ساختارشکنان اجازه ورود ندارند

گروه سیاست: چند وقتی است که مسئله کیفیت فعالیت سیاسی اصلاح طلبان در بوته نقد و نظر رسانه‌ای و سیاسی قرار گرفته است و به ویژه در درون گروه‌های اصلاح طلب مباحث درون گفتمانی زیادی درخصوص مشارکت سیاسی آنها بخصوص در انتخابات ریاست‌جمهوری آینده صورت می‌گیرد. برخی از چهره‌های اصلاح طلب بر ضرورت مشارکت فعال انتخاباتی تاکید می‌کنند، برخی نخبگان فکری آنها حتی به تئوریزه کردن کیفیت این مشارکت پرداخته‌اند و برخی نیز در یک موضع گیری احتیاط آمیز از لزوم ائتلاف اصلاح طلبان با اصولگرایان معتدل سخن می‌گویند.
به نظر می‌رسد که عمومیت یافتن مباحث انتخاباتی در میان اصلاح طلبان از عزم جزم آنان برای بازگشت به قدرت حکایت دارد و آنان به این نتیجه رسیده‌اند که جز از طریق فعالیت قانونمند و درون سیستمی نمی‌توانند در سیستم سیاسی به ایفای نقش و کسب قدرت بپردازند. بر این مبناست که بسیاری از نخبگان آنان که تا پیش از این ازتحریم فرآیند‌های سیاسی نظام سخن می‌گفتند و حتی مشارکت سیاسی‌شان را به تحقق شروط چندگانه موکول می‌کردند، اکنون به صراحت از ورود بی‌قید و شرط به انتخابات سخن می‌گویند و فتیله شرط گذاری خود را پایین کشیدند.
این روند که نمود بارز آن در مشارکت سید محمد خاتمی در انتخابات مجلس شورای اسلامی تحقق یافت، همچنان در بطن لایه‌های اجتماعی آنان در حال پیشروی است و به نظر می‌رسد که هم‌‌اکنون رسالت نخبگان فکری و رسانه‌های آنان نیز جا انداختن این مسئله در میان طیف‌های تندرو‌تر آنان است.
انتخابات مجلس و مرز تحریم و مشارکت
موضع سیاسی اصلاح طلبان نسبت به مشارکت سیاسی در فرآیند‌های ساختاری نظام تا مقطع انتخابات اخیر مجلس شورای اسلامی موضعی منفی و سلبی بوده است و عمده گروه‌ها و شخصیت‌های اصلاح طلب درخصوص انتخابات مجلس حاضر به کنش سیاسی فعالی نبودند. این مسئله در موضع‌گیری برخی از مهم‌ترین نخبگان آنها به وضوح قابل مشاهده است و همچنین عدم مشارکت سیستماتیک آنها در انتخابات مجلس شورای اسلامی این مدعا را ثابت می‌کند.
اما اذعان اصلاح طلبان به حضور فعال سیاسی در فرآیندهای سیاسی نظام و تشویق مجموعه‌های جبهه اصلاحات برای آماده‌سازی سیستم‌ و فکری بخصوص در مقطع بعد از انتخابات مجلس شورای اسلامی به وضوح قابل مشاهده است. در این زمینه می‌توان به دیدگاه‌های سران این جبهه که در لزوم احیای جنبش اصلاحات سخن گفته‌اند اشاره کرد. سید محمد خاتمی،‌عبد الله نوری‌و موسوی خوئینی‌ها از جمله مهم‌ترین شخصیت‌هایی بودند که صریحا از لزوم بازیابی توان اصلاحات در جامعه سخن گفته‌اند. تحرکات حزب کارگزاران سازندگی که اخیرا شتاب فزاینده‌ای به خود گرفته است نیز در این زمره قرار دارد.
دبیر کل و برخی از اعضای این حزب در چند وقت اخیر از لزوم مشارکت فعال سیاسی سخن گفته‌اند و برخی اخبار نیز از تلاش آنان برای انتشار مجدد روزنامه کارگزاران حکایت دارد. همچنین دیگر احزاب اصلاح طلب و از جمله آنها حزب اعتماد ملی نیز در این راستا حرکت می‌کند و هر از چند گاهی در خصوص احتمال شروع جلسات حزبی آنان و همچنین انتشار قریب الوقوع روزنامه این حزب اخباری به گوش می‌رسد. در هر حال هنوز هیچ شخصیت اصلاح طلب مطرحی از عدم مشارکت آنها در انتخابات ریاست‌جمهوری آینده سخن نگفته است و به نظر می‌رسد اجماعی نسبی بین اصلاح طلبان درخصوص انتخابات ریاست‌جمهوری آتی وجود دارد.
اصولگرایان چه واکنشی دارند؟
موضع اصولگرایان نسبت به مشارکت سیاسی اصلاح‌طلبان چگونه است؟ آیا طیف‌های مختلف اصولگرا از حضور آنان استقبال می‌کنند؟ بسیاری از گروه‌های اصولگرا همواره بر این عقیده بودند که درخصوص اصلاح‌طلبان می‌بایست دو ملاحظه را در نظر داشت. یکی اینکه اصلاح طلبان به عنوان یکی از گروه‌های سیاسی جامعه مطرح بوده و هستند هرچند که ظرفیت گذشته را ندارند و دیگر اینکه می‌بایست بین اصلاح‌طلبان ساختار شکن و قانونمند تفاوت قائل شد.
براین اساس است که بسیاری از اصولگرایان معتقدند که اصلاح طلبانی که در چارچوب نظام فعالیت کرده و خط خود را از ساختار شکنان جدا می‌بینند، قابلیت فعالیت سیاسی داشته و می‌توانند در انتخابات‌های مختلف حضور پیدا کنند. کما اینکه مواضع رسمی برخی از مراجع ناظر قانونی و حقوقی کشورمان که بارها اعلان رسانه‌ای شد نیز همین می‌باشد. پیش از انتخابات مجلس شورای نگهبان به عنوان مرجع رد و تایید صلاحیت‌ها این نگاه را بارها رسانه‌ای کرده و اعلام کرد که اصلاح طلبان قانونمند و معتدل می‌توانند در انتخابات حضور پیدا کنند. با این حال نگاه اصولگرایان به این مسئله کمی متفاوت است و در این خصوص بعضی تنوع دیدگاه‌ها وجود دارد.
اصلاح‌طلبان با تابلوی دیگری وارد می‌شوند
حمید رضا ترقی عضو شورای مرکزی حزب موتلفه در گفت‌وگو با تهران امروز معتقد است که اصلاح طلبان باید با تابلوی دیگری وارد انتخابات شوند، چرا که با تابلوی اصلاح طلبی نمی‌توانند اقبال عمومی را به خود جذب کنند. وی در این خصوص گفت: اصولا رقابت سیاسی در کشور ما در مقاطع مختلف مثل انتخابات مجلس و ریاست‌جمهوری فرصتی است برای اعلام حضور جریانات سیاسی. به نظر می‌رسد طرح مبحث ورود اصلاح طلبان به عرصه رقابت‌های انتخاباتی تلاش جدیدی برای بازسازی روحیه و موقعیت سیاسی آنان می‌باشد. به عقیده من عملکرد اصلاح طلبان عملکردی خلاف مصالح نظام بوده است و بخصوص پس از فتنه 88 آنها آرامش کشور را به‌هم زدند و درعرصه بین‌المللی موجب هتک حیثیت وجهه کشورمان شدند.
به عقیده من اصلاح طلبان برای ورود دوباره به عرصه سیاسی کشور برنامه‌ریزی و تلاش‌های گسترده دیگری انجام دادند و این تلاش منتج به نتیجه نخواهد شد و‌آنها اقبال عمومی نخواهند داشت. اگر چه می‌توان بین اصلاح طلب ساختار شکن و اصلاح طلب میانه رو و قانونمند تفکیک قائل شد ولی آنچه که در افکار عمومی جامعه وجود دارد بر ضد اصلاح طلبان و جبهه اصلاحات است. مردم به اصلاح طلبان توجهی ندارند و برای همین در جریان انتخابات هم مورد اقبال افکار عمومی قرار نخواهند گرفت.
علت این عدم اقبال مردم این است که بسیاری از اصلاح طلبان نسبت به فتنه موضع شفاف و صریحی اتخاذ نکردند. اگر چه می‌شود تفاوت بین طیف‌های آنان قائل شد ولی مردم به علت مواضع بسیاری از آنان به سوی این طیف معتدل‌شان هم توجهی نخواهند داشت. اگر اصلاح طلبان معتدل و قانونمند بخواهند در عرصه فعالیت‌های سیاسی وارد شوند در ذیل تابلویی غیر از اصلاحات می‌بایست خود را جا دهند.
اصلاح‌طلبان قانونمند می‌توانند در انتخابات شرکت کنند
حجت‌الاسلام حسین ابراهیمی،عضو جامعه روحانیت مبارز نیز در گفت‌وگو با ما معتقد است که می‌شود بر اساس مرزبندی بین اصلاح طلبان ساختار شکن و قانونمند، از حضور طیف معتدل آنان استقابل کرد.
وی گفت:اصلاح طلبان گروه بندی‌های متفاوت و متنوعی دارندوهمه این طیف بندی‌های آنان را نمی‌توان با یک دید نگریست. برخی آدم‌های صالحی هستند و اگر هم اشتباه کردند بعدا جبران کردند و داخل فرآیند‌های نظام شدند‌ اما برخی از آنها هم روی مواضع گذشته شان هستند. الآن ملاک فتنه است و فعالیت سیاسی اصلاح طلبان بستگی به این دارد که در مقابل فتنه موضع‌گیری کرده باشند یا نه. تا سال 88 اصلاح طلبان درگیر مسائل خیلی عمده‌ای نبودند و فعالیت سیاسی آنها کم و بیش در جریان بود ولی از سال 88 به بعد ملاک عملکرد، فتنه است.
آنهایی که در فتنه بودند و بعد از فرمایشات رهبرمعظم انقلاب در نماز جمعه بعد از انتخابات به دامن نظام برگشته و فتنه گری نکردند، مشکلی ندارند و می‌توانند به فعالیت سیاسی خود ادامه دهند کما اینکه در جریان انتخابات مجلس هم گروه‌هایی از اصلاح طلبان که در جریان فتنه فعال نبودند داخل این فرآیند‌های سیاسی شدند اما آنها که ادامه دادند و از مواضع ساختار شکن خود برنگشتند،‌نمی‌توانند به فعالیت‌های سیاسی خود ادامه دهند چرا که اعتقادی به‌نظام و حفظ نظام اسلامی ندارند.