عاقبت به شَر!

(روزنامه آفتاب يزد – 1394/12/17 – شماره 4568 – صفحه 15)

رسول کوهپایه‌زاده در گفتگو با آفتاب یزد: از حکم اعدام موکلم به شدت شگفت‌زده شدم

گروه سیاسی: خود را تک و تنها در محوطه‌ای سرپوشیده می یابد. مکانی بسان یک سالن سینما. روبه رویش یک پرده نمایش بزرگ، خاموش و صامت قرار دارد که صندلی‌هایی شماره دار به صف مقابل آن چیده شده اند. بله درست است، او در وسط یک سالن سینما ایستاده است. از میان انبوهی از صندلی‌های عاری از تماشاگر، یکی را برمی‌گزیند و می نشیند. ناگهان چراغ‌های سالن، خاموش می شود. تصویری بر روی پرده نمایش پدیدار می گردد. کودکی را می بیند که موهای طلایی رنگش بر روی پیشانی‌اش آشفته شده است و مشغول بازی است. لبخندی بر لبانش نقش می‌بندد. گویی آپاراتچی انگشتش را بر روی کمه دور تند (fasforward) می فشارد چراکه پسربچه سکانس اول به سرعت بزرگ می شود و لباس سربازی به تن می کند و مشغول رانندگی اتومبیلی گران قیمت است و شخص مهمی در صندلی عقب آن اتومبیل نشسته است. کمی چهره‌اش را در هم می‌کشد. دوباره آپاراتچی فیلم را به جلو می‌راند.

سرباز موبور حالا دیگر به جوانی 30 ساله تبدیل شده است و در دفتر کوچکی سرگرم صحبت به زبان ترکیه‌ای شکسته بسته‌ای است. مرد نشسته بر صندلی سینما نیک می داند که جوان 30 ساله درباب چه چیز سخن می‌گوید. جوان موبور در حال چانه زنی درباره قیمت «سالامبور» یا همان پوست گوسفند با شریک تجاری ترکیه‌ای خود است. انگار آپارتچی هم می خواهد هرچه زود تر فرجام سرگذشت پسرک موبور را ببیند چراکه باز هم دکمه دور تند را با انگشتانش لمس می‌کند. پرده نقره‌ای نمایی بسته از خیابان طالقانی شهر تهران را نشان می دهد و بنز 500 اس الی وارد پارکینگ ساختمانی عظیم الجثه می شود و مرد جوان موبورِ کت و شلوار پوشیده‌ای از آن بنز، خارج می گردد. جوان موبور راهروهای ساختمان عظیم الجثه را به سوی مقصدی طی می کند. تنها تماشاچی فیلم، مقصد مرد موبور را به خوبی می شناسد چراکه این ساختمان زمانی مبدل به خانه دوم او شده بود و هنوز هم با دیدن این سکانس عطر مورد علاقه اش یعنی بوی طلای سیاه به مشامش می رسد.

به پرده نقره‌ای خیره می شود. مردجوان حالا وارد اتاق رئیس شده است. آپاراتچی سکانس دیگری را نمایش می‌دهد. صحنه مورد علاقه تماشاچی را. جوان موبور که دیگر به مرد پخته‌ای بدل شده است در حال پیاده شدن از هواپیمای قشم است. باد موهای روشنش را بر روی پیشانی‌اش افشان کرده است و او سبک بال و خرامان خرامان در حال گذر از فرش قرمزی است که دو طرفش را دخترکان مهماندار فراگرفته اند. تماشاچی بر روی صندلی خود جابه جا می شود. آپاراتچی سکانسی را نشان می دهد که درآن مرد پخته موبور مشغول نواختن ساز ویولن است؛ تنها همدم تماشاچی. در سکانسی دیگر مرد موبور ویولنیست در کنار وزیر کار محمود نشسته است و سایر اطرافیان هم در کادر مشخص هستند. این بار دور تند فیلم بر روی صحنه‌ای ایستاد که به کام تماشاچی خوش نیامد چراکه ابروانش را درهم کشید و با ناراحتی به تماشا نشست.

مرد نقش اول فیلم درحالی که مچ دست هایش را دستبندهای سرد و آهنین احاطه کرده است در چهاردیواری سیمانی و از پشت میله‌های فولادین مشغول آماده کردن خود برای دادگاه روز بعدش است. آپارتچی دیگر طاقتش طاق می‌شود و سکانس پایانی را نشان می‌دهد. تماشاچی به خود می لرزد. خودش را در قامت مرد موبور ویولنیست حاضر در پرده نقره‌ای می‌بیند که در سپیده صبح در محوطه‌ای رو باز درحالی که دو سرباز در دوطرفش ایستاده اند لخ لخ کنان قدم بر می دارد و به سوی میله‌ای حرکت می کند که از آن طنابی آویخته شده است و به چپ و راست تکان می خورد ....

پایان تلخ فیلم بابک

روز گذشته خبری در رسانه ها منتشر شد که حکایت از آن داشت آخرین برگ‌های مثنوی هفتاد من فسادهای بابک در حال ورق خوردن و داستان زندگی وی رو به اتمام است. غلامحسین محسنی اژه‌ای معاون اول قوه قضائیه در نشست خبری خود عصر روز گذشته با اشاره به دادگاه بابک زنجانی، اظهار داشت: «حکم بابک زنجانی و دو متهم دیگر این پرونده که در دادگاه بدوی محاکمه شدند، صادر شد.» محسنی اژه‌ای با بیان اینکه دادگاه بدوی این سه متهم را مفسدفی‌الارض تشخیص داده و به اعدام محکوم کرده است، خاطرنشان کرد:« دادگاه بدوی علاوه بر اعدام، متهمان را به رد مال شاکی و شرکت ملی نفت ایران و جزای نقدی یک چهارم پولشویی محکوم کرد.» این خبر حاکی از آن بود که عمر بابک به روزهای پایانی خود نزدیک شده است.

آخرین سکانس: اشک‌های بابک

مرد موبور ویولنیست در نهم دی ماه سال 92 دستگیر شد و عنوان بزرگ ترین مفسد اقتصادی تاریخ را با داشتن 209 جلد پرونده فسادِ 200 هزار صفحه‌ای ، از آن خود کرد. همانکه در دولت نهم و دهم وزارت نفت را به عرصه جولانگه خود مبدل کرده بود و با دور زدن تحریم‌های نفسگیر جیب‌هایش را لبریز کرد از پول‌های حاصل از فروش طلای سیاه. برایش 26 جلسه دادگاه علنی و 1 جلسه غیرعلنی برگزار

شد که غالب آنها را به صحنه تئاتری برای خود مبدل ساخت. یک روز خندید و دیگر روز گریست. یک روز قلدرمآبانه گفت نمی‌خواهم ساعتم را بیژن زنگه شیخ الوزرا به دست خود ببندد و وزیر نفت سوار بر بنزم شود و دیگر روز جلسه دادگاه را به صحنه درامی تبدیل و‌های های گریه کرد. بعد هم قول داد که با لغو تحریم ها بدهی‌های وزارت نفت را تسویه می‌کند که آن کار را هم نکرد. سرانجام هم روز گذشته از عاقبت به شر شدنش آگاه شد و پرونده فسادهایش بسته.

ممکن است نقض شود!

رسول کوهپایه زاده وکیل بابک زنجانی درباره خبر اعدام موکلش به خبرنگار «آفتاب‌یزد» گفت: هنوز رای به ما ابلاغ نشده و من هم از طریق پخش زنده سخنرانی سخنگوی قوه قضاییه از این موضوع مطلع شدم. این کاملا در سیستم قضایی ما متداول است که ابتدا آرایی صادر می‌شود و ممکن است در مراحل بالاتر نقض شود.

وی در پاسخ به این سوال که آیا خبر اعدام بابک را پیش بینی می کردید، گفت: خیر. من به شدت شگفت زده شدم. موکل من قصد ضربه زدن به نظام را نداشته است. حال او را مفسد فی الارض خوانده اند. من با اینکه سعی می کنم در کار به قضایا بدبینانه نگاه کنم به هیچ عنوان انتظار چنین رایی را نداشتم.

کوهپایه زاده با بیان اینکه اعلام رای موکل من از طریق رسانه ملی به معنای ابلاغ نیست، افزود: قطعاً 209 جلد پرونده رای طولانی هم دارد و رای صادره باید چند صد صفحه باشد به همین جهت زمانی که یک کپی از کل رای به ما دادند یا اینکه اعلام کردند برای یادداشت‌ برداری از رای می‌توانیم اقدام کنیم آن زمان رای رسماً به ما ابلاغ شده است.

وکیل بابک زنجانی تصریح کرد: شاید یکی دو هفته نوشتن رای از روی متن اصلی توسط ما طول بکشد و تازه از آن زمان 20 روز مهلت ما از جهت اعتراض آغاز می‌شود که ما قطعاً اعتراض می‌کنیم.

به پایان آمد این دفتر، حکایت همچنان باقی

بابک زنجانی نخستین مفسد اقتصادی در تاریخ انقلاب اسلامی نبوده است و بی شک آخرین هم نخواهد بود و با اعدام وی فسادها در سیستم اجرایی کشور همچنان به ریشه دواندن خود ادامه خواهند داد. چراکه پیش از او نیز در تمامی دول پس از انقلاب فسادهای اقتصادی صورت گرفته اما در دولت نهم و دهم به اوج خود رسید به طوری که به غیراز پرونده قطور بابک زنجانی از کنار این دولت چهره‌هایی چون امیر منصور آریا، محمودرضا خاوری و محمدرضا رحیمی برون آمدند چندین و چند پرونده فساد هم بر روی میزهای دستگاه قضایی از این دولت در دست بررسی است. این مسئله آنقدر در کشور ریشه دوانده که خود اصولگرایان هم دست به اعتراف زده‌اند به طوری که احمد توکلی در اظهار نظری فساد را در ایران سیستماتیک خوانده است. حال باید دید که برخی کشورهای در حال توسعه چه ساز و کاری را در پیش گرفته اند که توانسته اند فساد را کنترل کنند و مانع گسترش آن شوند. کشوری چون اندونزی که زمانی رتبه فسادش 175 بود امروز طبق آخرین آمار به 117 در جهان رسیده است.

بابک؛ تنها میوه‌ای از درخت فساد اقتصادی

اکنون این سوال در افکار عمومی ایجاد می شود که آیا با اعدام بابک زنجانی‌ها فساد از کشور ریشه کن خواهد شد یا می‌توان همچون کشور اندونزی برای این معضل پرقدمت چاره‌ای اندیشید و در پی راهکاری بود. درهمین راستا محمد صادق جوادی حصار به خبرنگار «آفتاب یزد» گفت: فساد از کشور با اعدام بابک زنجانی‌ها ریشه‌کن نمی‌شود. امثال بابک زنجانی فرایند یک پروسه و پروژه هستند. بابک زنجانی و مفسدین همانند او میوه‌های درخت فساد اقتصادی در کشور هستند نه ریشه‌های درخت. ریشه‌های فساد و نابرابری‌های اجتماعی و اقتصادی باعث می‌شود که چنین مفاسدی در جامعه ایجاد شود. این افراد از ثمرات نابرابری‌های اقتصادی، عدم نظارت، عدم کنترل دولت و مجلس و فقدان کارآمدی مناسب در سیستم مدیریتی کشور هستند.

مجلس؛ کنترل‌کننده فساد در کشور

وی در پاسخ به این سوال که چه ساز و کاری را می‌توان به‌کار بست تا دیگر کشور شاهد تولد بابک زنجانی‌‌ها نباشد،خاطرنشان کرد: به نظر من یکی از اصلی‌ترین راهبردها برای کنترل فساد در جامعه نظارت سیستماتیک بدون انحصار است یعنی هر زمانی که قدرت و نظارت به انحصار دربیاید، فساد به دنبال آن ایجاد خواهد شد. ما اگر بتوانیم از اهرم‌های نظارتی کشور به طور کامل بهره‌مند شویم می‌توانیم در مقابل ریشه دواندن فساد بایستیم. یکی از فعال‌ترین، موثرترین و دقیق‌ترین سیستم‌های نظارتی کشور که به دلیل ماهیت تبدیل شونده امکان فساد در آن بسیار کم است، مجلس است.

نمایندگان مجلس، بهترین اهرم‌های نظارتی

جوادی حصار ادامه داد: مجلس دو بعد اصلی دارد؛ بعد تقنینی یعنی قانون‌گذاری و بعد نظارتی. هر نماینده مجلس می‌تواند بر هر عضوی از اجزاء کشور نظارت داشته باشد بدون بازخواست. اگر واقعا نمایندگان مردم اختیارات لازم و کافی را داشته باشند و وام‌دار شخص یا جایی نباشند و دغدغه‌ این را نداشته باشند که اگر به وظیفه نمایندگی‌شان عمل می‌کنند ممکن است در آینده مورد فشار قرار بگیرند، بهترین اهرم نظارتی کشور می‌توانند باشند. این روزنامه نگار ادامه داد: در چنین شرایطی اهرم‌های نظارتی دیگری هم چون سازمان بازرسی کل کشور و بانک مرکزی که بر سیستم‌های بانکی کشور نظارت می‌کند، تحت کنترل مجلس قرار می‌گیرند. به نظر من عملکرد نظارتی مجلس می‌تواند یکی از زودبازده‌ترین شیوه‌های نظارت در کشور باشد. این اتفاق اگر روی دهد می‌توانیم به سرعت جاده مبارزه با فساد را هموار کنیم و برسیم به مرحله‌ای که فساد در کشور کم شود . مخصوصا فسادهایی که محصول عدم کنترل و عدم نظارت مردم و خانه ملت است.

کنترل فساد با چوب رسانه‌ها

جوادی حصار با حائز اهمیت خواندن نقش مطبوعات در کنترل فساد بیان کرد: در بسیاری از کشورهای پیشرفته و توسعه یافته که فساد در آنها تا حدی کنترل شده است، رسانه‌های ارتباط جمعی ناظر بر رفتار دولت و حکومت هستند و امکان خطا و کج‌روی را به آنها نمی‌دهند. هر کشوری که از حوزه نظارت مطبوعات دوری گزیده و بین خود و افکار عمومی فاصله ایجاد کرده و امکان دسترسی نمایندگان افکار عمومی یعنی رسانه‌ها را به تاریکخانه رفتار مدیریتی خود فراهم نکرده، این کشور به بیماری فساد مبتلا شده است و هر کشوری که عملیات شفاف‌تری داشته و افکار عمومی و نمایندگان افکار عمومی را راحت تر به کنه ‌رفتارهای خود راه داده، امکان فساد و دغل‌های سیاسی و اجتماعی را در بنیان خود کمتر ساخته است.

http://aftabeyazd.ir/?newsid=29371

ش.د9405871