(روزنامه بهار - 1394/08/20 - شماره 44 - صفحه 4)
* در چند هفته اخیر اختلافات بین دلواپسان و دولت به اوج خود رسیده است. مشابه همین اتفاق نیز در دولت اصلاحات رخ داد. نقطه اشتراک این دوران با دولت آقای خاتمی به آنجا بازمیگردد که هر دو پس از موفقیت در عرصههای مختلف ازسوی تندروها در تنگنا قرار گرفتند. با توجه به سابقهای که در دولت آقای خاتمی بهعنوان وزیر راه دارید، بفرمایید که دراین شرایط روحانی و کابینه او باید چگونه رفتار کند و بفرمایید که موضعگیریهای اخیر دولت روحانی را نسبت به منتقدان چگونه ارزیابی میکنید؟
** آقای روحانی تا الان بهویژه روزهای اخیر خوب جلو آمده است. در بحرانآفرینی هر 9 روز در زمان ریاستجمهوری آقای خاتمی که تبدیل بههر روز دراین دولت شده است، رئیسجمهوری موضعگیری خوبی داشته است. با تندروی، خشونت و با رادیکالیزم هیچ کشوری به نتیجه نرسیده است. این افراد تندرو که درون مجلس یا خارج از آن هستند، مصالح ملی و منافع ملی را نادیده میگیرند. چیزی که جریانهای تندرو دنبال میکنند ودرصدد آن هستند برای دولت و همچنین مردم محرز شده است. درواقع این اهداف جریانهای تندرو است که به برخورد شدید قدرتها منجر شده است.
من فکر میکنم اینکه دستاورد دولت آقای روحانی در زمینه سیاستخارجه بهویژه مذاکرات هستهای با گروه 1+5 و بهدنبال آن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) یک موفقیت کمنظیر در تاریخ نظام جمهوریاسلامی بوده است به مذاق جریانهای انحصارطلب و تندرو خوش نیامده است. برهمیناساس میخواهند با بیانصافی، آن را کمارزش و حتی بیارزش نزد افکار عمومی و پایگاه اجتماعی دولت جلوه بدهند.
* فکر میکنید ریشه این تندرویهای اخیر به کجا بازمیگردد؟ طی چند هفته اخیر ما شاهد آن بودیم که هر اتفاق دستخوش جریانسازی تندروها قرار میگیرد و حتی نمایشگاه مطبوعات که مهمترین اتفاق داخلی برای رسانههای کشور است، با موضعگیری تند آنان روبهرو میشود.
** چون قطعا این موفقیت ارزشمند در انتخابات هفتم اسفند و مشخصا دهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی و بعد از آن انتخابات دوره دوازدهم ریاستجمهوری تاثیر مثبتی دارد؛ لذا مخالفان دولت درصدد آن هستند که این تاثیر مثبت و همراهی مردم با دولت را بهنحوی خنثی کنند.
* به نظر شما موفقیت دولت روحانی در سیاستخارجهو مشخصا در بحث هستهای چقدر برای کشور کارآمد است که تندروها را به چنین رفتارهایی واداشته است؟ بهعنوان وزیر اسبق راه فکر میکنید نتایج اقتصادی این دستاورد بینالمللی چگونه خواهد بود؟
** در حال حاضر که بحران خارجی جمهوریاسلامی و موضوع تحریمهای اقتصادی تمامشده است، من فرض میکنم که اگر به 60 یا 70درصد از آن برسیم، زمینه برای یک تحول اساسی در داخل کشور مهیا میشود. شما همین حالا نیز میبینید که برجام بهجایی نرسیده و مراحل اجرایی آن نهایی نشده است، سیل سرمایهگذاران بهسمت کشور سرازیر شده است. بههمین خاطر میتوان چنین ادعایی داشت که فضای کشور به کلی تغییر کرده است. آنهایی که تا دیروز در زمره تحریمکنندگان جمهوریاسلامی بودند دارند برای اجرای طرحهای کشور از هم سبقت میگیرند، یعنی چنین حسی دارند که فضای سرمایهگذاری اقتصادی در کشور ایجاد شده است.
* موضوع این اختلافات اخیر از آنجا مهم تلقی میشود که انتخابات دوره دهم مجلس شورای اسلامی در راه است. دراینباره یک نگرانی وجود دارد که اگر روحانی نتواند در انتخابات مجلس نتیجه را بهنفع خود رقم بزند، یک مانع جدی بهعنوان مجلس دهم را در سیاستهای داخلی خود برای دو سال باقیمانده خواهد داشت که بهتبع این مسئله میتواند نتیجه انتخابات دوره بعدی ریاستجمهوری را غیرقابل پیشبینی کند. نظر شما دراین رابطه چیست؟
** فکر میکنم باید دولت یازدهم و نهفقط شخص آقای روحانی بلکه کابینه ایشان پای مواضع و حرفهای آقای روحانی بایستند و در کار خودشان تحولی ایجاد کنند؛ همچنین کابینه دولت آقای روحانی باید به دام بحرانهایی که هر روز برایشان طراحی میشود نیفتد. دراین صورت هم در ترکیب مجلس دهم تغییر و تحول صورت میگیرد و هم دوره بعدی ریاستجمهوری در دست روحانی میماند. بهنظر من آقای روحانی باید از وزرایش بخواهد خیلی قاطع و محکم در مسیر وظایف خودشان حرکت کنند.
* فکر میکنید ریشه نگرانی دلواپسان چیست؟ با توجه به اینکه هفتم اسفند دو انتخابات مهم مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان برگزار میشود، میتوان چنین برداشتی کرد که تندروها بیش از نگرانی بابت موفقیت دولت روحانی نزد افکار عمومی، دغدغه آینده سیاسی خودشان را دارند؟
** فارغ از آنکه دلواپسان چه نگرانیای دارند ودرصدد چه هستند، علیالقاعده دولت پس از برجام باید بهدنبال توسعه کشور باشد. یکی از موانع توسعه کشور همین تحریمهای هستهای بود که دولتهای نهم و دهم عامل اصلی ایجاد آن بودند. یعنی رئیس دولت وقت با ورقپاره خواندن قطعنامه و اینقبیل مسائل باعث صدور 6قطعنامه شد که دیدیم تمامی این قطعنامهها در دولت یازدهم با یک قطعنامه، البته بعد از دو سال مذاکره فنی و تخصصی ملغی شد. این حرکت بسیار زیادی بود. حالا که دولت روحانی به چنین موفقیت بزرگی دست پیدا کرده است و موفقیت حاکم یعنی حرکت جامعه بهسمت توسعه اتفاق خواهد افتاد، دراین شرایط است که دلواپسان نگران هستند و نمیخواهند چنین اتفاقی برای کشور رقم زده شود.
* این موضوع در دولت اصلاحات هم رخ داد. فکر میکنید چرا این روند همچنان در کشور جاری است؟
** در این مملکت همیشه در جهت سازندگی و توسعه کشور حرکت میکردند و یک عده اندکی همیشه چوب لای چرخ میگذاشتند. متاسفانه این تبدیل به یک قاعده در کشور شده و به شکل روحیه در مملکت و برای ملت ما در آمده است.
* فکر میکنید این رویه چه تاثیری بر کشور داشته باشد؟
** بالاخره دولت آقای روحانی، دستگاههای دولتی و بعضی از اشخاص حقیقی و حقوقیدرصدد هستند تا با درسگرفتن از 36 سال حرکتی که با فراز و فرودهایی همواره روبهرو بوده و با الهام گرفتن از مسائل مختلف بتوانند کشور را به مسیر توسعه برسانند. اگر کشور در راه رسیدن به مسیر توسعه از حرکت متوقف شود یا در مسیر توسعه لنگ بزند با توجه به سرعتی که دنیا حرکت میکند، بسیار عقب خواهیم ماند؛ یعنی باید نگران این باشیم که در 20سال آینده ما از عراق و افغانستان هم عقبتر باشیم.
* اگر بخواهیم دوران اصلاحات و روحانی را باهم مقایسه کنیم به یک وجه تمایز میرسیم. در دولت خاتمی مجلس هفتم یک مانع جدی بود که طرح استیضاح در آن خیلی راحت اجرایی میشد، اما دراین دولت میبینیم که حداقل عقلای بهارستان در حمایت از دولت برمیآیند که میتواند نمود آن را در چندین طرح سوال، استیضاح و اخیرا طرح برجام مشاهده کرد. این مسئله را میتوان به شورایعالی امنیت و همچنین جریانهای اعتدالی کشور نیز تعمیم داد. آیا روحانی میتواند با استفاده از این ظرفیت مواضعی به مراتب بهتر درمقابل تندروها اتخاذ کند و قدمهای محکمتری بردارد؟
** به نظرم آقای روحانی قدمهایش را محکم برمیدارد. دراین شرایط نباید روحانی را تنها گذاشت و دولتش باید با او را همراهی کند.
* منظور من استفاده دولت از همراهی سایر جریانهای سیاسی و اجرایی کشور است. یک نمونه آن حمایت لاریجانی از برجام است که برخی حتی این طرح را در داخل کشور مدیون رئیسمجلس میدانند.
** بله آقای لاریجانی در مسئله برجام همراه دولت بود ولی مهمتر از این، مسئله همراهی خود کابینه با رئیسجمهوری است. همراهی دولت آقای روحانی با شخص آقای روحانی از اهمیت ویژهای برخوردار است و دولت باید رئیسجمهوری را بهویژه در مسیر توسعه آتی همراهی کند.
* شما دائما بر همراهی کابینه و وزرا با روحانی تاکید میکنید. بهعنوان کسی که سابقه حضور در کابینه یک دولت را داشته است همراهی کابینه دولت یازدهم با رئیسجمهوری را چگونه ارزیابی میکنید؟
** سال گذشته دولت آقای روحانی عمدتا محافظهکارانه با مسائل برخورد کردند، یعنی برخورد قاطع و محکمی نداشتند. اگر این مسیر طی شود روی انتخابات دوره دهم مجلس شورای اسلامی و مهمتر از آن انتخابات دوره دوازدهم ریاستجمهوری تاثیرگذار خواهد بود که البته این تاثیر یک تاثیر منفی است.
* اولین محورهایی که دولت روحانی باید اجرایی کند، چیست؟ برخی نظر بر آن دارند که موضوعاتی چون احزاب و حقوقشهروندی باید اولویت باشد و درمقابل مطرح میشود که روحانی ابتدا موضوعات اقتصادی و معیشتی مردم را مورد توجه قرار دهد.
** اولین محور باید بحثهای اقتصادی باشد. بحث اول رکود است. بحث دوم هم تورم است. بهنظر من با اولویت خروج از رکود و اولویت بعدی، کاهش نرخ تورم میشود به مسیر توسعه راه پیدا کرد.
* با این حساب، بحث گفتوگوی ملی و گشایش فضای سیاسی کشور چه میشود؟ این موضوعات بخشی از وعدههای دولت روحانی در انتخابات بود.
** اینها در مسیر توسعه قابل اجراست و میتوان برای آن بستر مناسب فراهم کرد. هدف باید توسعه اقتصادی، سیاسی و اجتماعی کشور باشد در واقع هدف اصلی باید توسعه همهجانبه، پایدار و متوازن باشد.
http://www.bahardaily.ir/fa/Main/Detail/4779
ش.د9404366