قدر مشترک یک ضد گفتمان

محمد ایمانی

آرایش سیاسی غبارآلود فعلی و دورنمای انتخاباتی که 50 روز دیگر برگزار می شود، موضوع این نوشتار است. اکنون نوعی از دیالوگ در قواره بازار مسگران راه افتاده و طیفی از سیاستگران چنان فضا را شلوغ کرده اند که گمان می برند با این غلبه هیاهو، دل از مردم هم برده اند. انتخابات البته همچنان که مجال پرورش و ارتقای «فرهنگ عمومی» است می تواند بهانه ای برای آسیب به فرهنگ و شعور عمومی نیز باشد؛ به ویژه آن که تمام دشمنان خارجی و داخلی ملت ایران از همین شعور عمومی ضربه خورده اند.

1- آیا از معرکه گیری آلودگان به رذایل سیاسی نباید نگران بود؟ حتما. این نگرانی همیشگی اصحاب فضایل بوده که سفلگان و بی مایگان معرکه بگیرند. در عین حال خداوند به مومنان به شکل مشروط، امید و اطمینان داده است. پروردگار متعال در آیات 100 و 105 سوره مائده می فرماید «قل لایستوی الخبیث و الطّیب و لو اعجبک کثره الخبیث... یا ایها الذین امنوا علیکم انفسکم لایضرّکم من ضلّ اذا اهتدیتم... ای پیامبر بگو خبیث و طیب- پاک و ناپاک- برابر نیستند حتی اگر زیادی خبیث تو را شگفت زده کند، پس ای صاحبان خرد تقوا پیشه کنید باشد که رستگار شوید... ای کسانی که ایمان آورده اید بر شما باد مراقبت خویش، که از گمراهی گمراهان زیانی به شما نمی رسد اگر هدایت یافته باشید».

33 سال پیش در حالی که بنی صدر و دفتر او خیانت های خود را آغاز کرده بودند، ارتش آمریکا هواپیماها و هلی کوپتر ها و کماندوهای خود را برای انجام یک کودتای برق آسا در صحرای طبس پیاده کرد. ظاهراً تمام محاسبات و هماهنگی ها انجام گرفته بود تا ضربه آخر را با یورش به نقاط مهم تهران وارد کنند. آن شب- پنجم اردیبهشت 1359- خیلی ها خواب بودند اما طوفان شن مأموریت الهی را به ظرافت تمام انجام داد و طومار نقشه پیچیده دشمن را درهم پیچید. این ثمره تقوای یک ملت الهی بود و به دفعات از همین درخت پاک، میوه شیرین پیروزی حاصل شد در حالی که دشمنان خارجی و داخلی نقشه چیده و نسخه شبیخون و خیانت پیچیده بودند.

باید پاک و از سر تقوا به سراغ هر امر سیاسی و از جمله انتخابات رفت، که اگر چنین بود کثرت کج رفتاری ها و بی تقوایی های برخی بازیگران نمی تواند ما را مضطرب سازد. هنر اصلی دلسوزان کشور و انقلاب در همین انتخابات پیش رو ، برقرار داشتن شعله فروزان «تقوای جمعی و ملی» است؛ آنگاه شک نباید کرد در وعده الهی که «لایضرکم من ضل اذا اهتدیتم».

2- تا «سنخیت» نباشد محال است دو موجود مخالف با یکدیگر اتحاد و ائتلاف و الفت پیدا کنند. سنخیت مسئله تضاد ها را حل و چرایی همسویی طیف های به ظاهر معارض قبلی را بازگو می کند. قاعده همین است که «کبوتر با کبوتر باز با باز- کند هم جنس با هم جنس پرواز» اما اگر در عالم سیاست دیدید کلاغ و لک لک با هم جمع شده اند، هر چند در حیرت و شگفتی بمانید، تردید نکنید که ماجرایی در میان است. به تعبیر حکیم والامقام در دفتر دوم مثنوی معنوی؛

آن حکیمی گفت دیدم هم تکی

در عجب ماندم بجستم حالشان

چون شدم نزدیک، من حیران و دنگ

در بیابان زاغ را با لک لکی

تا چه قدر مشترک یابم نشان

خود بدیدم هر دوان بودند لنگ

مولوی در ادامه همین بیان حکیمانه به نجوای گل با جعل (سرگین غلطان) می پردازد و می فرماید:

با زبان معنوی گل با جعل

گر گریزانی ز گلشن بی گمان

غیرت من بر سر تو «دور باش»

ور بیامیزی تو با من ای دنی این همی گوید که ای گنده بغل

هست آن نفرت کمال گلستان

می زند کای خس از اینجا دور باش

این گمان آید که از کان منی...

این، حکایت همه آنهاست که با آرمان های پاک انقلاب از ابتدا نساختند یا در میانه راه به سوی اردوگاه دشمنان انقلاب اسلامی غلتیدند و سرگین غلطانی کردند. «ولایحزنک الذین یسارعون فی الکفر ... (ای پیامبر) آنها که به سوی کفر شتاب می گیرند، تو را محزون نسازد، آنان هرگز هیچ زیانی به خدا نمی رسانند. خداوند اراده کرده که بهره ای برای آنها در آخرت قرار ندهد». (آیه 617 سوره آل عمران)

3- گفتمان ها و خرده گفتمان هایی در آرایش سیاسی موجود و انتخابات پیش رو دیده می شود. از خرده گفتمان ها که به تنوع در این فضا دامن زده فعلا صرف نظر می کنیم اما یکی از گفتمان های اصلی همان گفتمان اصیل «جمهوری اسلامی» در برابر همه گردن کلفت ها و گردن کلفتی هاست. جبهه اصلی مقابل این گفتمان، جبهه استکبار است که جمهوریت و اسلامیت را یکجا در ایران پیش از انقلاب به مسلخ برده بود.

در کنار این گردن کشان جهانی، برخی گردن کشی ها و گردن کلفتی ها نیز در فضای سیاسی تاریخ پس از انقلاب دیده شده که کم یا زیاد در خدمت صاف کردن جاده دشمن خارجی قرار گرفته یا دست کم اسباب غفلت از دشمن اصلی را فراهم کرده است. این صاحبان نفوذ هر چند که دارای سلایق سیاسی متفاوت - و بعضا مخالف هم- بوده اند اما در قدر مشترک خودکامگی، گرو گرفتن مسئولیت و قدرت و انتخابات، و بازی خیانت با منافع ملی و مصالح عمومی سنخیت پیدا کرده اند.

چه کسی باور می کرد برخی تندروهای دو طیف چپ و راست با هم در سال های 57 و 67 به ائتلاف پنهان رسیده باشند در حالی که ظاهرا طی 61-51 سال قبل از آن سایه هم را با تیر می زدند؟ جریان روزنامه سلام و نشریه بیان و دفترتحکیم وحدت و طیفی از سران مجمع روحانیون و سازمان مجاهدین انقلاب واقعا معارض دولت سازندگی (به ویژه دولت اول) و رئیس آن که جامعه روحانیتی و اصطلاحا راستی محسوب می شد، بودند و بعضا اختلافات را تا حد پدرکشتگی رساندند. آنها دو سال بعد از دوم خرداد 67 نیز تسویه حساب و عقده گشایی سختی با آقای هاشمی رفسنجانی کردند و همین امروز برخی از اعضای این طیف که صریح تر حرف می زنند یا در خارج از کشور حضور دارند، همچنان با تندی و تلخی از هاشمی یاد می کنند. اما این همه مانع از آن نشد که دوطیف با هم در سال 67 ائتلاف نکنند.

آقای حسین مرعشی سخنگوی حزب کارگزاران سازندگی 61 سال پس از ماجرا، تازه در بهمن سال گذشته از این اتفاق رازگشایی کرد و در مصاحبه با روزنامه اعتماد گفت که «ما از آقای هاشمی استفسار کردیم که تکلیف چیست و او 6 ماه قبل از انتخابات خرداد 67 به ما گفت بروید سراغ حمایت از خاتمی». آن زمان در واقع مرزبندی ناقص چپ-راست از حیز انتفاع ساقط شده بود اما هنوز افکارعمومی فکر می کرد جریان متبوع آقای خاتمی، منتقد دولت سازندگی و جریان متبوع آقای ناطق نوری ادامه سیاست های دولت است. جامعه تشنه عدالت و پاکدستی دولتمردان با همین تلقی به خاتمی رأی داد که در پوسترهای تبلیغاتی او نوشته شده بود «سلام بر 3 سید فاطمی-خمینی و خامنه ای، خاتمی»!

61 سال بعد از شعبده بازی خرداد 67، به نظر می رسد تردستی مشابهی البته با برخی تغییرات و به روزآوری شگردها در حال نمایش در منظر افکارعمومی است. تا نشان سمّ اسبت گم کنند- ترکمانا نعل را وارونه زن!

4- سنخیت «گردن کشی در برابر قانون و قدرت اندوزی نامشروع و مستی نعمت و تشکیل باند برای تداول و تداوم منصب» در دو طیف فتنه گر و حلقه انحراف، تحلیل گران را به این باور نزدیک می کند که این گروه ها در حال زد و بند و ائتلاف پنهان با یکدیگر هستند. نگوییم که سه نفر رئیس این طیف ها و حلقه ها در گذشته با هم چه قدر گلاویز شدند و از جمله دو نفر اصلی طرفین، از شدت کینه چگونه هیزم کش آتش افروزی دشمن در فتنه و التهاب سال 88 شدند. آن دشمنی ها می تواند سر جای خود باشد اما یک کینه بزرگ تر با ارکان قانون اساسی که مزاحم خودکامگی همین سیاست بازان شده، فعلا آنها را همسو و هم جنس و هم داستان کند.

ضمن اینکه نفرات بعدی دو طرف نه تنها با یکدیگر کینه ندارند بلکه بعضا پالوده نیز می خورند و در نشریات یکدیگر ضمن مصاحبه، هم پوشانی می کنند و برای یکدیگر آتش تهیه و تأمین عملیات می ریزند. فعلا روزنامه ها و سایت های دو طرف مشغول ریختن آتش تهیه با مضامین «انتخابات آزاد»، «نمی گذارند و نگذاشتند کار کنیم»، «می خواهند تقلب کنند»، «نمی گذارند چالش با آمریکا را حل کنیم وگرنه مشکلات کشور به راحتی حل می شد» و... هستند. اما این همه داستان نیست. شما از خود بپرسید طی 4-3 سال گذشته مثلا از لیدر حلقه انحرافی یا فرد اصلی حامی وی چندبار موضع گیری علیه فتنه گران و سران آنها شنیده اید؟

لیدر حلقه که دراین باره جزو ساکتین کامل است هر چند که مثلا احساس مسئولیت کرد از دوستی با مردم اسرائیل یا پایان دوره اسلامگرایی سخن بگوید. متقابلا بارها در رسانه های فتنه گران و ضدانقلاب دیده شد که درباره برخی کجروی ها و قانون شکنی های حامی اصلی حلقه انحراف، هورا و مرحبا گفتند، هر چند که سرزنش مواضع انقلابی گذشته او همچنان سر جای خود باقی است.

5- این نوشته در مقدمات خود می ماند و موضوع آن باید در فرصت دیگری بسط داده شود. به اجمال باید گفت هر چند مهره چینان دو طیف فتنه گر و منحرف با چراغ خاموش و موتور روشن حرکت می کنند اما نهایتا تا یکی دو هفته آینده مجبورند از تاریکی بیرون بیایند و آنگاه معلوم شود که این صحنه نیز صحنه ائتلاف همه گروه های نفاق در جنگ احزاب است. لابد بی هیاهو و شلوغی و مزاحمت و هزینه نخواهند بود. این هم بخشی از پروژه دیرپای جنگ نیابتی دشمن است که ایران جدید و مقتدر، درگیر فرسایش باشد. پس نیروی رسانه ای و تبلیغاتی دشمن نیز پشت سر آنان قرار می گیرد.

غوغا و جنجال خاصیت این جبهه ائتلافی پر از دروغ و نفاق است اما باید به برکت تقوای جمعی در برابر گردن کشان قد علم کرد. اینجا آخر خط قانون شکنی و رسم بد گروکشی است. ما سخت تر از این موج ها را در سال های 87، 28 (انتخابات مجلس هفتم) و 88 از سر گذراندیم. اکنون جبهه اصلی مقابل مردم، همین جریان سرکشی در برابر قانون است. باید موج «نه» به آنان را به عنوان گفتمان اصلی جمهوری اسلامی احیا نمود و گردنشان را به برکت مردم نجیب و صبور و بصیری که حماسه نهم دی 88 را رقم زدند، نرم کرد. این شرط انتخاب رئیس جمهور با تراز «حسن سابقه و امانت و تقواست».