چرا لیست علی مطهری رای نیاورد؟

(روزنامه آفتاب يزد ـ 1394/12/13 ـ شماره 4565 ـ صفحه 2)

علی مطهری.کسی که الحق و الانصاف در مجلس نهم یک تنه بار بسیاری از اصلاح‌طلبان را بردوش کشید و به خاطر برخی گفته‌هایش هزینه داد و حتی مورد حمله قرار گرفت، او آنقدر خوب و شجاعانه نطق می‌کرد و دغدغه‌های مردم و اصلاح‌طلبان را بازگو، که رفته رفته نظر طیف اصلاح‌طلب را به خود جلب کرد تا جایی که نام وی در لیست گام دوم (اصلاح‌طلبان ) برای رقابت‌های انتخابی مجلس دهم جای گرفت.هرچند اصولگرایان قرار گرفتن اسم او را در کنار اصلاح‌طلبان برنتابیدند!

اما مطهری در کنار حضورش در لیست اصلاح‌طلبان، هوس آن داشت تا مستقل بودن دیدگاه‌ها و طرز تفکراتش را نیز به رخ بکشد برای همین هم تصمیم گرفت خود نیز با سرلیستی نامش فهرستی جداگانه ارائه دهد، فهرستی که نه بتوان آن را اصلاح‌طلب خواند و نه اصولگرا.

پیش از این وی از ارائه لیستی به نام مستقلین سخن می‌گفت و در تلاش بود تا کسانی را در جمع خود قرار دهد که وابستگی به هیچ کدام از جناحین نداشته باشند. او به دنبال جریانی با عنوان "گفتمان سوم" می‌گشت. اما عملا اتفاقی که در فهرست " صدای ملت " یعنی همان لیست آرمانی و جداگانه‌ای که توسط علی مطهری برای رقابت‌های مجلس دهم شکل گرفت، افتاد، هرچیزی بود جز یک گفتمان جدید!

لیست "صدای ملت"به عنوان گروهی فراجناحی نتوانست خود را معرفی کند، بلکه عده‌ای لیست علی مطهری را ناشی از نوعی دهن کجی به فهرست اصولگرایان و سرلیستی حداد عادل می‌دانستند و عده‌ای هم آن لیست را محل خوبی برای برخی اصلاح‌طلبانی که از قرار گرفتن در لیست امید بازماندند... وجالب اینکه در "صدای ملت" مجموعه‌ای از اصلاح‌طلبان نیز بودند که در فهرست "امید"هم قرار داشتند. فی الواقع آنچه که علی مطهری در پی تشکیل آن بود تعریف دقیقی نداشت و بهتر بگوییم به نوعی طرح گفتمان سوم «مطهری» و دادن لیستی جداگانه باعث شد تا هم خط مشی سیاسی لیست "صدای ملت" در سر در گمی به سر ببرد و هم اعضای آن فهرست.

باید پذیرفت آن خلاء سیاسی که مطهری از آن صحبت می‌کرد و می‌خواست با چنین راهکاری پر شود به نتیجه نرسید.

یک واقعیت

بدون شک علی مطهری این روزها، چهره محبوبی در شهرتهران و چه بسا کشور است و اقبال عمومی به سمت او نیز روزبه روز با موضع گیری‌های شجاعانه اش بیشتر می‌شود اما پایان انتخابات 7 اسفند نشان داد که اگرچه شخص او بعد از عارف بیشترین آرا را به خود اختصاص داده، ولی فهرست " صدای ملت " که از سوی وی ارائه شد شکستی به مراتب سخت تر از لیست اصولگرایان خورده است.

نگاهی به چهره‌های شاخص این لیست و میزان آرا و جایگاهشان در بین کاندیداها دال برهمین موضوع است. به عنوان مثال " حسن غفوری فرد " چهره نام آشنای اصولگرا و عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی که در این لیست جای گرفته بود و بهترین عنوان و رتبه را در جمع باقی اعضای فهرست " صدای ملت"، از آن خود کرده به چیزی جز رتبه 63 با کسب 57495 رای نرسیده است. پنجاه و هفت هزار رای حسن غفوری فرد کجا و یک میلیون و ششصد هزار رای محمد رضا عارف _نفر اول منتخب مردم تهران _کجا!

در لیست صدای ملت (لیست علی مطهری) چهره‌های مشهور دیگری هم بودند که میزان آرای به مراتب پایین‌تری را از آن خود کردند، کسی مثل "محمد خوش‌چهره" که به رده 67 و با 39 هزار رای بسنده کرده، یا حسن سبحانی که 23هزار رای بیشتر نیاورده است. نکته جالب توجه اینکه برخی از نام‌های لیست «صدای ملت»، نه تنها رتبه‌های خوبی در میان سایر رقبایشان ندارند بلکه تعداد رای‌هایی که گرفتند به زیر 6 هزار می‌رسد.

همه اینها نشان از آن دارد که مطهری در تحقق آرمان خود و تشکیل جریانی متفاوت از اصلاح‌طلبی و اصولگرایی و خلق یک گفتمان جدید در "صدای ملت" شکست خورده و تحلیل هایش غلط از آب در آمده است.

اما چرا؟ یعنی واقعا مطهری همانقدر که هوشمندانه و با طمانینه سیاسی به لیست اصلاح‌طلبان پیوست، در تشکیل لیستی جداگانه به نام "صدای ملت" بی‌گدار به آب زد و دچار یک خطای استراتژیک شد؟

دفاعیات مطهری

مطهری خود در توضیح چرایی شکست "صدای ملت" به ایلنا گفت: «صدای ملت» امکانات اصلاح‌طلبان و اصولگرایان را به این لحاظ که اساساً بتواند صدای خود را به‌درستی به مردم برساند،در اختیار ندارد.

نماینده مردم تهران در مجلس نهم ادامه داد: به هر حال تبلیغات اصولگرایان و اصلاح‌طلبان در مقایسه با «صدای ملت» به مراتب بیشتر بود اما در مجموع نسبت به امکاناتمان آرای خوبی را به دست آوردیم.

مطهری همچنین در پاسخ به این سوال که آیا علت این شکست، نامشخص بودن مشی سیاسی این جریان است، گفت: "مشی سیاسی «صدای ملت» روشن است و چندین‌بار هم بر آن تاکید کردیم اما به نظر می‌رسد، آن‌چنان‌که باید شناخته‌ شده نیست."

او با تاکید بر این‌که اصولگرایان نسبت به آزادی‌های سیاسی و حقوق شهروندی بی‌توجه‌اند و اصلاح‌طلبان نیز گاهی در مسائل فرهنگی دچار تساهل و تسامح می‌شوند، خاطرنشان کرد: «صدای ملت» گروهی است که قصد دارد، نقاط قوت هر دو جریان را اخذ کند اما دچار نقاط ضعف این دو جریان سیاسی نشود.

اصلاحات و مطهری هر دو به هم بدهکارند

به هرروی به نظر می‌آید که با شکست لیست علی مطهری در انتخابات مجلس دهم و برعکس، پیروزی شخص خودش به واسطه حضور در لیست اصلاح‌طلبان، بده‌بستان خوبی بین مطهری و اصلاح‌طلبان صورت گرفته است، جریان اصلاح‌طلبی که بی شک به واسطه موضع‌گیری‌های علی مطهری در این چندسال به او بدهکار است، اینبار به نوعی با قرار دادن او در فهرست خودش که منجر به آرای بالای علی مطهری شد به او ادای دین کرده و گویی همین موضوع، مطهری و اصلاحات را به یکدیگر نزدیکتر کرده درواقع حالا هردو به هم بدهکار هستند.

چرا "صدای ملت" رای نیاورد

اما درباره این که چرا اساسا لیست "صدای ملت" در این انتخابات شکست خورده است با حسن رسولی عضو هیئت‌مدیره بنیاد امید ایرانیان و بنیاد باران گفتگو کردیم. وی در اینباره به آفتاب یزد گفت:" گفتمان سوم تحت عنوان "صدای ملت "ضمن آنکه فاقد مبانی مجاب کننده است، در فضای بین دو جریان سیاسی دیگر کشور که مردم با آن مانوس هستند، امکان عرض اندام پیدا نکرد و لیست آقای مطهری برخلاف آنچه که گفته می‌شد نتوانست افکار عمومی را به سمت خود بکشد."

وی افزود:" در جریان انتخابات اخیر بخشی از ایراداتی که به جریان اصلاحات گرفته می‌شد توسط رهبران اصلاحات در قالب تعدیل مواضع، رفع شد در واقع توسعه یافتگی جریان اصلاحات سبب شد تا دیگر اقبالی به‌سمت جریان و گفتمان سوم صورت نگیرد."

این فعال سیاسی درباره اینکه آیا دلیل رای نیاوری صدای ملت عدم تبلیغات بوده است، گفت: "خیر!چون انتخابات در تهران کاملا لیستی بود، آرای 30 نفر اول مربوط به اصلاحات و 30 نفر دوم مربوط به اصولگرایان است و اساسا آرای صدای ملت که مدعی گفتمان سوم است از لحاظ آماری قابل قیاس با آرای این دو جریان نبود. "

اما « آیا علی مطهری اگر در لیست اصلاح‌طلبان قرارنمی‌گرفت و مستقل به انتخابات می‌آمد از این میزان آرا برخوردار بود؟ »این سوالی است که رسولی اینگونه به آن پاسخ داد:"با توجه به اینکه مردم به صورت لیستی به کاندیداها رای دادند ممکن بود میزان رای‌های وی به این تعداد نرسد، حتی ممکن بود او جزو نفرات آخر راه‌یافته به مجلس باشد یا اصلا در جمع 30 نفر قرار نگیرد."

رسولی گفت:" قرار گرفتن نام علی مطهری در لیست اصلاح‌طلبان از سویی و رفتار آزادمنشانه وی در مجالس هشتم و نهم، به صورت استثنایی برای او یک اعتماد و منزلت سیاسی به بار آورده است. درواقع مطهری اگر مستقل شرکت می‌کرد و رای ورود به مجلس را هم نمی‌آورد اما بازبدون شک میزان آرای او بسیار بالاتر از دوره‌های پیش بود هر چند جریان اصلاحات باعث شد تا وی جزء دو نفر اول لیست قرار گیرد."

اگر علی مطهری در لیست نبود...

علی صوفی وزیردولت اصلاحات و رییس ستاد ائتلاف اصلاح‌طلبان در تهران هم درباره لیست صدای ملت و اینکه چرا آن فهرست، رای نیاورد گفت: " برای آنکه تمامی تاکید رهبران اصلاحات به لیست امید بودو اصلاح‌طلبی در یک لیست خلاصه می‌شد، لیست‌های دیگر مثل «صدای ملت» مورد توجه قرار نگرفت."

وی درباره اینکه چرا علی مطهری تصمیم به تشکیل لیست جداگانه‌ای گرفت، در حالیکه خودش در فهرست اصلاحات قرار داشت گفت: " من آقای مطهری را مبری از این می‌دانم که او با لیست صدای ملت می‌خواست تا با لیست امید مبارزه کند، به هیچ وجه او چنین هدفی نداشت، بلکه مطهری فهرستی از اصولگرایانی تشکیل داده بود که می‌خواستند اعتراضشان را به قرار نگرفتن نامشان در لیست اصولگرایان نشان دهند. "

صوفی پیرامون این سوال که اگر علی مطهری در لیست اصلاح‌طلبان جای نمی‌گرفت و مستقل در انتخابات شرکت کرده بود چه اتفاقی برایش می‌افتاد، گفت:" آقای مطهری در هر حال رای می‌آورد، حضور او در لیست اصلاح‌طلبان کمابیش برای رای آوری او تاثیرگذار بود ولی چون شخص مطهری به عنوان یک چهره حق طلب شناخته شده اگر او مستقل هم شرکت می‌کرد، شاید همان هایی که به اصلاح‌طلبان رای دادند به علی مطهری نیز رای می‌دادند."

http://aftabeyazd.ir/?newsid=28942

ش.د9405749