رقابت های جریانی و سیاسی باعث بزرگ نمایی برخی ضعف ها و گاهی سیاه نمایی واقعیت های درخشان مدیریت قبلی شهرداری تهران شده است و لذا در این مجال نگاهی عمیق تر به برخی انتقاداتی خواهیم داشت که به شهرداری سابق نسبت داده شده است
محمدعلی نجفی با رأی قاطع شورای منتخبان پنجمین دوره شورای شهر تهران و با شعار «شهر امید، مشارکت و شکوفایی» برای شهرداری پایتخت برگزیده شد؛ اگرچه در ابتدا زمزمه‌هایی مبنی بر تأیید نشدن وی از سوی وزارت کشور به گوش می‌رسید؛ اما با سفارش ویژه رئیس‌جمهور و فشار اطرافیان زودتر از موعد معمول حکم وی صادر شد. طبیعی است شهردار تهران که پس از 12 سال تغییر می کند با برنامه های تحولی خود توانسته است شورای شهر را قانع کند که لیاقت این مسئول را دارد. برنامه‌های نجفی به شرح زیر است:
1ـ چابک‌سازی مدیریت شهرداری: به اعتقاد وی، تعدد در پست‌های مدیریتی مشکلاتی را به همراه داشته و می‌تواند در آینده نیز مشکل‌ساز شود.
2ـ هوشمند‌سازی شهر و شهرداری و کاهش کارکنان به اعتقاد شهردار تهران: در حال حاضر شاهد هستیم 1500 پست مدیریتی در شهرداری تهران تعریف شده است که این تعداد به نُه معاونت، 12 اداره کل ستادی، 190 اداره کل، 22 شهرداری منطقه و 21 شرکت و دستگاه تقسیم می‌شود.
3ـ پرهیز از تصدی‌گری: دستیابی به شهری انسان‌محور هدف این برنامه است و شهرداری باید در جایگاه نهادی «تسهیل‌گر» و نه «تصدی‌گر» عهده‌دار اجرای این مأموریت باشد.
4ـ رفع ابهام از مسائل مالی شهرداری تهران: در نظام اموال شهرداری یکپارچگی وجود ندارد؛ از این رو شاهد برخی ابهامات در ساختار مالی شهرداری تهران هستیم که لازم است در این زمینه تغییراتی به وجود آید.
همچنین از برنامه‌های شهرداری تهران چنین برآورد می‌شود که ان‌جی‌اوها برای القای افکار فرهنگی، اجتماعی و سیاسی تقویت می‌شود؛ با توجه به وجود رقابت های سیاسی جریانی و برنامه های اعلامی شهردار جدید تهران پیش بینی می شود متهم کردن شهردار سابق تحت عنوان ریخت‌وپاش و انضباط مالی و اخراج گسترده نیروهای مؤمن و انقلابی از شهرداری به بهانه چابک‌سازی در دستور کار قرار گیرد.
نقد جریانی
رقابت های جریانی و سیاسی باعث بزرگ نمایی برخی ضعف ها و گاهی سیاه نمایی واقعیت های درخشان مدیریت قبلی شهرداری تهران شده است و لذا در این مجال نگاهی عمیق تر به برخی انتقاداتی خواهیم داشت که به شهرداری سابق نسبت داده شده است:
1ـ درباره ورود گسترده شهردار سابق به بسیاری از فعالیت‌ها: اگر به فعالیت‌های عمرانی که در طول این سال‌ها در شهر تهران انجام شده توجه کنید، می‌بینید که کارهای ارزشمندی صورت گرفته است. برای نمونه می‌توان به توسعه ابعاد مختلف، مانند فرهنگ سراها، مساجد، حمل‌ونقل عمومی، از جمله بی‌آری‌تی و خطوط مترو اشاره کرد. لذا به نظر می رسد باید شهردار قبل را با یک درک عمیق و در همه حوزه هایی که فعالیت کرده است مورد نقد و بررسی قرار داد وگرنه ورود گسترده به فعالیت های سابق نه تنها عیبی بر شهرداری نیست بلکه یکی از محاسن شهردار سابق و مظاهر جامع نگری وی می باشد.
2ـ درباره مترو انتقاداتی به شهرداری مبنی بر کم بودن تعداد واگن‌ها(!) وارد کرده‌اند. گاهی اوقات رفتار‌های مدیران نیز دلیلی برای به چشم نیامدن خدمات و زحمات‌شان می‌شود؛ برای نمونه در توسعه مترو مهم‌ترین عامل، "ظرفیت‌گیری" است که مردم متأسفانه حس نمی‌کنند؛ چرا که در بعد تجهیزات و واگن کمبود وجود دارد. به طور معمول برای این تعداد خطی که در مترو راه‌اندازی شده است، سه هزار واگن نیاز است؛ این در حالی است که کمتر از یک هزار و 300 واگن وجود دارد که از این مقدار هم معمولاً حدود ٣٠٠ واگن در حالت اضطرار و تعمیر و نگهداری است؛ بنابراین متروی تهران با یک هزار واگن فعالیت می‌کند و این در حالی است که ٢٠٠ کیلومتر خط مترو به سه هزار واگن نیاز دارد؛ از این رو این قبیل مسائل سبب ایجاد دید منفی می‌شود که باید از آن پرهیز کرد.
3ـ شهرداری در بسیاری از آسیب‌های اجتماعی، از جمله طلاق، اعتیاد و ترک خانواده وارد شده است؛ هر چند اقدامات ریشه‌ای صورت نگرفته است، اما در حد توان برای مهار آنها تلاش شده است.
4ـ انتقاد می‌شود شهرداری در این سال‌ها اقدام مؤثری انجام نداده و میزان بدهی آن بسیار است و باید 10 سال بگذرد تا این مشکلات جبران شود. این در حالی است خدمات 12 ساله قالیباف آنقدر وسیع و چشمگیر است که سانسور یا تخریب آن مخالفان را به شدت دچار مشکل کرده است. سیدمحمد موسوی‌خوئینی‌ها طی نامه‌ای به محمدعلی نجفی، شهردار تهران درباره خدمات قالیباف این چنین سخن به میان آورد و تصریح کرد: «مایلم با عرض پوزش، مطلبی را یادآور شوم و آن این است که لطف بفرمایید و برخلاف آنچه در ماه‌های گذشته در برخی محافل و در بعضی رسانه‌ها رواج داشته است، جناب‌عالی سنت حسنه‌ای را که درخور شأن و شخصیت شماست در پیش بگیرید. در ماه‌های گذشته، اینجا و آنجا، همه سخن‌ها بر سر این بوده است که شهرداری در گذشته چه مشکلاتی به وجود آورده است و چه گرفتاری‌هایی را به ارث گذاشته است و.... درخواست بنده این است که به جای آنکه در گزارش‌های خود به همشهریان تهرانی، فهرستی از مشکلات به جا مانده از گذشته ارائه بفرمایید، به مردم نوید دهید که شهر شما را آبادتر خواهیم کرد. شهر تهران سامان‌یافته‌تر خواهد شد و مردم را به کارهای مهمی که به خواست خدا انجام خواهید داد، امیدوار کنید.» همچنین در بخش دیگری از نامه آمده است: «بنده اطلاعات لازم را برای داوری درباره آنچه گفته می‌شد یا گفته می‌شود ندارم، اما در سال‌های گذشته، تهران را هر سال آبادتر از سال قبل دیده‌ام. سال‌ها پیش، بنده از یکی از دوستان مشترک، که قطعاً جناب‌عالی هم وی را صاحب‌نظر در امور شهری تهران بزرگ می‌دانید، درباره مدیریت آقای قالیباف سؤال کردم. آن دوست محترم از توانایی و مدیریت قابل قبول ایشان یاد کرد.»
