«سیدمقتدا صدر» متولد 21 مرداد 1352 چهارمین فرزند آیتالله سید «محمدصادق صدر» مجتهد بانفوذ عراقی است که در دوران حاکمیت صدام ترور شد. پدر مقتدا و شهید آیتالله «سیدمحمد باقرصدر» پسر عموی پدر او که هر دو از مراجع تقلید عراق بودند، به همراه دو برادر مقتدا در دوران رژیم بعثی صدام به دلیل نقش محوری در مبارزه مردمی عراق علیه رژیم دیکتاتوری به شهادت رسیدند. به همین دلیل مقتدا ناگزیر شد به زندگی مخفیانه و زیرزمینی روی آورد.
وی پس از شهادت پدرش در 29 بهمن 1377 فعالیت خود را صرف برقراری ارتباط با طرفداران پدرش کرد. این گروه که اغلب جوان بودند، هسته اولیه جماعت «صدرثانی» را تشکیل دادند. مقتدا توانست نجف و کوفه را به پایگاه اصلی نیروهایش بدل کند و در حرم امام علی(ع) و مسجد کوفه سنگر گرفت.
مقتدا در اوایل سال 2004 در پی سقوط رژیم دیکتاتوری «صدام»، به عنوان حاکم غیررسمی منطقهای به نام «شهرک صدر» بغداد که در دوره دیکتاتوری به شهرک صدام معروف بوده است، فعالیت میکرد و فرماندهی «جیش المهدی» را که در واقع شاخه نظامی این جریان بود، برعهده گرفت.
وی با همین طرفدارانش، مؤسسات خیریه و دفاتر پدرش را در شهرهای مختلف عراق دوباره فعال کرد و سپس با تدوین مرامنامهای که در آن بر لزوم تشکیل حکومتی اسلامی و اقامه حدود شرعی برای آینده عراق تاکید شده بود، وارد صحنه سیاسی و اجتماعی این کشور شد.
در دوران اشغال عراق توسط آمریکا و متحدانش، و پس از اشغال، زندگی سیاسی مقتدا صدر با فراز و نشیبهای زیادی همراه بوده است.
اواسط مردادماه گذشته یک منبع نزدیک به مقتدا اعلام کرد که وی از فعالیتهای سیاسی کنارهگیری کرده است.
خود مقتدا نیز در اواخر همین ماه گفت: آبروی خاندان صدر در بوته آزمون قرار دارد. وی طرفدارانش را به محکم کردن صفوف و فرهنگ سازی در خصوص افراد سادهلوحی که جز حمل سلاح چیزی نمیدانند و بر اهمیت تدوین آییننامه داخلی برای جریان صدر تاکید کرد.
مقتدا چند هفته بعد به درخواست طرفداران خود، با اعلام عقبنشینی از تصمیم اخیرش در مورد کنارهگیری از فعالیتهای سیاسی، بار دیگر به صحنه سیاسی عراق بازگشت و طی بیانیهای اعلام کرد: با وجود اینکه در حال حاضر از جامعه کنارهگیری کردهام، اما نمیتوانم در مقابل این جمعیت مومن و معتقد به پدرم (محمدصادق الصدر) ساکت بنشینم.
ولی مقتدا طی هفته جاری یک بار دیگر تغییر عقیده داد و با صدور بیانیهای اعلام کرد که از سیاست کنارهگیری میکند. در بیانیه مقتدا صدر آمده است که تمامی دفاتر جریان صدر و زیرمجموعههای آن، که تحت عنوان «دفاتر سیدشهید» در عراق فعالیت میکنند، بسته میشوند و او از روند سیاسی کشور کنارهگیری خواهد کرد.
در این بیانیه آمده است که جریان صدر از اکنون هیچ فراکسیون پارلمانی نداشته و در داخل و خارج دولت نیز هیچ پست و کرسی ندارد. با این حال، تنها 19 مؤسسه همچنان تحت مدیریت مستقیم مقتدا باقی خواهند ماند.
براساس این بیانیه، مقتدا صدر این تصمیم را برای حفظ آبروی خاندان صدر به ویژه دو شهید این خاندان گرفته است، تا اسم آنها از هرگونه اتهام فسادی که تاکنون روی داده یا احتمال دارد در آینده تحت عنوان این دفاتر در داخل و خارج عراق صورت گیرد، دور بماند.
مقتدا صدر در این بیانیه نوشته است: من، تنها وارث شهید ثانی، بسته شدن تمامی دفاتر و زیرمجموعههای جریان صدر در تمام سطوح دینی، اجتماعی و سیاسی را اعلام میکنم و هیچکس حق ندارد به نمایندگی از این دفاتر سخن بگوید، یا تحت عنوان این دفاتر در داخل یا خارج از عراق فعالیت کند.
وی در ادامه اعلام کرد: من دیگر در هیچ یک از امور سیاسی دخالتی نمیکنم و ما هیچ فراکسیون پارلمانی یا سمتی در داخل یا خارج دولت عراق نداریم، هر کس که خلاف این عمل کند، خود را در معرض بازخواست شرعی و قانونی قرار داده است.