارد در آلمان نقض حقوق شهروندان و نگاه نژادپرستانه به شدتی سخت وجود دارد.
نمی‌دانم!‌ اما امیدوارم چنین چیزی در کشور من نباشد. در هر حال وجود این موارد در مرحله نخست گریبان‌گیر حکومت و ساختار سیاسی کشور خواهد شد. این حقیقتی بود که در بحران‌های پاریس کاملاً قابل مشاهده بود. در صورت بروز چنین بحرانی در آلمان مهار آن بسیار سخت و غیرقابل حضور خواهد بود مقامات اروپایی باید از این پس با شهروندان و اتباع خود عاقلانه‌تر و بر مبنای احترام برخورد کنند.
* به نظر شما برلین بر روی چه کشورهایی می‌تواند به عنوان شرکای اروپایی خود تکیه کند؟
** فکر می‌کنم فرانسه و اسپانیا هر دو در این راستا بتوانند شرکای خوبی برای ما باشند
خوزه رودریگرز زاپاته و ژاک شیراک هر دو مخالفان جنگ عراق توسط آمریکا هستند و این اشتراک نظر می‌توانند ما را به هم کاملاً‌ نزدیک کند.
* ولی آنها سخن از لزوم همکاری با واشنگتن جهت ادامه حیات سیاسی خود بر زبان نرانده‌اند.
** شما نمی‌خواهید نام آمریکا را از سوالات مصاحبه خود حذف کنید؟ به نظر من در این خصوص خیلی افراط می‌کنید.
* آیا شما تکیه شدید بر واقعیت را با افراط یکسان می‌گیرید؟
** نه! اما ...
* چرا از بلر به عنوان شریک اروپایی خود نام نبردید؟
**‌ تونی بلر و جک استراو در طول چند سال اخیر برای اتحادیه اروپا بسیار دردسرساز بوده‌اند. رفتارهای لندن بسیار دوگانه است و برلین و پاریس نیز این واقعیت را به خوبی می‌دانند.
بلر سعی دارد از طریق یکه‌تازی در اتحادیه اروپا به ما و دیگران اثبات کند که حرف اول و آخر را در این مجموعه می‌زند ولی من به عنوان صدراعظم جدید آلمان اجازه چنین مانوری را به او نخواهم داد. البته در کلیت روابط میان ما این اختلافات جایی ندارند. بهتر است مقامات انگلیسی نگاه خود را نسبت به نظام بین‌الملل واقع‌گرایانه‌تر کنند تا مسائلی مانند انفجارهای لندن باعث سقوط ارزش آنها در معادلات اروپا نشود.
* در قالب یک جمع خبری کلی بگویید که اولویت اصلی شما در سیاست خارجی برلین چیست؟ تمرکز در داخل اتحادیه اروپا یا مانور معادلات فرامنطقه‌ای اتحادیه؟
** هر دو و هیچ کدام. این بهترین جوابی است که می‌توان به شما داد! کسانی که سعی دارند برلین را به سمت و سوی یکی از این گزینه‌ها بکشانند و گزینه بعدی را به صورت مطلق حذف کنند کاملاً‌ در اشتباه هستند من بر سر موضع خودم در این راستا ایستاده‌ام و از هیچ جریان مخالفی هم نمی‌هراسم در ضمن فراموش کردم که بگویم اقتدار جزیی از عناصر قدرت من است...
* به عنوان سوال آخر آینده نظام بین‌الملل را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
** با من تنها از حال صحبت کنید آینده عناصر و لوازم مخصوص به خود را می‌طلبد و پیش‌بینی آن در نظام فعلی جهانی غیرممکن است. اما مطمئن هستم که با کار‌آمدی و اجرای سیاست‌های دقیق و موثر کشور من روز به روز در جهان سیاست پیشرفت خواهد کرد.