(روزنامه آرمان – 1395/03/08 – شماره 3048 – صفحه 3)
زمان كوتاهي باقي است تا مشخص شود كدام يك از منتخبان مردم بر كرسيهاي هيات رئيسه تكيه خواهند زد؛ شايد در دورههاي قبلي جايگاه رئيس و نواب رئيس آنچنان مورد بحث و موضوع داغ گعدههاي سياسي نبود اما براي مجلس دهم اوضاع متفاوت است و اگر به دفاتر برخي از منتخبان در زمان صرف ناهار يا شام سر زده شود شايد تعدادي از منتخبان حتي غيرهمفكر با ميزبان به دور يك ميز مشاهده شوند. برخي كه از روال انتخاب هيات رئيسه در مجلس اطلاع ندارند با ديدن اين صحنه آنچه به ذهن شان خطور ميكند چنين است كه منتخبان براي عملكرد بهتر مجلس دهم به گرد هم آمدهاند تا ضمن آشنايي بيشتر با همكاران خود به بيان پيشنهادات شان در جهت اولويت قرار دادن طرحها بپردازند اما آگاهان ضمن اينكه اين احتمال مطرح شده را رد نميكنند به خوبي واقف هستند اين ديد و بازديدهاي روزهاي منتهي به روز برگزاري انتخابات هيات رئيسه منظوري جز لابيگري در این عرصه ندارد.
عارف يا لاريجاني؟ مساله اين است
براي رياست مجلس دهم دو نام عارف و لاريجاني مطرح هستند كه يكي سابقه سالها جلوس بر اين كرسي را دارد و حاميان ديگري هم تاكيد دارند به واسطه راي مردم كه راي به تغيير بود بايد تغييري در رياست پديدآيد و عارف بر كرسي رياست بنشيند. برخي هم معتقدند منظور از تغيير همان راه نيافتن دلواپسان به مجلس دهم بوده كه محقق شده است و تغيير رياست مجلس در اين شرايط به صلاح نيست چون در هدف مشترك اصلاحطلبان و ميانهروها بر همراهي با دولت تاكيد زيادي شده و لاريجاني در مواقع زيادي مانند تصويب برجام نشان داده كه روحيه اين همراهي را داراست. از سوي ديگر عارف در روزهاي اخير تحرکاتی را مشاهده کرد که باعث شد از سياست برخیها انتقاد کند؛ به ويژه از اعضاي ليست اميد و ميگويد كه آنها بايد به تصميمات پايبند باشند. برخي ديگر نيز ضمن تمجيد اخلاقگرايي عارف بر اين نكته تاكيد دارند كه در دوران پساتوافق احتمال برخي ناهماهنگيها از سوي تندروها كه البته در مجلس دهم انگشت شمار هستند، وجود دارد بنابراين لاريجاني كه نشان داده داراي روحيه برخورد و ايستادگي در برابر تندروها است بهتر ميتواند به اداره پارلمان بپردازد.
نقش اطرافيان عارف و لاريجاني
نبايد از نظر دور داشت كه حلقه اطرافيان عارف و لاريجاني نقش موثري در آرامش انتخاب رئيس مجلس دارند كه تا به امروز اين دو حلقه مشي متفاوتي از يكديگر اتخاذ كردهاند. اطرافيان لاريجاني حركت با چراغ خاموش را انتخاب كردهاند يعني در برابر اين سوال كه از ميان عارف و لاريجاني كدام يك براي رياست مجلس موثرتر هستند، پاسخ را به انتخابات هيات رئيسه و اختيارات نمايندگان در انتخاب يكي از اين دو گزينه موكول ميكنند. چنان كه لاريجاني هم همين مشي را دارد و درآخرين نشست خبري خود درباره رقابت با عارف براي جلوس بر كرسي رياست گفت: « بايد بدانيم نمايندگان مجلس، خبرگان اين ملت هستند و احتياج ندارند كه از بيرون به آنها فشار وارد شود. خودشان تصميم ميگيرند و ظرف چند روز آينده همهچيز مشخص خواهد شد.» اما برخي اطرافيان جوان عارف به اين مساله توجه ندارند كه انتخاب رئيس مجلس با راي نمايندگان داخل پارلمان و نه انتخابات سراسري است و فضاسازي به ويژه در خارج از مجلس تاثير بهسزایی بر راي به عارف ندارد.
دلسوزي بيرون، اختلاف داخل مجلس
برخي هم در بيرون مجلس هستند كه از ائتلاف اصلاحطلبان و بخشي از اصولگرايان ميانهرو دل خوشي ندارند و اكنون در موضوع رياست مجلس ميخواهند سنگ اندازي كنند مانند غلامرضا مصباحي مقدم كه ديروز گفته است: «اصلاحطلبان اهل اين جور معامله با رقبا نيستند. آنها اگر بتوانند رياست را از آقاي لاريجاني بگيرند حتما اين كار را ميكنند و اگر نتوانستند حتما ملاحظات سياسي نبوده و اين طور نيست كه مماشات آقاي لاريجاني با آنها باعث شده باشد ايشان را انتخاب كنند. به همين خاطر است كه من ميگويم اين همه انعطاف از سوي آقاي لاريجاني جا نداشت. من مخالف اين نيستم كه با اصلاحطلبان، معقول و دموكراتيك عمل شود اما اصطلاحا « لي لي به لا لاي» آنها گذاشتن را مناسب نميدانم. من بعيد ميدانم كه اصلاحطلبان آقاي لاريجاني را به عارف ترجيح بدهند بلكه آنها تمام تلاششان را مي كنند و حداكثر ظرفيت را به كار ميگيرند كه عارف رئيس شود. البته اينها در شرايط نزديكي هستند اما من شانس آقاي لاريجاني را بيشتر ميبينم.»
عارف انصراف نمیدهد؟
اخباري كه از گوشه و كنار سياست به گوش ميرسد در راستايي است كه انصراف عارف از رياست را به واقعيت نزديكتر ميكند. مثلا ديروز يك منتخب مردم تهران در مجلس گفت: هياتي را از سوي فراكسيون اميد مامور كردهايم كه رسما با آقاي لاريجاني درباره اركان مجلس به صورت رسمي به مذاكره بپردازد. مصطفي كواكبيان در پاسخ به اين پرسش كه آقاي لاريجاني در نشست خبري خود گفت كه تاكنون دعوت رسمي براي مذاكره از سوي آقاي عارف به وي فرستاده نشده است، اظهار داشت: «قطعا آقاي لاريجاني در جريان ملاقاتهايي كه با آقاي تابش داشتند، هستند؛ آقاي تابش گفتهاند كه از سوي دكتر عارف صحبت ميكنند. وي افزود: ما از پنجشنبه ۶ خرداد هياتي را مامور كرديم كه به غير از رقابت بر سر رياست در رابطه با ساير اركان رسما با آقاي لاريجاني به مذاكره بپردازند و اين خود يعني دعوت رسمي.» اين گفتار كواكبيان ناظر بر آن است كه عارف و حاميانش از رياست او مطمئن شده و اكنون لابيگري بر سر كميسيون هاي مهم آغاز شده است. به نظر نميرسد عارف تمايلي به نايبرئيسي داشته باشد و ترجيح ميدهد رياست كميسيون اصل ۹۰ يا امنيت ملي را بر عهده بگيرد. عارف به صراحت گفته است که برای ریاست مجلس جدی است وقصد کناره گیری ندارد.
مطهري بر كرسي نايبرئيسي
در موضوع نواب رئيس هم در اين دوره با دورههاي قبل تفاوت هاي معناداري وجود دارد چنان كه در دورههاي قبل حساسيت و توجه به نواب رئيس كمتر از اين مقطع بود و متناسب با مشي رئيس انتخاب شده، نواب او هم راي ميآوردند. در مجلس دهم غلامعلي حدادعادل، مرتضي آقاتهراني، محمدرضا باهنر و سيد محمدحسن ابوترابي فرد حضور ندارند و در اين شرايط، از جمله افرادي كه نامشان اكنون براي نايبرئيسي مطرح است ميتوان به علي مطهري و مسعود پزشكيان اشاره داشت كه داراي روحيه مستقل هستند و مورد حمايت طيف اصلاحطلبان قرار دارند. حضور يكي از دو نماينده كه سابقه نمايندگي در مجالس قبل هم دارند خود پاسخ به شعار تغيير است كه خواست رايدهندگان در ۷ اسفند بود. علي مطهري به راحتي آراي طيف اصلاحطلب را دارد و ميانهروها هم آن چنان به جلوس او بركرسي نايبرئیسي بيميل نيستند و تنها اصولگرايان هستند كه به دليل افشاگريهاي مطهري در مجلس نهم عليه جريان فكري آنها تمايلي به راي دادن به او نداشته باشند. پزشكيان هم نماينده آرام تبريز است كه صداقت و زمانشناسي او برگ برنده است. پزشكيان خود را وامدار جرياني نميداند و مانند مطهري مستقل پا به عرصه گذاشته است. تابش و تاجگردون و حضرتي هم از گزينههايي هستند كه براي نايبرئیسي مجلس دهم مطرح شدهاند.
دست خالي اصولگرايان براي كرسي نواب رئيس
در ارزيابي گذرا به افراد مطرح راه يافته از جناح اصولگرا به مجلس دهم مانند كاظم جلالي، حميدرضا حاجيبابايي، جهانبخش محبينيا، علاءالدين بروجردي، محسن كوهكن و عبدالرضا مصري كه شايد خود را كانديداي نایب رئيسي بدانند، شانس مطهري و پزشكيان بيشتر است چرا كه آنها علاوه بر راي اصلاحطلبان، ميتوانند بخشي از آراي مستقلها و حتي اصولگرايان ميانهرو در مجلس دهم را به نام خود كنند. يكي از افراد حاضر در ليست اصولگرايان جهانبخش محبي نيا است. او اگر چه در ليست اصولگرايان جا دارد اما تاكنون چهره مستقلي از خود به نمايش گذاشته است و معقولترين گزينه اين جريان محسوب ميشود. او نمايندگي دورههاي پنجم تا هشتم مجلس شوراي اسلامي را در كارنامه خود دارد. محبي نيا پا به پاي حاجي بابايي در تركيب هيات رئيسه مجالس هفتم و هشتم به عنوان دبير (منشي) حضور داشته است اكنون به نظر ميرسد با توجه به فشار اعتدالي مجلس دهم او هم گزينه جدي باشد اما حاجي بابايي كه سخنگوي جبهه يكتا شد از گزينههاي مطرح براي نايبرئیسي از سوي طيف نزديك به پايداري است و زماني اين موضوع به واقعيت نزديك ميشود كه رديف اول حاضران در آخرين نشست لاريجاني يادآوري شود؛ يعني جلوس مهرداد بذرپاش بر يكي از صندليها!
لاریجانی دور نمیخورد؟
در اين ميان نبايد از طيفي عبور كرد كه صبحانه خود را با عارف ميخورند و دم از حمايت از آرمانها و اهداف پيشبيني شده از سوي او در مجلس دهم ميزنند و در زمان صرف ناهار در اتاق لاريجاني را ميزنند. همان اقليتي كه به هيچ اصولي درراستاي اعتلاي مجلس و پيشرفت كشور پايبند نيستند جز اصولي كه منويات شخصي آنان را تامين ميكند. آنان نه در تعريف اصلاحطلبان بدلي ميگنجند و نه اصولگراي ميانهرو هستند. سالها جلوس لاريجاني بر كرسي رياست سبب شده تا به خوبي پي به ماهيت اين دسته از افراد ببرد؛ لاريجاني البته در برابر اين افراد از استراتژي سكوت بهره ميبرد چنانكه در آخرين نشست خبري خود در واكنش به برخي شايعات درباره توافقات صورت گرفته براي هيات رئيسه گفت: «اين روزها داستانسرايي زياد است و من نميخواهم جلوي آن را بگيرم.» اين افراد فراموش كردند كه لاريجاني فلسفه غرب آموخته و با اصول دور زدن هاي سياسي و... آشناست. همچنين او آيتا...زاده است كه سياسيون نان به نرخ روز خور را توان رويارويي با او نيست. لاريجاني به خوبي با منويات اینها اگاه است و ميداند درصدد هستند با پرچم حمايت او از برای خودشان کلاهی ببافند. از سوي ديگر عارف هم با این افراد آشناست اما بايد در خاطر داشته باشد كه اینها چگونه در مواقعي كه نياز به حضور و حمايت بود، او را تنها گذاشتند.
مطرودان جريان اصولگرايي
اما وضعيت اصولگرايان حاضر در ليست اميد چه ميشود؟ كاظم جلالي و بهروز نعمتي دو اصولگراي نزديك به لاريجاني بودند كه در ليست اميد قرار گرفته و راي آوردند كه امروز نامشان براي جايگاهي مطرح نيست. اكنون اين سوال پديد آمده كه آيا آنها به دليل حضور داشتن در ليست اميد داراي جايگاهي نيستند كه در پاسخ بايد به حضور علي لاريجاني در ليست اميد قم اشاره داشت؟ اما امروز اصولگرايان براي قرار نگرفتن يك اصلاحطلب بر كرسي رياست آنچه در گذشته درباره لاريجاني کردند را فراموش و بر حضور او در مهمترين كرسي مجلس تاكيد ميكنند و جالب اينكه نام او در ليست اميد را فراموش ميكنند. نتيجه اين ميشود كه اصولگرايان تنها براي التيام شكست خود امروز ليست اميد را بهانهاي براي درو كردن ميانهروها از جمع خود كردهاند و حمايت آنها از لاريجاني هم جز اجبار نيست!
http://armandaily.ir/fa/Main/Detail/152666
ش.د9500472