(روزنامه جوان – 1395/06/07 – شماره 4896 – صفحه 5)
قدرت روزافزون جمهوري اسلامي ايران در منطقه استراتژيك غرب آسيا و تأثيرگذاري چشمگير كشورمان در تحولات منطقهاي نگراني نظام سلطه و برخي از شيوخ آسيايي را افزايش داده است تا آنجا كه سادهترين اقدامات صورت گرفته از سوي كشورمان در دفاع از منافع ملي با موضعگيري و واكنشهاي بسيار شديد مواجه ميشود كه دو نمونه آخرين آن «استفاده هواپيماهاي روسيه از پايگاه هوايي همدان» و «هشدار قايقهاي تندرو سپاه پاسداران به كشتي امريكايي در تنگه هرمز» است.
بررسي واكنش و موضعگيري مقامات رسمي و غيررسمي ايالات متحده امريكا و برخي از همپيمانان منطقهاي اين كشور به خوبي نشان ميدهد نگراني از توسعه قدرت جمهوري اسلامي ايران تا چه ميزان تهديدكننده منافع نظام سلطه بوده و چگونه ميتواند محدوديتهاي اعمال شده عليه كشورمان را به فرصتي جهت افزايش توان نظامي، امنيتي و سياسي تبديل كند.
امريكا كه قبل از توافق هستهاي تلاش داشت با ايجاد بحرانهاي سياسي و امنيتي، حوزه فعاليت و مانور كارگزاران و نظاميان كشورمان را در درون مرزهاي كشور محدود كرده و از نقشآفريني در منطقه غرب آسيا منصرف و ايران را با يك كشور ضعيف شده و ناتوان در چيرگي بر بحرانهاي داخلي مبدل سازد، امروز با صحنهاي مواجه است كه پيرو آن بسياري از رويدادهاي مهم سياسي در كشورهاي منطقه تنها با خواست و اراده جمهوري اسلامي ايران مقدور بوده و در صورت مخالفت كردن مقامات كشورمان با برخي از تصميمات، عملاً هيچ گشايشي در بحرانهاي منطقهاي ايجاد نخواهد شد.
همراه با تزريق آشوب و اغتشاشهاي اجتماعي نظير فتنه 88، كشورهاي غربي تحريمهايي را عليه كشورمان وضع كردند تا با چنين رويهاي، ارتباطهاي مالي و بانكي كشورمان با جنبشهاي آزاديبخش نظير حماس و حزبالله و حتي انصارالله را مخدوش و مراودات نظامي با كشورهايي نظير سوريه، لبنان و عراق و يمن جهت مقابله با تروريسمرا با موانع جدي روبهرو سازند؛ هدفي كه نه تنها منجر به قطع ارتباطهاي مالي، سياسي و مستشاري نشد بلكه دايره نفوذ گفتماني ايران در سطح غرب آسيا را گستردهتر كرد و مراودات ايران با كشورها و جنبشهاي آزاديبخش ملي- منطقهاي را وارد فصل جديدي از تحولات به نفع جمهوري اسلامي ايران كرد.
امريكا و متحدانش تصور ميكردند با نگه داشتن سايه تحريم بر سر جمهوري اسلامي ايران به واسطه توافق هستهاي ميتوانند از توسعه و گسترش نفوذ گفتماني انقلاب اسلامي ايران جلوگيري كرده و اقدامات مؤثر كشورمان در مبارزه با استكبار و تخريب منافع امريكا در غرب آسيا را با چالش اساسي مواجه كنند؛ هدفي كه هيچگاه محقق نشده و به گفته بسياري از شخصيتها و رسانههاي غربي به افزايش قدرت و اقتدار كشور نيز انجاميده است.
براساس آنچه ماههاست دولتمردان امريكايي در كنار برخي از همپيمانان اين كشور عنوان ميکنند، هدف اصلي توافق هستهاي «تغيير رفتار ايران» بوده؛ هدفي كه نه تنها محقق نشده است بلكه به ميزان خيرهكنندهاي توانسته بر فعاليتهاي جمهوري اسلامي ايران در تحولات منطقهاي و فرامنطقهاي نيز تأثير بگذارد و اين عدمتغيير رويكرد و رويه غربيها را بسيار نگران و افسرده كرده كه بخشي از آن را ميتوان در واكنش آنها با دو خبر مهم «استفاده روسيه از پايگاه هوايي همدان»و«هشدار قايقهاي سپاه به كشتي امريكا» جستوجو كرد.
جان كري اخيراً با بيان عبارت «كرهشمالي بايد از توافق ايران درس بگيرد» به صراحت از انتظار مقامات اين كشور در باب لزوم تغيير رفتار كشورمان درباره بسياري از موارد مورد مناقشه سخن به ميان آورده است، آنگونه كه هدف مورد اشاره كري و ديگر مقامات امريكايي را بايد در مرتبهاي بالاتر «مخدوش كردن الگوي انقلاب اسلامي» دانست. حال بهخوبي ميتوان درك كرد در شرايطي كه توقعات و تصورات مقامات امريكايي از برجام رنگ تحقق به خود نگرفته، قاعدتاً تلاش خواهند كرد عصبانيت ناشي از چنين بنبستي را با وضع تحريمي جديد جبران كنند.
نااميدي از نتايج اصلي برجام در رسانههاي غربي موج ميزند
اصرار امريكاييها بر نقض قطعنامه2231 توسط ايران به دليل استفاده روسيه از يكي از پايگاههاي هوايي كشور و معرفي كردن ايران به عنوان ناقض صلح و امنيت بينالملل و همچنين موضعگيري سخت با ادبيات تند مقامات اين كشور در قبال هشدار قايقهاي سپاه به كشتي امريكايي گوياي اين نكته است كه جمهوري اسلامي ايران برخلاف تصور غربيها، از افزايش تحريمها بعد از برجام هراسي نداشته و تهديدات غربيها مبني بر گسترده كردن تحريمها به بهانههايي مانند تروريسم و حقوق بشر نميتواند منجر به تغيير رفتار جمهوري اسلامي ايران شود. نااميدي طرف غربي از بينتيجه بودن توافق هستهاي بر تغيير رفتار كشورمان را روزنامه امريكايي واشنگتنتايمز، روز گذشته در گزارشي با عنوان «برخوردها نشان ميدهد كه توافق هستهاي اوباما تأثيري روي رفتار ايران نگذاشته است»، ميتوان بهخوبي مشاهده كرد.
اين رسانه با اشاره به مواجهه قايقهاي سپاه ايران با ناو امريكايي مينويسد: نزديكي خطرناك نيروهاي ايراني به ناو امريكايي در خليج فارس، سؤالات زيادي را در مورد قصد و خواستههاي ايران در پي داشت، مخصوصاً زماني كه يك سال از توافق هستهاي اوباما ميگذرد و مقامات امريكايي اميدوار بودند رفتار ايران معتدل خواهد شد.
واشنگتنتايمز ادامه ميدهد: «هرچند مقامات پنتاگون رفتار ايران را غيرحرفهاي و نامطمئن خواندند، اما اين چالش در آبهاي بينالمللي نشاندهنده يك سردرد بزرگتر براي آقاي اوباماست، زيرا وي مدعي بود توافق هستهاي دستاوردهاي بزرگتري را نيز درپي دارد. مقامات امريكايي بر اين باورند ايران همچنان به توافق هستهاي و بندهاي آن التزام دارد، اما تاكنون نشانههاي كمي از تغيير در رفتار ايران ديده شده است و ايران همچنان به تنشهاي خود در خليجفارس، درگيري با متحدان امريكايي در سوريه و يمن ادامه ميدهد.»
اين روزنامه افزود: «گزارشها حاكي از اين است كه در سال اخير نيروهاي دريايي ايران و امريكا در خليج فارس با يكديگر حدود 300 مورد برخورد داشتهاند كه اكثر آنها بسيار خفيف بوده است و تنها 10درصد از اين برخوردها خطرناك بودهاند. بسياري از سناتورهاي امريكايي نيز بر اين باورند حرف زدن تنها نميتواند از ايران در ادامه دادن سياستهايش جلوگيري كند.»
تغيير رفتار ايران از نگاه رهبر معظم انقلاب
اصرار غربيها براي تغيير رفتار ايران با واكنش قاطع رهبر معظم انقلاب نيز مواجه شده است آنگونه كه ايشان در ديدار چندي پيش خود با اعضاي خبرگان رهبري ميفرمايند: «از جمله حرفهايي كه ميزنند اين است كه ما انتظار داريم كه مسئولان جمهوري اسلامي يا دولت جمهوري اسلامي، كاري متفاوت انجام بدهد! متفاوت يعني چه؟ متفاوت از چه؟ متفاوت از گذشته جمهوري اسلامي؟ نخير، چنين چيزي اتفاق نميافتد، متفاوت، يعني از ارزشهاي اسلامي عبور كردن، يعني پايبندي به احكام اسلامي را از دستدادن، معناي متفاوت از نظر آنها اين است، چنين اتفاقي نميافتد. نه دولت، نه مجلس، نه مسئولان مطلقاً چنين كاري را نميكنند و [اگر] كسي هم بخواهد چنين كاري را بكند، مردم از او قبول نميكنند، نظام جمهوري اسلامي قبول نميكند و چنين چيزي معني ندارد.
منظورشان از متفاوت اين است كه [ايران] وارد چارچوب سياستهاي امريكا در اين منطقه بشود، امريكا در اين منطقه سياستهايي دارد، نظراتي دارد. يكي از اين نظرات اين است كه بايستي نيروهاي مقاومت اين منطقه بهكلي محو بشوند، نابود بشوند، يكي از نظراتشان اين است كه بايستي دولت امريكا بر كشورهاي عراق و سوريه و بقيه اينها تسلط كامل داشته باشد، نظرات آنها اينهاست، كارهايي كه ميخواهند انجام بدهند همين كارهايي است كه به اين چيزها منتهي ميشود. [آنها] توقع دارند كه مسئولان ما، دولت ما و سياستمداران ما در جهت اين سياستها عمل كنند، چنين چيزي اتفاق نخواهد افتاد.»
به هر روي آنچه مشخص است اين نكته است كه هدف امريكاييها از تغيير رفتار ايران، عدول جمهوري اسلامي ايران از مباني و اصول سياست خارجه خود است كه ريشه در مفاهيم اسلامي و انقلابي ما دارد؛ هدفي كه باتوجه به ماهيت متضاد جمهوري اسلامي ايران و امريكا نميتواند پايانبخش مناقشات ادامهدار باشد.
http://javanonline.ir/fa/news/807585
ش.د9501752