چارلز لستر، پژوهشگر در مرکز بروکینگز در دوحه درباره شمار افرادی که به این شبکه پیوستهاند، میگوید این گروه بین 5 تا 6 هزار نفر در عراق و 7 هزار نفر در سوریه نیرو دارد.
شبکه "دولت اسلامی در عراق و شام" که به طور خلاصه داعش نامیده میشود، در فروردین 1392 اعلام موجودیت کرد. این شبکه در ابتدای آغاز به کار خود اعلام کرد که شبکهای وابسته به القاعده است که در مهر 1385 برای تصرف کامل عراق تشکیل شده است. با آغاز تحولات سوریه که جبهه النصره در سوریه تشکیل شد این گروه از اتحاد با آن خودداری کرد تا آن جا که دو طرف علیه یکدیگر بیانیه صادر کردند تا این که در دی 1392 روابطشان به شدت تیره شد به گونهای که دو طرف در سوریه علیه هم دست به اسلحه بردند و به شدت با همدیکر درگیر شدند.
بعد از آن که ایمن الظواهری، رهبر القاعده از جبهه النصره و داعش خواست که با یکدیگر متحد شوند و اختلافات را کنار بگذارند، به مخالفت با آن برخواست و از این که تمرکز خود را بر عراق بگذارد و سوریه را به جبهه النصره بسپارد، خودداری کرد.
داعش در ابتدا تحت عنوان "جماعت توحید و جهاد" به رهبری ابو مصعبالزرقاوی اردنی تبار که در سال 1383 بعد از حمله امریکاییها به عراق تشکیل شده بود، فعالیت میکرد اما بعد از آن که الزرقاوی با رهبر سابق القاعده، اسامه بن لادن بیعت کرد، نام خود را تغییر داد و نام "القاعده در بلاد رافدین" یا "القاعده عراق" را برای خود برگزید و خود را رهبر آن اعلام کرد.
بعد از آن که الزرقاوی در سال 1385 در عراق کشته شد، این شبکه ابی حمزه المهاجر را به عنوان رهبر خود برگزید. چند ماه بعد از آن "دولت اسلامی عراق" به رهبری ابو عمر البغدادی تشکیل شد. اما نیروهای امریکایی در فروردین 1389 موفق شدند که بغدادی و معاونش ابی حمزه المهاجر را به قتل برسانند، بعد از آن بود که ابو بکر البغدادی به عنوان رهبر این گروه منصوب شد.
یک سال بعد از آن بود که نوار صوتیای از رهبر جدید دولت اسلامی عراق منتشر شد که در آن جبهه النصره را امتداد جریان خود در سوریه معرفی و اعلام کرد که از این به بعد با انضمام این گروه به جمع خود نامش را به "دولت اسلامی در عراق و شام" تغییر داده است.
چارلز لستر، پژوهشگر در مرکز بروکینگز در دوحه درباره شمار افرادی که به این شبکه پیوسته اند، میگوید این گروه بین 5 تا 6 هزار نفر در عراق و 7 هزار نفر در سوریه نیرو دارد. اما هیچ منبع دیگری این آمار را تایید نکرده است.
درباره اتباعی که عضو داعش هستند، رومن کاییه، کارشناس حرکتهای اسلامی در مرکز خاورمیانه در فرانسه در این باره میگوید: "بیشتر کسانی که در سوریه به اسم داعش میجنگند افرادی با اتباع سوری هستند اما فرماندهان و رهبران آنها عموما از خارج آمده اند، عموم آنها سابقه جنگیدن در عراق و چچن و افغانستان را دارند. در عراق نیز بیشتر آنها مبارزان عراقی هستند و حتی فرماندهانشان را نیز افراد عراقی تشکیل میدهند."
این در حالی است که بر خلاف ادعای این پژوهشگر فرانسوی صدها نفر از نیروهای داعش به زبانهای فرانسوی و انگلیسی به عنوان زمان مادری سخن میگویند و شمار بسیاری از آنها از کشورهای اروپایی به عراق و سوریه رفتهاند و تعداد بسیاری از آنها از اتباع غربی محسوب میشوند. هفته گذشته رسانههای انگلیسی خبری را منتشر کردند مبنی بر این که دست کم 200 زن انگلیسی به عضویت داعش در آمدهاند و به عراق و سوریه رفتهاند.
داعش در دی ماه 1392 به همراه گروههای شبه نظامی مسلح دیگر حملهای را به عراق انجام داد که در پی این حمله فلوجه، الانبار و بخشهایی از رمادی در غرب عراق را به تصرف خود در آورد. در ماه خرداد نیز حمله گستردهای را به موصل، دومین شهر بزرگ عراق انجام داد و استان نینوا در شمال این کشور را به طور کامل به کنترل خود در آورد. بعد از آن خلافت اسلامی خود که شامل بخشهای شمالی و غربی عراق که عموما سنی نشین هستند و مناطق شرقی سنی نشین سوریه میشود را اعلام کرد و مرزهای تعیین شده میان دو کشور را نیز از میان برداشت. بعد از آن احکام افراطی خود را به اجرا در آورد که همچنان نیز ادامه دارد. همچنین شمار بسیاری از اقلیتهای این مناطق از جمله شیعیان، ترکمانها، کردها و مسیحیان را از خانه و کاشانه شان راند. این شبکه همچنین اعلام کرده است که از این به بعد دیگر جنگهای خود را از این منطقه انجام خواهد داد.