مجلس دیروز در حضور شورای نگهبان جلسه داشت. جلسۀ روز گذشته در ساعت 9 و 20 دقیقه بریاست حجتالاسلام هاشمی رفسنجانی رسمیت یافت و پس از قرائت آیاتی چند از کلامالله مجید ناطقین قبل از دستور سخنانی ایراد داشتند.
انقلاب سوم
ابتدا عطاالله مهاجرانی نمایندۀ شیراز طی سخنانی اظهار داشت: «پیامهای اخیر امام را همه شنیدهایم و این پیامها در حقیقت انقلاب سومی بود که در این کشور رخ داد. اما دو نکته را در این رابطه نباید فراموش کرد یکی اینکه در اولین پیام امام آمده بود که با وضع کنونی ادارۀ کشور مملکت ما مثل یک مملکت شاهنشاهی است. و اتفاقاً برخورد مسئولین با پیام امام هم شاهنشاهی بود و همانطور که در جلسۀ قبل گفته شد تنها توجه به یک نکتۀ خاص شد (مسئلۀ تصفیه آنهم بصورت حجاب). و امیدواریم که مسئولین در این روزهای آخر که تصدی امور را بر عهده دارند و همچنین مسئولین آینده دقیقاً به فرمان امام توجه کنند.
نکتۀ دوم اینکه دولت موقت نقش مهمی در ایجاد نابسامانیها داشته اما واقعیت اینست که این یک روی سکه است و شورای انقلاب روی دیگر سکه است و باید با توجه به انصاف اسلامی با این مسئله برخورد نمود. و ما باید ملیگرایان را به دو دسته تقسیم کنیم. عدهای که اصالت را به ملیت دادهاند و اینها هستند که منظور نظر اماماند که میگوید بروند گم شوند. اما عدهای دیگر مبنای حرکتشان اسلام بوده است ولی به ایران هم متوجه بودهاند.
مسئلۀ دیگر موضوع وزارت خارجه است که وقتی آنرا مجموعاً در نظر میگیریم میتوان گفت که سیاست خارجی ما وضع بسیار بسیار اسفانگیزی دارد. مثل موضعگیری وزارت خارجه در کنفرانس پاکستان، کنفرانس ژنو و برخوردش با گروگانها و اشغال لانۀ جاسوسی در پاریس و طرح ترور بختیار و اینها هیچکدام شباهتی با انقلاب و اسلام ندارد»
وی سپس به سخنان امام و آیتالله العظمی منتظری راجع به سفارتخانهها اشاره نمود و در ادامۀ سخنانش افزود: «وقتی برخورد وزارت خارجه را با گروگانها میبینیم که دانشجویان از سوی این وزارتخانه به تودهای بودن و ضد انقلابی بودن محکوم شدند و تمام این برچسبها فرار از این بنبستهائی بوده است که مسئولین در آن گیر کردهاند. مگر نه اینکه جوانانی که سفارت ایران در پاریس را هم که گرفتند متهم به چنین حرفهائی شدند. مگر نه اینکه جوانانی که به خانۀ بختیار حمله کردهاند و مورد تائید هم بودهاند باز هم توسط همینها متهم شدند به کمونیست بودن و غیره. وزیر امور خارجه خوب میداند که ریشههای فاسد حزب توده عامل فاجعه بودهاند و میوۀ ممنوعهاش نیز همین در خط امام بودن حزب توده است.
تقاضا برای آزادی گروگانها!!
در رابطه با گروگانها این را هم باید گفت که سکهای که یک روی آن آزاد شدن گروگانهاست که توسط شیخ علی تهرانی مطرح شده و روی دیگر آن هم مدنی است که همان حرف را زده است اما مجلس هرگز آزادی گروگانها را تصویب نخواهد کرد.
مسئله دیگر برخورد وزیر امور خارجه با پاکستان است و کنفرانس ژنو. و بعد ما میبینیم که مردم پاکستان چگونه حرکت میکنند و فریاد میزنند که حکومت آنها ضد اسلامی است وزارت خارجه ما بجای اینکه متوجه مردم باشد و متوجه صدور انقلاب و تشکیل جبهۀ واحد مستضعفین که فرموده امام است متوجه به دولتهاست از جمله فاسدترین دولتها مثل پاکستان.
اگرچه میدانیم دولت فعلی با شروع کار دولت جدید، با کار خود پایان میدهد ولی برای ثبت در تاریخ و اینکه آیندگان بدانند که ما بهرحال در برابر حرکات غیر انقلابی وزارت خارجه حرفها را زدیم میگوئیم که این سیاست مورد تایید ما نیست و ملتهای مستضعف دنیا هم این را بخوبی میدانند.»
تغییر اسکناسها
سخنران دیگر پیش از دستور آقای موسوی خوئینیها نماینده تهران بود ایشان طی سخنانی در ضمن تشکر از اظهار اعتماد نمایندگان بخاطر انتخاب وی به عنوان نایب رئیس طی سخنانی اظهار داشت: میدانیم که اسکناس و پرچم و غیره برای هر مملکتی مسئله مهمی است بخصوص که اگر در کشوری رژیم تغییر کند سعی میکنند که در همۀ ظواهر امور تغییراتی مطابق تغییرات اصولی انقلابی بدهند سعی میکنند که شعائر مملکت مطابق با اصول انقلاب باشد بعد از پیروزی انقلاب چه کسی مسئول نشر اسکناسها بوده است؟ آیا دولت موقت و افراد دیگری که تابحال نسبت به این امر بیاعتنا بودهاند مجرم هستند؟
ولی برای اینکه مثل سایر مسائل ملت را بیاطلاع نگذاریم و بعد مسئولین نگویند که دیگر کار گذشته و ما اطلاع نداشتیم. لذا از همین حالا به مسئولین بانک مرکزی میگویم که طرح اسکناس چیزی نیست که عدهای بنشینند و آن را تصویب کنند طرح اسکناس را تنها مجلس شورای اسلامی باید تصویب کند و زمینه طرح باید حتماً بیانگر محتوای انقلاب باشد، تصویر هیچ فردی را حق ندارند روی اسکناس بیاندازند چه مرده باشد و چه زنده مگر با تصویب مجلس شورای اسلامی. مجلس شورای اسلامی از بانک مرکزی میخواهد که طی مدت کوتاهی (حداکثر تا یک هفته طرح اسکناس را به مجلس تقدیم کند.
بنظر من تصویر امام باید طرح اصلی روی اسکناس باشد و یقیناً اگر از ملت سوال شود نه تنها موافقند که خواست آنها میباشد این بعنوان اینستکه امام تجلی ارزشهای اسلامی است و عکس هیچ فرد زنده یا مردۀ دیگری هرگز نمیتواند بیانگر ماهیت انقلاب اسلامی باشد. در ضمن در یک طرف دیگر اسکناس عکس کعبه یا بیتالمقدس که به معنای اسلامی بودن انقلاب و صدور آن میباشد، چاپ شود امیدوارم ریاست محترم مجلس این امر را از طریق قانونی پیگیری نمایند.»
اسماعیل فدائی یکی دیگر از ناطقین قبل از دستور بود وی ضمن تسلیت به امام و امت در ارتباط با شهدای پاسدار گفت: «بهتر بود در این مورد عزای عمومی اعلام میشد من پیشنهاد میکنم که از سوی مجلس یک راهپیمائی عظیم در این زمینه در روز 21 ماه رمضان برای هرچه بهتر اجرا کردن فرامین امام و عزاداری نسبت به شهدای اخیر پیشنهاد شود.»
وی در ادامه سخنان خود بمناسبت آغار رسمی کار مجلس به امام و امت تبریک گفت. آنگاه ادامه داد: «مسئله دیگر وزارت خارجه است که دیگران بصراحت راجع به آن صحبت کردند و من باید بگویم که مردم انقلاب نکردند تا مثل گردابی تنها در محدوده کشورشان بدور خود بگردند بلکه میخواستند انقلاب و اسلام مثل سیل خروشانی به کشورهای دیگر جهان برود و قلبهای آماده را سیراب کند. ولی متاسفانه مثل پرنده آزادی در مرزهای ایران و سفارتخانههای ایران ذبح شد و نه تنها اصل اسلام به خارج از کشور نرسید بلکه ماندنش، تنفر کشورهای دیگر را برانگیخت.
پس از پایان سخنان نماینده فوق رئیس مجلس بمنظور مذاکره با اعضای شورای نگهبان جلسه را ترک نمود و نایب رئیس اول مجلس علیاکبر پرورش ریاست جلسه را عهدهدار شد.
سپس کیاوش یکی دیگر از منشیها مسئولیتهای منشیها را که در جلسه هیئت رئیسه مجلس مشخص شده بود بیان کرد. پس از قرائت این مسئولیتها مراسم تحلیف یکی از نمایندگان بنام حسن بهروزیه از حوزه انتخابیه کلیبر در استان آذربایجان شرقی انجام شد.
«مظهر عدل علی»
سپس استاد پرورش نایب رئیس جلسه در مورد یک ماده تاریخی که توسط محمد صافی (دبیر ریاضی دبیرستان موسوی میدان شهدای تهران) تعیین شده بود گفت که این مادۀ تاریخی به اطلاع نمایندگان میرسد و به رای نمایندگان گذاشته خواهد شد. آنگاه متن نامۀ آقای صافی در این رابطه قرائت شد. در این نامه پیشنهاد شده بود عبارت «مظهر عدل علی» که بحساب حروف ابجد، 1359، (مطابق با تشکیل مجلس) میشود بعنوان مادۀ تاریخی در آرم و سر در مجلس استفاده شود.
تغییر نام مجلس
در ادامه جلسۀ دیروز مسئلۀ تغییر نام در حضور اعضای شورای نگهبان مطرح شد. رفسنجانی در این مورد گفت در قانون اساسی برای مجلس نامی تعیین نشده و بر اساس سابقۀ ذهنی که بود مجلس شورای ملی میگفتند آنگاه سیدمحمد خامنهای گفت: «بنظر من این کار یک نوع تفسیر است و بر عهدۀ شورای نگهبان است که در این مورد اظهار نظر کند» سپس موسوی تبریزی و حسن روحانی اظهار داشتند که این نامگذاری هیچگونه مغایرتی با قانون اساسی ندارد زیرا مجلس شورای ملی بعنوان اسم مشیر در قانون اساسی ذکر شده است نه بعنوان اسم علم.
همچنین حجتی کرمانی در بخشی از سخنان خود گفت: «این حق را بافراد بدهید که نظر شخصی خودشان را بدهند من گفته بودم نام مجلس مجلس شورای ملی اسلامی باشد و این مسئله در مجلس خبرگان هم مطرح شد و با توجه به این نکته مجلس شورای ملی گذاشته شد. و چون محتوای قانون اساسی، ملی و ایرانی است و شرط شده که نمایندگان و رئیسجمهور ایرانی باشند شما با تغییر نام این محتوی را نمیتوانید عوض کنید. و دلیل دیگر اینکه قانون اساسی منحصرا مال ایران است و امام هم بر من خواهند بخشید که مجلسی داشته باشیم که حتی در قبال نظر امام هم صحبت کنیم و این مقتضای مجلس شورا است. ما سرباز امام هستیم اما نظرات خودمان را هم میتوانیم بدهیم» وی در پایان گفت:
من بدلیل حفظ وحدت امت و امام و اطاعت از رهبری به «مجلس شورای اسلامی» رای خواهم داد».
سپس یدالله سحابی بعنوان مخالف با این نام سخنانی ایراد داشت و در بخشی از آن گفت: «ممکنست من ظاهرا بعنوان مخالف صحبت کنم اما من آنچه را به مصلحت است بیان میکنم. و قبلا هم گفتهام که نمیخواهم سخنم در مقابل حرف امام قرار بگیرد. این مسئله همانطور که گفته شد در مجلس خبرگان مطرح شده است و در حدود 40 بار در قانون اساسی هم بصورت مجلس شورای ملی ذکر شده است و ما در برابر قرآن سوگند خوردهایم که به قانون اساسی وفادار باشیم. و بنظر من بهتر بود مجلس خبرگان مجددا تشکیل میشد و مادهای را به منظور تغییر نام مجلس تصویب میکرد که جزو مواد قانون اساسی باشد. و لااقل باید این مسئله در یک کمیسیون طرح شود و بنده بسیار نگران هستم که این مسئله با این طریق که آقایان میگویند تصویب بشود و این برخلاف قانون اساسی است. آقایان محترم مگر ملیت با اسلام منافاتی دارد؟ مگر ما مسلمان نیستیم؟
اسلامیت است که ما را به علاقۀ وطن واداشته است سپس ملکوتی در این رابطه گفت: «این آقایان از کلمۀ اسلام خیلی وحشت دارند ملت هفتاد هزار کشته داده است بخاطر اسلام. آنوقت شما میخواهید که مجلس را اسلامی نکنید. هرگز اسلام با وطنپرستی مغایرتی ندارد اما شمائید که چند روز است ملیگرائی را در مقابل اسلام قرار میدهید.» وی سپس خطاب به حجتی کرمانی گفت: «اگر ما سخن امام را میپذیریم بخاطر اینست که امام جز در چهارچوب منطق سخن نمیگوید آیا رهبر سخن غیر منطقی فرمودهاند که شما اینچنین خاضع و خاشع سخنان ایشان میشوید؟»
سپس آقایان عسگر اولادی و معادیخواه نیز در زمینه نامگذاری مجلس سخن گفتند در هنگام سخنرانی معادیخواه ریاست مجلس با توجه به قرار قبلی سخنان ناطق را قطع کرده و ورود رئیسجمهور و رئیس دیوانعالی کشور و اعضای هیئت دولت را اعلام نمود.
سوگند ریاست جمهور
در ساعت 11 صبح دکتر سیدابوالحسن بنیصدر رئیسجمهوری در مجلس حضور یافت تا در برابر شورای نگهبان و نمایندگان مردم طبق اصل 121 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران سوگند یاد کند. متن این سوگندنامه که در حضور رئیس دیوانعالی کشور دکتر محمد بهشتی توسط ریاست جمهوری قرائت شد از این قرار است:
بسماللهالرحمنالرحیم
من بعنوان رئیسجمهور در پیشگاه قرآن کریم و در برابر ملت ایران بخداوند قادر متعال سوگند یاد میکنم که پاسدار اسلامی و قانون اساسی کشور اسلامی و قانون اساسی کشور باشم و همه استعداد و صلاحیت خویش را در راه ایفای مسئولیتهائی که بر عهده گرفتهام بکار گیرم و خود را وقف خدمت به مردم و اعتلای کشور، ترویج دین و اخلاق و پشتیبانی از حق و گسترش عدالت سازم و از هرگونه خودکامگی بپرهیزم و از آزادی و حرمت اشخاص و حقوقی که قانون اساسی برای ملت شناخته است حمایت کنم. در حراست از مرزها و استقلال سیاسی و اقتصادی و فرهنگی کشور از هیچ اقدامی دریغ نورزم و با استعانت از خداوند و پیروی از پیامبر اسلام و ائمه اطهار علیهم السلام قدرتی را که ملت بعنوان امانتی مقدس بمن سپرده است همچون امینی پارسا و فداکار نگاهدار باشم و آنرا به منتخب ملت پس از خود بسپارم.
سخنان رئیس دیوانعالی کشور
پس از ادای سوگند توسط رئیسجمهور آیتالله دکتر بهشتی رئیس دیوانعالی کشور طی سخنانی گفت: «مراسم سوگند بخدای متعال در برابر کتاب آسمانی که راهنمای زندگی ما است و در برابر ملت و نمایندگان و با حضور مسئول قوه قضائیه بدان معناست که هر یک از ما بر مسئولیت خطیری که بر عهده داریم پیمانی بس سنگین و استوار با خدا میبندیم خدائی که بر همه چیز ناظر و آگاه است و هیچیک از اندیشهها و کردههای ما بر او نهان نخواهد ماند و ملت ما براساس ایمان بخدا و بر اساس انتخاب این خدا بعنوان راه زندگی و سعادتمند شدن به چنین سوگندها و چنین ایمانها در دل و جان ما اعتماد میکند بر همه روشن است که اعتماد ملت به یک یک ما و یک یک شما نمایندگان محترم و یک یک کسانی که مسئولیتهای تعیینکننده را بر عهده گرفتهاند بیش از هر چیز بر پایه اعتقاد ایمان اسلامی و اعتماد به دیانت و تقوای انتخابشدگان بوده است امیدوارم این عامل اعتماد پیوند قلبی میان ادارهکنندگان یک جامعه روزبروز نقش خود را زندهتر و سازندهتر و عینیتر نشان دهد و ملت ما با این تجربه یعنی تجربه جامعهسازی بر پایه ایمان به خدای و آئین خدای براستی بتواند تجربه نوین آموزندهای بر کل بشریت و دعوت جهانی عملی به اسلام از سوی ما و از سوی ملت قهرمانمان باشد».
دکتر بهشتی مدتی در مجلس حضور داشت و پس از اعلام تنفس از سوی ریاست جلسه، مجلس را ترک کرد.
بعد از تنفس در ادامۀ بحث دربارۀ نام مجلس از سوی یکی از نمایندگان پشنهادی مطرح شد که نام مجلس «مجلس شورای اسلامی ایران» باشد وافی یکی از نمایندگان در دفاع از پیشنهاد گفت که این نام در حقیقت جمع بین ملیت و اسلام است و به این معنی است که ما ملیت را در زیر نام اسلام میخواهیم. سپس در این زمینه موسوی خوئینی گفت گویا عدهای میخواهند که تصویب نام اسلامی مجلس را بتعویق بیاندازند و متاسفانه بعضیها در معرض این وسوسههای شیطانی قرار گرفتهاند» سپس حجتی کرمانی و باباصفری نیز در این زمینه سخنانی ایراد کردند.
آنگاه رایگیری در مورد قید «ایران» پس از نام مجلس شورای اسلامی، بعمل آمد و به اکثریت آراء رد گردید.
سپس مهدوی کنی به نیابت از شورای نگهبان گفت «شورای نگهبان تنها در مورد مواد مصوبه میتواند نظر بدهد. و نام مجلس هنوز برای نمایندگان مجلس روشن نیست و قابل بحث است. پس از بحث و رایگیری آنگاه شورای نگهبان نظر خود را خواهد گفت.»
تصویب نام مجلس شورای اسلامی
پس از سخنان آقای مهدوی کنی عضو شورای نگهبان چند تن از موافقین و مخالفین صحبت کردند آنگاه پیشنهاد کفایت مذاکرات مورد تصویب قرار گرفت سپس درباره نام مجلس رایگیری مخفی بعمل آمد که نتیجه به این ترتیب بود: کل آراء 195 رای موافق 181 رای مخالف 7 رای، ممتنع 7 رای، بدین ترتیب نام «مجلس شورای اسلامی» مورد تصویب نمایندگان قرار گرفت.
پس از این تصویب شورای نگهبان نظر خود را مطرح کرد و در این زمینه مهدوی کنی از سوی شورای نگهبان گفت:
«مادۀ واحدۀ مصوبه نمایندگان مردم ایران در مورد نامگذاری مجلس به مجلس شورای اسلامی مغایرتی با قانون اساسی جمهوری اسلامی ندارد» در اینجا جلسه مجلس پایان یافت.
نامه نمایندگان اقلیتهای مذهبی به رهبر انقلاب
در جلسه دیروز پیامی از جانب نمایندگان اقلیتهای مذهبی، خطاب به رهبر انقلاب امام خمینی توسط نماینده اقلیت زرتشتیان قرائت شد که بشرح زیر است: بنام خدا ـ آنانکه حامی یکتاپرستانند مامورین خدایند.
حضرت آیتالله العظمی امام خمینی رهبر کبیر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، ما نمایندگان منتخب اقلیتهای مذهبی ایران بر خود میبالیم که در روز افتتاح اولین مجلس شورای اسلامی در جمع دیگر برادران ایرانی خود حضور داشته و پیام پیامبرگونه آن رهبر کبیر انقلاب را استماع نمودیم.
دهمین قسمت این پیام که بعد از سالیان دراز تبعیض و تحقیر برای اولین بار حقوق مساوی با دیگر برادران ایرانی را برای جوامع مختلف اقلیتهای مذهبی در این مرز و بوم نوید داده است مشتی است محکم بر دهان دشمنان ملت شریف ایران که خود را در زیر چتر الفاظی چون بشر و غیره پنهان نمودهاند. جوامع مختلف اقلیتهای مذهبی آرزومندند برادران عزیزمان در این مجلس در طرح و تدوین لوایح قانونی مفاد این پیام را مدنظر داشته و مسئولین امر و کلیۀ نهادهای انقلابی در اجرای صحیح آن تعلل و مسامحه روا ندارند تا به این طریق رفتار مسلمین با صاحبان اهل کتاب نمونهای آموزنده برای دیگر اقوام ملل جهان گردد.»