(روزنامه ايران – 1396/08/02– شماره 6626 – صفحه 3)
چنانچه اقدام رئیس جمهوری امریکا در خودداری از تأیید پایبندی ایران به برجام منجر به نقض عملی تعهدات این کشور در قبال جمهوری اسلامی ایران شود، یا کنگره اقدام به بازگرداندن تحریمهای هستهای نماید، مراتب بلافاصله به هیأت عالی نظارت بر برجام و مجلس محترم شورای اسلامی جهت تصمیم مقتضی گزارش خواهد شد. در عین حال تردیدی نیست که صرف خودداری رئیس جمهوری امریکا از تأیید پایبندی ایران به برجام باوجود گزارشهای مکرر آژانس بینالمللی انرژی اتمی و سخنان ضد برجامی رئیس جمهوری امریکا، به منزله بیاعتنایی مستکبرانه امریکا نسبت به دیدگاه مرجع صالح بینالمللی و صریح از بندهای ۲۶، ۲۸ و ۲۹ برجام و مغایر با اصل حسننیت در ایفای تعهدات است».
گشایش قابل ملاحظهای در بازگشت به شرایط عادی آغاز شده
وزارت امور خارجه در گزارش جدید خود اعلام کرده است که پس از اجرایی شدن برجام، تحریمهای مرتبط با موضوع هستهای علیه ایران رفع و گشایشهای قابل ملاحظهای در مسیر بازگشت به شرایط عادی آغاز شده و این روند همچنان و به صورت مستمر ادامه داشته و دارد». این گزارش در مهمترین تحولات سهماهه اخیر در حوزه رفع تحریمها آورده است: «انتقال وجوه حاصل از فروش نفت همچنان از طریق حسابهای افتتاح شده نزد بانکهای مرکزی و نیز حسابهای موجود نزد تعدادی از بانکهای تجاری خریداران نفت در اروپا و آسیا استمرار داشته و مشکل عمدهای که ناشی از تحریمهای رفع شده در برجام باشد گزارش نشده است. در حوزه شرکت ملی نفتکش، برخلاف دوره تحریم، امکان تأمین، خرید، انتقال یا صادرات تجهیزات و فناوری دریانوردی برای ساخت، تعمیر، بازسازی و نگهداری نفتکش فراهم شده است که علاوه بر صرفهجویی قابل توجه در هزینهها، امکان تأمین مستقیم تجهیزات مورد نیاز از شرکتهای معتبر بینالمللی فراهم و مشکل خرید کالاهای تقلبی مرتفع شده است.
در دوره تحریم، ساخت کشتی یا تعمیر نفتکشهای ایرانی در اغلب کشورها امکان پذیر نبود، که این مشکل اکنون رفع شده است. مذاکراتی با برخی کشورها برای ساخت کشتی و انتقال دانشفنی ذیربط انجام شده است و حتی برخی کشورها آمادگی خود را برای فاینانس این قبیل پروژهها اعلام نمودهاند». همچنین این گزارش یادآور شده است:«پس از اجرای برجام، تحولات و گشایشهای قابل ملاحظهای در حوزه مالی و بانکی رخ داده که موجب خروج نظام بانکی و مالی از مرحله بحرانی و بنبستِ دوران تحریم شده است. برخلاف حوزههای انرژی و حمل و نقل، برخی مشکلات و محدودیتها در حوزه بانکی و مالی که عمدتاً مرتبط با برجام نیستند، مانع از عادی شدن کامل شرایط در این حوزه شدهاند که در گزارش سهماهه ششم به صورت مشروح به آن پرداخته شد.
براساس آخرین اطلاعات دریافتی از بانک مرکزی، از زمان اجرایی شدن برجام تا تاریخ 1396/6/23 شبکه بانکی کشور ۷۹۷ رابطه کارگزاری با ۲۷۳ بانک جهان ایجاد نموده است. طی این مدت بیش از ۱۴۵ هزار فقره گشایش اعتبارات اسنادی و ارائه خدمات تجاری در قالب ۲۷ هزار فقره گشایش اعتبار اسنادی به ارزش بیش از ۲۸ میلیارد دلار، ۲۹۶۴ فقره ثبت سفارش برات اسنادی به ارزش ۶۷/۵ میلیارد دلار و بیش از ۱۱۵ هزار فقره حواله ارزی به ارزش ۵/۲۳ میلیارد دلار صادر شده است که مجموع ارزش دلاری خدمات تجاری مذکور بیش از ۵۷ میلیارد دلار بوده است».
این گزارش ضمن اشاره به امضای قرارداد فاینانس ایران با اگزیم بانک کره جنوبی به ارزش 8 میلیارد دلار و قرارداد تأمین مالی با بانک DANSKE دانمارک به ارزش ۵۰۰ میلیون یورو به فراهم شدن مقدمات امضای قرارداد تأمین مالی معادل ۱۰ میلیارد دلار با ژاپن و ۱۰ میلیارد دلار با کنسرسیوم بانکهای چینی با نمایندگی سیتیک تراست اشاره کرده است. همچنین آمده است که «پیششرطهای قرارداد عمومی تأمین مالی با اگزیم بانک هندوستان به مبلغ ۴۵۰ میلیون یورو و تأمین مالی با اخذ تسهیلات دولتی روسیه به مبلغ ۲/۲ میلیارد یورو تحقق یافته و در مرحله ورود به قراردادهای فرعی قرار دارد». وزارت خارجه همچنین در اشاره به تحولات حوزه صنعت و معدن به امضای توافقنامه سهامداری با شرکت رنو فرانسه با هدف سرمایهگذاری مشترک در تولید خودرو اشاره کرده است.
ادامه یافتن راهبرد هستهای ایران
گزارش وزارت امور خارجه در ادامه افزوده است: «روند فعالیت کانال خرید برجام در ارتباط با صادرات اقلام دارای کاربری دوگانه به ایران و خدمات مربوطه (که تا قبل از اجرایی شدن برجام، ارائه آنها به ایران به خاطر قطعنامههای شورای امنیت و تحریمهای اتحادیه اروپایی و سایر کشورها مطلقاً ممنوع بود) به شکلی مستمر ادامه داشته است. از تاریخ گزارش قبلی تا زمان تدوین این گزارش، یک درخواست به تصویب رسیده، یک درخواست از طرف دولت صادرکننده بازپس گرفته شده و پنج درخواست (از جمله دو درخواست از سوی یک دولت صنعتی که طرف برجام نبوده است) شامل اقلام و کالاهای دو منظوره هستهای/غیرهستهای با فناوری پیشرفته برای استفاده در صنایع مختلف از جمله بخشهای مختلف صنعت خودروسازی، صنایع بستهبندی، شیشهسازی و تولید جعبه دندههای صنعتی، در حال حاضر در کارگروه فوق در دست رسیدگی است».
همچنین اشاره شده است که «با تثبیت فرآیندهای کانال خرید و افزایش تدریجی آگاهی نسبت به کانال خرید در میان سایر دولتها، وصول درخواستها به کانال خرید از سوی دولتهایی غیر از دولتهای عضو برجام برای صادرات کالاها و خدمات فنی با کاربری دوگانه به ایران در حال افزایش است که این امر نشانه خوبی در جهت تنوع بخشی به شرکای تجاری کشور در این حوزه و گسترش مبادلات تجاری و صنعتی کشورمان با آنها محسوب میشود».
وزارت خارجه در نهایت اعلام کرده است که فعالیتهای هستهای جمهوری اسلامی ایران در چارچوب راهبرد و برنامه درازمدت هستهای کشور استمرار و تمام ابعاد مهم و حساس برنامه هستهای در ظرفیتهای مورد نیاز کشور در مقطع کنونی، همچنان که در گزارش های پیشین ذکر شد، ادامه یافته است. در این چارچوب، قرارداد مشاوره بازطراحی راکتور اراک با کشور چین مطابق با برنامه زمانبندی در حال انجام است.
مذاکرات اولیه جهت امضای قراردادهای تکمیلی مورد نیاز بین طرفین ادامه دارد. همچنین تأسیسات آب سنگین پس از یک دوره کوتاه توقف به منظور تعمیرات، مجدداً با ظرفیت اسمی در حال کار و تولید محصول است. مقادیری از آبسنگین تولیدی، به منظور آمادهسازی جهت صادرات به عمان انتقال داده شد». افزون بر این همکاریها آمده است که «قرارداد پروژه تولید ایزوتوپ پایدار در فردو میان ایران و روسیه، مطابق مفاد قرارداد و برنامه زمانبندی در حال پیگیری و انجام است. بخش اول قرارداد که در روسیه در حال انجام بوده پایان یافته و برابر با تقویم این پروژه، نتایج تا پایان مهر سالجاری به ایران منتقل میشود. در نگاه کلی، روند اجرای این پروژه مهم بر اساس برنامه پیشبینی شده، بخوبی در حال اجرا است».
http://www.iran-newspaper.com/newspaper/BlockPrint/205208
ش.د9603037