ارتش سوريه و متحدينش به آستانه خيمهگاه داعش رسيده بودند كه روسها و آمريكاييها از توافقي دو جانبه براي آتش بس در سوريه خبر دادند؛ توافقي مبهم كه نه تنها عملي بودن اجراي آن با ترديد روبهروست، بلكه به تروريستهاي سوري تجديد نفس ميدهد. ولاديمير پوتين، رئيس جمهور روسيه براي متقاعد كردن شركاي خود در سوريه، با آنها تماس تلفني گرفته ولي دو روز مانده به عملياتي شدن آتش بس، وزير خارجه آمريكا در يك موضع گيري تأمل برانگيز، تهديد كرده كه اگر آتش بس در سوريه شكست بخورد، آمريكا طرحي جايگزين دارد. كري با گفتن اين جمله كه اگر«پايان دادن به درگيريها مدت زمان زيادتري طول بكشد باقي ماندن سوريه به صورت يكپارچه سخت خواهد بود» تلويحاً تهديد به تجزيه سوريه كرده است.
به گزارش جوان، هنوز توافق آتش بس در سوريه به مرحله اجرا نرسيده، غرب به دنبال جايگزينهاي بعدي است تا در صورت شكست آتش بس آن را به مرحله اجرا درآورد. همپيمانان دولت سوريه موافقت خود را با مفاد آتش بس اعلام داشتهاند ولي جبهه حاميان تروريستها به اجراي آتش بس با شك و ترديد مينگرند و هنوز اجرا نشده آن را محكوم به شكست ميدانند. جان كري، وزير امور خارجه آمريكا با اشاره به توافق اين كشور و روسيه براي برقراري آتش بس در سوريه و احتمال فروپاشي آن، اعلام كرد كه در حال بررسي گزينههايي هستند كه در صورت شكست آتش بس، جاي آن را بگيرند. جان كري، سه شنبه شب در سخنراني خود در سناي آمريكا گفت: «لازم است آتشبس زماني آغاز شود اما اين كار بدون همكاريهاي لازم و تعيين شرايط و مقررات و وظايف ممكن نيست.» كري تأكيد كرد: «در صورتي كه مذاكرات كنوني و توافق آتشبس و همچنين فرايند گذار سياسي در سوريه به توفيق منجر نشود، دولت واشنگتن به دنبال گزينههاي جايگزين خواهد بود.»
حفظ يكپارچگي سوريه سخت خواهد بود
غرب كه حضور قدرتمند روسيه در سوريه را برنميتابد طرح تجزيه سوريه را مطرح ميكند. به گزارش اسپوتنيك، وزير خارجه آمريكا تاكيد كرد در صورتي كه پايان دادن به درگيريها مدت زمان زيادتري طول بكشد باقي ماندن سوريه به صورت يكپارچه سخت خواهد بود. جان كري گفت: «ارزيابي من اين است كه ما اين فرصت را داريم كه تعهد آنها به راه حل سياسي را بيازماييم. ابزارهايي كه من در اختيار دارم ابزار ديپلماسي و تلاش براي رسيدن به توافق است، تلاش براي استفاده از هر اهرمي است تا به نتيجه برسيم.» جان كري گفت: «حتي اگر روسيه حلب را تصرف كند و حتي اگر در اين شهر باشد، حفظ كردن يك سرزمين هميشه دشوار بوده است. اگر جنگ در سوريه خاتمه نيابد، اوضاع وخيمتر خواهد شد. شايد اگر ما بيشتر صبر كنيم، ديگر حفظ كردن سوريه به عنوان يك سوريه متحد، كار سختي باشد.»
نيروهاي مقاومت در هفتههاي اخير با پشتيباني هوايي روسيه مناطق گستردهاي از حلب را آزاد كردهاند و پيش بيني ميشود در آينده نزديك اين شهر استراتژيك آزاد شود. با آزادسازي حلب راه كمك رساني به تروريستها از مسير تركيه قطع ميشود و تكفيريها در شرايط بدي قرار ميگيرند. حلب تا جايي مهم است كه تركيه و عربستان براي جلوگيري از آزادسازي اين شهر تصميم داشتند براي كمك به تروريستها به سوريه حمله كنند تا شايد بتوانند موازنه ميداني را به نفع خود تغيير دهند. باتوجه به كارشكني برخي طرفها در روند تحولات سوريه، برخي ناظران افق روشني براي آتش بس در سوريه متصور نيستند و بر اين باورند كه جبهه عربي-غربي با اين توافق سعي دارد زمان بخرد و بتواند تروريستها را كه ضربات سختي از نيروهاي مقاومت دريافت كردهاند، مجددا تقويت و سازماندهي كند تا بتوانند موازنه ميداني را به نفع تكفيريها تغيير دهند. كري در ادامه گفت: «به ولاديمير پوتين ابلاغ كردم كه واشنگتن درباره اينكه ببيند مسكو درباره مذاكرات جدي است يا نه هرگز بيش از چند ماه منتظر نخواهد ماند.»
وي در پاسخ به اظهارات يكي از سناتورها مبني بر اينكه تصور نميكند در دولت باراك اوباما كسي مجازاتي براي ناقضين توافق در نظر بگيرد، گفت: «هر كسي كه فكر ميكند در صورت نقض اين توافق آتشبس از مجازات مصون است، دچار اشتباه بزرگي شده است.» كري اشارهاي به جزئيات طرح جايگزين در صورت شكست تلاشها براي دستيابي به توافق صلح نكرد اما خاطرنشان كرد كه اين طرح احتمالا شامل افزايش حمايت از مخالفان مسلح سوريه خواهد بود.
آتشبس دشوار است
به رغم موافقت اكثر گروههاي درگير در سوريه، آمريكا همچنان از سخت بودن اجراي اين توافق سخن ميگويد. وزير امور خارجه آمريكا تاكيد كرد دستيابي به آتشبس در سوريه امري دشوار است، حتي اگر جناحهاي بينالمللي بتوانند كمكهاي بشردوستانه را به نواحي مختلف انتقال دهند و طرفين درگيريها خشونت را كنار بگذارند، به اين معنا نخواهد بود كه وضعيت به طور اتوماتيك به يك روند سياسي منتهي ميشود. اظهارات كري درحالي است كه معارضان روز سه شنبه به طور مشروط با توافق آتشبس موافقت كردند و پيش شرطهايي از جمله «خاتمه دادن به حملات هوايي روسيه، پايان محاصره برخي مناطق و ارسال محمولههاي كمك رساني به سراسر كشور» را مطرح كردهاند كه روند اجراي موفقيت آميز آتشبس را با چالش مواجه ميكند.
طرح «B» روي ميز واشنگتن
به دنبال سخنان كري درباره بهكارگيري گزينههاي جايگزين در سوريه، رسانههاي اين كشور جزئيات طرح «B» واشنگتن را افشا كردند. روزنامه وال استريت ژورنال روز چهارشنبه در گزارشي نوشت مشاوران ارشد نظامي و اطلاعاتي به باراك اوباما، رئيس جمهور آمريكا گفتهاند كه تصور نميكنند روسيه به آتش بس در سوريه پايبند باشد و از دولت آمريكا خواستهاند طرحهايي را براي تشديد فشار بر مسكو براي ارائه كمك بيشتر تدوين كند. وال استريت ژورنال، هشدار داده است كه طرح «B» كه اشتون كارتر وزير دفاع آمريكا، جوزف دانفورد رئيس ستاد مشترك ارتش آمريكا و جان برنان مدير سيا پشت آن هستند احتمالا واشنگتن را به جنگ نيابتي در سوريه به شكل عميق سوق دهد. روزنامه مذكور به نقل از مقامات آمريكايي نوشت: «بعيد نيست افزايش حمايت آمريكا از مخالفان جزو اين طرح باشد تا بتوانند مناطق از دست رفتهشان را پس بگيرند.»
تماس پوتين با روحاني و سلمان
رؤساي جمهوري روسيه و ايران درباره بحران سوريه تلفني گفتوگو كردند. خبرگزاري اينترفاكس، ديروز به نقل از كاخ كرملين نوشت: «ولاديمير پوتين و حسن روحاني درباره گسترش همكاريهاي دوجانبه در زمينههاي مختلف و افزايش رايزنيها در مسائل بين الملل از جمله موضوع نزاع جاري در سوريه و كنفرانس ژنو 2 رايزني كردند.» هچنين پوتين و پادشاه عربستان روز چهارشنبه در تماسي تلفني درباره توافق آتش بس در سوريه و ادامه همكاري دو كشور در سوريه گفت و گو كردند. به گزارش راشاتودي، كرملين در بيانيهاي اعلام كرد در اين تماس تلفني سلمان بن عبدالعزيز، پادشاه عربستان از توافق روسيه و آمريكا استقبال و آمادگي خود را براي همكاري مشترك در زمينه اجراي توافق مذكور اعلام كرده است.
http://javanonline.ir/fa/news/773501
ش.د9405713