تاریخ انتشار : ۳۱ خرداد ۱۳۹۱ - ۱۱:۰۵  ، 
کد خبر : ۲۳۹۸۷۶
ایران عملکرد انتخاباتی 8 روزنامه را بررسی می‌کند

یک انتخابات و چند روایت متناقض

مقدمه: گروه سیاسی: رسانه های ارتباط جمعی چه از نوع مکتوب و مجازی و چه از نوع تصویری آن، همواره در شکل گیری افکار عمومی و اقناع آن­ها نقش بسزایی داشته اند. رسانه ها با فراهم ساختن بسترهای مناسب می توانند در بزنگاه های خاص، همچون انتخابات نقش مهمی در ایجاد شور، شوق، شعور و حضور حداکثری داشته باشند. به اضافه اینکه می توانند با اطلاع رسانی دقیق و بموقع و تحلیل مسائل روز البته به شکل واقعی و نه واهی، امور را شفاف و ابهامات موجود را برطرف سازند تا مخاطبان شان تحلیل دقیقی از وقایع به دست آورند. در این میان و در خلق حماسه 12 اسفند نیز رسانه ها نقش موثری داشتند. رهبر معظم انقلاب پس از شرکت در رای گیری انتخابات مجلس نهم ضمن تشکر صمیمانه از رسانه ها و خبرنگاران به دلیل ایفای نقش زیادی که در جلب توجه مردم به اهمیت انتخابات دارند، از همه دست اندرکاران برگزاری انتخابات قدردانی کردند. در این گزارش، عملکرد 8 روزنامه اصولگرا و اصلاح طلب و تحلیل محتوای تیترها و مطالبشان در بازه زمانی یک هفته قبل و یک هفته بعد از 12 اسفند در خصوص موضوع انتخابات بررسی شده است. رویکرد این گزارش بر این اساس است که این رسانه ها در ایام قبل از انتخابات چقدر توانسته اند با مطالب و تیترهای خود به مشارکت حداکثری کمک کنند و بعد از انتخابات نیز نسبت به نتایج این رقابت ملی چه مواضعی را اتخاذ کرده اند.

ادعای 160 نفری!
کیهان که در دسته بندی های سیاسی در جناح اصولگرا جای می گیرد در هفته قبل از انتخابات سعی کرده تا با گزارش ها، یادداشت ها و تیترهای مختلف انتخاباتی مردم را به حضور گسترده در صحنه تشویق کند. کیهان از جمله روزنامه هایی بوده که هر روز یک گزارش و یا یک یادداشت و تیتر انتخاباتی در این زمینه داشته است. هرچند رویکرد انتخاباتی این روزنامه با تیترهای بلند و خاص به خودش بیشتر در واکنش به تهدیدهای خارجی است اما به صورت محسوس از اصولگرایان و طیف جبهه متحد نیز حمایت کرده و بیشتر به لزوم همگرایی و وحدت اصولگرایان در انتخابات تاکید داشته است. «ایرانی ها روز انتخابات جواب امریکا را می دهند» و «رای فردا، ضربه دیگری به استکبار» و یا «رقابت های انتخابات اوج گرفت» و «مردم به چه کسانی رای می دهند» از جمله تیترهایی بوده که کیهان یک هفته قبل از انتخابات برگزیده است.
«حضور تاریخی ملت» نیز تیتر دیگری بود که کیهان برای فردای انتخابات زده است. این روزنامه در هفته بعد از انتخابات هم بیشتر به بازتاب های بین المللی مشارکت حداکثری مردم پرداخته است. کیهان همچنین در تحلیل آرا با بیان این که «مردم بار دیگر مجلس را به اصولگرایان سپردند» به بررسی جریان شناسی 12 اسفند پرداخته. کیهان در گزارش خود آورده: «بر مبنای یک ارزیابی انجام شده از 225 نماینده راه یافته به مجلس حدود 160 نماینده اصولگرا، حدود 35 نماینده اصلاح طلب و بقیه مربوط به طیف های حاشیه ای دیگر هستند!»
این روزنامه البته در این گزارش هیچ اشاره ­ای به گرایش­ های 160 نماینده اصولگرایی که ادعا کرده وارد مجلس شده ­اند، نداشته است. ضمن آنکه با توجه به این نکته که کیهان و مدیر مسئولش جزو شاخص ­ترین رسانه ­ها و افرادی بودند که دائماً بر خطر حضور جریان موهوم انحرافی به صورت خاموش در انتخابات تاکید داشتند در پایان انتخابات هیچ اشاره ای به تعداد کاندیدای وابسته به این جریان در مجلس نیز نداشته ­اند.
ارگان رسمی جبهه متحد
رسالت نیز از دیگر روزنامه های جناح اصولگرایی است که البته به طیف راست سنتی و بخصوص حزب موتلفه اسلامی علقه بیشتری دارد. این رسانه هفته قبل از انتخابات تبدیل به پایگاه و تریبون رسمی جبهه متحد اصولگرایان شده بود. روزنامه رسالت هر روز با چاپ عکس 3 تن از کاندیداهای جبهه متحد در تهران که البته در روز آخر تبلیغات به 5 نفر رسید به صورت رسمی و با تمام توان از این جبهه حمایت کرد.
رسالت همچنین تیترها و مطالب صفحات سیاسی خود را هم به جبهه متحد اصولگرایان اختصاص داد. تیترهایی چون: «دفاع حدادعادل از فهرست جبهه متحد اصولگرایان» و «اصل برای ما فهرست جبهه متحد اصولگرایان است» و یا «آیت الله مهدوی کنی: از فهرست جبهه متحد حمایت می کنم» همگی در همین راستا قابل ارزیابی است. رسالت همچنین بر مشارکت حداکثری با تاکید بر اینکه بهتر است همگی به لیست جبهه متحد رای دهیم، تاکید ویژه ای داشته است.
در همین زمینه محمدرضا باهنر در گفت وگو با این روزنامه تاکید می کند: «مردم از صدر تا ذیل به لیست جبهه متحد اصولگرایان رای دهند!»
این روزنامه برای فردای انتخابات نیز تیتر: «لبیک ملت به ندای رهبر معظم انقلاب» را برگزیده است.
روزنامه رسالت در بازه زمانی دوم، یعنی هفته بعد از برگزاری انتخابات مجلس نهم به تحلیل آرا و نتایج پرداخته و در اکثر تیترها، گزارش ها و یادداشت های خود سعی کرده این گونه القا کند که «جبهه متحد اصولگرایان اکثریت بلامنازع کرسی های مجلس را از آن خود کرده است».
همچنین روزنامه رسالت در سلسله مطالب خود این خط خبری را دنبال کرده که «اصولگرایان بعد از خلق حماسه مردمی اختلافات را کنار بگذارند!»، تیترهای دیگری چون «استمرار رقابت ها سم مهلکی برای خانواده اصولگرایان است»، «جبهه متحد و پایداری در مرحله دوم فهرست مشترک بدهند» نیز بر این نکته تاکید دارد.
این دعوت به اشتراک در میان جبهه های اصولگرایی در حالی از سوی رسالت دنبال می شود که این روزنامه در مرحله اول به پایگاه رسمی تبلیغاتی جبهه متحد تبدیل شده بود و هیچ علاقه ­ای به جبهه پایداری از خود نشان نمی ­داد.
رسالت البته هیچ گاه بعد از انتخابات از منظر آمار به میزان موفقیت جبهه متبوعش اشاره نکرده است.
سکوت محض
شرق که در دسته بندی گروه ها و جناح های سیاسی به اصلاح طلبان تعلق دارد، گویا همچون رهبران و لیدرهای جریان اصلاحات در ظاهر به نوعی انتخابات را تحریم کرده است. البته اگر بتوانیم از تبلیغ لیست «صدای ملت» یا همان منتقدان دولت در نیم تای پائین صفحه اول این روزنامه بگذریم!
این رسانه در هفته قبل از انتخابات تنها یک تیتر آن هم با عنوان «مناظره داغ» که مربوط به مناظره مطهری و نبویان بوده را به انتخابات اختصاص داده است.
در صفحات سیاسی این رسانه اصلاح طلب هم هیچ مطلبی دال بر توصیه به مشارکت حداکثری و یا تشویق و ترغیب برای حضور در انتخابات پیدا نمی ­شود! تیترهایی چون «برای ایرانم» (اسکار فرهادی)، «نشست هسته ای اعراب» و «مخالفت شورای نگهبان با یک اقدام رئیس جمهور» عمده تیترهای شرق در هفته قبل از برگزاری انتخابات را تشکیل می دهد. البته سخنان مقام معظم رهبری یک روز قبل از برگزاری انتخابات که تبدیل به تیتر یک اکثر روزنامه های کشور شد نیز در این روزنامه بازتاب گسترده ­ای ندارد.
«پوتین: روسیه مانع جنگ علیه ایران می شود» تیتر یکی بود که شرق برای فردای انتخابات پرشکوه مردم برگزیده است!
این رسانه در هفته بعد از انتخابات در چند مورد محدود با تیترهای مثل «خانه تکانی در بهارستان و طرح سوال از رئیس جمهور» به بررسی نتایج انتخابات پرداخته، ضمن آنکه از افرادی همچون صادق زیبا کلام نیز یادداشت هایی را که به بررسی نتایج انتخابات اختصاص داشته منتشر نموده است. شرق البته ترجیح داد در مورد حضور سید محمد خاتمی پای صندوق رای نیز سکوت کند.
مأموریت غیرسیاسی
همشهری ارگان رسمی شهرداری تهران در هفته قبل از انتخابات غیر از دو تیتر یک درخصوص انتخابات که یکی از آنها مربوط به بیانات مقام معظم رهبری است و دیگری با عنوان «همه سلایق سیاسی در انتخابات کاندیدا دارند» منتشر شده، سعی کرده همچنان رویکرد اجتماعی – اقتصادی خود را ادامه دهد.
همچنین قالیباف که یکی از اضلاع جنجال برانگیز جبهه متحد اصولگرایان بود در مصاحبه ای با ارگان خود که یک روز قبل از انتخابات منتشر شد، گفته: «اصولگرایی کارآمد و عقلانی، گفتمان حاکم بر مجلس نهم» است.
«ملت، سنگ تمام گذاشت» تیتری بود که روزنامه همشهری برای فردای انتخابات مجلس انتخاب کرد.
همشهری همچنین در هفته بعد از انتخابات ضمن حفظ رویکرد اجتماعی - اقتصادی خود در یادداشت ها و گزارش های صفحات سیاسی به تقدیر و تشکر از حضور ملت پرداخت و در تحلیل خود از آرای مردم تیتر زد که «بهارستان جوان می شود.»همشهری نیز اما همانند سایر رسانه ­های نزدیک به جبهه متحد اصولگرایی، پس از انتخابات هیچ آمار مستندی از میزان موفقیت این جبهه در انتخابات ارائه نکرد و در مورد میزان آرای کاندیدای نزدیک به شهردار در تهران نیز سکوت را بهترین راه ممکن دانست.
رسانه آنتی پایداری
تهران امروز را در میان دسته بندی های سیاسی باید اصولگرا خطاب کرد، اما اصولگرایی که مواضع سیاسی شهردار تهران را منتشر می کند، چرا که همشهری ارگان رسمی شهرداری تهران بیشتر بار مواضع اجتماعی - اقتصادی را به دوش می کشد!
تهران امروز هم به مثابه دیگر رسانه های اصولگرا یک هفته قبل از انتخابات از نامزدهای اصولگرا حمایت کرده اما با این تفاوت که با اختصاص یک صفحه ویژه انتخابات مجلس و یک یادداشت هر روز در صفحه اول رسماً تبدیل به پایگاه تبلیغاتی جبهه متحد شده بود. پایگاهی که هر روز با اختصاص یک ستون خبری به همراه عکس اعضای جبهه متحد، مواضع آنها که بیشتر حول محور تخریب دولت و جبهه پایداری و به گمانشان روشنگری علیه جریان (موهوم) انحرافی است، را منتشر می کند!
البته در میان این حجم عظیم تبلیغات برای اعضای جبهه متحد، سهم یاران ویژه قالیباف همچون علی اصغرخانی، محمد نبی رودکی و مرتضی طلایی در رپرتاژها بیشتر است! اما نکته قابل تامل این که حجم وسیع تخریبات علیه دولت و جبهه پایداری تیترهایی چون «سکوت ساکتین انحراف! ادامه دارد» یا «لیست انتخابات تیم محصولی چگونه تقسیم شد» و حجم وسیع تبلیغات برای جبهه متحد گویا چندان به مذاق مردم خوش نیامد چرا که جبهه پایداری با کاندیداهایش در تهران پیشتاز مرحله اول بود. ظاهراً حجم تخریب های تهران امروز هم در این میان تاثیری نداشته است.
«تهدیدات را با عمل جواب می دهیم» عنوان تیتر اولی است که روزنامه تهران امروز برای فردای انتخابات 12 اسفند برگزیده است. تهران امروز در هفته پس از انتخابات نیز به واکاوی آرای مردمی پرداخته و سعی کرده این گونه القا کند که جبهه متحد پیروز این رقابت بوده است.
این روزنامه در گزارشی با عنوان «اصولگرایان در صدر مجلس نهم» با ارائه جدولی که هیچ جامعه آماری در آن مشاهده نمی شود تحلیل کرده جبهه متحد با اختصاص بیش از 50 درصد راه یافتگان به مجلس پیروز انتخابات شده و سهم جبهه پایداری را در این پیروزی پنج درصد عنوان کرده است! در جداول گرایش های سیاسی موجود در مجلس نهم این روزنامه تنها سه مورد کاندیدای پیروز جبهه پایداری وجود دارد و این در حالی است که براساس آمارهای رسمی، جبهه پایداری 49 کاندیدای پیروز داشته و در تهران با 23 کاندیدای راه یافته به مرحله دوم به نسبت جبهه متحد که با 20 کاندیدا به مرحله دوم رفته است، پیشتاز می باشد!
اما تهران امروز سعی کرده همچنان به رسالت اصلی خود که همانا تخریب همه جانبه دولت آن هم با غلظت بالامی باشد در ایام انتخابات چه در قالب تیتر یک و چه حتی تیتر کوچک در صفحه اول ادامه دهد.
«تخلف 4 میلیارد دلاری دولت در دادگاه»، «تعویق فاز دوم یارانه ها تا تیر 91»، «بمب ارزی دولت، بازار را مهار می کند؟» از جمله تیترهای تخریبی بوده اند که تهران امروز در قبل و بعد از انتخابات برای صفحات خود برگزیده است.
ارگان رسمی و حمایت نیمه‌رسمی از جبهه متحد
روزنامه جوان در هفته قبل از برگزاری انتخابات، هر روز با یک تیتر انتخاباتی چون «ایران لباس انتخابات پوشید»و «اعلام حضور بی سابقه نخبگان، نوید انتخابات پرشور» و انتشار ویژه نامه هایی در این خصوص سعی کرده در ایجاد فضای پرشور، سهمی داشته باشد.
این روزنامه نیز به دلیل رویکرد اصولگرایانه ­اش، در مطالب مختلف همچون (اقبال عمومی بر تفکر اصولگرایی) از جبهه های مختلف اصولگرایی همچون متحد و پایداری حمایت کرده است، البته با این تفاوت که جبهه متحد در اولویت حمایت این روزنامه قرار داشته است!
«سیلی سخت تر نواخته شد» عنوان تیتری بود که روزنامه جوان برای سیزدهم اسفندماه انتخاب کرد.
همچنین این روزنامه پس از انتخابات و در تحلیل آرای مردم نوشته است: «مردم بار دیگر اصولگرایان را بر کرسی نشاندند و به صورت دموکراتیک اصلاح طلبان را از صحنه سیاسی کشور حذف کردند.»
جوان در وزن کشی سیاسی گروه های سیاسی در ترازوی انتخابات، اکثریت را از آن اصولگرایان و با مرکزیت جبهه متحد و سپس پایداری دانسته است!
این روزنامه هم هرچند مدت ها قبل از انتخابات بر تصمیم جریان موهوم انحرافی برای تصاحب کرسی ­های پارلمان تاکید داشت و این خطر را بزرگنمایی می­ کرد اما پس از انتخابات هیچ آماری از ورودی­ های این جریان به مجلس ارائه نداد.
اولویت، دانشگاه آزاد است!
روزنامه آرمان، ارگان نیمه رسمی خانواده هاشمی رفسنجانی که با مدیریت در سایه محمد هاشمی منتشر می شود و در جناح بندی های سیاسی به اصلاح طلبان نزدیک است، اهم تیترها و مطالب یک هفته قبل از انتخابات خود را به جابه جایی رئیس دانشگاه آزاد اختصاص داده و حتی در این خصوص ویژه نامه ای نیز منتشر کرده است.
«فرمانده ناجا: آماده مقابله با درگیری های انتخاباتی هستیم»، «لاریجانی: انتخابات بازی نیست» و «مطهری: اصولگرایان رقیب سرسختی، در انتخابات ندارند» تیتر­هایی بوده که آرمان در خصوص انتخابات مجلس کار کرده است!
«حضور پرشکوه مردم، حالانوبت مسئولان است» نیز عنوان تیتری است که آرمان برای فردای انتخابات مجلس نهم در نظر گرفته است!
این روزنامه البته تحلیل خاصی از نتیجه و ترتیب آرا نداشته و در روزهای بعد تنها به اعلام نتایج برخی حوزه ها بسنده کرده است و در هفته پس از انتخابات در مصاحبه های مختلف با اشخاصی همچون باهنر با تیتر «مشایی در مسائل سیاسی وزنی ندارد»، اسحاق جهانگیری، وزیر سابق دولت اصلاحات با تیتر «اقتصاد از سیاست های شتابزده رنج می برد.» و سیدعلی خمینی باتیتر «با بستن درها انتقادها از بین نمی روند» رویکرد انتقادی خود به دولت را همچنان ادامه داده!
ایستادگی بر ایستادگی
ملت ما روزنامه اصولگرا – اصلاح طلب که منتسب به محسن رضایی است، سعی کرده در هفته قبل از انتخابات از تشکل متبوع رضایی یعنی جبهه ایستادگی حمایت کند.
تیتر «اعضای جبهه ایستادگی تاکید کردند: تندروها نباید به مجلس بروند»، «مجلس مقتدر از نگاه نامزدهای انتخاباتی جبهه ایستادگی» و «روح الامینی: راه اصلاح امور جامعه جز از صندوق رای نیست» همگی در همین راستا قابل تحلیل است. ضمن آنکه ملت ما در چند روز متوالی، لیست جبهه ایستادگی را در صفحه اول و در نیم تای پائین به صورت کامل منتشر کرده است.
این روزنامه قبل از انتخابات همچنین با انتشار ویژه نامه ها و ضمیمه های مختلف درخصوص انتخابات و جبهه ایستادگی، به بررسی آرایش بندی سیاسی کشور پرداخته است.
«حضور پرشور و شعور ملت» عنوان تیتری است که «ملت ما» برای روز سیزدهم اسفندماه انتخاب کرده است. اما پس از مشخص شدن نتایج انتخابات، ملت ما هم همچون رسالت که مدعی بود جبهه متحد پیروز انتخابات است با تیتر: «راهیابی بیش از 80 نماینده جبهه ایستادگی به خانه ملت» و ارائه جداول مقایسه ای میان کاندیداهای جبهه های اصولگرایی، از پیروزی گسترده جبهه متبوعش در انتخابات خبر داد!
ملت ما در هفته پس از انتخابات خط خبری رفاقت ها باید جایگزین رقابت های سیاسی شود را نیز همچون سایر رسانه ­های اصولگرا دنبال کرد.

نظرات بینندگان
آخرین مطلب
پربیننده ترین
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
نشریات