بسيج ماندگارترين يادگار بنيانگذار انقلاب اسلامي و ميراث پربركت امام خميني (ره) است و تشكيل بسيج با پيام نوراني آن پير سفركرده بدون ترديد از معجزات الهي و الهامات غيبي بوده است.
انديشه شكلگيري بسيج را امام خميني(ره) قبل از پيروزي انقلاب اسلامي مطرح كردند. امام(ره) معتقد بودند اگر تفكر مردم در يك جهت قرار گرفته و همسو شود، با دست خالي كارهاي بزرگ را ميتوان انجام داد و آن چيزي كه ميتواند تفكر مردم را همسو و همجهت كند و خواستههاي مردم را متعالي سازد اسلام و دين خداست و اين افراد را به صورت عمومي ميشود در جهت دين اسلامي متشكل و همجهت كرد. همين تفكر امام(ره) قبل از پيروزي انقلاب آرام آرام مردم را همسو و متحد كرد و عليه رژيم ستمشاهي به پا خاستند.
حضرت امام(ره) از نجف پيام ميفرستادند و مردم چون سخنان امام(ره) را الهي تلقي ميكردند كه منافع شخصي در آن وجود ندارد بسيج شدند و امام توانست با دست خالي رژيم شاه را ساقط و نظام اسلامي را برپا كند، و اين مفهوم بسيج است.
اما تأسيس بسيج با صدور فرمان امام خميني(ره) ماهها پيش از آغاز جنگ تحميلي و در تاريخ 4/9/58 در شرايطي تحقق يافت كه اصل انقلاب، ثبات و استقرار جمهوري اسلامي در معرض تهديد قرار داشت و اين تهديدات محدود به عرصههاي نظامي نبود، بلكه تهديدات و خطرهايي همهجانبه را به تصوير ميكشيد. با اين توصيف حضرت امام فرمودند: «بايد ما همه قوايمان را مجتمع كنيم براي نجات دادن يك كشور، بايد اگر مسائلي برايمان پيش بيايد، هر چه هم سخت باشد، تحمل كنيم.» (صحيفه امام ج 11 ص 120-121)
تاريخ تحولات انقلاب اسلامي بيانگر اين واقعيت است كه سازمان بسيج، پس از تسخير لانه جاسوسي امريكا در تهران توسط دانشجويان مسلمان پيرو خط امام، به فرمان رهبر كبير انقلاب تأسيس گرديد؛ زماني كه ابعاد و عمق توطئههاي استكبار جهاني براي سلطه بر ملتهاي منطقه، به ويژه ملت ايران بيش از پيش آشكار شده و شيطان بزرگ كه از دست جوانان انقلابي كشور به شدت زخمي شده بود عزم خويش را در هجمه و فشار همه جانبه بر كشور جزم كرده و سوداي براندازي نظام را در سر ميپروراند. در چنين فضايي تشكيل بسيج در واقع انسجام بخشي به تمامي توانمنديها و داراييهاي كشور در برابر فتنهگري زورمداران قلمداد شد. بسيج تاكنون اين نقش را به خوبي ايفا كرده است و ماندگاري و سربلندي و امنيت و اقتدار همهجانبه كشور دليل گويا بر اين مدعاست.
بسيج و بسيجي در هر عصر و نسلي براي انجام رسالت خطير حفاظت از دستاوردهاي انقلاب در ابعاد سياسي، فرهنگي و... از عهده مسئوليتهاي خطيري كه بر دوشش بوده برآمده است.
بسيج از امتحان سرنوشتساز دفاع مقدس سرافراز بيرون آمد، گرچه نقش بسيج در سالهاي دفاع مقدس چنان چشمگير و عظيم بود كه بر همه فعاليتهاي پس از آن سايهاي پررنگ انداخت، اما امروز هم بنا به مقتضيات كنوني جامعه اسلامي توانسته است در زمينه توليد علم به موفقيتهاي بزرگي دست يابد. در اين مورد فقط همين اندازه اشاره ميكنيم كه بسياري از نخبگان كشور و جوانان مبتكر و مخترع، بسيجي هستند و توانستهاند در زمينه توليد علم و تكنولوژي در كشور و جهان افتخارآفرين باشند.
بسيج در عرصه سازندگي هم سرافراز بيرون آمده است، نظير احداث راههاي روستايي و برنامههاي متنوع ديگري كه در قالب طرح هجرت انجام ميشود و مهمتر از همه ريشه كن كردن بيماريهايي مثل فلجاطفال و... حاصل تلاش شبانهروزي بسيجيان در واكسيناسيون مردم در دورافتادهترين نقاط ايران هست و همينطور در عرصههاي ورزشي، هنري و... كه به واسطه خواست عمومي بسيجيان و پرهيز از تبليغات براي گمنام كار كردن، فعاليتهايش آنچنان كه بايد و شايد در سطح جامعه انعكاس نيافته است.
يكي ديگر از افتخارات بسيج حضور جوانان مؤمن و انقلابي در عرصه ديني و فرهنگي كشور است. بسيج امروز بهترين مأمن براي تربيت جوانان و نوجوانان است. كادرسازي، فرهنگسازي، انتخاب الگوي كارآمد و صحيح براي مشاركت در عرصههاي سرنوشتساز كشور به نحوي اطمينانبخش در اين سازو كار مقدس شكل ميگيرد. امروز حركت بسيجي حركتي روشنگرانه، هدايتگرانه، منطقي و هدفمند است كه با انقلاب اسلامي هم جهت و گره خورده است و سرنوشت اين دو از يكديگر جداييناپذير است. سرنوشت نظام به ميزان حضور، صلابت و سلامت بسيج بستگي دارد. بدين لحاظ هدف و آرمان بسيج را حراست از دستاوردهاي انقلاب اسلامي برشمردهاند.
طبيعي است كه بسيجيان بايد براي تحقق اهداف چشمانداز 20 ساله كشور بيشتر از همه نقش داشته باشند. روحيه و تفكر بسيجي در توليد علم و جنبش نرمافزاري، گرههاي كور و خلأهاي متعدد را از پيش رو برميدارد و كارهاي بسيار بزرگي را رقم ميزند. بايد در اين مسير موانع توليد علم را شناسايي كرد و بسترهاي رشد نيروهاي نخبه را فراهم ساخت و انگيزههاي آنان را براي يك جهاد علمي تقويت كرد.
رهبر معظم انقلاب ميفرمايند: «روحيه بسيجي و معرفت بسيجي بايد فراگير شود تا اين كشور بتواند بار سنگيني را كه بر دوش دارد- كه همان بار هدايت الهي و سعادت انسانهاست- به سرمنزل مقصود برساند، لذا بسيج تمامشدني نيست.» (ديدار با فرماندهان بسيج 27/8/71)
در يك كلام؛ بسيج بدنه فعال ملت است، نيروي كارآمد انقلاب و ميوه پرارزش نظام. بسيج بازوي توانمند كشور است. در هفته بسيج از خداي عزوجل ميخواهيم تا به همه توفيق دهد تا با نشان و بينشان بسيجي باشند، چرا كه هر كس دل در گرو نظام و انقلاب دارد بسيجي است.